Op naar Wershofen

Fraai beschilderd antiek huis, het apothekersmuseum

We hadden gisteravond al door het stadje gesjokt, maar de volgende morgen, uitgerust en wel konden we nog meer genieten van de schoonheid; prachtige stadsmuren, drie stadspoorten, nog volledig intact, zeer beperkt verkeer in het oude centrum, mooi onderhouden antieke huizen; een genot om te zien; hier komen we vast weer terug.
28 jaar geleden was ik hier ook met vriend Dick; van de stad heb ik niet veel onthouden; ik weet alleen nog dat ik er schandalig veel en lekker heb zitten eten, maar dat ter zijde.
We verlieten de stad door één van de poorten zoals de HWW 3 ons voorschreef; ik had de GPX route ook op m'n nieuwe GPS geladen en wist er tot mijn genoegen goed mee om te gaan. Alleen krijg ik in toenemende mate het gevoel dat de afstanden die de Eifelverein in haar boekjes zet een heel andere is dan de praktijk van het wandelen; de etappes zijn ongeveer 50% langer dan aangegeven.

We verlieten de stad door de poort

Zo hebben we gisteren ook 30 ipv de verwachte 20 gelopen. En ook vandaag zou het weer een zeer zware en lange etappe worden. Het was nog behoorlijk warm ook, maar zoals altijd: zeer de moeite waard.
Onderweg kwamen we nog een kruisgang tegen van voor de Frans Duitse oorlog van 1870; onbeschadigd stuk cultuurgoed. We kwamen overigens wel meer zeer oude gedenkkruisen tegen gedurende deze wandeling; dat wordt allemaal minutieus onderhouden; men is terecht trots op het cultuurgoed.

Kruisgang: CHristus troost de vrouwen

Hier en daar rustten we wat in hutten van de Eifelverein; we aten het restant van het ontbijt. Het was heet en het water raakte op. We moesten af en toe hellingen bestijgen waar je behoorlijk van ging hijgen. Ik zat er behoorlijk doorheen; de etappe was als gezegd weer veel langer dan ik had verwacht. In een dorpje hebben we een vriendelijke mevrouw aangesproken voor het vullen van de flesjes: "natürlich". Zij vertelde dat het de afgelopen week hier zo ontzettend had geregend dat haar bonestaken omver waren gespoeld; zoveel regen had ze in 60 jaar niet eerder gezien.
Uiteindelijk bereikten we Wershofen. Vlak voor we de stad zouden betreden kwamen we een besnorde heer tegen. Wij gingen bij hem zitten en raakten genoeglijk aan de praat. Hij vertelde ons heel precies hoe we naar ons hotel moesten lopen. Na een half uurtje liepen we het laatste stuk; bleek precies de route van de GPX te zijn en zo kwamen we bij hotel Pfal; net als in Bad Münstereifel een geweldig onderkomen waar we ons 'savonds helemaal hebben volgestort met Eifeler lekkers: als hoofdgerecht hertebout! En "Engelbier", een lokaal bier, ons geadviseerd door de besnorde heer, die Harald bleek te heten aldus de dame van het hotel.
En natuurlijk weer geslapen als rozen!

Van Euskirchen naar Bad Münstereifel

De Erft, sterk gezwollen

Ja ja, we kunnen er niet genoeg van krijgen; opnieuw naar de Eifel. Roos houdt angstvallig het weerbericht in de gaten en zodra het mooie weer in aantocht is dan vullen wij de rugzakken, staan vroeg op en zitten om 6.30 in de trein. En zo dus ook vandaag. We hadden een voor ons geheel nieuw traject in gedachten: van Euskirchen, via Bad Münstereifel naar Wershofen, door naar Blankenheim en tot slot naar Jünkerath.
In Heerlen hadden we alvast een eureiokaartje gekocht voor 2 augustus; helaas kun je geen ongedateerde euregiokaartjes kopen in de verkoopautomaten. Maar vriend Dick zal er een stel voor ons kopen bij het busstation in Aken, want daar kan het schijnbaar wel.
Met een vier-stufenkaart van Heerlen, via Düren naar Euskirchen en daar lekker aan de koffie. Om een uur of twaalf waren we al op pad.
De afgelopen dagen had het vreselijk geregend in dit deel van Duitsland en ook in Zuid Limburg. Dat was te merken; de Erft, de rivier/beek door Euskirchen stond ontzettend hoog en had nog veel hoger gestaan; het kerkhof was helemaal onder gelopen; een akelig gezicht die ondergelopen graven.

Ondergelopen begraafplaats

Maar bij het wandelen hadden we er weinig last van; hooguit hier en daar wat blubberig. De aanloop was nou niet bepaald wat je van een Eifelwandeling mag verwachten; de markering was natuurlijk uitstekend, maar het begin liep door een industrieterrein en de hele etappe kenmerkte zich toch wel door lopen over asfalt. Maar niet overal hoor; ergens in een bos kwamen we nog een mevrouw met een stel honden tegen waar we mee over de schoonheid van de Eifel spraken. Zij woonde in Euskirchen en vond het een "häsliche", een lelijke stad. En dat is wel waar afgezien misschien van het centrum; dat vinden we wel genoeglijk. Via bosrijke wandeling kwamen we uiteindelijk aan in Bad Münstereifel en dat is een juweeltje. We moesten helemaal door het stadje heen; het was een heel lange etappe geweest en ik zat er een beetje doorheen. Ons hotel lag iets buiten de stad. Tot onze verbazing was er niet op onze komst gerekend ondanks de bevestiging die we van "booking.com" hadden gekregen?! Het hotel was vol geboekt. Later zagen we dat we wel waren gewaarschuwd via e-mail maar ja, wij hebben geen van beiden zo'n ielepiele apparaatje waarmee je continu op internet bent aangesloten.
Maar zonder al te veel moeite vonden we een heel plezierig hotel in het centrum en we hebben vreselijk lekker gegeten in een voormalige brauerei. Ik had Schweinehaxe, eigenlijk winterkost, maar het smaakte me fantastisch!
Als een blok in slaap gevallen!

Om het Naardermeer

Purperreiger

Ab moest toch 'smiddags in Utrecht zijn en stelde voor om vandaag eens een lekkere wandeling in de buurt te gaan maken. "Niet al te lang", had ik hem verzocht want Roos en ik zouden de volgende dagen gaan wandelen in de Eifel; ik wilde mezelf enigszins sparen, vandaar.
Ab had een prima voorstel: rondje Naardermeer. Om 8.30 vertrokken we met fraai zomerweer. Via het vestingstadje Naarden bereikten we ons doel: natuurgebied Naardermeer, onder beheer van Natuurmonumenten. Ab verwachtte hier veel purperreigers te gaan zien en we zouden niet teleurgesteld worden. Gewapend met onze verrekijkers liepen we het rondje; langs de mevrouw met de koffie en thee, maar koffie en thee hadden we net op, dus doorgestiefeld.

Door het moerasbos

Het was zompig; de laatste dagen had het stevig geregend en dat was te merken. Ab maakte mij attent op de blauwgraslanden; een inmiddels zeldzaam landschapstype, ontstaan door eeuwenlang maaibeheer; destijds natuurlijk door boeren en inmiddels hier en daar dankzij natuurbeherende instanties.Mijn vader had mij er als kind al op gewezen dat dit zo'n bijzonder type landschap was. Het blauwe aspect was mij altijd ontgaan, maar Ab maakte mij attent op de blauwachtige weerschijn die bepaalde grassen die slechts hier voorkomen veroorzaken. De verscheidenheid aan soorten is groot. We zouden tijdens onze wandeling een gebied betreden waar Ab met grote belangstelling en deskundigheid doorheen liep, mij zeldzame soorten tonend.

Een helaas platgereden ringslang

Onderweg zagen we ook een platgereden ringslang; had een oversteek van het fietspad minder goed overleefd dan destijds de gladde slang in het Park de Hoge Veluwe. Een moerasbos was heel goed toegankelijk gemaakt met een smal plankier; had ik nog niet eerder mogen aanschouwen.
Imposant wat Natuurmonumenten hier heeft gerealiseerd en dan te bedenken dat je enkele decennia geleden met geen mogelijkheid in het natuurgebied Naardermeer kon/mocht komen. De opening van natuurgebieden voor publiek heeft deze veel meer doen leven voor de mensen; verstandige ontwikkeling; deze beweging die SBB heeft ingezet heeft geen negatieve consequenties voor de natuur aldus is gebleken. Wij hebben er in ieder geval van genoten.

Verpakte lucht

Verpakte lucht: goeie handel, toch?

Iedereen kent inmiddels de uitdrukking: "gebakken lucht"; dat betekent toch vooral een hoop drukte om niks; gewichtig doenerij, marketing zal ik maar zeggen. Maar het nieuwste is nu ook "verpakte lucht.
Wanneer je een pakketje krijgt, bijvoorbeeld van zo'n firma die via Internet verkoopt en die wil voorkomen dat de inhoud beschadigt, vult de overbodige ruimte binnen de doos met luchtkussentjes. Vermakelijk voor kleine kinderen; als je erop gaat staan dan nappen ze onder luid geknetter. Maar vooral: goede handel!

De vrachtwagens uit Assen komen langs

Van Kees F. had ik een boek te leen gekregen over de laatste koloniale oorlog die NL heeft gevoerd en waarbij Kees zelf in gevechtssituaties bij betrokken was geweest. Bij onze wandelingen heeft hij op mijn verzoek het litteken op zijn been, opgelopen bij een gevechtssituatie waarover hij mij in Lesbos had verteld laten zien; nauwelijks meer zichtbaar, maar een afschrikwekkend bewijs. En dat was dit boek ook: "De zomer van 1962", van de hand van Andreas Schelfhout die zelf ook als soldaat bij deze oorlogshandelingen was betrokken in het veld.
Ik had al een paar bladzijden gelezen, maar vanmorgen bij het opstaan heb ik het boek ter hand genomen en heb het in één adem uitgelezen. 1962, Nieuw Guinea, Kees, het is allemaal zo dichtbij en nog zo kort geleden. Wat weet ik zelf van die tijd en van Nieuw Guinea. Een prachtige serie postzegels in mijn postzegelverzamelingsboek; een pikzwart papoea jongetje bij mijn jongste broertje in de kleuterklas, inderdaad, hij was 4 jaar in 1962; een nieuwe jongen in de klas in de derde van de HBS; hij kwam uit Nieuw Guinea, inderdaad 1962. Dat er was gevochten is mij pas later duidelijk geworden. En dan lees en hoor je hoe het gegaan is; hoe de politiek heeft gemanipuleerd, nationaal en internationaal en die jongens de strijd instuurde, van beide kanten overigens. En vooral ook de foto's in dit boek; die jonge koppies van de soldaten in het veld. Ik was er sterk van onder de indruk. Het noemen van de botte gewapende onderdrukking van de papoea's in 1956 bij de "Wisselmeren", wie weet hier iets van? Het ging natuurlijk allemaal om de olie en andere grondstoffen; de ontwikkeling van de papoea's was het excuus of eigenlijk meer een schaamlap. Gelukkig is het conflict aan de onderhandelingstafel uitgevochten anders waren er nog veel meer doden te betreuren geweest. Voor de soldaten te velde heb ik veel respect door dit boek; ga er maar eens aanstaan. Ik raad het eenieder aan om te lezen als je in de koloniale geschiedenis bent geïnteresseerd.
Had het boek om 12.00 uur uit en heb me toen gewassen aangekleed en ben naar het station gegaan en naar Nunspeet om in rust te wandelen en bosbessen te plukken. Je komt daar op de Veluwe vrijwel niemand tegen en het is er doodstil; alle gelegenheid om na te denken over wat ik gelezen had; het had me behoorlijk geraakt. Vooral ook de discrepantie tussen het boek en het verhaal dat de direct betrokkene daarover op internet heeft te vertellen.

Toen ik terugliep, het natuurgebied verliet en weer met de beschaving werd geconfronteerd bij de overgang van de snelweg, zag ik een hele horde lieden die zelfs in stoeltjes naar het verkeer zaten te kijken; dat is toch wel bijzonder en ik vroeg dan ook wat dit te betekenen had: "De vrachtwagens uit Assen komen langs", ik knikte begrijpend hoewel ik natuurlijk geen idee had wat er gaande was. Er kwamen vrachtwagens zonder lading, dus alleen zo'n motormonster, luid toeterend.
Grappig; in de natuur zie je geen mens en voor zo'n massa-manifestatie van niks trekken de mensen speciaal naar de snelweg.
We leven in een rare wereld; Jaap Fischer, die ook in het boek wordt genoemd besluit zijn lied over het klooster van Joop en Joep met: "Gods' kinderen zijn rare peren", en zo is het maar net.

Het begint op te vallen

Laatst sprak ik met Peter Boer in het kader van natuurbeheer; Peter deskundig op het gebied van mieren in NL en van ecologie in duingebieden. Het was hem opgevallen dat er zo veel minder krekels waren dan vroeger: "ze sprongen vroeger voor je uit wanneer je door een grasgebied liep". Ik heb erop gelet en het is inderdaad waar. Krekels en ook andere veel voorkomende insecten vormen "bulkvoedsel" voor vogels, vleermuizen en andere insecten-eters. Op Lesbos was het me opgevallen dat er nog zo veel insecten zijn en ook zo veel insecteneters: zwaluwen en vleermuizen, maar ook grotere insecten etende vogels als klauwieren.

Maar het begint op te vallen; zo las ik op Facebook een bericht van iemand waarvan ik weet dat hij aanzienlijk meer opheeft met voedsel dan met insecten; we lagen al eens met elkaar in de clinch toen het ging om de inzet van bijen voor het verzamelen van honing op de Texelse schorren; daar won mijn entomologische verantwoordelijkheid het van mijn culinaire genoegens; ik was sterk gekant tegen deze inzet omdat die zou gaan ten koste van de schorrenbijen, een wilde bijensoort. 

Maar nu berichtte Sandor S. "Is het jullie opgevallen dat we haast geen muggen meer tegen het voorruit van de auto hebben. Hoe zou dat nou komen...?"

Ja, hoe zou dat nou komen? Ik vermoed toch echt door landbouwgif, oftewel gewasbeschermingsmiddelen zoals de communicatiedeskundigen het landbouwgif hebben omgecat, verder waarschijnlijk ook door de verlaging grondwater, verdwijning van natuurlijk habitat. Vooral de moderne bestrijdingsmiddelen acht ik de veroorzakers, maar wie ben ik. 

Nou zal het velen een zorg zijn dat er minder insecten zijn en daar kan ik zelfs wel wat bij meevoelen alle insectenbeten van m'n afgelopen vakantie op Lesbos indachtig, maar het is wel een teken aan de wand; het gaat niet goed in onze leefomgeving. We kunnen onze ogen er wel voor sluiten, maar de mens maakt gebruik van de zelfde leefomgeving als de insecten en krijgt indirect die zelfde troep binnen, die zelfde biologisch actieve stoffen waarmee men de insecten probeert uit te roeien. Mens let op uw saeck!

Je wordt gek van de keuzemogelijkheden

Het overkomt me helaas regelmatig dat ik vergeefs in een winkel kom, zoals laatst bij Kathmandu waar ik een nieuwe rugzak had willen kopen. De verkoper had er ook geen verstand van, zoals ik hoopte en liet mij de keuze maken uit een zee van rugzakken; ik wilde feitelijk gewoon weer degene die ik op dat moment versleten en wel op mijn rug had. "Ja, die is er niet meer", sprak de man met een gezicht van "hoe kun je zo'n stomme opmerking maken". In de "alles moet anders show" van het modernisme heb je ieder jaar een nieuw assortiment nodig nietwaar.
Maar het ergste vind ik het bij de wasmiddelen van Albert Heijn; de keuzemogelijkheid is daar zo groot dat het mij altijd wel zo'n tien minuten kost voordat ik het geurloze en kleurloze wasmiddel heb gevonden dat ik wens. En onlangs was het weer zo ver; het oude pak was nagenoeg leeg zo had ik bij de laatste wasbeurt na onze wandelvakantie in de Eifel gemerkt.
Ik had heel modern zo'n handscanner gepakt, leuke innovatie vind ik, en toen al die schappen langs; boterhamzakjes kon ik niet vinden, melk en room koop ik regelmatig dus dat was geen probleem, augurken waren goed te vinden, pleepapier kun je niet overheen kijken. Maar dan die wasmiddelen; uiteindelijk wel gevonden hoor. "Ecologisch wasmiddel", zonder geur, ik weet niet zo goed wat ik me bij een ecologisch wasmiddel moet voorstellen; waarschijnlijk na het woord "duurzaam" het volgende binnenkort versleten woord.
Maar vanmorgen moest ik koffie zetten en een nieuw pak in het blik doen; blijkt dat ik door de enorme keuze ook bij de koffiesoorten de verkeerde heb gekocht: grofmaling?! Ik word er echt gek van! Maar de koffie smaakte gelukkig prima want ik heb nog drie pakken staan.

Viel een beetje tegen

Orgel en dak van de St Bavo te Haarlem

Afgelopen week en deze week vindt het jaarlijks Haarlem Orgel Festival plaats. Daar wilde ik wel eens wat van beluisteren. Helaas kon ik het openingsconcert van Koopmans niet bezoeken omdat we weer eens met vakantie waren. Het enige dat overbleef was om vandaag naar een (gratis) concert te gaan van 16.00 uur.
Het was behoorlijk warm om niet te zeggen snoeiheet op weg naar Haarlem, maar dat deert me niet. Ruimschoots op tijd nam ik plaats in de St Bavo, de enorme kerk die ik in al die jaren slechts van buiten had gezien. De toren waaromheen ooit Anthony Fokker vloog in de ontwikkelingstijd van de luchtvaartindustrie.
Het enorme orgel domineerde de kerkzaal; een hoog plafond, fraaie kroonluchters, kortom een imposante entourage. Als gewoonlijk was ik veel te vroeg; ik vulde de tijd met wat lezen in m'n e-reader. Zo tegen vieren maakte ik aanstalten om me eens goed te installeren; er was plaats genoeg.
Van de organist kun je nooit wat zien, maar de moderne techniek maakte in dit geval de instrumentalisten en degenen die de registers bedienden goed zichtbaar; er waren meerdere schermen in de zaal opgesteld.
Vlak voor 16.00 uur zag je de organist achter de toetsen plaats nemen en wat met de handen wriemelen. Er luidde een klok en toen zette hij in: een imposant, ruimte vullend geluid. Een compositie van Händel werd gespeeld; kwam me heel bekend voor; ik had het sterke gevoel dat ik dit stuk ook zelf had gespeeld, maar kon het niet meer plaatsen; ik heb nooit Händel gespeeld; misschien heb ik verkeerd gekeken in het programmaboekje van mijn vriendelijke buurman.
Daarna een andere organist die een uiterst merkwaardig, zonder twijfel zeer modern stuk speelde waarbij hij als een acrobaat zelf de registers bediende. Had voor mij niet gehoeven.
Opnieuw een wisseling van de spelers. De klank van het orgel vond ik weergaloos maar de compositie kon mij niet erg bekoren. En dat gold nog het meest voor het vierde en laatste stuk waarbij de twee organisten elkaar tijdens het spelen afwisselden en ook wel samen speelden. Rare muziek; ik word te oud voor die rotzooi zou Sjef van Oekel zeggen.
Na afloop nam ik de trein naar Zandvoort en heb daar een broodje harting en een portie gebakken mosselen gegeten bij de onvolprezen visboer Guyt bij het oude raadhuis van Zandvoort. Door het centrum naar de boulevard; er was kermis. En met de trein van 18.35 weer terug naar huis. Al met al een goed bestede dag. Volgend jaar beter voorbereiden; is wel lastig zo in vakantietijd; als ik moet kiezen tussen wandelen in de Eifel of 45 minuten Koopmans, tja, dan weet ik het wel; kun je ook op Youtube vinden, al is de beleving oneindig veel minder dan in die schitterende kerk met dat imposante geluid van het orgel.

Operatie Kalenberg

Bij de vogelreis naar Lesbos met SNP heb ik Kees leren kennen; voormalig beroepsmilitair, voor mij reden om in de loop van de reis over te gaan op de aanspreektitel Majoor Kees en op het eind zelfs: "commandant". We moesten daar beiden om lachen. Naar al snel bleek waren Kees en ik meer wandelaars dan vogelliefhebbers, althans vonden we elkaar snel in onze voorkeur voor wandelen, alle reden dus om eens samen aan de wandel te gaan in NL.
Kees verzamelde ook zandmonsters uit alle delen van de wereld en ik had dan ook nog een klein beetje zand voor hem meegenomen uit Sougia, mijn voorkeursplekje in Zuid Kreta.
Kees was goed bekend in de Weerribben en zo ontmoetten we elkaar weer na twee maanden bij station Steenwijk en reden we met zijn auto naar Kalenberg, een piepklein lintdorp middenin de Weerribben, het voormalig veengebied in de kop van Overijssel, inmiddels een bekend en kwalitatief bijzonder natuurgebied.
We begonnen de wandeling op een smal fietspaadje dwars door het vochtige landschap; we zagen ze niet, maar hoorden ze des te meer: zangvogels als de zwartkop/glanskop/matkop, daarover konden we het niet zo makkelijk eens worden vanwege ons beider relatieve onbekendheid met de vogelzang. Overigens hadden we ons beider voorkeur voor klassieke muziek al op de heenweg ontdekt m.b.v. de prachtige muziek van Hilversum 4; vogelzang was lastiger te interpreteren.
Koffie met appeltaart in Ossenzijl, (een plaatsje verderop dat goed bereikbaar bleek per bus op weekdagen niet op zaterdag en zondag) lokte ons een lokaliteit binnen. Daarna verder naar Kalenberg waar we de wandeling besloten met twee "blonde rakkers"; het meisje dat ons bediende wist niet of ze dat wel hadden, waarop Kees onverstoorbaar uitlegde wat "een blonde rakker" precies inhield.
Onderweg hebben we aan één stuk door met elkaar lopen praten; de verrekijker is niet uit de rugzak gekomen. Kees had voor mij nog een boek over de laatste koloniale handelingen van NL in Nieuw Guinea alwaar hij hare majesteit gediend heeft. Ik had voor hem behalve het zakje zand uit Sougia een oud wandelboekje van het "Zevenwoudenpad" in Friesland met de wens om hier gezamenlijk een aantal etappes van te gaan lopen. Was een heel genoeglijke dag waarvan ik helaas geen foto's heb omdat ik m'n fototoestel bij Roos had laten liggen na de wandeling met Huib van gisteren. Maar er staan zat foto's op internet van Kalenberg.

PS Kees heeft zich geïnformeerd en het bleek de bosrietzanger te zijn die we hebben gehoord in het eerste stuk. Citaat: Kan ik je daarnaast nog de volgende suggestie reiken. De voor ons onbekende zanger(s) langs het smalle fietspad waarlangs wij kampong Kalenberg verlieten, waren naar mijn idee en enige expertise achteraf 'bosrietzangers'. Zie hun voorkeur qua locatie en hun verdere karakteristieken. Ze zijn in staat de spotvogel (... familie ...?) in hun imitatievermogen te overtreffen. Daarbij is het frappante, waar brachten zij de winter door? Echte kenners stellen dat vast aan de uiteenlopende imitaties, welke zij uit hun geoefende strotjes laten klinken. Hoe grappig, nietwaar?

Over de Steinse Tiendweg

Vandaag weer met vriend Huib afgesproken voor een wandeling. De avond tevoren had ik nog even snel een appeltaartje in elkaar geflanst. Bijtijds opgestaan, koffie gezet, tas gepakt (kijker meegenomen) alles klaar gemaakt en naar het station. Ik hoefde niet zo vroeg weg; om 9.13 de stoptrein naar Utrecht en dan met de "sprinter", oftewel de stoptrein naar Gouda Goverwelle. En daar zat Roos op het perron; ze zou waarschijnlijk ook meegaan, waarvan acte.
Eenmaal op weg bleek dat Huib en ik deze wandeling al eerder hadden gemaakt. Eerst de aanloop door een soort park bij Gouda; gelukkig een bankje in de zon waar we de koffie en vooral de appeltaart hebben geïnternaliseerd. Was weer goed geslaagd al zeg ik het zelf.
En daar begon de feitelijke wandeling met een prachtige Tiendweg, de Steinse Tiendweg aldus een bordje. Ik had de kijker mee en bewonderde de vogels, de libelles en het landschap maar liep vooral vreselijk te genieten van de schoonheid van het polderlandschap. Die Tiendweg is prachtig; ik wil de eventuele lezer graag de link op internet naar de wandeling verstrekken; beschrijving en GPX track zijn vrij beschikbaar. Het betreft een rondwandeling van en naar station Gouda Goverwelle.
Overigens zouden wij wel van de route afwijken omdat ik graag wat meer van de Reeuwijkse plassen wilde zien vanwege de vogels. Helaas was dat geen succes; alleen fietsers en auto's die ons van de weg bliezen en helemaal geen vogels. Wel fraaie sloten, langs de smalle weg door de plassen waarlangs volop huizen waren gebouwd; net een Tiendweg, maar dan anders zal ik maar zeggen.
Bij een palingvisser kocht ik wat gerookte paling; was geen succes; de man kan ongetwijfeld goed vissen want het waren mooie grote palingen, maar van roken heeft hij onvoldoende kaas gegeten; de palingen waren oneetbaar; hadden beter ongevangen kunnen blijven om in de Sargassozee eieren te leggen voor de broodnodige vernieuwing van het palingbroed.
Was een heerlijke wandeldag; had je weer goed uitgezocht Huib!

Eindelijk op orgel

Liefhebbers van klassieke muziek zullen veelal de uitvoeringen van het klavierwerk van de hand van Johann Sebastian Bach door Glenn Gould als heel bijzonder ervaren. En natuurlijk was hij een virtuoos vertolker, alleen ben ik het niet met hem eens dat de muziek mooier klinkt op piano dan op klavecimbel, laat staan orgel.
Maar waar ik altijd naar gezocht heb dat zijn uitvoeringen van bijvoorbeeld de Goldberg Variationen op orgel en die heb ik zojuist bij toeval gevonden. Daar waar Glenn Gould vindt dat je de aparte lijnen van de polyfone muziek waarin Bach zo'n meester was, bij piano uitvoering het best kunt horen gaat mijn hele ziel juichen nu ik deze muziek eindelijk op orgel hoor en ik hoor iedere van de soms wel vier lijnen apart klinken. Fantastisch!!
Nu nog de Partita's voor Klavier op orgel. Daarvan ben ik heilig overtuigd dat die louter voor orgel zijn geschreven maar, afgezien van een keer dat ik ze zelf op een kerkorgel heb uitgevoerd heb ik ze nooit zo gehoord. Alle reden om Youtube nog verder af te struinen.

Overnachten in Mirbach op de Eifelsteig

Roos had vanuit Blankenheim een onderkomen "geregeld" in Mirbach. Dat was nog niet zo eenvoudig want het is maar een klein plaatsje zonder hotel en je moet het dus hebben van particulieren die een kamer verhuren en dat zijn er maar weinig, maar wij hadden mazzel.
De Eifelsteig, een vrij nieuwe wandelroute door de Eifel gaat door Mirbach en daarom mag Mirbach zich in een flinke belangstelling verheugen.
Op de etappe kwamen we een stel wandelaars tegen die de hele Eifelsteig aan het lopen waren en ook echt problemen ondervonden bij het vinden van een overnachtingsplek, zo ook in Mirbach waar Roos kennelijk de laatste slaapplek had gereserveerd. Als je verder moet gaan lopen en zoeken wordt het een wel heel lange etappe. Voor mensen die deze Blog lezen hebben wij dan ook het volgende advies.

Bij toeval vonden we een prima overnachtingsmogelijkheid voor mensen die de Eifelsteig lopen en niet terecht kunnen in Mirbach en dat is Gasthaus Stabel in Esch, iets voor Mirbach en nauwelijks afwijkend van de route van de Eifelsteig.

Adres:
Hauptstraße 39, 54585 Esch, Germany
Tel: +49 6597 2515

Van Mirbach naar huis

In het snoeihete Euskirchen

In het onderkomen waar we overnachtten in Mirbach was nog een dame ondergebracht die in haar eentje de hele Eifelsteig aan het wandelen was net als de Goningers die we de dag eerder hadden ontmoet en die geen onderkomen konden vinden in Mirbach. We hadden haar al gesproken bij het enige eettentje in Mirbach en nu zaten we genoeglijk met z'n drietjes in het keukentje (nou zeg maar keuken) van het onderkomen te ontbijten. Rond half tien vertrokken we allen.
Die Eifelsteig voldoet merkwaardig genoeg kennelijk in een behoefte en dat terwijl de wandelingen van de Eifelverein al sinds jaar en dag bestaan en uitstekend zijn aangegeven en op iedere wandelkaart van Duitsland zijn ingetekend. Het gevolg is dat het gewoon "druk" is naar wandelbegrippen, d.w.z. je komt regelmatig een collega wandelaar tegen. Gebeurt je eigenlijk maar zelden, zelfs in Duitsland. Dat was me ook al opgevallen toen ik een paar weken geleden in m'n eentje aan het wandelen was door de Eifel; daar waar ik met de Eifelsteig van doen had daar was het druk op de paden en waren de hotels soms vol.

Prachtige natuur in de Eifel

Maar vandaag hadden we vrijwel niets met de Eifelsteig van doen; Roos maakte zelf haar wandelplan en zo liepen we eenzaam over ongemarkeerde wegen, slechts geleid door het kaartleesvermogen van Roos en (gelukkig!) mijn GPS. We verzuchtten: "wat is het hier toch mooi", en ja inderdaad het Eifelgebied is gewoon prachtig om te wandelen; de afwisseling van kleinschalig cultuurlandschap en natuur, de karakteristieke dorpjes maakt het tot een groot plezier om hier te vertoeven.
Wel liepen we vast op een bospad dat niet zo ver ging als dat op de kaart was aangegeven, maar daarom niet getreurd; het gaf mij in ieder geval de gelegenheid om de mestkevers ter wille te zijn en dat is toch wel een schone taak voor een NEV lid!
Uiteindelijk kwamen we, geleid door kaart en GPS uit bij een bruggetje over de Lammertsbach die hier (een Karstverschijnsel) de grond in duikt. Verder stroomopwaarts stroomde hij nog bovengronds en kon ik m'n zonnepetje nat maken in het heldere water; daar kwamen we ook weer even op de Eifelsteig, de "verkeerde kant" op.

Petje nat maken in de Lammertsbach

Bij Alendorf aangekomen verlieten we de Eifelsteig definitief en gingen we bij de kerk achter langs het pad naar het al zichtbare Esch, waar je naar bleek een goed onderkomen kunt vinden als je de Eifelsteig loopt en in Mirbach niet terecht kunt.
Met behulp van de kaart vond Roos een meer dan schitterend pad naar Jünkerath, waar we de trein wilden nemen; vanaf daar geldt het Euregioticket, de ongeëvenaard voordelige manier van reizen in het Euregiogebied tussen België, NL en Duitsland. Onderweg volop frambozen en ook wilde aardbeitjes; zo klein als ze zijn, de smaak van wilde aardbeitjes is zo ongelooflijk goed; zelfs de aardbeien uit de tuin van Theo kunnen daar qua smaak niet tegenop!
In Jünkerath probeerden we vergeefs of we een Euregiokaart konden trekken uit de automaat. Ook de reserve-euregiokaart die ik al sinds jaar en dag in m'n portemonnee bewaar kon ik niet "entwerten" omdat het apparaat niet werkte?! Dus dan maar zo in de trein en een euregiokaart proberen te kopen in de bus van Euskirchen naar Düren. Onderweg gelukkig geen controle. Naar bleek moesten we in Euskirchen bijna een uur wachten op de bus. Daarom niet getreurd maar de snoeihete stad in; het was volgens de borden 37 graden; ach, wij kunnen daar wel tegen. Lekker ijsje gescoord en de stad door geslenterd; best een mooie stad; geen straf om even een uurtje kapot te slaan.
Uiteindelijk met de bus; bleek dat het kaartjes apparaat van de bus defect was en dat we maar moesten gaan zitten. Dus opnieuw zonder vervoerbewijs verder, maar geen controle. In Düren aangekomen, ook daar geen mogelijkheid om een Euregiokaart te trekken uit de automaat, maar daar kon ik wel mijn oude Euregiokaart "entwerten". Tussen Düren en Aachen opnieuw geen controle. In Aachen hadden we drie kwartier overstaptijd dus ruim voldoende voor een Erdinger op het ons inmiddels bekende terrasje bij het Hauptbahnhof. En daar hebben we veel pret gehad met "der Wirt" en een "beklopte Schot" met de naam, niet Jim Morrison, maar Tom Morrison. Zijn dochter Hannah Morrison is een bekende zangeres (sopraan) van oude muziek. Wat ontmoet je toch een leuke mensen als je op reis bent!
Met de Euregio expres naar Heerlen, toen de Intercity naar Den Bosch en de bus (vanwege geplande werkzaamheden) naar Utrecht, stoptrein naar Bilthoven en te voet naar huis. De stilte viel op ons na al dat gereis. Het liep inmiddels tegen elven en we waren om twee uur uit Jünkerath vertrokken. Was een heerlijke wandelvakantie en weer een fijne dag. We bedankten elkaar en gingen ieder naar ons eigen honk.

Van Blankenheim naar Mirbach

Op weg naar Mirbach

Met m'n rug ging het weer een stuk beter en welgemoed gingen we verder van Blankenheim naar Mirbach, een klein plaatsje op de Eifelsteig. Dat had Roos gekozen; mijn voorkeur gaat meer uit naar de oude paden van de Eifelverein, tot nu toe liep de Eifelsteig vrijwel gelijk op met de Josef Schramm weg, de "4" van de Eifelverein; conservatief als ik ben prefereer ik de driehoekjes van de Eifelverein boven die nieuwlichterij van die groengele bordjes en verfsels. De route is overigens uitstekend gemarkeerd evenals de routes van de Eifelverein. Wel kronkelt de Eifelsteig ontzettend en dat vind ik niet prettig. Ook nu van Blankenheim naar Mirbach zou de weg weer enorm kronkelen en overbodige stukken doen; misschien erg mooi hoor, maar ik vind dat onnodig. Maar Roos had een uitstekende kaart en zo staken we wat af, zodanig dat we wel erg snel in de buurt van Mirbach waren; wist ik veel, ik had nog de route van gisteren in gedachten en die was krankzinnig lang door de vergissing van Roos.

De bekende kerk van Mirbach

We konden het laatste stuk dus heel rustig aan doen en hebben zitten genieten van de rust van het landschap; bankjes waren er genoeg. Maar uiteindelijk kwamen we dan toch in Mirbach; piepklein plaatsje, maar toch een gelegenheid om (naar later bleek) heerlijk te kunnen eten.
Eerst naar ons onderkomen bij particulieren. Het was inmiddels snoeiheet geworden; we klaagden niet, want we kunnen wel tegen een temperatuursstootje, maar het was meer dan Grieks heet. Naar later bleek wel zo'n 35-37 graden.
We knapten ons wat op en gingen toen terug naar de eetgelegenheid en daar hebben we ontdekt wat Flammkuchen zijn; de Duitse variant op de Italiaanse pizza zoals die hoort te zijn: lekker knapperige dunne boden met daarop in dit geval Duits lekkers meegebakken.
In het kleine binnenste van de gelegenheid (wij zaten natuurlijk buiten) stond een echte hout/steen oven, het was er dus nog heter dan buiten. Maar het was heerlijk en we overgoten het met Eifeler Landbier, een ambachtelijk biertje uit Gemünd.
We mochten nog even de kerk binnen; een bijzondere kerk waar de volgende dag twee huwelijken zouden worden ingezegend. Toen wij er waren kwam de vader van de eerste bruid nog een bloembak brengen; ik hielp hem met sjouwen; mijn rug is weer zoals hij hoort te zijn.

De NHG standaard "Lage rugklachten"

De grote speelvijver van Blankenheim

Met bus 63 door naar Gemünd en op naar Blankenheim. Eerst maar een kop koffie gedronken op een terrasje en dan vort met de geit. Heerlijke wandelomgeving; rug mopperde wel behoorlijk, maar in de loop van de dag ging het almaar beter.
Uit mijn werkend verleden weet ik nog dat de NHG standaard voor de behandeling van Lage Rugklachten bestond uit het adviseren van wandelen; en dat heb ik deze dagen zeker gedaan; meer wandelen dan dit kan haast niet.
Blankenheim bleek helaas, net als Omsk te ver weg. Roos dacht dat het in totaal 23 kilometer zou zijn vanuit Gemünd, maar toen we er ruim 10 achter de rug hadden zag ik een info-paal van de Eifelverein en daaruit bleek dat het nog 25 kilometer was. We hadden echter al een hotel afgesproken in Blankenheim. Nou ja, toch maar doorzetten en verder naar Marmagen. En daar, als een fata morgana stond een taxi en die bracht ons naar Blankenheim.

De Ahr ontspringt in Blankenheim

Leuke plaats waar ik in 1969 voor het eerst kwam met Lien, op uitnodiging van mijn ouders die ons een vakantieweekje aan hadden geboden. Het enige dat ik nog wist was dat er een grote vijver was en die hebben we gevonden. Er was een gezellig feest aan de gang; kinderen (met een oma!) die met bootjes aan het roeien waren. We hebben genoten van het spektakel.
We liepen nog wat door het stadje en hebben er ook wat gegeten. Natuurlijk moesten we even op zoek naar de bron van de Ahr. Een soort kapelletje van 1726 markeert de plek.
We gingen weer op tijd naar bed; niet alleen de rugklachten gaan over van wandelen maar het is ook bijzonder goed voor het slaapvermogen.

Prachtig uitzicht over het stadje vanuit de hoogte

Van Einruhr naar Simmerath

Roos op het balkon bij Hotel Zur Post

Na wat gebakkelei over waar we nou wel zouden gaan wandelen hadden we min of meer contre coeur besloten om dan maar naar Simmerath te gaan. Roos had in Blankenheim willen beginnen maar dat is zo'n mijlen op zeven om op de aanvangsdag te doen dat ik me daar tegen heb verzet. Maar wèèr naar Simmerath had ik ook niet zo'n zin in althans niet in de wandeling van Monschau naar Simmerath. En zo kwam het Lot ons tegemoet!
Met de stoptrein van 6.28 begon de reis; Roos zat al op het perron te wachten. Via Heerlen met de trein naar Aachen Hbf; en daar zag Roos dat bus 63 vanaf Simmerath doorging naar Gemünd, een plaats waar je kunt beginnen voor Blankenheim (dacht ze). Dus snel de plannen veranderd. We hadden al besproken bij ons geliefde Hotel Zur Post, bij Friedhelm Braun de vriendelijke "Wirt". We gingen verder naar Einruhr en van daaruit gewandeld naar Simmerath.
Ik had helaas ontzettende last van m'n rug; het kanoën had mijn rug geen goed gedaan en het vele zitten, ondanks het werken in het riet van dinsdag had daar nog eens een schepje bovenop gedaan. Maar wandelen was op te brengen; slechts bij het dalen deed het verrekte pijn.

Daar gaan we weer: weiter, immer weiter,
mein treuer wanderstab

De wandeling via het Ruhrdal was prachtig en het weer evenzeer. Ik kon slecht opstaan en m'n rug speelde 'snachts zodanig op dat ik sterk overwoog of ik de volgende dag niet beter terug naar huis kon gaan en Roos in haar eentje verder laten lopen. Maar 'smorgens ging het wel weer en het prachtige weer lokte.
En dus ging het weer: weiter, immer weiter, als in de Winterreise van vriend Schubert. Werd ik niet gehinderd door liefdesverdriet als de hoofdpersoon van de Winterreise, daar deed mijn rug wel akelig pijn. Ik heb gelukkig doorgezet want het zou een heerlijke wandelvakantie worden!

Vader wordt gejonast

Weinig respect voor hun ouwe vader!

Roos en ik zaten vanmorgen in alle rust aan de koffie tot de bel ging; daar waren mijn twee zonen; ze waren bij de sportschool geweest; Peter had tijdelijk het gebruiksrecht van mijn toegangssleutel van Sportcity en Hugo zou een keer met hem meegaan; sporten is uiteindelijk Hugo's lust en leven. Maar die vlieger ging niet op; hij moest 17.50 euro betalen als hij een keer mee wilde doen en werd daar op bijzonder onvriendelijke wijze op gewezen. Verontwaardigd waren zij weer vertrokken; de verontwaardiging werd luidruchtig met ons gedeeld.
Na een zekere afkoelingsperiode werd het toch nog gezellig en er werd over van alles gesproken en er werd vooral veel voedsel weggewerkt: "Pap, heb je een boterham voor me", vroeg Hugo. Hij ging nu naar zijn eigen sportclub en moest nog wel van tevoren iets eten. Op dat moment stond mijn brood net in de oven en was nog lang niet klaar. "Of heb je anders nog een bonenprakkie voor me?". Kwam dat even goed uit; er stond nog een ferme bak met een bonenschotel waar ik eigenlijk zelf niet zo'n trek in had. Hugo daarentegen schoof de hele inhoud zonder mankeren naar binnen. Toen het brood eenmaal was afgekoeld wilde iedereen wel een boterham met wat ik zoals aan lekkers te bieden had.
Om kwart voor twaalf vertrokken de mannen weer, zij het pas onder lichte dwang. Ik stond tussen mijn twee grote zonen en vertelde zo terloops over iets dat ik de vorige avond had meegemaakt. Ook Ab heeft twee zonen en ik had verteld dat er een moment komt dat je als vader door je zoon wordt opgetild en dan hang je daar lullig. Had ik natuurlijk niet moeten zeggen. Die twee zonen van mij pakten me zonder enig respect op en gingen me jonassen; het was natuurlijk ook wel een inkoppertje zoals Roos later zei. Ik had moeite om het droog te houden, zo vreselijk moest ik lachen toen ik als een klein kind, onder vals gezang van de heren heen en weer werd gejonast. Natuurlijk maakte Roos een foto van dit hilarische moment.

Drie mannen en een maamachine

Allemachtig, na een zware dag vol kano- en ander plezier weer zeer vroeg op; werken met Ab en Piet in de veenmosrietlanden van de Eilandspolder; net als de omgeving van Jisp, prachtig vlak polderlandschap; oer-Hollands en daar ben ik gek op.
De trein van 6.13 uur, de bus naar de Rijp, want daar hadden we afgesproken. De mannen stonden me al op te wachten in de Dorpsstraat van de Rijp. Eerst met het bootje naar de werkschuur om de dag goed te beginnen met een kop koffie: "daar zul je wel aan toe zijn", aldus Piet en daar had hij gelijk in. De maaimachine ingeladen op de boot en daar gingen we de sloten door. Hier geen aanwijsbordjes zoals gisteren in de sloten bij Jisp, maar Ab kent de sloten hier als zijn broekzak; toen we op de terugtocht een slootversperring tegenkwamen koos hij zonder aarzelen een andere "weg".
Gelukkig was het afvoeren van het riet en het gemaaide gras niet zo'n zware klus als normaal bij de werkgroep "Kwadijkse Vlot", want m'n armen voelden behoorlijk moe aan van de twee uur kanoën van de dag hiervoor. Ab had het riethek voorop de maaimachine gemonteerd; daardoor deden hij en de machine het meeste werk en hoefden Piet en ik niet te sjouwen maar konden we het maaisel van het hek afhalen en hooguit wat opstapelen; zelfs daarbij voelde ik m'n armen.

Ab wijst een orchis aan

Maar bij het laatste stukje dat we nog deden begon het masjien te protesteren; Ab probeerde van alles met de handels, maar dat bood geen soelaas; slechts een paar keer flink schudden deed merkwaardig genoeg het leven weerkeren in het verder altijd zo trouwe apparaat. Ik zei al: "soms helpt slechts bot geweld!" har har. Maar toch, toen we de klus vrijwel klaar hadden gaf de trouwe maaier er definitief de brui aan; terwijl ik zat uit te puffen op een hoop riet en "toezicht hield op het werk", kregen Ab en Piet weer enig leven in het apparaat; de zakdoek van Piet werd ingezet als een soort "noodverband"; al pruttelend en zeer langzaam rijdend bereikte Ab de boot. Ik vond het ook wel genoeg zo.
De terugtocht langs de rietoevers met vogels en begroeiïng is altijd een feest. Nog even de genoeglijke werkdag besloten met een kop koffie in de werkschuur.
Ab nodigde me uit om mee te komen eten; was gezellig! Uiteindelijk met de snelbus van Edam terug. Ik lag er weer vroeg in; wat was ik moe van zo'n hele dag buiten; heerlijk gevoel.

Jisp: dat was lang geleden

Mijn stoere Roos in de kano

Lang geleden, in de tijd dat ik nog een auto had, een lelijke eend, ging ik samen met Lien op de zondagen in de buurt "een stukkie rijden". We woonden destijds in Amsterdam en gingen dan vaak naar Noord Holland boven het Noordzee kanaal. Zo ook naar Jisp en Neck. Maar dat was inmiddels wel  ruim 35 jaar geleden; was naar mijn herinnering nooit meer in jisp geweest; ik verheugde me dan ook om meerdere redenen op het bezoek dat we brachten aan mijn nieuwe vrienden Cyria en haar partner Cune.
Alleen al de busrit van Wormerveer naar Jisp, langs de oude pakhuizen aan de Zaan, inmiddels industrieel erfgoed; door de smalle straat van Wormer en door de landerijen naar Jisp; Zaanse huizen, uitzicht over het polerland; ik voelde me helemaal weer thuis!

Met Cyria in de boot; Cune op de achtergrond

En een gezellige dag dat we hebben gehad! Lekker bijkletsen over van alles; heerlijke lunch en toen een hachelijke kanotocht doot de poldersloten. Had ik nog nooit gedaan. Maar "flink" als ik ben geworden dankzij de heldhaftige daden tijdens onze vakantie op Kreta durfde ik ook deze "waaghalserij" zonder schromen aan. "Dat doen we wel even", dacht ik nog. Maar na anderhalf uur had ik toch wel een paar moeie armen en m'n handen waren zodanig verstijfd dat ik er nog niet eens "Für Elise" van Beethoven mee had kunnen spelen, misschien de vlooienmars, maar meer niet. Kortom, een succes en ontzettend leuk idee. Dank daarvoor aan onze gastvrouwen. Na nog even na-kanoën bij een kopje weer terug met het busje, trein en bus naar huis en vroeg naar bed; de volgende dag had ik een afspraak met Ab om te helpen met beheer van de veenmosrietlanden in de Eilandspolder, dus opnieuw over het water.

Huis te Linschoten

Hèt huis te Linschoten

Keizer Karel V heeft destijds bepaald welke landgoederen zich mochten tooien met het epitethon "kasteel"; daar hoorde destijds het Huis te Linschoten niet bij; aldus hoorden wij bij de rondleiding op het landgoed Linschoten; het huis zelf kregen wij niet te zien; dat is slechts open voor publiek bij zeer bijzondere gelegenheden zoals het huisconcert dat hier twee keer per jaar wordt gegeven.
Maar wat wij wel te zien kregen was zeer de moeite waard! Een goed onderhouden landgoed, dat door de zeer beperkte toegankelijkheid voor publiek (slechts zeldzame excursies o.l.v. gastvrouwe Yvonne) rust uitstraalde; of je terug stapte in het verleden.
Tegenstrijdige gevoelens struikelden over elkaar heen terwijl ik dit schoons allemaal zag; de Franse revolutie die zich verzette tegen deze overmatige particuliere rijkdom versus de schoonheid van ons behouden gebleven cultuurgoed; zou dit geen museum kunnen herbergen?
Maar al met al kon ik mij toch wel goed vinden in de bestaande situatie met een bestuur van de stichting Landgoed Linschoten, waarin het landgoed is ondergebracht en dat het landgoed beheert naar de wens van de laatste eigenaar die zonder nazaten het aardse voor het hemelse inwisselde in de jaren zestig en aldus bepaalde in zijn laatste wil.

In de "kasteeltuin"

Het huis zelf zag er fraai uit temidden van een water en met brug verbonden; de voormalige stallen; de boerderijen. Het landgoed is enorm groot; het telt 20 boerderijen die verpacht worden. Slechts de tuin rond het huis zelf is ontoegankelijk, hoewel de jeugd van Linschoten in de winters wel ging schaatsen op de vijvers van het landgoed via de dichtgevroren sloten natuurlijk makkelijk betreedbaar.
Een niet meer in gebruik zijnde ijskelder kon bezichtigd worden; 'swinters overwinteringsplek voor de vleermuizen.
Na afloop aten we onze boterhammetjes zittend op een bankje voor het ingangshek en nog nagenietend van het schoons dat we hadden gezien. Nog even honing gekocht bij de theetuin even verderop en toen naar slagerij Ferry Lempers in Linschoten.
Met een rugzak vol leeftocht kwam ik thuis: 2 kg pruimen die ik aan de kant van de weg voor 1 euro had gekocht, pot honing, vlees en conserven van Ferry. s Avonds nog een glaasje wijn bij Roos en thuis nog het laatste half uur van NL- Brazilië gezien. Leuke afwisselende dag.

De zijderoute

Hermitage museum aan de Amstel

Vandaag zijn we naar Amsterdam geweest; museum de Hermitage met de tentoonstelling over de zijderoute; een handelsweg uit vroeger tijden tussen China en het westen. Die route voerde door woest gebied met bergen en woestijnen. Slechts hier en daar waren oases waar de karavanen met handelswaar even konden uitblazen; daar ontstonden nederzettingen met onderkomens en tempels. Veel van deze plekken liggen op grondgebied van het oude Rusland en zijn door Russische onderzoekers bloot gelegd en meegevoerd naar de Hermitage, het museum dat haar gelijke niet kent.
Op deze tentoonstelling werd ons een kijkje gegeven in deze vondsten: muurschilderingen uit tempels, zorgvuldig geconserveerd, met exotische taferelen; vaak moeilijk te onderscheiden door de verwering die de tijd heeft veroorzaakt. Oude kunstvoorwerpen van zilver, maar ook zijden kleding van onwaarschijnlijke ouderdom en er uitziend alsof het gisteren nog was gedragen.
Altijd van grote klasse die tentoonstellingen in het Hermitage museum te Amsterdam!

Moest er ff uit

Na die regenachtige, grauwe woensdag moest ik er echt even uit vandaag. Eigenlijk was ik van plan om de trein van 6.30 te nemen, maar de motivatie viel snel weg bij het openen der oogleden. Dan kan ik zo ontzettend lopen aarzelen; zal ik dit, zal ik dat. Eerst maar eens m'n nieuwe rugzak opgehaald bij het AH, afleverpunt van Cool Blue.
Uiteindelijk m'n plan gemaakt rekening houdend met het Dalvrij abonnement van de NS. Lekker koffie gedronken bij Roos en om 11.30 de trein naar Amersfoort Vathorst om eieren te gaan halen bij de biologische eierboer; precies een uur heen en terug met 30 heerlijk verse biologische eieren. Verder naar Nunspeet en "voor de afwisseling" maar weer eens over het Hulshorster Zand, net als 14 dagen geleden, maar dan andersom; blijft toch een voorkeurstraject voor me. Lekker tempo gemaakt en volop bosbessen gegeten onderweg. Op het Zand zelf was het "Grieks heet"; op de heuvel m'n boterhammetjes gegeten; het water begon al aardig op te raken; dorstig weer. Weer twee nieuwe steentjes meegenomen voor een volgende vakantie om aldaar achter te laten. Verder door over het Zand en via het bos langs de Leuvenumse beek. Die stroomde flink door de regenval van gisteren; je kon het beekje zelfs horen met zijn geruis; een prachtig natuurlijk geluid in het verder zo stille bos.
Bij hotel "Het Roode Koper" kon ik gelukkig het water weer aanvullen; ik had ontzettende dorst. Bij bushalte  "De zwarte boer" hoefde ik maar even te wachten en daar kwam bus 104 om 17.50 uur; mee gereden tot Ermelo om daar de trein te nemen. Paste net niet met het Dalvrij Abonnement, dus nog maar een half uurtje gewacht op het station; lekker uitrusten op een bankje.
Nog even bij Theo langs om nog een krop sla mee te nemen en wat biet; ik gaf hen een doosje van de kakelverse eitjes; biologisch voor biologisch zal ik maar zeggen.
Wat ragout met bonen opgewarmd in de magnetron; verse sla gegeten die 30 minuten daarvoor nog in de tuin stond natuurlijk met wat verse eitjes.
Nog wat in de boeken van Peter Westbroek gelezen en de dag was weer om.

Brieven aan Olga

Op de heenweg naar Lesbos heb ik halverwege mijn e-reader gepakt en wat zitten lezen. Ik zag tot mijn genoegen dat "Turks fruit" erop stond; ik vind dat het mooiste liefdesboek; de hartstochtelijke manier waarop je van elkaar kunt houden wordt in geen enkele mij bekende roman zo goed beschreven. Stiekum gezegd voel ik me wel enigszins verwant aan de hoofdpersoon van het boek. De eerste dagen op Lesbos heb ik het boek verder uitgelezen.
Het zijn niet primair de erotische scènes die mij plezier verschaffen maar vooral de intimiteit; daar waar Wolkers het woord "sprokkelsfeer" heeft gemunt wanneer Olga op het balkon met rode ogen zilveruitjes zit te schillen vind ik de mooiste scène van het hele boek. De lieve warmte die zij in zijn leven brengt vind ik fantastisch beschreven; dat doet mij wat wanneer ik het boek lees.
Eenmaal thuis gekomen van onze vakantie op Lesbos kon ik vannacht de slaap niet vatten; we waren daar zo volledig doorgeslapen; iedere dag buiten, wandelen, zwemmen, vroeg naar bed, lekker ontbijten en weer naar buiten en vooral lang en intensief slapen; ik ging gisteravond laat naar bed, kon de slaap niet vatten en was weer heel vroeg wakker.
Naast mijn bed ligt nog het boek "Brieven aan Olga", dat ik vorig jaar heb gekocht. Het bevat een deel van de briefwisseling van Jan Wolkers met Annemarie Nauta, zijn tweede vrouw die feitelijk de Olga uit "Turks fruit" was, althans het romantische deel, niet van het einde met de hersentumor. Dat boek ben ik gisteravond opnieuw gaan lezen en heb het tegen de ochtend uitgelezen; wel toepasselijk na Turks fruit van vorige week.
Wolkers heeft mij altijd geïntrigeerd. Als kind werd ik geconfronteerd door het bronzen beeld van zijn hand, Leda en de Zwaan op een brug in Zaandam. Zijn eerste boeken, Serpentina's petticoat, een roos van vlees, Kort Amerikaans, Terug naar Oegstgeest, de hond met de blauwe tong, ik heb ze allemaal gelezen in mijn middelbare schooltijd en later. Maar Brandende Liefde en vooral Turks fruit vormden voor mij toch wel de kroon op zijn werk. Daarna begon hij me te vervelen; de Doodshoofdvlinder heb ik nog gelezen, maar ik heb geen idee meer waar dat over ging. Daarna ben ik gestopt. Ga het toch nog eens proberen.
In 1969 was ik met Lien, mijn aanstaande echtgenote (we zouden 4 weken later trouwen) in de eerste twee weken van september op vakantie in de Koog, Texel met mijn jeugdvriend Bram en zijn vrouw Marijke en 4 maanden oude dochtertje Anneke. Bram en ik gingen op een ochtend boodschappen doen, o.a. bij de dorpsslager in de Koog. En daar kwam mijn idool binnen of hij stond er al, dat weet ik niet meer: Jan Wolkers. Met zijn merkwaardige stem bestelde hij bij de slager. Naar ik begreep uit het boek "Brieven aan Olga" was hij op dat moment het boek "Turks fruit" aan het schrijven.
Met vriend Peter C. heb ik inmiddels de atelierwoning van Wolkers bezocht; met Huib kwam ik bij toeval een beeld van hem in Leiden tegen; Leda en de zwaan ben ik een keer gaan fotograferen. Jan Wolkers blijft me fascineren ook nu hij al weer enkele jaren dood is.

De insecten van Lesbos

Natuurlijke bloemenrand rond een graanakker

Lesbos kent een kleinschalige landbouw waarbij de landerijen en de natuur met al haar bloemenpracht naast elkaar, ik zou willen zeggen met elkaar "geïntegreerd", bestaan. Dus kleine perceeltjes met daaromheen wilde bloemen, kortom een pracht om te zien. En erg veel insecten, zoals dat normaal is in een ongeschonden natuurlijke omgeving. Daarom ook veel verschillende soorten vogels en andere diersoorten.
We hebben deze vakantie aanzienlijk minder vogels gezien dan ik in het voorjaar met de SNP reis heb mogen genieten, maar in ieder geval wel veel insecteneters; bijeneters, enorme aantallen zwaluwen en vleermuizen aanzienlijk meer dan in NL Niet altijd even leuk die insecten; op m'n linkerarm heb ik een serie insectenbeten die zich manifesteren als kleine, met vocht gevulde blazen; heb ik nog nooit gehad. In het hotel waren de kamers uitstekend afgeschermd voor insecten, met name muggen d.m.v. horren; was ook wel nodig aldus merkten wij als we 'savonds op het balkonnetje zaten.
Dat was wel anders bij ons allereerste bezoek aan Lesbos enkele jaren geleden; daar in Anaxos, zonder horren in de ramen ben ik helemaal lek gestoken door de muggen; op het laatst sliep ik met een jas aan met lange mouwen. Bij ons bezoek aan de Westbroekse zodden was het ons opgevallen dat zelfs daar vrijwel geen muggen waren; dat was vroeger wel anders weet ik nog uit mijn jeugdjaren. Wat is er in NL gebeurd met de insecten? Zwaluwen zie je ook veel minder net als de krekels.

Sprinkhaan op blauwe landingsbaan

Terwijl we zaten te genieten van het uitzicht bij het Metochi klooster landde een enorme sprinkhaan op de enorme landingsbaan die mijn pens voor hem vormde (zie foto); er zaten meerdere van deze reuzen en van verschillende makelij; heerlijk voedsel voor de tapuiten en andere insecteneters van een zeker formaat.
Vandaag vlogen we terug; boven NL aangekomen, vlakbij Schiphol keek ik even naar buiten en zag toen ons boerenlandschap; industrieel groen gebied, mathematisch recht afgebakend zonder enige natuurlijke afscheiding en ongetwijfeld goed beschermd met "gewasbeschermingsmiddelen", oftewel landbouwgif, dus bloem- en insect-onvriendelijk, zeg maar dodelijk.
Daar op Lesbos schijnt geen landbouwgif te worden gebruikt; daarom ook zoveel insecten en "desondanks" een voldoende opbrengst; daar doen ze het al eeuwen op deze manier.
In "Entomologische Berichten", het verenigingsblad van de NEV las ik enkele jaren geleden een artikel over biologische gewasbescherming door wilde bloemen in een akker in stroken af te wisselen met cultuurgewas. Door de bloemen konden de roofinsecten, de natuurlijke belagers van de zogenaamde plaaginsecten, zich goed handhaven en vermeerderen. Het gevolg was dat het cultuurgewas het uitstekend deed en een goede opbrengst kende. Dat zou een keuze kunnen zijn in ons zo sterk chemisch beïnvloede landschap, waarover ik me om verschillende redenen diep in m'n hart behoorlijk zorgen maak. Zie eens hoe krankzinnig ver je daarin kunt gaan; met "Roundup", het veel gebruikte ernstige landbouwgif waar hele velden intensief mee worden bespoten in combinatie met door DNA technologie veranderde landbouwgewassen (let wel, in de VS, gelukkig nog niet in Europa, maar let op uw saeck!) die resistent zijn tegen dit gevaarlijke goedje. Dat kan toch niet goed gaan op den lange duur? Daar moest ik aan denken, enkele honderden meters boven de grond terwijl we Schiphol naderden.
heerlijke vakantie gehad trouwens en lekker om weer terug te zijn in ons overbevolkte, grauwe, regenachtige landje; net of het licht was gedimd na de gewenning aan al die zonneschijn in Griekenland. Ik hoop maar dat de zomer hier zo langzamerhand eens gaat beginnen.

Niemand kent je van vroeger

In de holle boom

Vandaag onze laatste vakantiedag; morgen vliegen we terug. We hadden een excursie geboekt voor vandaag; deze keer naar het zuiden van Lesbos. Keurig op tijd werden we opgehaald door een kleinere bus. Een NLse gids; aardige NLse mevrouw die op Lesbos woont en gidst in de zomer. We gingen nog één hotel verder in Skala Kalloni om mensen op te halen; het was de oudere meneer die ook aan de vorige excursie deelnam en zijn vrouw; moeilijk ter been, met een rollator. Van de vorige keer wist ik nog dat hij naar mijn gevoel niets aan de excursie had gehad; hij kon nergens in; niet naar het versteende woud, niet naar het museum, alleen naar het restaurant. Ik had met hem te doen en nam mij voor om hem deze keer zo mogelijk te helpen als hij iets nader wilde bekijken. In ieder geval kon ik hem al direct helpen door een andere plek in de bus te nemen zodat hij vooraan kon zitten met zijn vrouw.
Eerst gingen we naar Pareshkevi, het plaatsje waar ik met de SNP trips al twee keer was geweest en dat ik erg graag aan Roos wilde laten zien. We liepen het plaatsje in; de dag tevoren was het stierenfeest hier geweest; overal lag vertrapt glas tussen de stenen; het meeste was al opgeruimd. We zagen dat hier er een wandelpad begon en liepen in die richting; al snel ontbrak de markering zodanig dat het volstrekt onduidelijk was waar we heen moesten; jammer!!
We liepen de hoofdstraat in; daar was het restaurant dat ik inmiddels goed ken en even verderop het groentewinkeltje met de uitstekende knoflook waar we flink van insloegen. We waren keurig op tijd weer terug voor de bus terwijl de anderen naar het olijfoliemuseum waren geweest; misschien ook leuk, maar je moet keuzes maken nietwaar.
Voort naar een plek Karini genaamd, met een reusachtige holle boom waar vroeger een kunstenaar Theofilos in gewoond heeft; een bekend schilder van Lesbos waar de gids leuk over vertelde. We konden met een aantal mensen tegelijk in de holle boom, een plataan, staan.
Merkwaardig genoeg was in deze omgeving volop water; een grote bron welde op uit het verder zo droge gebied tussen de olijfbomen.
We gingen verder naar een ander plaatsje, Agia Assos in het Olympos gebergte. Ook hier een wandelpad richting Olympos; natuurlijk liepen we dit een stuk op en neer alvorens we het plaatsje verder bezochten; ontzettend leuk, met veel fraai aardewerk en houtsnijwerk. We kochten een pollepel van olijfhout en een snijplankje van het zelfde materiaal om vlees te snijden. We bezochten de Maria kerk met haar fraaie interieur.
Tot slot naar een rustiek plekje tussen niks en nergens hier in het Olympos gebergte. Hier nog meer water; er was zelfs een watermolen die een kleine maalmachine voor graan aandreef. Hier een restaurant/taverne onder de bomen waar we heerlijk hebben gegeten.
Daar kwam de oudere meneer moeizaam met zijn rollator naar onze tafel; hij schoof gezellig aan en we spraken met elkaar. Zijn leeftijd kwam ter sprake; ik rolde bijna van m'n stoel; hij was 95 jaar! Nu begreep ik ook waarom hij het prima vond om bij de excursie niet alles te kunnen meemaken; als je zo oud bent vind je het voldoende om lekker bij "het gerammel" te zijn; gezellig met mensen in een fijne omgeving. "Alleen jammer dat niemand je meer van vroeger kent", de vaak gehoorde "klacht" van zeer oude mensen. Die uitspraak kende ik nog van mijn overgrootvader die de gezegende leeftijd van 96 heeft bereikt.

Een luie dag

Wandelend in de buurt van Skala Kalloni

Ik kon het toch niet laten; enige opwinding had zich van mij meester gemaakt; hoe zou de wedstrijd gisteravond zijn afgelopen?? De baas van het hotel kon ons al snel vertellen dat NL gewonnen had met strafschoppen; zelfs na de verlenging had het nog 0-0 gestaan; vreselijk om zo lang te moeten kijken; was ik even blij dat we lekker naar bed waren gegaan har har. Onze "buurman" wist desgevraagd te vertellen dat Louis Geniaal (zoals van Gaal vanaf heden genoemd wordt)  bij het nemen van de beslissende strafschoppen de keeper had gewisseld. Slim! vond ik, de keeper die 120 minuten lang onder de lat geconcentreerd had staan werken vervangen door iemand die fel en alert kan zijn. En ja hoor, een zekere Tim Krul had er twee uit het net gehouden terwijl de veldspelers prima hadden gescoord: 4-2, de vijfde hoefde niet eens meer dus! Douwe had spits op facebook gezet: Met Tim Krul is Costa Rica de lul.
Het blijkt dat Duitsland, Argentinië, Brazilië en NL nog in het spel zitten. Dat wordt spannend! NL-Duitsland zou revanche voor 1974 kunnen betekenen, NL-Argentinië zelfde verhaal voor 1978, maar nu zonder het voordeel voor Argentinië van een thuiswedstrijd. NL-Brazilië heeft een persoonlijk tintje; zou Marjorie voor NL of voor Brazilië juichen is de vraag; jammer dat het dan weer tegen een thuisploeg betekent; je staat dan al direct op een punt achterstand zoals in 1974 en 1978 bleek.

Vandaag wilden we het maar eens rustig aan gaan doen; langs het riviertje lopen met de verrekijker en lunchen in het dorp en dan rustig aan  op de kamer, zwembad en balkonnetje. Alzo geschiedde.

Verwering van graniet

25 miljoen jaar gaat zelfs graniet niet in de "kouwe kleren"
zitten. Je ziet het helemaal verweren.
Met dank aan Peter Westbroek 

We wilden vandaag maar eens het pad naar het Limonos klooster proberen. Eerst maar weer wat leeftocht voor onderweg ingeslagen in Skala; tomaat, feta en bij het bakkertje een apple pie. En vort met de geit, daar gingen we weer door de hitte terwijl de meeste toeristen zich strekten voor het dagelijkse zonnebad aan het zwembad; ik noem dat “gestructureerde verveling”, net als het slenteren door een toeristenstadje, maar wie ben ik om over andermans gedrag te oordelen; doe ik ook niet, ik verbaas me slechts.

Roos, altijd geneigd tot “iets nieuws” had het voorstel om via een alternatieve weg naar het wandelpad te lopen. En zo kwamen we verzeild op een heuvel; schitterend uitzicht op de vallei van Kalloni met z’n zoutpannen, kleinschalige landbouw en in de verte de heuvel zeezout; genieten dus. Natuurlijk was het een hete aangelegenheid en helaas konden we de opgang naar het bedoelde pad niet vinden. Maar daarom niet getreurd. Wel zagen we een bont vogeltje (bonte vliegenvanger?) en zo’n insect met doorzichtige vleugels, familie van de mierenleeuw. En allerlei gesteenten zoals beschreven door Peter Westbroek. Zo’n tocht door onbekende terreintypes is toch wel een geologische belevenis, althans zo ervaar ik dat. Heb dan ook meerdere foto’s gemaakt van de gesteenten, waaronder van graniet met z’n kristallen en van uit elkaar vallend graniet, veroorzaakt door de duizenden jaren lange werking van het weer.

Op de top hebben we de bij het bakkertje gekochte apple pie gegeten; onder een struik vanwege de brandende zon. Het was snoeiheet; we hadden de vier liter water die we hadden meegenomen al grotendeels weg gedronken. Het klopte niet met wat Roos had verwacht en we keerden weerom; en vrijwel op de “begane grond” vonden we een zijpad dat inderdaad leidde naar het begin van het “Limonos paadje”. Daar had ik een waypoint gezet met de GPS; Roos herkende het landschap na enige tijd en we bereikten het toegangshek tot dit paadje. We hebben het een stuk gelopen tot we bij het Metochi klooster kwamen; een plek met een serene rust; zitjes voor de voorbijganger en een fraai uitzicht. Lekker uitgerust aldaar. Roos had het wel gezien en we liepen terug naar het hotel; al met al weer 20 kilometer Lesbos onder de zolen gehad; ik heb er van genoten.

‘sAvonds zou de wedstrijd van NL worden gespeeld, naar wij dachten om 19.00 uur plaatselijke tijd, maar het bleek pas in de avond plaats te vinden, te laat om op te blijven. Twee jongens met oranje shirtjes beweerden op onze vraag dat NL Costa Rica “wel aan kon”. We waren benieuwd en gingen ergens eten; bleek een restaurant te zijn met/van een NLse mevrouw. Hongerige katten belaagden met name Roos die een heerlijke vis verorberde. Na afloop nog even door het dorpje geslenterd en toen naar bed. Middenin de nacht werd ik wakker van het zachte gefluister op het balkon naast ons; de buren hadden zeker de wedstrijd af gezien en dat bleek ook de volgende morgen.