16 mei 2017

Rozovski en Paustovskij

In het mij zo fascinerende boek "Begin van een onbekend tijdperk" beschrijft Konstantin Paustovskij een gesprek of misschien beter gezegd een aantal gesprekken met Rozovski, een figuur waarover ik helaas niets terug kan vinden op Internet. Een merkwaardig heerschap dat van alles in bloemrijke taal kan vertellen over zijn reizen en ervaringen in het exotische Oosten; een man die niets opschreef maar altijd iemand opzocht om zijn verhalen aan te vertellen. Gelukkig maar dat Paustovskij hem vrij uitgebreid citeert want anders was deze Rozovski misschien wel in de vergetelheid van de tijd weggezakt. Ik ga wat overschrijven uit het fantastische boek in de bloemrijke taal van Paustovskij uit de mond opgetekend van de magische figuur Rozovski:

Citaat:
Voor de eerste maal had Rozovski in Constantinopel deze bedwelmend zoete geur van verdorde rozen en honing ingeademd toen men hem het met ruw geslepen edelstenen ingelegde kistje liet zien waarin het groene vaandel van de Profeet werd bewaard, Dit was in een zijden doek gewikkeld die helemaal vergaan was en bezaaid met rozenblaadjes.
Rozovski onthulde mij de betekenis van vele onduidelijke Arabische beelden en van de Oosterse gedichten van Boenin. Sindsdien kan ik de gedachte maar niet van mij afzetten dat de islam de religie van de sluimering, het geduld en de traagheid is, vooral wanneer ik denk aan de verzen van Boenin die bij het lezen van de Koran in hem opkwamen.

Als in een luchtspiegeling boven de aarde,
De wereld zingt in grenzeloze glans,
Dan drijft als in een droom mijn ziel naar Dzjinnas gaarde,
Gans bevrijd van de droeve aardse rondedans.

De Kovser stroomt daar, de rivier der rivieren
Azuurblauw voort, in nevelen gehuld,
Heel de mensheid op aard is zij goedertieren,
Dus bidt en gelooft en oefent geduld.

Ik heb het eens met Rozovski over de passiviteit en de traagheid van de islam gehad. Hij bestempelde deze gedachte als je reinste onzin. De islam, zei hij, is integendeel de meest strijdzuchtige en fanatieke religie die er bestaat. De Heilie Oorlog hoefde maar verklaard te worden, de groene banier van de Profeet opgeheven te worden, of de islam zou zich als een zwarte razende samoen op de wereld storten. Deze dicht langs de grond jagende zandwolk waaruit het gehuil opklonk van ruiters met getrokken kromzwaarden die als honderden kleine bliksemstralen schitterden, zag ik aanschouwelijk voor mij.

Einde citaat


Geen opmerkingen: