Longevity en oliebollen

In het boek Life, handelend over de hedendaagse ontwikkelingen op het gebied van de moleculaire biologie wordt ook gesproken over ontwikkelingen met betrekking tot het verder doen opschuiven van de maximale leeftijd die je als mens zou kunnen bereiken; dat heet longevity. Nu heb ik daar vorig jaar ook al eens een giechelende hoogleraar uit Australië over horen speculeren tijdens "Zomergasten"; volgens haar zouden we nog wel eens de 130 gaan halen?!
Nu hoop ik zelf komend jaar mijn 7e decennium vol te gaan maken, tevens hebben we Roos' hoogbejaarde moeder afgelopen week naar haar laatste rustplaats mogen begeleiden, op een haar na 100 jaar oud; honderd jaar worden is in het algemeen niet iets om naar uit te zien, laat staan 130.
Gisteravond, op weg naar Roos kwam ik Albert tegen; hij liet de honden uit en we maakten natuurlijk even een praatje waarbij het "alweer een jaar om" natuurlijk de haag onzer tanden passeerde. "Het gaat ook steeds sneller",  was mijn antwoord en merkwaardig genoeg lijkt dat ook echt zo, zelfs wanneer je dat jaar als een ei zo vol hebt gepropt als Roos en ik dit jaar hebben gedaan; 10 keer minstens op stap geweest en nog drie "nieuwe dochters", het was me het jaartje wel, en toch is het omgevlogen voor je gevoel. Hoe dat gevoel nou zo komt heb ik me afgevraagd; waarschijnlijk omdat je zo'n jaar relateert aan de jaren die je al hebt gehad; wanneer je 10 bent betekent een jaar 10% van je hele leven, voorwaar een fors deel, maar wanneer je 70 bent is dat nog maar iets van 1,4%; je hebt het allemaal al eens gezien en een zekere verveling begint zichtbaar te worden.
Gezond eten, veel lichaamsbeweging en je niet al te veel zorgen maken; dat zijn factoren die de kwaliteit van het leven positief beïnvloeden. En hoe lang het dan al met al duurt? het gaat toch vooral om de kwaliteit, En een leven duurt precies een leven en uiteindelijk zal het altijd eindigen. Dus maak er wat van en vraag je niet te veel af hoe lang het nog zal kunnen gaan duren.

En wat betreft de oliebollen; ik had er eigenlijk geen zin in om te gaan bakken; toch gedaan omdat je dit soort tradities in stand moet houden. Een paar lepels bloem, wat gist, zout, suiker en een klontje boter; toevoeging van Willem van Heertum, een stukje geraspte goudreinet; melk tot het de juiste dikte had, laten rijzen, en afbakken. In totaal had ik tien oliebollen, waarvan twee voor buurvrouw Kaat; heb er intussen 3 opgesmikkeld dus nog vijf voor vanavond, als ze de avond halen har har. Roos houdt er niet van; heeft genoeg aan één oliebol voor de traditie.

DNA als toolbox van de natuur

Conjugatie, waarbij DNA van de ene naar de andere
bacterie overgaat.
Plaatje overgenomen van micropia.nl

Eigenlijk ben ik een rommelaar. In mijn jonge jaren maakte ik overigens met keurig uitgemeten latten en platen mooie constructies; ik denk daarbij aan mijn voliëre kooi ooit gebouwd toen ik een jaar of vijftien was en later, toen ik al met Lien getrouwd was heb ik een meubel gemaakt voor onze geluidsinstallatie met daarin een kastje dat met pianoscharnier gewoon "zuigend" sloot; was echt kastenmakerswerk. Heb er helaas geen foto van en waar het is gebleven is me een raadsel. Ook in Amstelveen heb ik nog e.e.a. in elkaar gezet en natuurlijk later met Anneke het echtelijk bed en de bedden van de kinderen. Maar eigenlijk ben ik, als gezegd een rommelaar en werk ik het liefst met een stapel planken en latten en kijk ik wel hoe ik het in elkaar zal zetten. Toen ik in de Hoflaan een stapel onderdelen van een bestaand kippenhok kreeg van de overburen was ik dan ook van plan om eens te kijken hoe ik daar iets van kon maken in plaats van te vragen hoe ik het kon reconstrueren. Gelukkig greep buurman Laszlo in en hebben we met drie buurmannen in een zaterdagmiddag het schitterende hok weer op poten gezet; heb er nog jaren plezier van gehad.
Vanuit het huisartsenlab had ik een zootje oud hout meegenomen en daarmee had ik een aquariumkastje in elkaar gezet; beetje zagen, passen en meten, afwerken en schilderen; Joke, in haar jonge jaren "yoghi bear" genoemd, speelde er altijd in en daarom noemden we het ook wel het Yogibear huisje; staat nog steeds in mijn hal met daarop de keukenmachine om deeg te kneden; een leuk rommelig in elkaar gezet kastje.
In het boek van Ed Yong over "ons microbioom"  las ik voor het eerst eigenlijk hoe flexibel bacteriën omgaan met hun DNA; zo was er een normale darmbacterie geïsoleerd uit faeces van Japanners - eters van zeewier - die een gen bevatte afkomstig van een volledig andere bacterie die in staat was om de bijzondere bestanddelen van zeewier voor te verteren, waardoor de gastheer er profijt van had. Nu had ik in mijn studententijd ook het verschijnsel conjugatie - waarbij DNA van de ene naar de andere bacterie wordt overgedragen - bestudeerd bij Pseudomonas aeruginosa, maar ja, dat was een laboratoriumsituatie en binnen de zelfde bacteriestam. Maar bacteriën vormen met z'n allen een soort mega organisme waarbij de genen makkelijk kunnen worden uitgewisseld als een soort toolbox. Dat lees ik nog veel duidelijker in het boek "Life"  dat ik onlangs van Dick heb gekregen. Fascinerend! Het deed me sterk denken aan hoe ik bij voorkeur iets in elkaar knutselde; een kippenren maakte ik gewoon van wat er voorhanden was. Zo had ik een keer een stevige paal, afkomstig van een oude ligusterstruik en die liep later gewoon uit tot een nieuwe struik. Maar ook andere palen uit de tuin gebruikte ik. Hokken voor de cavia's van Joke maakte ik van die ouwe latten en platen nog afkomstig van het huisartsenlab en daar moest nogal eens iets aan opgelapt worden omdat die rotbeesten ontsnapten. Ik krijg sterk de indruk dat de natuur ook zo haar evolutieproces heeft doorlopen; als het maar een beetje beter werkte en dan kon het langzaam aan verbeteren of voor iets anders gebruikt worden. Het DNA was de toolbox en werd eventueel van de buren verkregen.
De bijzonder interessante site van micropia, waarvan ik het plaatje heb geplukt geeft veel informatie over de microbiologische wereld en wordt ook besproken in het boek van Ed Yong. 

Gerookte ossenworst uit de Wakkerstraat

Heerlijke ossenworst te koop. Origineel gerookt volgens
Joods recept. Wakkerstraat 13 Amsterdam Oost

Uit de Elsevier van vorig jaar oktober had ik een artikeltje gescheurd over de originele ossenworst. In Amsterdam Oost, Watergraafsmeer is nog een zelfslachtende slager, slagerij de Wit die ossenworst maakt op de juiste manier. Aldus het artikeltje heeft hij zich laten corrigeren door een klant van joodse afkomst die hem erop attent maakte dat de echte ossenworst - dit was een op en top joods product - in natuurdarm en licht gerookt moet zijn. En dat is nu het product waar deze slager zich dan ook terecht afficheert op zijn website.
Het was vanmorgen droog en ik had uitgezocht hoe ik bij de Wakkerstraat moest komen. Hoewel ik een echte Amsterdammer ben (geweest?) ken ik "Oost" nauwelijks en de Watergraafsmeer alleen van horen zeggen. Uitgestapt bij het Amstelstation en naar de Wakkerstraat gelopen; geen erg mooi stuk Amsterdam eerlijk gezegd; een paar moderne flats waar ik door de ramen veel kinderboxen zag; er bekroop mij echt zo'n gevoel van "hier wil je toch geen kinderen groot laten worden?!", maar dat ligt voor iedereen verschillend kennelijk want ik zag ook best moeders met kleine kinderen op de fiets. En dat terwijl het weer eigenlijk steeds minder aangenaam begon te worden. Het waaide hier in Amsterdam veel meer en het begon ook wat te regenen, wat later over zou gaan in natte sneeuw. Uiteindelijk werd het een natte, grijze rotdag.
Ik kwam aan bij de slagerij; ik was de enige klant en vroeg naar de beroemde ossenworst; een worstje van een pond was snel gescoord. Nog maar een lekkere entrecôte voor de zekerheid en toen weer terug. De Middenweg kende ik nog wel maar allengs kwam ik in een mij volstrekt onbekend gebied, maar toen weer op de Ceintuurbaan waar de oude vriend van mijn vader, Theo van Gaalen vroeger zijn brillenwinkel had; daar kwam dan ook mijn allereerste bril vandaan en later mijn contactlenzen.
Het werd steeds rotter weer en ik heb bij het Weesperplein dan ook maar de metro genomen. In Bilthoven even mijn OVchipkaart opgeladen en een harinkie gescoord. Thuis gekomen dacht ik: "mij krijg je de deur niet meer uit", en dat terwijl ik graag nog even naar de fitness was gegaan.
Ossenworst en entrecôte smaakten tadelos lekker!

Begrafenis van Roos' moeder

Rie van der Burg-Boot, moeder van
Roos (1918-2017)

Ze was meer dan dertig jaar ouder dan ik; op een paar weken na honderd jaar; Rie van der Burg-Boot, de moeder van Roos; vorige week woensdag is ze in alle rust overleden. Vanwege de kerstdagen vond de begrafenis nu pas plaats.
De teraardebestelling vond plaats in Breda. We moesten de bus hebben van kwart voor tien. Als vanouds was ik natuurlijk ruim op tijd en daar kwam Roos ook al aangestapt. Kennelijk had ze iets vergeten en galoppeerde ze terug naar huis en kwam met een grote graftak met bloemen weer aangelopen; dat had ze snel gefixt want we hadden nog ruim de tijd om de geplande bus te halen. Al met al waren we veel te vroeg in de aula. Het grafstuk had Roos namens haar tante Karin uit Zweden, even oud als zij, de tweede vrouw van haar lievelingsoom Simon, besteld bij onze plaatselijke bloemist; het was voorzien van een kaartje met opschrift.

Aangekomen bij de plek waar de plechtigheid zou plaatsvinden bleek dat we onderweg het kaartje, dat kennelijk los lag op het boeket waren kwijt geraakt. Gelukkig kon Roos een ander kaartje bemachtigen via het bloemenwinkeltje om de hoek. We waren de eerste bezoekers; even later kwamen de andere directe familieleden; zusters en zwagers van Roos en nog een zwager met echtgenote van Rie en later alle kinderen, de kleinkinderen van Rie. De familiekamer was gezellig vol en iedereen zat vrij geanimeerd met elkaar te praten. Wanneer de overledene zo ontzettend oud is geworden dan is de stemming niet meer bedrukt maar opgelucht, zo bleek.

Tijdens de plechtigheid zaten de drie zussen naast elkaar

De plechtigheid was prima; Roos beet de spits af en hield een voortreffelijk praatje. Daarna haar zus Thobias en tot slot zus Anneke, die ontzettend veel van de zorgtaak op zich heeft genomen. De plechtigheid eindigde met het Air van Bach en ik kon er niks aan doen maar dat ontroerde me echt heel erg; dat stuk is zo'n evidente muzikale weergave van het levenseinde en dat deed me wat, zeker in deze context ook al waren de geluidsboxen miserabel.
De daadwerkelijke teraardebestelling vond plaats op een begraafplaats in Ginneken. De kist werd door de drie dochters met hun mannen op de dwarsbalken boven het geopende graf geplaatst; ik mocht dus ook meedoen. Viel me tegen hoe zwaar het was, maar ik liep dan ook aan het hoofdeinde en dat was, aldus de vakman het zwaarste deel.

Roos in gepeins verzonken

En tot slot de borrel; was een vrolijke boel; Roos zat zeer geanimeerd met haar neven en nichten, een hele tafel vol te praten; de kleinkinderen zaten aan een andere tafel ook bij elkaar. Ik had echt zo het gevoel dat we een generatie waren opgeschoven en kon het ook niet laten om tegen Roos te zeggen: "nu zijn wij aan de beurt". Na het lezen van Dawkins over onze afstamming met miljoenen voorouders realiseer ik me ook steeds vaker de relativiteit van het leven; alle reden om er vreselijk van te genieten in die korte tijd dat je bestaat.
Ik heb nog aangenaam met deze en gene staan praten en uiteindelijk gingen we met Douwe en Tycho met bus en trein naar huis; was een genoeglijk einde van een emotionele dag; een hoofdstuk gesloten.

En tot slot fijn bijpraten met alle neven en nichten

Overbodige rotzooi

Geen commentaar

Toen ik vanmorgen mijn schillen en koffiezakjes weg wilde gooien in de enige van de twee vuilcontainers bij onze flat waarvan de deksel nog niet open stond vanwege de enorme hoeveelheid afval die de kerstdagen hadden veroorzaakt, werd ik geconfronteerd met een in mijn ogen nogal stuitend tafereel; er lag een nog niet eens open gemaakt bledje met daarop keurig gesneden en gesorteerde vleeswaren; dus gewoon weggegooid goed voedsel. Ik ben niet zo ver gegaan dat ik het er uit heb gevist om zelf op te eten - hetgeen ik jaren geleden overigens wel eens heb gedaan toen ik tussen de "lege flessen" van mijn onderbuurman een nauwelijks gebruikte fles witte wijn vond - maar gooide mijn afval tussen de enorme vuilniszakken van mijn medeflatbewoners.
Toen ik terugkwam stond er een zak met spulletjes van mijn buurvrouw Kaat; ondanks dat zij er steeds op aandringt om met Sinterklaas en de kerstdagen - die zij bij familie doorbrengt - geen kadootjes te willen, krijgt ze altijd "voor de gezelligheid" toch allerlei dingen die ze totaal niet nodig heeft. Sinds afgelopen Sinterklaas krijg ìk die dan om resp. op te nuttigen of door te geven. Met Sinterklaas had ik allerlei crêmpjes en andere damesartikelen gekregen die ik aan m'n schoondochter kwijt kon en wat jamsoorten die ik aan Roos heb opgevoerd en zelf heb gegeten.Maar nu stond er weer een doos met spulletjes die ik niet eens allemaal thuis kon brengen; een boek dat ik met Sinterklaas ook al had gekregen van haar, een toilettasje en nog wat van die "damesdingen". Met al die dochters kan ik e.e.a. vast wel weer kwijt; voor die bloemenboekjes heb ik al een tweetal op het oog en die crêmpjes kan ik ook vast wel kwijt. Maar van een tweetal zaken heb ik geen idee zelfs wat het voorstelt. Ik moest toch lachen om het briefje dat erbij zat; deed me denken aan die scetch van Wim Sonneveld waar hij opperstalmeester van hare majesteit de konnegin speelde: "goedbedoelde rotzooi", want dat is het. Je hebt tegenwoordig allemaal van die zgn.  cadeauwinkels waar je allerlei troep kunt kopen; allemaal milieuvervuiling.

Een hut uit de ijzertijd

Reconstructie van een boerderij uit de ijzertijd

Inderdaad, om kwart voor acht vanmorgen vroeg ging de bel; Ab stond voor de deur als afgesproken. Hij had een fles prosecco voor bij het avondmaal. Waarom hij per se zo vroeg kwam voor een wandeling over het Wekeromse zand werd me eigenlijk pas in de loop van de ochtend duidelijk: mouflons, een geheimzinnige schapensoort die mij al sinds mijn jeugdjaren bekend is maar die ik nog nooit heb gezien. Ze werden door lieden met een groot jachtterrein ingevoerd uit Corsica meen ik; ruige beesten, schuw en na al die decennia als soort nog steeds aanwezig op de Veluwe en zeker op het Wekeromse zand.
Na de thee en het ochtendgebed vertrokken we; Tommy gaf merkwaardige aanwijzingen zodat we via Zeist uiteindelijk op de voor de hand liggende snelweg terecht kwamen. Vanaf de parkeerplaats konden we een merkwaardig construct zien liggen; bleek na afloop van de wandeling een reconstructie van een boerderij uit de ijzertijd te zijn.

Een akkertje op de celtic fields

Maar nu gingen we eerst naar de germaanse put, eveneens een gereconstrueerd bouwwerk uit de ijzertijd. Het was een gegraven verdieping in de grond en daarin een gegraven put die voorzien was van een holle boomstam tegen het instorten. Daaruit konden de mensen in die tijd schoon water tappen.
Ab wilde graag naar het Wekeromse zand omdat het een voor hem onbekend stuk Veluwe betreft. Overal op de Veluwe heeft hij wel rondgezworven met zijn tweelingbroer Dick, maar het Wekeromse zand wachtte nog op hem voor een eerste bezoek. Roos en ik kennen het wel; ook met Cyria ben ik hier een keer geweest. Overigens herkende ik pas iets specifieks van dit gebied bij de picknickbank; daar heb ik met Roos wel vaker gezeten om wat te nuttigen; zo ook deze keer; de gebakken kippenvleugeltjes gingen er weer in als het evangelie in een weduwvrouw zal ik maar zeggen.
We liepen in totaal zo'n 12 kilometer; kwam me wel zo goed uit dat het niet zo veel was want ik moest het kerstmaal nog afmaken en opdienen. Maar eerst nog de informatieve expositie van de ijzertijd. Het bouwsel bestond uit een mooie beschutting met een rieten dak en ruimten voor stallen en wellicht ook voor mensen. Verder stonden er nog wat schuurtjes, spiekers genaamd. Rondom was een stel van de kleine akkertjes, de celtic fields gereconstrueerd. Ik was er van onder de indruk. Maar ja, we hadden natuurlijk geen mouflon gezien?!
Terug naar de flat en een biertje gedronken. Zo tegen half vijf kwam Roos ook en kon ik Ab verder aan haar overlaten en de keuken. in gaan. Best leuk; zo vaak krijg ik geen gasten. Ik had drie voorgerechtjes. Eerst een pasteibakje met ragout van wildzwijn; vervolgens een stukje foie gras, opgediend met walnoten en een scheutje olijfolie; daarna zwezerik in lobjes gebakken met knoflook; al met al een goed begin. Daarna het hoofdgerecht bestaande uit spruitjes en gekruid knapperig gebakken varkensgehakt, gekookte aardappelen en kaassaus.Lekkere combinatie, ging er tenminste goed in. Tot slot het kunststukje, de chipolatapudding; ik was er weer best trots op zo goed als deze was gelukt. Tevreden achteroverzittend genoot ik van de door Roos opgediende koffie.

Een rustige kerstdag

Voorbereiding chipolatapudding

Eerste kerstdag; ik was de ochtend toch vooral erg druk met het voorbereiden van het diner voor morgen; ik heb drie voorgerechtjes gepland: wildpasteitje, foie gras en gebakken zwezerik, hoofdgerecht varkensgehakt op z'n Grieks met spruitjes en kaassaus en als stuk van de weerstand, het meeste aandacht eisende nagerecht: chipolatapudding. Was daar de hele ochtend mee bezig geweest; daarna lekker door het bos gewandeld met Roos en nog even langs de kerststal op Beerschoten geweest; was lang geleden dat ik die had gezien.
Het is deze december toch vooral grijs; ik word daar sommige dagen wel erg door beïnvloed; voel me dan wat somber en kom ook tot niks. Dat was vandaag gelukkig niet het geval. Gisteravond kon je het vrolijke klokgelui van de kerk voor de kerstdienst horen. Deed me denken aan de laatste keer dat ik zo'n dienst bijwoonde; misschien was het ook wel mijn eerste overigens; was in Noorbeek in een RK kerk. De mensen liepen maar in en uit alsof het een kroeg was en de deur sloeg steeds met een harde klap dicht. Voor "ons gewezen protestanten" klonk dat wat oneerbiedig, maar ach wat doet dat er ook toe.
Roos en ik hebben die feestdagen nu al zo vaak meegemaakt dat je hooguit denkt: "alweer een jaar"; dat gevoel krijg je nog wat sterker met 31 december; dan denk ik ook: "hoeveel jaren nog zal ik dit meemaken?". Geen gesomber hoor, maar relativerend denken.
De laatste weken heb ik ontzettend veel gelezen over evolutionaire processen, over genen, over DNA, over de ontwikkeling van de mens, teruggaand tot de allereerste levensprocessen en organismen. Dat doet je in toenemende mate relativerend kijken naar je eigen bestaan en ook naar het bestaan van de mens als soort, over onze invloed als soort op het ecosysteem. En als je dan tot de slotsom komt dat "de mens(heid)" slechts een muggepoepje in de eeuwigheid en het omniversum is realiseer je je ook dat je eigen bestaan en je eigen leven toch vooral ook door jezelf moet worden ingevuld en genoten; geen egoïsme, maar relativisme.
En nu is het grappige dat vanavond na het tweede kerstdiner, nu met z'n drietjes want Douwe was er bij, een gesprek ontspon waarin door Douwe de nadruk werd gelegd op het onwenselijk zijn van relativisme, maar dan gedacht in de tijdspanne die van een wat meer aards, hedendaags aspect was en hij doelde op de politiek.
Weer lekker konijn gegeten; zo tegen tienen heb ik moeder en zoon alleen gelaten en naar de flat gegaan; morgen komt vriend Ab voor een kerstwandeling en daarna het diner. 

Wat een nieuws!

John Craig Venter

Roos heeft van kinds af aan interesse gehad in archeologie; ze weet daar ook meer van dan ik. Ze kan zo intrigerend vertellen over kleitabletten met daarin de correspondentie tussen koningen; alsof je Poetin en Barack Obama's correspondentie zou kunnen volgen want zo belangrijk waren destijds de koningen van Mesopotamië en bijvoorbeeld de farao's van Egypte. Kleitabletten, met name als er een brand overheen was gegaan blijken aanzienlijk duurzamer dan papierrollen zoals die later in gebruik kwamen.
Dat zelfde gevoel had ik in zekere mate toen ik het boek "Life" onder regie van Brockman las met daarin een woordelijk verslag van een dialoog tussen Craig Venter en Richard Dawkins over de stand van wetenschap aangaande de moleculaire biologie en genetica; deze twee heren zijn wel geweldige grootheden in de wetenschap heden ten dage; ik volg de dialoog met diepe bewondering. Vooral wat Venter, een wetenschappelijke mannetjesputter en zakenman voor elkaar heeft gekregen is ongelooflijk.

Richard Dawkins

Met de figuurlijke rode oortjes zit ik deze dialoog te verslinden. Heb ook net een dikke pil van Dawkins achter de kiezen; het is dankzij vriend Dick allemaal wetenschap wat heden mijn klok slaat; heerlijk nieuws allemaal.

Vanavond zouden we het kerstdiner genieten bij Roos, samen met Tycho en Amy; helaas is Tycho geveld door een buikgriep met alle narigheid van dien. Maar daarom niet getreurd; dat betekent in ieder geval twee dagen bij Roos kerstdiner met konijn want morgen komt Douwe bij haar eten als afgesproken, maar vanavond dus "une diner intime à deux".

Een hond als alibi

Plaatje gecopieerd van internet:
www.animaatjes.nl

Bij de wandeling, die ik deze week met mijn broer Jan maakte door het ooit aangelegde bos in de Wieringermeerpolder kwamen we een meneer tegen met een hond; een leuk jong beest - ik dacht een boxer - dat rond snuffelde en we kwamen met deze eenzame wandelaar in gesprek. Allereerst over de hond natuurlijk; bleek helemaal geen boxer maar de een of andere Zuid Afrikaanse bulldog, althans niet alleen voor het verorberen van enorme hoeveelheden vlees voorzien van grote kaken met stevige musculatuur.
Mijn broer was al in geen tijden in dit bos geweest (we zouden dan ook op zeker moment in dit monotone bos de weg kwijt raken) en dat bleek onder andere te komen omdat hij geen hond meer had. Beide mannen, die er nogal zelfverzekerd en krachtig uitzagen - wie mijn broer Jan kent zal dat zeker beamen - gingen niet in hun eentje het bos in; dat hing overigens niet met enige vorm van angst samen maar met een gevoel van schaamte. Een man alleen voelt zich tegenwoordig kennelijk - onder invloed van alle onzinnig nieuws dat via de TV over ons wordt uitgestort - een potentiële pederast of erger in de ogen van anderen.
Als echte geroutineerde wandelaar heb ik daar geen last van; ik groet altijd naar degenen die ik passeer en een enkele keer ontspruit er ook een praatje zoals hier in het Wieringerbos met deze eenzame wandelaar die een hond meenam als een soort alibi; een reden om in je eentje te "moeten" wandelen.
Plaatje van dit internetadres

Peter wordt dertig

De jarige Peter onderzoekt de menukaart.  Naast hem Joke
en in de verte is het koppie van Bram nog zichtbaar

Alweer dertig jaar geleden dat zoon Peter werd geboren. Op zijn verzoek vierden we dat met een gezamenlijke maaltijd van de leden van ons oude gezin. Helaas zou Hugo op het laatste moment verhinderd blijken te zijn maar de andere vier zaten er al toen ik om half zes aankwam bij restaurant Kruimel in de Chocoladefabriek in Gouda: jarige Peter, hoogzwangere Joke, nog maar net van een griep herstelde Arja en Anneke. Ook de niet meer zo heel klein Bram was er in het begin; Pieter kwam hem later ophalen. Was lang geleden dat we in deze samenstelling bij elkaar waren geweest; waarschijnlijk voor het laatst bij "de Griek" op de Kwinkelier in Bilthoven toen Anneke definitief Bilthoven zou gaan verlaten. Inmiddels ben ik nog de enige die in De Bilt/Bilthoven woont; ook Peter woont tegenwoordig in utrecht.

Anneke, Arja en Peter

Zo'n gesprek kabbelt heen en weer; twee zwangere dochters aan tafel geeft altijd onderwerp van gesprek; leuk hoor. Het ging natuurlijk om de jarige Peter; hij werd verwend met cadeaus door de dames van het gezelschap; ik had daar - uiteraard - geen seconde aan gedacht. Anneke had nog een toepasselijk gedichtje voor hem. Dertig jaar, klaar met de studie en dan nu de eerste echte baan; spannend allemaal voor hem.
Pieter kwam om Bram op te halen; het menneke was nog behoorlijk levendig; Pieter gaf hem nog even aan mij zodat ik nog wat met hem kon praten en doen; vind hem zo'n leuk ventje. Bij het afscheid zwaaide hij zoals alleen piepjes dat doen; hij boog zich ook naar me toe voor een kusje; lekker joch.
Het eten smaakte ons best en ook de biertjes liet ik mij smaken. Zo tegen negenen braken we op en liep ik met Peter naar het station; in Utrecht namen we afscheid. Was een gezellige avond geweest.

Handig zo'n regenbroek

Kouten in de boot

Het is natuurlijk de beste manier om regen te voorkomen; gewoon een regenbroek meenemen. Had ik dinsdag in Soest bij de Welkoop een XL regenbroek gekocht - de regenbroek van Roos was me echt te klein - daar had ik die hedenmorgen in de rugzak gestopt samen met een droge broek, extra trui, een flesje water en wat proviand. Er was wel regen voorspeld, maar daar zouden we de hele dag niets van merken. Ik ging voor het eerst met de bus; die gaat al om 5.55 uur hier bij het Dr Letteplein naar Utrecht CS; zo vroeg was ik nog niet eerder vertrokken; om kwart voor zes de deur uit en ver voor half zeven in Utrecht CS. Met de nieuwe dienstregeling gaat de intercity van Utrecht naar Amsterdam inderdaad regulier 6 keer per uur; ik was dan ook vroeg in Amsterdam en had direct een bus naar Edam.

Ab vaart ons door de mistige Eilandspolder

Het was dan ook geen wonder dat Ab er nog niet was. Even de pisbak opgezocht en geduldig wat staan wachten. Ach Ab is ook zo'n vroege vogel en rekent er al op dat ik altijd vroeger ben dan we hebben afgesproken; al snel kwam hij met de aanhanger met maaimachine aangepuft. Op naar De Rijp om de taart die Corinne ons iedere keer weer verstrekt op te gaan halen; dit keer een Schwarzwalder Kirschtorte; was heerlijk Corinne! Dank weer namens de hele club!
Het werd steeds mistiger onderweg naar ons clubhuis in Grootschermer. Koffie gezet en al snel kwamen de andere clubleden; uiteindelijk waren we met iets van 13 personen waaronder twee dames. Na de koffie en de taart op naar de polder.

Marije leent m'n werkhandschoenen

Met de boot puften we door het mistige landschap; water was glad; geen wind. Ab gaf onderweg college heemkunde; de overigen zatn geanimeerd met elkaar te kletsen als gewoonlijk.
Op het eerste landje - het zouden er uiteindelijk 4 worden - begon Ab met voor te maaien en na enige tijd begonnen de anderen met het opruimwerk. Was behoorlijk zwaar want het riet was vochtig en we moesten het een heel eind sjouwen. Maar het gezegde luidt niet voor niets: vele handen maken licht werk. En inderdaad, de eerste klus was snel geklaard. Marije liet mij haar koude handen zien; allemaal witte vingers typisch voor het syndroom van Reynaud. Ze had ijskoude handen; ik leende haar mijn werkhandschoenen; die draag ik toch niet; werk het liefste met blote handen.
Koffiepauze en lunchpauze onderbraken de klus. En zo tegen half drie gingen we weer terug naar de werkschuur, ons clubhuis. Ik was ontzettend rozerig en zat met een rode kop bijna te slapen. In het clubhuis was Rob ook gekomen met oliebollen. Iedereen was verheugd hem weer te zien; hij kon weer behoorlijk goed lopen maar moet voorlopig nog heel rustig aan doen.

Met z'n allen aan het werk

Uiteindelijk reed ik met Ab terug naar Edam busstation en heb thuis nog de energie gehad om een heerlijke pan boerenkool toe te bereiden. Maar toen had ik het ook wel gehad; geslapen als de bekende roos bij mijn Roos.

Hoe word ik 100?

Gisteren, tijdens het wandelen en ook daarna besprak broer Jan de manier waarop hij zijn type 2 Diabetes met succes onder de knie had gekregen. Verandering van lifestyle met als richtlijn het boek "Hoe word ik 100" van William Cortvriend was daarin zijn voornaamste "gids". Een belangrijk instrument daarbij was de "chip" waarmee op ieder gewenst moment zonder prikken de bloedsuikerwaarde, de glucose concentratie kon worden vastgesteld. Geholpen door de moderne ICT kon overzicht gekregen worden over de resultaten van de lifestyle veranderingen. Die betroffen vooral de lichaamsbeweging en het vermijden van suiker.
Sinds 2003 houd ik mij ook behoorlijk bezig met lifestyle(verandering) en heb me ook verdiept in de metabolische verschijnselen rond lichaamsgewicht,voeding en lichaamsbeweging; boeiende materie.
Broer Jan had altijd grote moeite om zijn gewicht in bedwang te houden en heeft daar uiteindelijk ook een (lichte) diabetes type 2 aan over gehouden. Die heeft hij door een enorme zelfbeheersing en lifestyle verandering "eronder gekregen"; enorm aan het sporten en gezonder eten waren de ingrediënten voor dit succes. Eerlijk gezegd had ik er wel eens over getheoretiseerd dat het mogelijk moest zijn om een type 2 te overwinnen maar ik had nog nooit gehoord dat het ook inderdaad in de praktijk wel eens was gebeurd. Maar broer Jan heeft dat kunstje dus geflikt en wel met geleide van een personal coach voor de beweging, het genoemde boek èn het meetapparaat voor de bloedwaarde. Hulde!
Ik ben gisteren in de trein en later in bed aan het lezen geslagen en heb het boek vanmorgen uitgelezen en Jan ge-appt dat ik het met veel plezier had gelezen en dat het conform is zoals ik er tegenaan kijk. Het enige dat ik miste betrof de sporenelementen, maar lichaamsbeweging, niet roken, matig alcohol, veel vezelrijke producten en vooral niets, maar dan ook niets uit de voedingsindustrie, maar alles vers, vooral groenten; ik sta daar voor de volle 100% achter.
Niet dat ik 100 hoef te worden hoor; worden is misschien wel leuk, maar 100 zijn lijkt me een heel "project". Ik heb dat gezien aan een aantal 99-jarigen in mijn omgeving.

Met broer Jan verdwaald

Jan in de fabriek in gesprek

We hadden elkaar al lang niet meer gezien of gesproken; we dachten dat het misschien wel vier jaar geleden was. Maar ach, broers, de tijd valt direct weg en je bent in een mum van tijd weer bijgepraat. Had ik een half uur vertraging opgelopen door de verkeerde beslissing te hebben genomen en de stoptrein uitviel door een te hoog opgelopen vertraging daar was ik rond 11.00 uur in Enkhuizen. Met stevige pas richting industrieterrein waar Jans' bedrijf zich bevindt. En zoals ik al een beetje verwacht had pikte Jan me onderweg op en reden we met de auto het laatste stukje. Schoonzoon Frank en nog enkele van de werknemers herkenden mij nog; leuk hoor om hier weer te zijn. Op de directiekamer dronken we koffie en daarna de onvermijdelijke rit naar "het bos van pa", de plek waar Jan vaak met onze vader heeft gewandeld; onze vader, waarover de broers altijd in gezamenlijkheid moeten mijmeren; heeft zoveel voor ons betekend.

Geen erg charmante foto van broer Jan en mij

We liepen door het bos waar Jan overigens ook in geen jaren meer was geweest; waarschijnlijk vier jaar geleden samen met mij. Ik dacht dat Jan de weg wel wist hetgeen niet helemaal het geval bleek te zijn. We liepen stevig door en passeerden een asfaltweg en verder door een ander deel van het bos, langs een brede sloot. "Hoe laat is het", vroeg Jan mij. Het was inmiddels drie uur en we keerden acuut om. En toen bleek dat Jan feitelijk geen idee meer had waar we precies waren. Bleek ook niet mee te vallen; uiteindelijk kwamen we bij de weg langs de Zuiderzeedijk en toen moesten we nog dat hele kolere eind terug lopen. Toen we bij de auto terug kwamen bleek het in totaal ruim 13 kilometer te zijn geweest wat we gelopen hadden. Jan legde mij nog omstandig uit wat er mis was gegaan, maar ik had lekker een flink stuk gewandeld. Op de weg terug gingen we nog even langs bij dochter, c.q. nichtje Janneke met haar twee dochtertjes. We gingen nog even samen op de foto voor de blog.

Met m'n nichtje Janneke op de foto

En toen naar "de boerderij", de enorme woning van Jan en Thea. Ook Thea's moeder was toevallig daar; nog veel langer niet gezien. Gezellig allemaal hoor! Thea stond te koken in de nieuwe keuken; ze lijkt wel een echte haute cuisine kokkin; prachtig opgediend en het smaakte ook weer heerlijk. Dankjewel Thea!
Jan bracht me naar het station; ik was snel in Utrecht; de overstap in Amsterdam CS is komen te vervallen met de nieuwe dienstregeling; een stuk makkelijker dus. Met de smartphone had ik uitgezocht dat ik het snelst via station Bilthoven en bus 77 weer thuis zou zijn; toch wel makkelijk hoor zo'n maf apparaatje!

Thea en Jan in de keuken

Van Jan had ik een boek te leen meegekregen: "Hoe word je 100?", een boek, zo had Jan me tijdens onze wandeling al ingepeperd dat handelde over gezonde leefstijl en met name gezond eten en bewegen; spekkie naar m'n bekkie zou ik denken. Onderweg was ik er al aan begonnen en inderdaad, ik zou het zelf geschreven kunnen hebben; ben het er volkomen mee eens. Ga het snel uitlezen.

Recept van chipolatapudding

Wie de echte chipolatapudding kent, wil niet anders. Roos was onlangs bij een banketbakker in Utrecht die chipolatagebak verkocht. Tot haar verrassing was dat niet veel meer dan een in roze marsepein verpakt cakeje; had niets met de heerlijke chipolatapudding te maken die haar vader zo lekker kon maken. Hij had in zijn jonge jaren een opleiding tot bakker genoten en daarvan mocht het gezin af en toe de zoete vruchten proeven. Ik ken de chipolatapudding eveneens uit mijn vroege jeugd. Een doodenkele keer verrichtten mijn vader en moeder met een gezamenlijke krachtsinspanning dit huzarenstukje; "afkoelen tot het lobbig wordt", dat was de grote toverspreuk om het resultaat als geslaagd te kunnen doodverven. Ik herinner mij nog dat het ongehoord lekker was; alle reden om het ook zelf eens te proberen.

Roos is er nog steeds dol op en spoort mij regelmatig aan om chipolatapudding te maken. Ook dit jaar ga ik het het weer eens bereiden, naar ik hoop met goed gevolg.

Het oude recept zoals mijn ouders dat ooit van de zuster van mijn vader, tante Alda kregen is niet meer voorhanden. Op Internet heb ik wel de basisreceptuur gevonden.

Vulling

6 Lange vingers in stukjes 50 gram rozijnen gehakte walnoten mengen en weken in ongeveer 100 ml marasquin

250 ml slagroom opkloppen tot yoghurtdikte;

2 eiwitten stijf kloppen 6 blaadjes witte gelatine weken in water.

Procedure

3 eidooiers, mengen met 100 gram suiker en wat melk, loskloppen. Merg van een vanillestokje; mengen met de rest van de melk (totaal 500 ml), aan de kook brengen en enigszins af laten koelen. Giet dit op het eimengsel en roer, opwarmen, niet aan de kook, maar zacht laten garen. Gelatineblaadjes uitknijpen en door het warme eimengsel roeren. Dit geheel goed roeren en afkoelen in ijswater tot het lobbig is.

Dan direct en snel de geklopte slagroom, eiwitten en vulling er doorheen roeren en twee uur op laten stijven in de koelkast.

Opdienen met slagroom of mengsel van room en Marasquin.

Mijke Sekhuis zingt in het pianolamuseum

Vaughn Schlepp en Mijke Sekhuis na het optreden

Voor de zekerheid heb ik het verhaal van Ariadne en Theseus nog even nagekeken in een van die schitterende vertalingen van Imme Dros. Het gaat zo:
Daartoe aangezet door godin Pallas Athene maakte godin Afrodite koningsdochter Ariadne verliefd op koningszoon Theseus. Eigenlijk kon dit niet want godheid Dionysos wilde het meisje. Ach, daar wisten de godinnen wel raad op. Ariadne hielp Theseus bij het overwinnen van de Minotauros en de ontsnapping uit het labyrinth van het paleis in Knossos. Terwijl het meisje door de aanraking van Afrodite smoorverliefd is op Theseus - die niet werd aangeraakt!! - heeft deze ondanks zijn trouwbelofte geen enkele belangstelling voor haar. Het hele gezelschap vertrekt op weg naar Athene en moet onderweg op Naxos vers voedsel en water inslaan. Daar wordt overnacht. En dan, terwijl Ariadne ligt te slapen vertrekt Theseus met de anderen; te laat ziet zij hem wegvaren en heeft daardoor een onuitsprekelijk verdriet, ze begrijpt het ook niet; hij heeft haar toch eeuwige trouw beloofd?!
Deze tragische geschiedenis is door Haydn getoonzet en werd in de intieme ambiance van het pianolamuseum middenin de Jordaan door Mijke Sekhuis, met aan de fortepiano begeleid door Vaughn Schlepp, uitgevoerd. Het museum, volgepakt met antiek instrumentarium heeft een uitvoeringsmogelijkheid met een bijzondere uitstraling. Mijke en Vaughn deden dat zo weergaloos dat ik het gevoel had naar een mini-opera te kijken.  Dat was genieten geblazen voor het kleine publiek.

Pianola

Het interieur

Een pianola-rol

Na "Ariadne op Naxos" ging het concert verder met een serie liederen van verschillende componisten op steeds hetzelfde gedicht van Goethe, "Nur Wer die Sehnsucht kennt". Naar mijn vermoeden kende niemand van de aanwezigen een andere versie dan die van Schubert. Die toonzetting vond ik eerlijk gezegd ook wel veruit de mooiste; Schubert is een meester in het muzikaal weergeven van stemming van een gedicht. Maar bijvoorbeeld ook Fanny Mendelssohns compositie was bijzonder.

Een drietal mij verrassende liederen van Felix Mendelssohn - mij toch meer bekend van zijn "Lieder ohne Worte" - sloot het concert af. Het geheel was zo intiem dat het contact met de uitvoerenden heel direct was. Er ontsponnen zich direct gesprekken over het instrument en over de verschillende versies van die Sehnsucht.

Als toegift kregen we een uitvoering van een pianola te horen en wel een Liszt-bewerking van Auf Flügeln des Gesanges van Felix Mendelssohn, vanaf een pianola-rol die in 1905 is ingespeeld door een leerling van Liszt zelf. Heel bijzonder als je de toetsen vanzelf op en neer ziet gaan en de warme klanken hoort van iemand die er al lang niet meer is.
Heel tevreden sjokten we weer terug naar Amsterdam CS; een leuke namiddag en een leuk aspect van Amsterdam ontdekt in de vorm van dit ons onbekende museumpje.

Als een enzym reactie

Ik lag onlangs in bed naar een serie ongeregelde muziek te luisteren; op mijn SD schijfje met vele gigabytes aan mp3-tjes zat ook een directory genaamd "Radio Klara Top 100 2014". En dat is dan een potpouri van allerlei, mij meestal wel bekende stukken klassieke muziek, in een verrassende, volkomen onsamenhangende volgorde. Maar het brengt je eens in aanraking met iets anders dan je normaal beluistert en het is uiteraard in de aard afwisselend. Ik werd gefrappeerd - voor de tweede keer overigens - door de schoonheid van BWV 645, een koraal van Johann Sebastian (uiteraard) geheel op orgel, dus zonder zang. De bekende zangpartij wordt als melodie eveneens in de orgelklanken verweven.
De uitvoerende is mij onbekend evenals het orgel; zou me niet verbazen als het Koopmans zou zijn. Van hem hoorde ik eerder deze prachtige orgelkoraal en was er toen eveneens sterk van onder de indruk; bij die uitvoering volgde na de orgeluitvoering een uitvoering met koor; ook prachtig!
Nu drong zich een merkwaardig beeld bij mij op; de begeleiding, de basso continuo zou ik haast zeggen vormde een soort muzikale mal voor de als een bloem opstijgende melodielijn. Het paste als een enzym op haar substraat en de totale koraal was als een enzymreaktie waarbij het slot beklemtoonde dat de reaktie was afgerond. Ik heb enkele keren geluisterd en dat beeld bleef zich aan mij opdringen.
Ik heb hierbij een "link" naar een uitvoering van BWV 645; helaas zit de uitvoering van Koopmans er niet bij.

Het verhaal van onze voorouders

Dit is de titel van een van de vele boeken van Richard Dawkins, de moderne Darwinist bij uitstek. Roos had het boek van de bieb geleend en vertelde me dat ik het beslist moest lezen maar dat het gereserveerd was door iemand anders en dus weer terug moest. Daarom het boek over AI even terzijde gelegd en dit boek, met de ondertitel: "Een pelgrimstocht naar de oorsprong van het leven" ter hand genomen. Het is weer zo'n boek waar ik niet van af kan blijven, net als dat boek van Rutherford over DNA in al haar facetten.
Ik moet bekennen dat ik mij pas sinds enkele jaren bekend heb tot Dawkins; één van zijn boeken droeg een titel die afkeer in mij wekte: "the selfish genes", alsof genen een "wil" zouden hebben. Naar nu blijkt is deze titel van genoemd boek - dat ik binnenkort zeker eens ga lezen - door de uitgever was opgedrongen en dat Richard er achteraf ook spijt van heeft (zoals Darwin ergens in een brief spijt heeft betuigd dat hij gedwongen door een uitgever en de tijdgeest een zinsnede over "God" heeft opgenomen in één van zijn beroemde boeken, aldus Dawkins).
Het boek gaat in stappen van miljoenen jaren door de evolutie heen; Dawkins begint bij de mens en geeft aan dat hij net zo goed bij een andere soort had kunnen beginnen omdat we uiteindelijk altijd bij het zelfde eind van de pelgrimstocht zullen uitkomen; daar waar het leven is begonnen. Kortom, vanuit 1 punt heeft iedere vorm van leven zich uiteindelijk ontwikkeld via een schitterend evolutieproces.
Vanuit onze soort bezien zijn het de mensapen, chimpansee, bonobo, gorilla en orang oetan de eerste die zich bij onze pelgrimsreis aansluiten. We praten hier nog over miljoenen jaren; een onvoorstelbaar lange tijd, maar dat stelt nog niets voor bij de miljarden jaren die nog zouden komen. Daarna weer allerlei soorten apen en vele fyla van zoogdieren. Inmiddels praten we van onvoorstelbare tientallen miljoenen, honderden miljoenen jaren. En zo gaat het door. Dawkins verdeelt de reis onder in aansluitingen van groepen organismen; totaal meer dan dertig "ontmoetingen" van steeds verder van onze soort afstaande organismen. De planten en de wieren komen er bij, voorafgegaan door zeesterren, weekdieren, wormen en wat nog meer. Expres citeer ik uit het hoofd want natuurlijk adviseer ik u om het boek zelf ter hand te nemen.
Uiteindelijk komt hij aan bij de archaea en bacterën die natuurlijk ook vooraf gegaan zijn door het ontstaan van het leven. Hoe dat gegaan kan zijn blijkt toch nog steeds een mysterie; ik zou Richard zo graag op de hoogte brengen van wat ik daar zelf de laatste 45 jaar over gedacht heb. 

Naar het stedelijk museum met Nathalie

Roos en Nathalie in het Stedelijk Museum

Ze trekt me behoorlijk uit m'n comfortzone zoals dat in modern jargon heet; was ik al naar een foto tentoonstelling in Rotterdam geweest, daar vroeg ze of ik zin had om mee te gaan naar het SM in Amsterdam. Ach, die moderne kunst; daar heb ik niet zo veel mee; vind het toch vaak maar helemaal niks. En ook vandaag vond ik het een bijzonder gezellige dag waarbij de zeer langdurige koffiepauze met gebak in het restaurant het hoogtepunt van het bezoek vormde.
We waren met z'n drietjes; Roos vindt het ook gezellig om Nathalie weer te spreken en zo ontmoetten wel elkaar op station Amsterdam Zuid en liepen we rond elf uur rond in het museum. Aldaar realiseerde ik me dat ik er nog niet zo gek lang geleden ook was geweest voor een fototentoonstelling van Ed van der Elsken als ik me goed herinner.

Nathalie geeft uitleg bij dit kunstwerk. Ze kent het door
een excurise met haar school alhier

Maar nu ging het om een verzamelaarscollectie die voor een belangrijk deel aan het SM was geschonken of in bruikleen was gegeven, dat is mij ontgaan. Ik was er niet erg van onder de intruk, maar goed, je bekijkt toch dingen die je anders aan je voorbij laat gaan; vind dat toch best wel leuk.
Maar als gezegd, we hadden het wel gezien en trek in een bakkie met taart. Heerlijke taart en we babbelden weer wat af. Tot mijn verbazing moesten we op het laatst nog opschieten om de trein voor vier uur te halen. Op station Amsterdam Zuid namen we afscheid. We gaan elkaar weer zien in de kerstvakantie; dan gaan Roos en ik naar Groningen op bezoek bij Nathalie en haar vriend Kees. Ook komen de drie nieuwe dochters als ze tot een gezamenlijke afspraak kunnen komen ook een dezer weken weer lekker nassen bij mij op de flat zodat de halfjes ook weer eens bij kunnen praten. Leuk hoor allemaal.

Ook sir prachtige boeket van verse bloemen is een kunstwerk
dat zorgvuldig wordt samengesteld door een bloemist op
geleide van de beschrijving door de kunstenaar. Echt schitterend.

Een sneeuwwandeling in de buurt

Gelaten wachten de Lakenvelders op warmer tijden

Zelfs voor Roos en mij - toch twee ouderen nietwaar? - begint telefoneren iets ouderwets te worden; wij werken met chat, googlechat heet tegenwoordig "hangout" en is vooral gebaseerd op gebruik met de smartphone. Echter, Roos is nog niet in het bezig van zo'n dwingeland maar kan mij nog wel berichtjes sturen via haar chromebook. Vanmorgen, ik gaf het al aan in de andere blog van vandaag, ik had lekker liggen lezen en stond pas vrij laat op, stuurde Roos mij een hoopvol bericht of ik zin had in een wandeling. Achteraf weet ik trouwens niet of zij mij berichtte of ik haar; in ieder geval kruisten onze berichten elkaar vrijwel.
Alle aanleiding om er eens lekker op uit te gaan; er lag een mooi pak sneeuw en dan is het bos zo prachtig; kan alleen gevaarlijk zijn vanwege neerstortende takken met sneeuw, het verschijnsel dat mij zondagavond uit het bos gejaagd had.

Prachtig weer voor een wandeling

Roos had er zin in en we waren van plan om de volledige "drie", de route langs de gele paaltjes te gaan lopen. Ze had haar fototoestel meegenomen en maakte een hele serie foto's die ik hier voor een deel ook zal plaatsen; het was inderdaad wonderschoon in ons bos. Grappig genoeg wisten we af en toe gewoon niet meer waar we precies zaten omdat het er allemaal zo "anders" uitzag.
De sneeuw was gelukkig van de bomen weg gedooid of weg geregend. Want wat we wel zagen waren talloze afgevallen zware takken en zelfs geheel omgevallen bomen; dat zul je toch maar op je onnozele kop krijgen als argeloze wandelaar.

Die zulje toch op je hoofd krijgen

Schoonheid van de wintertijd

Jagers in de sneeuw vanuit de slaapkamer

Mijn eerste impressie was: Jagers in de sneeuw van Pieter Brueghel (maar dan anders).
 In werkelijkheid was het ook donkerder. De camera heeft het enigszins overbelicht.

Vanmorgen was ik weer vroeg wakker en na een kop thee en een boterham met Schotse jam lag ik fijn verder te lezen in "Het verhaal van onze voorouders", geschreven door de fameuze Richard Dawkins. Fascinerend om steeds verder terug in de evolutionaire tijd van de mens te kijken. Als een pelgrimsreis voert Dawkins de lezer terug in de tijd, eerst in onze menselijke tijd maar steeds verder terug via de gezamenlijke voorouders met chimpansee en bonobo en weer verder terug met de gorilla en steeds verder terug totdat hij spreek over 5 miljoen generaties voor ons, dus 5 miljoen keer hebben een zoogdier vader en moeder jongen gekregen die rechtstreeks verwanten hebben opgeleverd van ons mensen. Een wonderlijke gedachte.
Intussen lag ik te genieten van muziek; eerst een CD van John Lennon, gevolgd door een paar enkele nummers o.a. van de Byrds, muziek uit mijn jonge jaren en vervolgens walsen van Chopin; heerlijke muziek waarvan ik een groot gedeelte ook zelf heb gespeeld. Deed me zo denken aan de Hoflaan waar ik zo veel piano heb zitten spelen; lekkere mijmermuziek die korte stukken van Chopin. Daarna een ballade die abrupt stopte toen de batterij van m'n groompie het opgaf; leeg!
Tussendoor, even na achten zag ik onder het gordijn door dat het begon te schemeren. Ik deed het gordijn open en zag een atfereel dat me zo sterk aan dat beroemde schilderij van Pieter Brueghel, "Jagers in de sneeuw" deed denken. Heb er direct een foto van gemaakt; die kale bomen en de sneeuw en het perspectief van bovenaf bekeken lijken inderdaad op elkaar.
Een innig gevoel van tevredenheid doortrok mij; kunst, muziek en wetenschap dat zijn toch wel mijn grootste liefhebberijen en dat allemaal zo onder handbereik in de tegenwoordige technische tijd.
Afgelopen zomer bij onze Donaureis hebben we het schilderij van Brueghel ook daadwerkelijk gezien in het Kunsthistorisches museum in Wenen. Ik was helemaal verrast want ik dacht dat het ergens in Amerika hing.

Twee sterren

Dan lees ik in de Trouw dat er weer een restaurant is bijgekomen met twee sterren, gedreven door een vrouw "nog wel". Merkwaardig dat dit zo'n ophef doet ontstaan; bij mijn weten, althans bij mijn leven waren het toch vooral de dames die in de keuken de scepter zwaaiden; waarom de chef-koks dan vooral mannen zijn is verbazingwekkend.
Maar goed, daar gaat het mij even niet om; zo'n sterrenrestaurant - we proberen het echt vrij regelmatig - ervaar ik altijd (op één uitzondering na, jaren geleden) als verdraaid veel poeha. Zo bijzonder is het allemaal niet; één keer ergens in het noorden vonden we bepaalde smaakcombinaties zelfs uitgesproken "vies"; alsof er een soesje met tandpasta was gevuld?! Maar vaak is het ook gewoon poeha en ga je niet eens met een verzadigd, vol gevoel naar huis. Het is vooral het cachet en de hele cabaretachtige flauwekul eromheen die het tot een "beleving" maken. Niet al die combinaties van zogenaamde streekproducten. Bieten met zoutedrop en zo?!
Vanavond heb ik een gerechtje gegeten dat ik ervoer als zeker 1 ster waard; een pasteitje, gemaakt van roomboter van de boer, met handgesneden uitje op zacht vuurtje glazig gestoofd en champignons van de plaatselijke Albert Heijn vestiging eveneens met de hand in stukjes gesneden. Zachtjes samen gesmoord. Tarwebloem toegevoegd en met olijfhouten lepel geroerd tot het de juiste consistentie had.
Verder gewerkt op laag vuur. Koude, volle melk toegevoegd en een scheutje room en voortdurend geroerd zodat het werd opgenomen. Vervolgens het vocht onder het vet van de pan met wildzwijnjus toegevoegd en onder voortdurend roeren opwarmen tot tegen de kook. Fijngesneden flink wat in dobbelsteentjes gesneden in boter gebakken en met Utrechts Heuvelrugwater verder gaar gestoofde wildzwijns linkerachterbout toegevoegd. Tot slot zeer fijngesneden platte peterselie van een lokale tuinder, de bekende Theo, wat citroensap, Worchester sauce en zout naar smaak toegevoegd en enkele minuten doorgekookt onder voortdurend roeren.
Twee pasteibakjes was wat veul; maar ik had toch echt de associatieve gedachte aan die sterrenrestaurants in NL. Wist u dat we sinds vandaag zelfs een derde drie-sterrenrestaurant hebben in NL?! In Kruiningen nog wel. Zal Roos uitnodigen voor de volgende portie; er staat nog wat in de koelkast.

Op bezoek bij een collega donor

Alles rondom het donorschap en de consequenties daarvan houden me bijzonder bezig. Inmiddels besteed ik veel te veel tijd naar m'n zin aan het bekijken van wat er zoal omgaat op het "geheime facebook forum voor donorkinderen en donoren". Zo kwam ik ook in gesprek met een collega donor, Paul; we spraken af om elkaar te ontmoeten om eens te horen hoe je er in staat, hoe je ertoe gekomen bent en wat het al met al met je doet en voor je betekent.
En zo ging ik vanmorgen na al die sneeuwval op weg naar Amsterdam. Al snel ontspon zich het gesprek, gelardeerd met koffie en een lekkere Bossche bol. Het is goed om je ervaringen uit te wisselen want al snel bleek dat je er heel verschillend in kunt staan en om een heel ander standpunt en uitgangspositie te kennen is belangrijk. Heden is er veel belangstelling voor dit onderwerp en naar ik vermoed zullen er ook wel de nodige publicaties over gaan verschijnen; er zijn ook zoveel "partijen" en gevoelens bij het proces betrokken; dat had ik absoluut niet kunnen bevroeden in de tijd dat je als donor toch feitelijk slechts een beeld van "ouders gelukkig maken met een babietje".
We hebben best lang met elkaar gesproken toen ik mij weer door de sneeuw huiswaarts moest begeven. Het was niet zo'n probleem om in Utrecht te komen, maar daar vandaan terug naar Bilthoven duurde meer dan een uur; treinen uitgevallen; het was een chaos op Utrecht CS; er lag een heel dik pak sneeuw op de Veluwe; geen doorkomen aan voor de treinen.
Vanaf Bilthoven station ben ik maar gaan lopen, niet in de laatste plaats omdat de wereld er zo prachtig uitzag en het sneeuwen was gestopt. Maar er reden ook geen bussen denk ik achteraf. Het gevaar van brekende takken met sneeuw nam ik voor lief. Maar het was toch wel een onheilspellend tochtje; ik hoorde kraken, breken, gevolgd door behoorlijk harde bonzen; het bos had het zwaar. Aangekomen bij de Noord Houdringhelaan besloot ik dan ook maar om het bos te verlaten en langs de weg te gaan lopen. Kruipend verkeer; strooiwagens en sneeuwschuivers; een volkomen ondergesneeuwd fietspad. Lekker door de dikke sneeuw naar huis gelopen; was blij dat ik de deur weer achter me kon sluiten. Had er in totaal iets van drie uur over gedaan om weer thuis te komen. Maar het was de moeite waard geweest.

Bepaald geen edelstaal

Dat kon ik toch echt niet laten liggen; vond het zo mooi. Maar helaas onbruikbaar?!

We hadden ons hotel in een leuke wijk van Berlijn; Roos weet de naam vast nog wel. Allemaal antiekwinkeltjes; bij een eerste gang door de wijk zag ik een fraai zilveren bestek liggen; een mes en een vork samen voor 20 euro (dacht ik). "Das will ich unbedingt kaufen", bedacht ik mij. Ik vind het zo leuk om zoiets ouds te bezitten en er dan ook dagelijks gebruik van te maken. Het zou allemaal anders uitpakken.
Enkele dagen later kwamen we binnen bij dit winkeltje; niet alleen omdat ik het bestek wilde hebben maar ook omdat Roos er leuke "Schmuck" zag waar ze wel eens het fijne van wilde weten. De eigenaar van de zaak monkelde wat toen ik zei dat ik dat bestek uit de etalage wel wilde hebben: "ja, dass zwanzig euro", maakte ik mij belachelijk, ik had het kaartje niet goed gelezen. Toen ik het van dichterbij kon bekijken zag ik dat dit zilveren bestek geen 20 maar 80 euro kostte. Nou ging het mij minder om de prijs dan dat ik het zo mooi vond dus kocht ik het sowieso.
Roos niet, als een echte vrouw - oei, daar krijg ik last mee - bleef ze maar kijken en aarzelen en uiteindelijk gingen we zonder "Schmuck" de deur uit, maar wel met het bestek natuurlijk.
Thuis gekomen heb ik natuurlijk nooit meer aan dat bestek gedacht; lag al een paar dagen op m'n kastje in de hal tot Roos me er op attent maakte. Direct heb ik het ingezet en wilde ik er mee gaan eten. Wie schetst mijn verbazing dat het lemmet van zo'n oeroud zilveren mes niet van edelstaal is maar gewoon van ijzer denk ik; het rook helemaal niet lekker; een beetje zoals bloed ruikt, echt metalig. Ik kon het niet opbrengen om ermee te eten en legde het in de keuken. Wie schetst mijn verbazing toen het lemmet gewoon begon te roesten en vlekkerig werd. Het zwaar verzilverde heft en vork overigens niet; die bleven keurig op kleur; zullen wel zwart worden op den duur, maar dat is makkelijk op te lossen.
Ik kreeg wel veel respect voor de metallurgen die destijds dit probleem hebben weten op te lossen; die moderne messen roesten absoluut niet; zijn van edelstaal gemaakt. Wetenschap, net wat u zegt!

Een duivekater bakken

Gisteren zat ik wat kouwelijk in huis; ik stook het niet zo hoog en het was niet echt koud op de flat maar ik merk gewoon dat ik kouwelijker begin te worden met het klimmen der jaren. Met een muts op zit ik in huis en plotseling realiseerde ik me dat ik zo langzamerhand meer en meer op mijn naamgenoot, Evert van Elven, mijn grootvader begin te lijken alleen was hij - door het roken - een stuk magerder dan ik. Maar hij droeg zelfs zomer en winter een lange onderbroek; doe ik nu ook in combinatie met een dikke winterwandelbroek en bij voorkeur loop ik net als hij - opa liep in een overall toen hij zo oud was als ik nu - er niet uitgesproken netjes bij. En toen moest ik ook denken aan die vijftiger jaren sfeer met een lamp boven de eettafel en in het verlengde daarvan aan de avondbroodmaaltijden als ik bij hen logeerde. Oma had vaak duivekater, een soort zoet brood dat karakteristiek was voor de streek boven het noordzeekanaal; zij woonden in Zaandam.
In het onvolprezen kookboek van Pellaprat staat een recept van duivekater en dat ga ik binnenkort maken. Dan zal ik de foto alsnog bijplaatsen.

1 kilogram tarwebloem
100 gram verse gist of drie koffielepels droge gist
15 gram zout
350 ml water
200 gram suiker
75 gram boter
citroensap van een halve citroen
1 eidooier

Eerst een voordeeg maken met de helft van de bloem, het water, gist en 50 gram van de suiker. Kwartiertje lauwwarm. Dan de rest van de ingrediënten behalve de eidooier toevoegen en zeer grondig kneden.
Maak 3 bollen van het deeg en laat die een kwartier rijzen. Als je een broodkunstenaar bent kun je met een mesje en een schaar figuurtjes aanbrengen. Bestrijken met eidooier en dan de figuurtjes aanbrengen. Laten rijzen in een lauwwarme oven en afbakken bij 200 graden. Goed af laten koelen en dikke sneden besmeren met heel dik roomboter! Smullen maar.

En dan vind ik op internet nog een leuk broodrecept van driekoningenbrood. Ook maar eens maken.

Hoe maak je een driekoningenbrood?

In een driekoningenbrood werd vroeger een munt, boon of noot meegebakken. Degene die de munt, boon of noot had, was de koning.

Recept

Zeef 500 gram bloem met een snufje zout in een kom. Los 25 gram gist en 1 zakje vanillesuiker op in 2 dl lauwwarme melk. Smelt 100 gram boter. Giet de wat afgekoelde boter, het gistpapje en 1 eidooier al roerend vanuit het midden bij de bloem. Kneed het deeg soepel en laat het op een warme plaats een half uur rijzen.

Roer 50 gram gemalen amandelen met 50 gram suiker, het sap en de geraspte schil van een halve citroen tot een smeuïge massa. Voeg bij deze amandelspijs 150 gram rozijnen en de noot (bijvoorbeeld een ongepelde amandel) toe. 

Kneed deeg en vulling door elkaar en laat het nog eens 30 minuten op een warme plaats rijzen. Snij met een mesje de bovenkant stervormig in en bak de koek in een hete oven in 30 minuten gaar en bruin. Eventueel met poedersuiker bestrooien.