Overbodig lawaai

Geen blad te bespeuren en toch herrie maken

Motorfietsen met knalpijpen die niet dempen maar er vooral voor zijn om op te vallen; auto's die stationair draaiend blijven staan voor de winkel waar de chauffeur boodschappen moet doen (zie je veel in Spanje); dichtknallen van deuren; harde muziek in de openbare ruimte of in gezamenlijke woningen, het is van dat lawaai dat nergens voor nodig is en waarmee je een ander stoort; meestal zonder de bedoeling om storend te zijn, maar storend blijft het.
Bij mij aan de overzijde is een zorgcomplex voor demente bejaarden; rustiger buren kun je niet treffen. Maar kennelijk heeft de organisatie nogal wat geld voor onderhoud, althans voor het bijhouden van het schaarse groen rondom het enorme pand. Het gevolg is dat daar regelmatig blad wordt geblazen, onlangs zelfs door een snel rondlopende jongeman met zo'n kabaalkreng terwijl er werkelijk geen blad viel te bespeuren: malligheid. Dat vond ik nog eens overbodig kabaal.
Overigens lijkt de bladblazer wel een soort statussymbool te zijn geworden. Ook achter de flat zijn (particuliere) tuinen en een aantal van de eigenaren vindt het kennelijk heerlijk om urenlang gras te maaien of blad te blazen; op mooie droge dagen is het een herrie van jewelste.
Als ik Geert Mak moet geloven kan het nog veel erger; in de VS is een ware oorlog uitgebroken tussen de Mexicaanse bladblazende tuinlieden onderling die de bladeren van de ene tuin in de andere blazen. Lees: "Reizen zonder John". Overigens staat in datzelfde boek ook hoe de voelbare stilte was toen de enorme prairies van wat later de VS is gaan heten nog niet waren besmet met de producten van de industriële revolutie uit Europa als de stoommachine en de locomotief.
Wanneer we aan het wandelen zijn in verre streken dan kan ik ook zo genieten van de stilte; vind ik echt iets om van te genieten.

Een abonnement op de Trouw

Het valt Roos en mij de laatste tijd zo duidelijk op dat de artikelen die we op prijs stellen steeds uit het dagblad "Trouw" komen dat we beiden tot de conclusie kwamen dat ik maar eens een abonnement op deze kwaliteitskrant moet nemen. Al zo'n jaartje ontvang ik dagelijks de zeer korte samenvatting van het nieuws van NRC; het enige voordeel daarvan is dat je er in 30-40 seconden mee klaar bent, maar informatief is het zelden. En de artikelen uit kranten die je in de trein vindt of die je in de bieb leest en interessant zijn, tja, altijd de Trouw.
En zo zat ik vanmorgen achter de site van Trouw en kon ik chatten met Linda; geen computer, maar een persoon die mij door de administratieve procedure hielpt voor zover nodig. Zo gezegd, zo gedaan. Als het allemaal gelukt is dan ontvang ik vanaf maandag de digitale versie van de Trouw, dus geen papier. En mocht ik een artikel tegenkomen dat ik nog eens op m'n gemak wil lezen dan ga ik naar de bieb want daar ligt de paper versie; leest toch lekkerder. Maar misschien wen ik ook wel aan die digitale versie. De smartphone bevalt me ook steeds beter, alleen moet ik sneller leren typen op dat kleine kreng.

A dog's heart, de opera

De hoofdpersoon, de hond

Op de terugweg naar huis heb ik Roos openlijk bekend waarom ik tot voor niet zo heel lang geleden zelden met haar meeging naar de opera: ik vond het zonde van het geld?! Wel ging ik mee naar de opera Medée in Alkmaar omdat ik dat verhaal zo fantastisch vond en de opera in de open lucht van het landgoed Rhijnauwen, eveneens gebaseerd op een klassiek thema van de hubris van Phaëton. Ook in Essen ben ik meegeweest naar een opera over Griekse vluchteling in de tijd na WO I en een keer naar Düsseldorf naar "Der Rosenkavalier" van Richard Strauss. En eigenlijk vond ik het steeds intrigerender.
Vanavond was de absolute apotheose van zowel het voor mij relatief nieuwe fenomeen van de opera als een muzikale ontsluiting van de Russische ellende waar ik de laatste maanden zoveel over heb gelezen: A dog's heart, een opera gebaseerd op een novelle van de russische schrijver Michail Boelgakov; een satirisch verhaal over de tijd na de revolutie, de tijd van de nieuwe mens die tegen de menselijke natuur in werd doorkneed met de akelige desem van het bolsjewisme.
Een moderne opera, voor het eerst gepresenteerd tijdens het Holland Festival van 2010 maar nu in reprise. Ik ben Roos ontzettend dankbaar dat ze mij niet aflatend heeft geënthousiasmeerd voor deze kunstvorm en mezelf dat ik altijd nieuwe dingen wil onderzoeken want deze opera met haar moderne muziek en haar fantastisch vorm gegeven kritiek op het proces van het kneden van een "nieuwe mens" betekende veel voor me. Het boek "Ingenieurs van de ziel", van Frank Westerman kwam weer bij me boven drijven. Wat een gruwelijke tijd moet dit toch voor Rusland zijn geweest.
De zeer moderne muziek, het toneelspel, de zang, de regie, het was allemaal zo fantastisch in elkaar gezet. Speciaal was het gebruik van het klassiek Japanse bunraku poppenspel om hoofdrolspeler, de hond Sjarik vorm te geven.
Het einde, een harmonisch oplopende schreeuw in dissonanten, was wonderschoon gecomponeerd. Het publiek was razend enthousiast en dat deelde ik volkomen.
Ik zou zeggen: "lezers van dit blog, ga erheen zolang hij nog wordt uitgevoerd".

Twee tapuiten tegelijk!

Tapuit. Foto Hans van Zummeren

Heerlijk uitgerust na een diepe slaap werd ik om 7 uur wakker; ontbijtje gemaakt voor ons beiden en voorbereidingen getroffen voor een dag vogels kijken met Cyria. Het was Koningsdag; ik verwachtte grote drukte in de trein naar Amsterdam. De NS kennelijk ook want er reed een enorm lange Intercity; deze was bepaald niet vol om half tien. Om kwart over tien stapte ik bij Cyria in de auto en gingen we naar de Kennemerduinen. Dat is toch wel een heel mooi gebied. Het was er heel rustig ondanks de vrije dag; de vogels lieten zich vooral horen; ik kreeg weer een lesje vogels luisteren; dat valt niet mee om te onthouden, maar ik pik er toch langzamerhand wel het e.e.a. van op door de lessen van Ab en Cyria en af en toe beluister ik ook de verschillende filmpjes hierover op youtube.
Nu in het voorjaar is dit gebied wel op z'n mooist en niet alleen om vogels te kijken. Ik genoot er echt van ook al ben ik hier in de Kennemerduinen vaak geweest; ook onlangs nog met de PROIRA-wandeling waren we hier.
Cyria maakte me attent op het geluid van de gekraagde roodstaart, de boomleeuwerik, zwartkop, grasmus en nog andere kabaloïden; lastig, maar ontzettend leuk. Op zeker moment kwamen we langs een wat kalig gebied; "dit lijkt me echt een terrein voor tapuiten", merkte ik op. De tapuit had ik nog nooit gezien, maar het is een vogel die mij wel bezig houdt omdat hij zich gedraagt als een milieu-indicator. Uit verschillende bronnen heb ik begrepen dat de tapuit als broedvogel uit NL dreigt te verdwijnen. Als oorzaak is gezocht naar het verdwijnen van konijnen, waardoor zijn nestgelegenheid zou zijn verdwenen. Er si ook gekeken naar mislukte broedsels en daaruit bleek dat de niet tot wasdom gekomen embryo's allerlei misvormingen vertoonden; ik heb de neiging om die - naar de beschrijving van de onderzoeker - "teratomen" te noemen. Er bleek een hoge concentratie dioxine in de eieren voor te komen.

Een nieuwsgierige, niet schuwe vos kwam
nog even langs voor een snack denk ik

"Daar zit er eentje", zei Cyria en zij duidde mij waar ik moest kijken, en ja hoor, een rechtop zittende vogel ter grootte van een lijster, driftig hollend en pikkend naar insecten: een tapuit. De vreugde werd wel getemperd toen Cyria me vertelde dat dit doortrekkers zijn; ook hier in deze ongerepte duinen komen niet of nauwelijks broedparen voor. Maar er zaten er nog veel meer; kennelijk onlangs neergestreken tijdens de doortrek. Mijn dag kon niet meer stuk.
Als je met een echte vogelaar aan het kijken bent is die vogelhobby echt ontzettend leuk. Ik voel me dan ook bevoorrecht dat ik deze in mijn vriendenkring heb!
Nog even langs gegaan bij Theo voor een forse lading groenvoer; heerlijk die verse bladgroenten en ze staan er ondanks de koude zo prachtig bij.

Een bed met spianazie bij Theo

Van Braamt naar Tolkamer

Schaap met twee lammeren

Huib drukte mij nog op het hart dat ik niet moest vergeten om mijn reispapieren mee te nemen voor deze gezamenlijke onderneming; ja ja, Huib was reislustig en zou deze etappe van het Pieterpad met mij meelopen; hij had gezien dat we een klein stukje door Duitsland zouden lopen en wel het stukje dat na WO II aan NL was toebedeeld geworden, maar op 1 augustus 1961 weer terug ging naar Duitsland: Elten.
Koffie slurpend in de Intercity naar Arnhem met een overheerlijk stuk quiche lorraine, spektaart, bereid met ganzendooiers, praatten we bij; het is ongelooflijk hoe we altijd weer gespreksstof hebben; zo gaat dat met oude vrienden.
Naar ik hoop voorlopig voor de laatste keer bereikten we Doetinchem en namen de bus naar Braamt. Het eerste stuk ging door boerenland; een schaap met twee lammetjes verwelkomden ons in deze oostelijke uithoek van het land. Verderop lokten de heuvels van Montferland. Die bossen daar en het door de ijstijd gevormde geaccidenteerde terrein waren prachitg. Het was koud, maar droog en af entoe scheen zelfs de zon. We moesten het tegen onze gewoonte in wat rustig aan doen vanwege het halfzeven/twee maatschappijen probleem; enkele bankjes in de zon gaven daartoe alle gelegenheid; en maar kletsen die twee oudere heren.
Aan het fraaie bosgebied kwam een einde bij het Duitse plaatsje Elten; ik wist nog uit mijn prille jeugdjaren hoe hier bij die "Heim ins Reich" operatie van 1 augustus 1961 een groot aantal vrachtwagens met boter deelnamen aan een administratieve smokkel; Huib vroeg zich af of ik soms TV had gekeken want onlangs was er een documentaire geweest over deze overgangsoperatie. Maar nee, ik putte uit mijn merkwaardig goed geheugen voor onbelangrijke gebeurtenissen.

Je ziet natuurlijk direct dat ik dit ben ha ha. Huib maakte
een foto vanuit een uitkijktoren en daar in de diepte ben ik
zittend op een bankje tot hij weer afdaalt.

Bij Elten hadden we een mooi gezicht op het Rijndal; we liepen een stukje langs de rand van NL, daalden af naar het Rijndal en verlieten al snel weer het Duitse gebiedje rond Elten. We bereikten de Rijn in Spijk en zouden vanaf dat moment door een druilerige maar koude regen doorlopen naar Tolkamer/Lobith waar de Rijn ons vaderland binnentreedt?! Volgens ons was dat al het geval in Spijk, maar ja, dat stelde niet zo gek veel voor.
De terugweg werd wat zwijgzamer afgelegd dan de heenweg; we waren beiden na deze ruim 20 km over koud en zelfs vochtig Pieterpad behoorlijk moe geworden.
Ik ging nog even bij Roos langs om spinazie van Theo op te halen; heb die toebereid en met een paar gekookte eieren verorberd; heerlijk weer die verse bladgroenten. De avond afgesloten met een glaasje wijn en mijn Roosje. Fijne dag geweest ook al was ik inmiddels zo moe als een hond. Morgen vogels kijken.

Een bloggie schrijven met de ielepiel

Erg makkelijk gaat het nog niet. Met m'n pink zit ik de tekst letter voor letter
in te typen. Dat kunnen die meiden in de trein met twee duimen een stuk sneller.
Moet ik ook maar eens proberen.

Tot heden heb ik m'n blog altijd met een PC of met m'n groompie gemaakt; foto's met een camera en schrijven maar. Ook als we op​ reis waren schreef ik de dagelijkse blog; foto's kwamen later wel. Gisteravond heb ik me suf zitten schrijven vanwege de opgelopen achterstand. Beetje neurasthenisch/dwangneurotisch ben ik wel en zo'n dagelijks schrijfsel heb ik me nou eenmaal voorgenomen.
Maar ik vermoedde dat er vast wel een andere mogelijkheid zou zijn en daarom heb ik vriend Dick geconsulteerd, en ja hoor, hij wist wel een app en daarmee heb ik deze blog geschreven en geplaatst.

Met de pink geschreven.

Dankzij de ielepiel vroeg thuis!

Fraai monument voor de mijnbouw die deze stad haar rijkdom heeft bezorgd.

Roos had gisteren gezien dat er dagelijks een Flixbus rijdt die om 10.00 uur vertrekt uit Essen naar Amsterdam. Vanmorgen vroeg heb ik uitgezocht of dat misschien een directe verbinding is die niet stopt in Utrecht en inderdaad was dat het geval. Welnu, ik heb mijn smartphone, mijn ielepiel-apparaatje eigenlijk vooral aangeschaft om niet meer met het wat zware groompie te hoeven sjouwen voor als we iets willen boeken bij de Flixbus. Ik heb ook de Flixbus-app gedownload, d.w.z. met assistentie van zoon Peter. En die heb ik vanmorgen uitgeprobeerd en geconstateerd dat mijn vermoeden terecht was en heb direct met de app ook kunnen boeken; voor 30 euro, geboekt een uur voor vertrek met z'n tweetjes naar Amsterdam.
De door Roos reeds twee maanden geleden geboekte reis van 14.30 hebben we ook nog kunnen terugboeken; dat is de flexibiliteit van het Flixbus systeem.
Essen is niet bepaald de "Fröhliche Stadt" die door Schubert wordt bezongen als in de Blog van gisteren. Het is een doodsaaie voormalige industriestad, overigens met een prachtig museum voor moderne kunst, het Folkwang museum. We waren wat aan de vroege kant en liepen nog wat door de stad voor we de bus namen. In de bus heb ik met de ielepiel de artikelen in trouw.nl gelezen; dat is best een goeie krant als ik het met de NRC vergelijk. En voor we het wisten waren we in Amsterdam Sloterdijk; na de Duitse stop in Oberhausen meen ik is de bus in één ruk naar Amsterdam gereden; scheelt een hoop tijd als Arnhem en Utrecht worden overgeslagen. Laatste stukkie met de trein en dan weer lekker thuis; bloggies schrijven. Ben nu weer helemaal bij gelukkig.

Bij aankomst thuis lag het parkeerterrein bezaaid met bloesem van de Japanse sierkers. Die bloeide vroeger
pas op de 24e april, de verjaardag van mijn moeder die vandaag 91 zou zijn geworden.

Voor 2 euro per uur naar Essen

Op weg naar de feestelijke dienst

Onze laatste uren in Brilon; we zijn er nu vaak genoeg geweest; we willen nu andere delen van het Sauerland gaan verkennen, te beginnen binnenkort in Bad Laasphe. Dus een gevoel van "Abschied". Nog even door de stad geslenterd; we kwamen bij de grote kerk en zagen een rij van kinderen op hun "paasbest" gekleed als bruidjes en de jongens in keurig pak; een katholieke feestdag. Ik was zo onbescheiden om het tafereel te fotograferen. Even later zagen we een fotosessie van een moeder die haar bruid-dochtertje uitvoerig stond te fotograferen bij de oude waterput op de markt; het haar bijzonder kunstig gevlochten.
Verder geslenterd; de Bauernstube bekeken; naar het kerkhof waar ik een serie eenvormige kruisen had gezien vanuit de bus: erebegraafplaats? Het bleek een enorm familiegraf te zijn. Maar verderop wel bij elkaar het droevig resultaat van twee wereldoorlogen; allemaal jonge mensen.

Sobere oorlogsgraven voor de zonen en dochters
van Brilon die vielen in de twee wereldoorlogen

Inmiddels was het tijd voor de bus naar de wereldplaats Meschede alwaar we de Flixbus zouden nemen. Alles weer als een uurwerk. De rit naar Essen met de Flix duurde 2.30 uur en kostte per persoon 5 euro?! Vraag niet hoe het kan, maar profiteer ervan! Schertsend zei Roos: "dat is 2 euro per uur. Op de aankomsthalte zag Roos dat er een dagelijkse Flixbus rijdt om 10.00 uur van Essen naar Amsterdam. Zij had de middagbus geboekt die om 14.30 uur naar Utrecht rijdt. "Maar eens even kijken", spraken we af. In het hotel gekomen zocht ik op m'n ielepiel, na een hoop geklooi om WiFi aan de gang te krijgen naar verbindingen van Essen voor morgen naar Utrecht of Arnhem, lauw oene, oftewel: alleen om 14.30 uur. Dat schoot niet op, maar later bedacht ik mij dat het wel eens een verbinding kon zijn die Utrecht overslaat.

Het grote marktplein van Brilon met de waterput
en restaurant Jägerhof op de achtergrond

Maar op dat moment moesten we ons toch een beetje haasten; we moesten naar de opera en die begon al om 18.00 uur; voor die tijd wilden we nog iets eten. Al met al hebben we Bratwurst mit Brot gegeten en waren we al om 17.00 uur gepikt en gedreven bij de opera. Maar er ging al veel volk naar binnen. Er was een voorprogramma met een lezing over de opera: "Le prophète", van Meyerbeer. Uiteraard was de inleiding in het Duits en kon ik het maar half verstaan en begrijpen. Idioot verhaal als gebruikelijk bij de opera, handelend over de figuur Jan van Leyden en de godsdienstwaanzin van de 16e eeuw in en rond de stad Münster. Ik heb daar wel eens wat over gelezen naar ik dacht zelfs in een boek van Yourcenar; maar eens nakijken.

Meschede, wachten op de Flixbus

De opera was een groots gebeuren; fantastische zang; zeer afwisselende muziek van hoog gehalte. Helaas had ik de verrekijker vergeten en kon ik de - Duitse - tekst helemaal niet lezen. Het verhaal was ook niet af te leiden uit het gebeuren maar kon ik achteraf en met de hulp van Roos wel oppikken.
Het duurde wel erg lang; van 18.00 tot 22.30 uur, zij het met een tweetal pauzes. Volkomen verzadigd van de muziek liepen we weer naar ons hotel, dat we overigens nog kenden van een eerder bezoek aan Essen.

Von selben Sopf übergossen

Daar zitten we weer ha ha

Ik had geen zin om vandaag te veel te plannen en stelde Roos voor om een keer het stuk Rothaarsteig vanuit Brilon te lopen. Tenslotte hadden we dat nog steeds niet gedaan doordat we gisteren de bus hadden genomen. Opvallend veel gekwinkeleer van vogels; allemaal bloemen waaronder een geelbloeiende bosanemoon. we genoten er van. Je loopt de toch niet zo kleine stad Brilon uit via een park en komt dan bij het steile gebied waar een bron ontspringt, de Mönn bron als ik het goed heb onthouden. We weken van de Rothaarsteig af en gingen verder langs een saaie weg door een dorpje. Daar maakten we een cirkel op grond van de kaart en gingen zodanig terug dat we de saaie weg door het dorp konden vermijden. En toen kwamen we tot onze eigen verrassing - ik herkende het niet eens direct - bij de plek waar we gisteren de bus hebben genomen.
Weer bij de bron van de Mönn aangekomen stelde ik voor om even van het uitzicht te genieten vanaf een bankje. En daar werden we aangesproken door mensen die we gisteren hadden gesproken in Brilon. Mensen die net als wij graag wandelen en Europa ook wel groot genoeg vonden; "von selben Sopf übergossen", debiteerde ik in neo-Duits.
Terug in het park heb ik een jongeman gevraagd nog een foto van ons tweetjes op een bankje te maken.

Opnieuw naar de Rothaarsteig

Heel origineel een "onsie" in het hutje met onze namen

Niet te geloven; we waren hier nog in september en nu zijn we er alweer en op weg naar de Rothaarsteig. Beetje bijtijds opgestaan; lekker ruim ontbeten; nog een bakkie bij de bakker en door het dorp op naar het station van Brilon; met de boemel naar Bahnhof Brilon Wald. Roos heeft gepland om zondag vanuit Brilon naar Brilon Wald te wandelen en dan de boemel door naar Meschede. Ik vind dat te link; wij platlanders vergissen ons behoorlijk in de tijd die het kost om door zo'n driedimensionaal landschap te lopen; niet alleen de "ups and downs" maar ook alle bochten en moeizame hellingen kunnen meer tijd nemen dan wij polderlopers inplannen.
Vanuit Brilon Wald liepen we de route die we enkele maanden geleden ook maakten. We kwamen aan bij het hutje waar we bij die gelegenheid onze namen hebben opgeschreven op de wand; stond er nog; we hebben de datum van vandaag toegevoegd. "Vinden we leuk!". En toen weer verder over de Rothaarsteig; nou, die heet terecht Steig, want hij rijst en daalt behoorlijk. Er lag nog wat sneeuw hier en daar en het was nog verrekte koud; gelukkig geen regen zoals was voorspeld; de weergoden waren ons gunstig!
Ik had niet zo'n idee wat ik kon verwachten; als altijd hanteerde Roos het wandelschema, maar op zeker moment realiseerde ik me dat we het "neusvormige" traject liepen dat in de punt een kapelletje herbergt met uitzicht over Olsberg; en zo geschiedde. Daar even op een bankje gememoreerd hoe ontzettend heet het "toen" was en hoe moe we "toen" waren. Nu niet; we liepen lekker door naar Brilon en het was koud als gezegd.
Maar daarbij kwamen we langs de Heidbammen Hütte, de plek met de mooiste toiletten "die ik ooit gezien heef"; Roos visiteerde het toilet en gaf na aarzeling toe aan mijn wens om aldaar een biertje te nemen. Overigens nam ik Goulash met een biertje. Leuke tent, vooral nu het zo koud was.
We liepen verder en kwamen in de buurt van een dorpje. Juist op het moment dat we de weg overstaken kwam er een bus aangereden. Ik riep Roos of we die niet moesten proberen aan te houden; en zo zaten we even later prinsheerlijk in de bus, op weg naar Brilon. Nog maar eens een lekker biertje genomen en naar het hotel. 'sAvonds in hotel Am Wallgraben heerlijk gegeten; een echte Wienerschnitzel, dus van kalfsvlees en natuurlijk met ....... een glaasje Grauburgunder.

Langs de Pader

Het oudste huis van Paderborn. Vanwege de
afbeelding op het huis wel "het Adam und
Evahaus" genoemd

Roos was jaren geleden al eens in haar eentje in Paderborn geweest en had mij verteld over een stoel waarin keizer Karel de Grote zou hebben gezeten. Toen wij de eerste avond in Paderborn hadden gegeten kwamen we met een stel mensen te spreken en ik vertelde hen dat we de "Kaiserstuhl" wilden gaan bekijken. "Quatsch", was het antwoord; dat de keizer hier op gezeten zou hebben is flauwekul; één van de dames van het gezelschap maakte de opmerking dat Karel de Grote hier in Paderborn steeds maar groter werd. We moesten er erg om lachen.
Maar vanmorgen zijn we een wandeling gaan maken door Paderborn en hebben we ook door de tralies gekeken waarschter de opgravingen zichtbaar zijn. Ik kon met de beste wil van de wereld geen stoel ontdekken in de massa rus gesteente van ongetwijfeld meer dan duizend jaar oud; de wens is de wil van de gedachte van de opgravers, zullen we maar zeggen.
Verder langs de Pader gelopen, zij ontpringt hier in Paderborn, het woord zegt het al, in wel honderd bronnetjes. En inderdaad, overal zie je watertjes ontpringen langs de rivier die behoorlijk veel water voert; meer dan onze Geul in Limburg. We liepen helemaal langs de Pder, door een mooi beeklandschap naar Burg Neuhaus. Daar weer een gedenkteken van WO II. In deze burg is al sinds jaar en dag een school. Twee leerlingen van deze school, broers, hebben als officieren een rol gespeeld in de aanslag op Adolf Hitler in juli 1940. Eén van hen heeft zelfs de springstof geleverd voor deze helaas mislukte aanslag. 

Drie hazen met samen 3 oren?! Hoort bij Paderborn

We zijn vervolgens terug gegaan met de bus naar Paderborn en hebben koffie gedronken alvorens we de bus namen naar Brilon. Onderweg uitgestapt in Bad Wünneberg en daar een wandelingetje gemaakt door een schilderachtig dalletje met bloemen in het weiland en veel vogelgezang.
Fijn om weer in Brilon aan te komen. Na enig zoeken vonden we hotel Am Wallgraben; dat houden we wel drie dagen vol! 'sAvonds heerlijk gegeten in restaurant Jägershof; vooral de Grauburgunder smaakt ons goed!

Gezicht op Paderborn

De Pader, kortste rivier van Duitsland. Komt
over 5 km in de Lippe, vandaar.

De Wewelsburg

Tussen de zitelementen zie je nog het zonnenrad

Enkele jaren geleden, bij het lezen van al die oorlogsboeken kwam ik de Wewelsburg tegen, een kasteel dat tijdens WO II door de Nazi's werd omgedoopt tot centrum voor de nieuwe Germaanse cultuur. Hoewel aan het eind van de oorlog het kasteel zou zijn opgeblazen door de Nazi's was het inmiddels als herdenkingsmuseum ingericht. Een zaal met daarin een mytische vloerversiering was nog intakt. Alles wat met de wereldoorlogen te maken heeft lijkt wel mijn pad te kruisen, zeker de laatste tijd. Het boek van Frans Nieuwenhuis heb ik nauwelijks dichtgeslagen; ik moet nog vaak aan de Russische soldaten denken na het boek van Merridale en dan nu deze expositie.

Direct na de oorlog heeft een serie schilderijen
van een regionale schilder hier gehangen ter
nagedachtenis van de ellende op deze plek.

Met de bus naar het plaatsje Wewelsburg, halte Schule. Daar uitgestapt zagen we alles behalve een kasteel. De buschauffeur was zo vriendelijk om ons de weg te wijzen; even wat teruglopen en dan het pad volgen. En inderdaad daar zagen we het liggen, maar eerst koffie drinken bij de iets verderop gelegen "Bäckerei"; dat viel tegen want die nacht was er bij de bakker ingebroken en zelfs de koffiemachine was meegepikt, althans er kon geen koffie geschonken worden. We namen wat lekkers, dan maar zonder koffie. En toen naar het bijzonder imposante kasteel.

Bij onze wandeling vonden we nog een steengroeve
waar wellicht de gevangenen te werk werden gesteld

De expositie was imposant; moeilijk hoor voor Duitsland om met een dergelijk verleden om te gaan. Maar men ging niets uit de weg. Het werk dat nodig was om de Wewelsburg destijds in te richten naar de wensen van Himmler c.s. werd verricht door gevangenen in een concentratiekamp; keihard werken met onvoldoende voedsel, kleding en continu met het gevaar om mishandeld en gedood te worden; gruwelijk. Er was een agenda van Himmler tentoongesteld, uniformen van de SS, foto's van de gruwelen. En inderdaad die kamer waarvan je kon voelen dat de cultus daar een hoogtepunt had moeten bereiken; het zonnerad in de vloer. Om dit te verhullen waren er allerlei loodzware zitmeubelen omheen en doorheen geplaatst.
Ik was er behoorlijk van onder de indruk. We waren het beu en gingen wat eten in het restaurant van het museum; was geen goed plan achteraf; smaakte nergens naar.

Hoog en ongenaakbaar verrijst het kasteel boven de bossen

Vervolgens geprobeerd een wandeling uit een folder van Roos te lopen; helaas verliepen we ons behoorlijk, maar een vriendelijke boer steeg van zijn enorme landbouwmachine en hielp ons bij de oriëntatie. Uiteindelijk vonden we een mooi pad en liepen we terug naar Wewelsburg. Tien minuten later ging de bus terug naar Paderborn. En nu dus wèl bij dat goede restaurant, met een glaasje Grauburgunder besteld ik "Schlachtplatte", een puur Westphalische combinatie van bakleverworst, bloedworst, rookworst, zuurkool en gebakken aardappelen met spek. Ik heb me aan de grond vast gegeten! dat was inderdaad een goed restaurant.

Na afloop van het eten in de "Ratskeller" een foto voor het
fraai herbouwde Rathaus van Paderborn

Een bijzonder gerieflijke rit met de Flixbus

Toen ik dit grote geval zag moest ik lachen: "dat slaat op de Flixbus", het Grüne Wunder. De Flixbussen zijn
meestal groen, vandaar.

We zijn wel een beetje verkikkerd op de mogelijkheden van de Flixbus; waren we onlangs nog in Brussel en Brugge geweest daar gingen we vandaag op weg naar Paderborn; we gingen een hele potpourie van activiteiten ontplooien die paar dagen in Duitsland; Paderborn, Brilon en Essen lagen in het verschiet. De weersverwachting was erg somber, maar dat zou gelukkig meer dan meevallen; geen druppel hoeven te incasseren!
Maar eerst naar Paderborn. De bus zou om 13.00 uur vertrekken vanuit Utrecht; van de passagiers wordt verwacht dat zij een kwartier voor vertrek aanwezig zijn zodat het inchecken vlot kan verlopen als de bus aankomt en niet pas hoeft plaats te vinden op het vertrektijdstip. Ach, meestal is de bus niet zo heel stipt en zelden een kwartier voor aanvangstijd en daar had Roos rekening mee gehouden met onze vertrektijd met de bus naar het station; ten onrechte! We waren keurig 20 minuten voor vertrektijdstip op de Flix halte en staken al over voor een zitbankje verderop om een broodje te knagen. Maar daar kwam een Flixbus aangereden, twintig minuten voor tijd! We konden direct inchecken en omdat iedereen keurig op tijd was vertrokken we vroeger. De hele rit zou keurig binnen het tijdschema verlopen. De Flixbussen zijn van verschillende busmaatschappijen, die een gezamenlijk booking systeem hebben; de bussen verschillen daarom wel iets van elkaar. En deze keer hadden we wel zo'n ongehoord gerieflijke bus, met heerlijke stoelen. Het was gewoon zonde (har har) dat we er om 19.00 uur waren.
Door de binnenstad van Paderborn naar het hotel aan de andere kant van de stad gewandeld en onderweg een goed restaurant gezien. Aangekomen bij het hotel wist ik Roos met weinig moeite over te halen om in het hotel te gaan eten; we hadden allebei geen puf meer om op pad te gaan: "dat goede restaurant komt morgen wel".

Op paasdiner bij Tycho en Amy

Roos met zoon Tycho en schoondochter Amy. Max moest "voor straf¨ op de gang.

We waren uitgenodigd om het paasdiner bij Tycho, Roos' jongste zoon en zijn geliefde Amy te komen genieten. Met de bus naar Nieuwegein; zij wonen, net als wij, op loopafstand van de halte van bus 77. Ze hebben het huis er vast niet op uitgezocht, maar het is wel verdraaid handig. Overigens was het al met al toch een lange rit; Nieuwegein is best groot.
We waren nog niet eens binnen of we werden al enthousiast begroet door "Max", een bijzonder energiek en nog erg jong klein soort collie; schattig beest met behoorlijk scherpe melktandjes. Ik ben altijd gek met beesten en kon het goed met Max vinden. Het huis bewonderd; goed uitgekozen kids! Ze hadden er niets aan hoeven te doen en konden er dus zo intrekken. Eén kamer was helemaal voor de parkieten beschikbaar; Amy is ook gek met dieren en heeft altijd vogels gehad. De parkieten waren ontzettend tam hoewel ze bij het knuffelen met je vingers hardhandig met hun kromme snavels tekeer gaan.
Amy had zich behoorlijk uitgesloofd met het eten; het smaakte ons bijzonder goed. Leuk hoor, die volwassen kinderen.

Het trio Andiamo

De leden van het trio Andiamo

Roos had enige tijd geleden in het kader van "Gluren bij de buren"  kennis gemaakt met een jonge man die bij die gelegenheid in de huiselijke kring muziek gemaakt had met enkele familieleden. Hij was conservatorium afgestudeerd pianist maar daarnaast tevens fysicus; een interessante vent. Via Facebook had Roos nog contact met hem en zo wisten we dat hij vandaag in ons dorp zou optreden met een trio: het Andiamo trio. Het optreden was voor de bejaarden in een van onze bejaardenhuizen/verzorgingshuizen ten dorpe.
Roos en ik hebben dat jaren geleden ook eens gedaan; we hadden bij die gelegenheid een aantal liederen uit de cyclus "Die schöne Müllerin" van Schubert gespeeld. Was erg dankbaar om te doen; niet alle bejaarden wisten deze muziek te waarderen; ik herinner mij nog een oudere meneer die met luide stem opmerkte: "Geef mij maar vader Abraham", maar er waren ook twee dames die ons met tranen in hn ogen bedankten voor deze heerlijke muziek. Daar doe je het toch een beetje voor.
Maar vanmiddag geen zingen, geen amateurs, maar afgestudeerden van het conservatorium. Een celliste, een klarinettiste en aan de piano de kennis van Roos. Zij speelden een trio van Beethoven en van Brahms. In mijn oren een razend moeilijke pianopartij. Prachtig, zoals in de compositie van Brahms de klanken van klarinet en cello versmolten. Was echt een middag genieten.
Na afloop maakten wij een foto van de musici.

De eerste oogst van Theo

Niet te geloven; het stond er allemaal weer zo mooi bij; Theo had al voorjaarsspinazie voor me van zaad, onder glas opgetrokken van de koude grond. Gistermorgen was ik na bezoek aan de markt even bij de tuin langs gegaan en daar was Theo bezig met het planten van de voorgetrokken bietenplantjes. Het zou vannacht wat gaan regenen; mooi moment om te planten. Maar hij had zelf al spinazie gegeten en inderdaad, verderop in de tuin bij de platte kassen stond de spinazie op oogsthoogte. "Dit jaar wil ik er niet naast zitten hoor Theo"; vorig jaar was ik te laat om van de oogst mee te genieten; alles was zelf opgegeten of verkocht aan anderen. Theo moest lachen en zou wat voor me oogsten. Theo oogst altijd 'smorgens vroeg; dat schijnt het beste te zijn voor de smaak en de structuur van het voedsel. Hij zou een zak voor me klaar zetten mochten ze niet thuis zijn vandaag.
En inderdaad zo rond half drie vanmiddag ging ik even langs; niemand thuis, maar de zak met lekkers stond voor me klaar. Zo tegen vijven kreeg ik trek en bedacht ik mij dat ik wel eens aan de spinazie kon beginnen; eerst goed wassen; er zat overigens nauwelijks zand in; de twee slakken heb ik maar vliegles gegeven van het balkon naar beneden. De eerste helft van de spinazie te koken gezet en de tweede helft vast in het water om te wassen. De geslonken en gekookte spinazie heb ik gesneden op een bord en met een klontje boter in een pannetje aangemaakt. Ik kon het niet laten om het even te proeven en het was zo heerlijk dat ik het direct helemaal heb opgegeten. Pas de tweede helft van de spinazie heb ik uiteindelijk gekookt en gesneden en met twee doree aardappels, nieuwe oogst en een heerlijk braadworstje van Veldvarkens fatsoenlijk met mes en vork verorberd. Dat was smullen!

Weer prachtig na al die jaren

De Mattheus Passion van Johann Sebastian Bach beschouw ik als de meest indringende muziek die oit werd geschreven althans mijn oor bereikte. Velen zijn het met mij eens, maar dat ter zijde. Zo'n twintig jaar geleden werd ik erop attent gemaakt dat er in Zeist voor amateurs een Mattheus Passion ingestudeerd kon worden en dat ik daaraan mee zou kunnen doen. Dat was niet tegen dovemansoren gezegd. Ik denk dat we wel drie maanden lang iedere zaterdagmorgen hebben geoefend; er waren "zangers" bij die geen noot konden lezen; het instuderen ging bijzonder langzaam, maar dat had ik toen nog helemaal niet door; ik genoot er ontzettend van. We hebben deze prachtige muziek ook uitgevoerd met orkest en al. Ik vond het een mirakel om daaraan mee te mogen doen.
Al jaren was ik doende om een tweede instrument te gaan bespelen; klarinet, viool, niet echt serieus; ik had e.e.a. geprobeerd, maar de stem als instrument was nooit bij me opgekomen ondanks dat ik verschillende zangers met de piano had begeleid?! Nou ja, vanaf die Mattheus uitvoering heb ik een tiental jaren lekker gezongen. Ook nog een keer de integrale Mattheus ook met wekenlang instuderen; was voor mij niet nodig want ik kende de muziek nog precies ook al was het tien jaar geleden. Was onder leiding van de prima dirigent/zanger Bas Ramselaar.
Maar na die uitvoeringen had ik het wel een beetje gehad met die Mattheus; al dat studeren en al dat lange zitten bij de uitvoeringen had z'n tol geëist; ik kon het stuk niet meer horen, tot vandaag.
Vandaag, Goede Vrijdag, ik heb een voortreffelijke in-ear koptelefoon bij m'n ielepiel gekregen en gebruik die uitsluitend met het groompie en Youtube. En daar staat de uitvoering van "Naarden 2016" o.l.v. Jos van Veldhoven integraal op. En dan hoor je die hartslag, de opzwepende contrabas in de eerste maten; ik had het te kwaad. En toen het jongenskoortje; de tranen liepen me over de wangen. Ik heb de hele Mattheus uitgezeten, genoten en moest weer helemaal bijkomen na afloop.

Kent u mij nog?

Op zulke schaatsen reden wij beiden destijds. Foto afkomstig van: http://www.schaatsland.nl

Zo sprak ik haar aan. Het was zeker dertig jaar geleden dat ik kennis met haar maakte in de trein; we waren beiden, voorzien van "hoge Noren", oftewel schaatsen op weg naar Woerden waar een schaatstocht was uitgezet. Hoewel ik vanaf mijn jongste jaren een verwoed schaatser was, heb ik nooit erg uitgemunt in deze sport; deed het erg graag, maar het vermoeide me ook wel buitengewoon. Weinig techniek. Loes was een stoere en na de start heb ik haar die dag ook niet meer gezien afgezien van later in Bilthoven.
Van die kennismaking met Loes herinnerde ik mij nog dat we spraken over het "Pieterpad", in die tijd gloednieuw. Loes leende mij het boekje van de eerste etappes uit; destijds had je nog vier verschillende boekjes van het hele Pieterpad; nu zijn het er nog twee.
Loes was inmiddels een hoogbejaarde dame, ze was inmiddels minder goed ter been en schuifelde voorzichtig voort; 86 jaar. Wandelen en schaatsen gingen niet meer en ze vond het oud zijn maar een heel probleem. Zij herinnerde zich mij inderdaad nog en wist nog waar ik destijds woonde. Ik vertelde haar dat ik op dit moment het Pieterpad aan het lopen was. "Tja, dat heb ik ook gedaan", mijmerde ze meer dan dat ze antwoordde. 

Positieve terugkoppeling

Onlangs vond ik in de trein een "Trouw", het exemplaar van het dagblad Trouw van dinsdag 28 maart 2017. In de bijlage "De verdieping" een artikel van Ylva Poelman onder de titel: "De natuur leert de banken dat ook zij kapot kunnen". Het artikel greep mij en sinds die tijd zit ik erover na te denken. Door al dat gewandel en andere activiteiten heb ik nog geen gaatje in mijn Blog-gemitrailleer kunnen vinden om het te formuleren. Maar vandaag ben ik niet aan de wandel en heb ik een daggie thuis ingeruimd. Moet de was doen, met de ielepiel naar de winkel om te vragen hoe ik in kan loggen bij het netwerk van T-mobile en nog wat van die kleine zaakjes regelen; alle tijd om ook eens te gaan bloggen.
Onder de indruk van het niveau van het artikel ben ik eerst eens in Internet "geklommen" om te zien wie en wat Ylva Poelman precies is en dat liegt er niet om; zij wordt de "bionische vrouw" genoemd vanwege haar expertise in biologische elementen in de natuur die technisch toepasbaar zijn in de mensenwereld: de termietenheuvel als inspiratiebron voor natuurlijke koeling in gebouwen in hete omgevingen bijvoorbeeld. Zij schrijft twee-wekelijks een column in de Trouw, zo langzamerhand de enige kwaliteitskrant die we nog hebben in NL.
Terugkoppeling, feedback, kennen we allemaal; de thermostaat van de CV is het bekendste voorbeeld: wordt de gewenste, ingestelde temperatuur bereikt dan slaat de verwarming uit; wordt het te koud, dan slaat zij weer aan. Geavanceerde systemen zorgen er dan ook nog voor dat de maximale watertemperatuur afhankelijk is van de omgevingstemperatuur zodat het systeem niet kan "doorslaan". Als biochemicus weet ik dat het (menselijk) lichaam over tal van buitengewoon krachtige systemen beschikt die stevig in de hand worden gehouden door terugkoppelingsmechanismen; de stolling is daarvan het meest aansprekende voorbeeld, maar in de immunologie heb je met name het complementsysteem. Wanneer de terugkoppeling niet werkt dan sterft het individu. Wanneer ergens een wondje ontstaat dan wordt de stolling geactiveerd en treedt lokaal positieve terugkoppeling op; het proces versterkt zichzelf. En juist dan is het zaak dat het systeem in de hand wordt gehouden; dat gebeurt door die krachtige terugkoppelingsmechanismen; een correcte afstelling tussen stimulatie en remming is de kracht van dit soort biologische systemen.
Overigens stemde het artikel mij enigszins somber in die zin dat ik mij realiseerde dat het mensdom binnen de biologische soortenrijkdom op zich een ontredderend positief feedback mechanisme kent; het steeds maar meer willen is mijns inziens een fundamenteel biologisch kenmerk en bij de moderne mens vertaalt zich dat in ongebreidelde hebzucht, materialisme en vooral toename van het aantal mensen. Korte termijn denken is ook een typisch biologisch fenomeen en rekening houden met ontwikkelingen over de individuele horizon is een bijzonder zeldzaam verschijnsel dat vrijwel uitsluitend beluisterd wordt bij eenzaam roependen in de woestijn.
Ons technisch kunnen is natuurlijk ook een echo van de positieve terugkoppeling; vanaf het gebruik van de eerste vuursteen als instrument voor snijden, hakken en doden en het vuur als beheersbaar verschijnsel en toepasbaar voor veel meer dan voedselbereiding is de voortschrijding van de techniek in een stroomversnelling geraakt; het hedendaags resultaat daarvan zien we om ons heen. Het ware goed dat we nu collectief ook de controlemechanismen van de negatieve feedback gaan invoeren.
Dit alles realiseerde ik mij na lezing van genoemd artikel dat het dagblad Trouw overigens ruimhartig ter beschikking stelt. Heel leesbaar en lang niet zo somber als mijn geleuter hier in de Blog.

Van Zelhem naar Braamt

Herdenkingsmonument op de markt van Zelhem

Vanwege het "twee treinmaatschappijen probleem" ging ik pas laat van huis en daarom konden ROos en ik eerst een uurtje steppen, d.w.z. bridgen tegen anderen maar via de computer; ik krijg weer veel plezier in het spel. Zaterdag gaan we weer thuis bridgen dus moeten we even oefenen. Zo tegen elf uur ging ik van huis.
Tweede poging en inmiddels derde en voorlopig zeker het laatste wandelbezoek aan Zelhem. Om kwart over één stapte ik uit de bus en liep de route die ik al met Roos vorige week had gelopen. Tot kasteel Slangenburg was het dus geen verrassing; daar was een bushalte. Hadden we dat vorige week maar geweten dat had ons een vervelende tocht langs de grote weg gescheeld.

Een echt GR-paadje tussen twee rijen bomen

Daarna een echt GR-paadje; een smal pad tussen twee rijen eikenbomen. Het was sowieso een behoorlijk aantrekkelijke route, maar ja, natuurlijk wel gedomineerd door wat we landbouw noemen maar feitelijk gewoon twee-dimensionale industrie is. Ik zag een sproeimachine op een beest van een tractor met een spanwijdte van een middelgroot verkeersvliegtuig; loodsen zonder ramen met grote voederinstallaties en schoorstenen alsof rookgassen moesten worden afgevoerd; een stuk voormalig weiland dat met chemicaliën was bewerkt zodat alles bruin verdord, afgestorven was. Het stemt mij toch allemaal niet erg vrolijk. Weidevogels heb ik niet gehoord of gezien.
Uiteindelijk bereikte ik Braamt. Net op dat moment begon het zacht te regenen; ik was droog overgekomen; wel wat vroeg maar ik heb er 5.70 euro tegenaan gegooid om met de vrijwel lege spitstrein van Doetinchem naar Arnhem te reizen. Aldaar omgecheckt naar NS en zonder kosten verder. Nog even door naar de fitness en de sauna. Een biertje bij Roos en geslapen als een blok.

Twee ponies die elkaar van de wintervacht afhelpen:
"If you scratch my back, I'll scratch yours"

Een idyllische boerderij in de verte

Een fraaie waterpartij binnen de activiteiten van het
regionale waterschap.

Een triest monument voor een omgekomen jongen. Dat moet wel
een vreselijke botsing geweest zijn gezien de beschadiging aan de boom.

Een volle dag Amsterdam

Moest naar de tandarts. Trein van half tien reed niet. Kon de bus naar Utrecht nog halen omdat ik de chauffeur kon beschreeuwen vanaf het perron naar de bushalte; hij wachtte even op me. In de bus een jonge moeder die volledig verslaafd was aan haar ielepieleapparaatje. Liet het kind af en toe zien waar ze mee bezig was maar bleef maar met dat apparaatje bezig. Gaf het af en toe aan het kind maar bleef voortdurend op dat schermpje kijken. En op het laatst geen enkele aandacht voor dat lieve kindje van pakweg 20 maanden. Ik kon het niet laten om bij het uitstappen te zeggen:  "je kunt die aandacht beter aan je kind besteden". Ze had geloof niet eens in de gaten dat ik iets tegen haar zei.
Met de trein naar Amsterdam; er lag een Volkskrant van vandaag met daarin het bericht dat Paul Engelfriet op 7 maart j.l. was overleden, 90 jaar oud. Hij was het resultaat van een menopauzale vergissing; een broer van 20 jaar ouder en enkele veel oudere zussen; hij was het nakomertje. Charmante vent en het verhaal van zijn kampioenschap kunstrijden werd weer breed uitgemeten.
Hij was in mijn tijd van het CLB hoofd van de militaire bloedtransfusiedienst via dewelke ik gedétacheerd was bij het CLB. De officierseed heb ik bij hem afgelegd; met twee andere dienstplichtigen, in uitgaanstenue en Paul met de rang van kolonel. Was best plechtig en serieus. Ik denk met plezier terug aan de paar keer dat ik met hem van doen heb gehad. Hij werd 90 jaar zag ik in het "in memoriam".
Ik was ruim op tijd bij de tandarts en ze was vrij snel klaar met het dichten van het gaatje: "ja, misschien zonde van uw tijd met die lange reis", zei ze ten overvloede.

De grote mannen achter de oktober revolutie, theoretisch
en praktisch

Ik ging nog even lekker de stad in. Eerst lopend naar het Stedelijk Museum; ik wilde nog foto's maken van het Russische propaganda materiaal dat daar hing van rond de oktober revolutie en later. Geen betere illustratie van het proces waarmee de Russische bevolking zand in de ogen werd gestrooid; er werd voorgesteld dat het arbeidersparadijs, de Sovjet Unie het economisch veel beter deed dan de kapitalistische wereld. Uit het boek van Merridale begreep ik dan ook het volslagen onbegrip van de Russische soldaat toen hij het veel welvarender Hongarije en Duitsland betrad.
Ik kon mij in het museum ook even grondig ontlasten en daarna met spoed naar het gebouw van de opera voor het middagconcertje. Onderweg uitgebreid gesproken met de conducteur; hij zat net als ik om een praatje verlegen; was slechts 1 keer in zijn leven in een mueum geweest; taalde daar ook niet naar: "het rook er naar ouwe mensen". Ik ben juist mijn oude vader zo dankbaar dat hij mj van jongs af aan heeft meegetroond naar musea en andere culturele manifestaties als concerten.

Zoals het in de fantasie en de propaganda werd voorgesteld

Het middagconcert was heel druk bezocht. Ik kwam echt op het allerlaatste moment binnen geschoven en kon slechts boven nog een staanplaats vinden. Ik had het laatste stuk naar het gebouw gehold; boven gekomen begon het concert; eerst een introductie over Janacek die op zijn 71e smoorverliefd was op een 34 -jarige en nog wel gehuwde vrouw. Het hier gespeelde kwartet had hij, geïnspireerd door die verliefdheid geschreven. Het was heel bijzondere muziek aldus de inleidster en dat bleek ook duidelijk bij de kwalitatief zeer goede uitvoering.
Ik hield het staan niet goed vol; ik moest echt ergens gaan zitten en kon gelukkig op de hoge trap terecht; daar kon ik wel niets van de optredenden zien, maar wel horen natuurlijk; als gezegd heel bijzondere muziek.

Het optredend kwartet. De naam weet ik helaas niet meer

Maar dat was nog niet alles; ik ging nog even naar het Cromhouthuis voor de expositie over Maria Sybilla Merian, de onderzoeker en schilder van met name de metamorfose van rups naar vlinder. Was een bijzonder interessante expositie met voortreffelijk geluidmateriaal. Kan ik iedereen die in de biologie en/of in de kunst is geïnteresseerd van harte aanbevelen.
Daarna naar Amsterdam CS en lekker terug maar Bilthoven.

Een origineel werk van Maria Sybilla Merian

De 2500e Blog!!

Mijn 2500e Blog, met dank aan Marjorie Rodrigues.

Toen schoondochter Marjorie aangaf dat ze een kalligrafeerset wilde hebben voor Sinterklaas heb ik daar direct op ingespeeld en haar daarmee kunnen verblijden. Bij die gelegenheid heb ik haar ook direct gevraagd of ze voor mij een aankondiging kon produceren voor mijn 2500e Blog, ja lezer, u ziet het goed, dit is de 2500e keer dat ik zo'n dagelijkse kletsverhaal de wereld in help en ik vind het nog leuk ook. Een enkele keer, met name na de wat terecht kritische opmerkingen van vriend Peter C. bedacht ik mij wat nou de zin is van zo'n dagelijkse exercitie; ik heb toen ook heel even overwogen om te stoppen en daar lijkt dan zo'n jubileumnummer als 2500 uitermate geschikt voor.
Deze Blogs schrijf ik niet omdat ik het van zo groot belang acht wat ik heb te vertellen, maar meer omdat ik er plezier aan beleef om later terug te lezen wat ik allemaal gewandeld heb, gelezen heb, overwogen heb, waar we heen zijn geweest en wat we gezien hebben. Dus vooral het terug lezen vormt mijn plezier, maar toch ook wel het even stilstaan bij wat je zoal hebt gedaan. Vaak komt het er niet de zelfde dag van om de belevenissen op te schrijven en wanneer het enkele dagen geleden is moet je heel goed nadenken wat je nou hebt gedaan; dat is heel goed om je eens te realiseren; als je niet meer weet wat je hebt gedaan dan lopen de dagen als zand door je vingers. Misschien is dat een onbedoeld bijeffect dat je minder het gevoel krijgt dat de dagen, de weken, de maanden en de jaren als een schaduw heen gaan.
Kortom, ik ga gewoon door, net als destijds Jerôme.

Naar de boeren

Bij ons laatste bridgeweekend, in Lochem, raakten we aan de laatste tafel en bij de naborrel in gesprek met Frans en Joukje Nieuwenhuis. Hoe het ter sprake kwam weet ik niet meer; wellicht toen Frans het over Corenwijn had en ik mijn zelfgestookte jenever aanprees: "ik ben chemicus", meldde ik bij die gelegenheid. "Ik ook", sprak Frans en direct hadden we een gesprek van "chemici onder elkaar". Na afloop dronken we samen een Corenwijntje en raakten we verder in gesprek. Frans had een boek geschreven naar aanleiding van zijn belevenis als kind tijdens de hongerwinter; hij was destijds samen met zijn broertje op transport gezet naar Friesland om aan te sterken en om niet te verhongeren. Hij vroeg ons min of meer of we dit boek zouden willen lezen en onze bevindingen aan hem wilden melden.
Roos heeft het boek geleend van de bieb en na lezing aan mij ter lezing overhandigd. En ik heb dat vandaag vrijwel in één adem uitgelezen.
Na "Ivans oorlog, van Merridale" was dit een verademing. Natuurlijk was ons land onder de bezetting van die zelfde Duitsers in grote problemen maar vergeleken met de Russische omstandigheden viel het nogal mee allemaal. Wat fantastisch was bleek toch wel de saamhorigheid van ons volk onder moelijke omstandigheden; "onder druk wordt alles vloeibaar" is de uitdrukking die het beste past bij de positieve, hulpzame hand die onderling geboden werd.
Frans heeft zich fors ingespannen om deze heel bijzondere sociale gebeurtenis zoveel mogelijk te documenteren. Daartoe heeft hij via verschillende wegen de betrokken kinderen, inmiddels de middelbare leeftijd bereikt hebbende benaderd. Hij kreeg ruim 200 reacties en heeft met deze mensen gesproken.
Verder heeft hij zoveel mogelijk proberen te achterhalen hoe organisatie en financiering plaats hebben gevonden. Het geheel maakt een gedegen indruk. Fijn dat hij deze zo indringende positieve sociale actie aan de vergetelheid heeft ontrukt.

PS Totdat ik het boekje van Rudi van Dantzig "Voor een verloren soldaat" had gelezen wist ik eigenlijk niet van de uitzending van stadse bleekneusjes naar het noorden en oosten van het land om aan te sterken en niet te verhongeren. Maar het gesprek met de buschauffeur in Friesland en onlangs met die toevallige ontmoeting bij het natuurterreintje kwam het ter sprake en dan nu dit boek van Frans Nieuwenhuis.
Het is verdraaid goed dat Frans dit heeft uitgezocht want anders zou het toch door de euforie van het naoorlogse in de vergetelheid terecht zijn gekomen. Zoals hij zelf al zegt is het niet meer dan een voetnoot in het onvolprezen boek van L. de Jong en het verdient meer dan dat!

Ivans oorlog

Het boek "Ivans oorlog", met als ondertitel:  "Leven en dood in het rode leger, 1939 - 1945", van de hand van Catherine Merridale ben ik gaan lezen op aanwijzing van Marcel Krielaars die dit boek noemde in zijn recente beschrijving van zijn bevindingen in Rusland a.d.h.v. een reis die hij in dit reusachtige land had gemaakt in de voetsporen van Anton Tsjechov: "Het brilletje van Tsjechov".
Het boek van Merridale is zo verschrikkelijk dat ik het meerdere keren van mij heb moeten werpen; ik hield het gewoon niet vol om over de ellende van het Russische volk te lezen en met name de ellende van de soldaten, door Merridale samengevat met de werknaam "Ivan". De gruwelen die men elkaar heeft aangedaan; het Stalinisme was een gruwel voor de eigen bevolking; de Nazi's hebben zich "beestachtig" gedragen; het rode leger was in het begin helemaal niet toegerust om de technisch vervolmaakte oorlogsmachine van Duitsland te weerstaan. De barre Russische winter en de verdere weersomstandigheden in combinatie met de enorme afstanden en uiteindelijk het organisatietalent van de legerleiding nadat de communistische partij zich minder met de organisatie inliet deden de kansen keren. Wat wij hier in het Westen niet realiseren, waarschijnlijk ook door de westerse propaganda is dat het de Russen waren die het leeuwendeel van de oorlogsinspanningen hebben geleverd; 70% wordt genoemd. En dat heeft Ivan geweten; onwaarschijnlijk hoeveel leed hier is geleden.
Nadat de kansen keerden ging de beestachtigheid de andere kant op; de grens met Hongarije werd overschreden; Ivan was verbaasd hoeveel beter het er hier uitzag dan in de zo geprezen Heilstaat waar zij vandaan kwamen. Maar daarna hoe zij als beesten tekeer gingen in het veroverde Duitsland; vrouwen en meisjes waren de slachtoffers; ik kon niet meer verder lezen. Wat de mensen elkaar kunnen aandoen; het is niet te geloven.
Ik gebruikte tot twee keer toe het woord "beestachtig" maar beschouw dat gewoon als beledigend voor beesten; dit doet geen enkele diersoort welke andere diersoort, laat staan de eigen soort aan.
Ik heb veel over oorlog gelezen, maar dit boek spant de kroon wat wreedheid betreft samen met de boeken over de vernietigingskampen.

Alledrie thuis; op bezoek bij Bram

Gezellig met Bram op schoot

Met de ielepiel en WhatsApp had ik gevraagd of het schikte als ik vandaag kleinzoon Bram kon opzoeken; vrijdag is Joke's "mammadag". Tòch een telefoontje van Joke en geen WhatsApp; de hele familie was thuis; ook schoonzoon Pieter was thuis ondanks dat de donderdag zijn "pappadag" is. Ze hadden gisteren hun nieuwe huis officieel gekocht; moest toch gevierd worden nietwaar?
En een drukte in zo'n jong gezin met twee werkende ouders. Terwijl Joke de was in de machine deed was Pieter nog aan het werk met computer en telefoon. Bram lag in bed. Later werd hij gevoerd met een lepeltje en hij kreeg iets onbestemds dat Joke had gemaakt; hij vond het kennelijk wel smakelijk maar moest tot mijn vermaak af en toe even pruttelen; kostelijk om te zien.
Pieter deed hem nog in bad in de badkamer op de wasmachine en dat terwijl hij zo'n fraaie babykamer had getimmerd; staat er grappig genoeg werkeloos bij want Bram slaapt voor het gemak van de nachtelijke voeding bij hun op de kamer; babykamer staat ongebruikt?!
Een kopje thee en een heel overleg hoe het nou moest met het eten. Uiteindelijk werd besloten dat we uit eten zouden gaan bij de Mexicaan; het restaurant waar Pieter en Joke ook de eerste keer hebben gegeten toen ze hun intrek namen in Gouda. Ik had de eer om hen te mogen tracteren.
Uiteindelijk, zo tegen half acht gingen we eten; de volwassenen hadden trek; Bram in de wagen en naar het restaurant. Zag er gezellig uit; een, op z'n Amsterdams gezegd, "kolere herrie" van allemaal boven elkaar uit schreeuwende/communicerende gezelschappen. Bram vond het best en lag wat verbaasd om zich heen te kijken; ik moest wel ff wennen. Was gezellig en af en toe konden we elkaar zelfs verstaan. De cordero asado smaakte me prima!
Pieter en Joke stelden voor om na afloop van het eten nog even bij hen langs te gaan voor een afzakkertje, maar "opa" had het wel gezien en nam de trein naar huis. Vanuit het station nog even langs gegaan bij Roos, maar die lag al in bed zag ik van buiten. Na een genoeglijk dagje heerlijk geslapen.

De route liep toch anders

Roos wilde vandaag per se meewandelen op de volgende etappe van het Pieterpad. Dat zou dan Zelhem - Doetinchem worden met een uitstapje naar Veldvarkens; als je in Zelhem komt dan moet je gewoon bij Veldvarkens langs! En zo zou gebeuren.
We hadden een vlotte reis naar Zelhem en streken direct neer bij "Het Witte Paard" voor een "broodje Verschrikkelijk". Daarna op weg naar Veldvarkens voor een klein vleespakket voor Roos.
Het was leuk om binnen twee dagen weer bij Jorieke en Joep langs te gaan. Jorieke liet trots de jonge eenden - en kipkuikens zien; uit de broedmachine. Ze waren druk bezig met voorbereidingen voor een moestuindag die de volgende dag zou plaatsvinden in hun tuin; een ruilbeurs en ontmoetingsdag van moestuin-enthousiastelingen. Dat sprak Roos wel aan; zij was onlangs naar zo'n moestuindag geweest in Nijmegen en had daar allerhande zaden van meegebracht; die staan nu in haar tuin met hun kopjes boven de grond.
Nog even bij de varkens gekeken en toen op pad; eerst terug naar Zelhem en verder langs het Pieterpad richting Doetinchem, althans dat was de bedoeling. Eigenlijk al direct week de GPS en de markering af van wat er in het boekje stond. Nou ja, zal wel goed gaan dacht ik ten onrechte. De jongeman in Pieterburen had me al verteld dat er activiteiten waren om het Pieterpad te verfraaien en te verlengen en dat hebben we hier ondervonden. Doetinchem is alles behalve een fraaie stad en de boekjesroute liep dwars door Doetinchem met een kleine afslag naar het station; ik was van plan om dat vandaag te gaan doen. Maar de nieuwe route (het boekje is ruim 15 jaar oud zag ik) liep door veel fraaier gebied; het was weer een echt aantrekkelijk etappe! Maar op zeker moment had ik toch zo'n unheimisch gevoel dat we Doetinchem gewoon voorbij liepen en dus de GPS gebruikt om te kijken hoe we naar het station moesten lopen. Bleek dat we nog ruim 5 kilometer van Doetinchem verwijderd waren. We hebben toen maar een wat grotere weg gezocht en via een fietspad naar Doetinchem gelopen. De trein van 20.39 bracht ons - een uur later dan we hadden gepland - terug naar Arnhem. Was een mooie wandeldag. Ik denk erover om de hele etappe vanuit Zelhem nog een keer te doen en dan te eindigen in Braamt; daar kun je ook met de bus weer weg komen aldus 9292.nl. Internet is echt onmisbaar geworden voor de wandelaar; wie had dat 30 jaar geleden kunnen bedenken?!

Een lezing in het Lichtruim

Ik had deze dag speciaal vrij gehouden vanwege de lezing die we bij zouden wonen; Gerard 't Hooft, een van onze lokale Nobelprijswinnaars zou spreken over "tijd" als fysisch verschijnsel. Roos had maar alvast twee toegangskaarten besteld. De lezing zou pas 'smiddags plaatsvinden dus had ik alle tijd om nog een paar ganzeneieren tot vanillevla te verwerken. Overigens doe ik dat zonder vanillestokje of vanillesuikerzakje; gewoon vla maken van melk, suiker, boter, ei-dooier en maizena volstaat om een heerlijke vla te maken die precies smaakt zoals vanillevla hoort te smaken; als het maar "ambachtelijk" wordt bereid.
Zo tegen twee uur ging ik Roos ophalen voor de lezing en gingen we richting Lichtruim, de nieuwe behuizing van alle culturele instellingen van ons dorp; een prachtig gebouw met alle voorzieningen die nodig zijn waaronder een fraaie gehoorzaal. Het was opmerkelijk rustig; geen wonder want de lezing was niet in het Lichtruim maar in de andere lokatie, te weten in Zeist. Wat lacherig gingen we maar weer naar huis; jammer, maar helaas?!

De eerste etappe van het tweede boekje

Drie weken oude varkentjes

Zoals ik van plan was heb ik vandaag inderdaad de eerste etappe van het tweede boekje van het Pieterpad gelopen: van Vorden naar Zelhem met tussenstop bij Veldvarkens. Met de trein van 10.30 naar Utrecht, de Intercity naar Arnhem, de Intercity naar Zutphen en de stoptrein naar Vorden; een hele onderneming. De route naar het Oosten van het land is lastiger dan naar het Noorden, maar ik raakte wel een beetje uitgekeken op de eeuwige stoptrein van Zwolle naar Bilthoven.
Deze etappe liep voor 80% door echt mooi gebied; rustig, afwisselend, bossen en heide maar ook landbouw. Het viel mij opnieuw oop dat je in de weilanden helemaal geen weidevogels meer ziet. Ergens bij een pareltje van een waterpartijtje met wat zompig terrein eromheen hoorde ik gelukkig een kievit. toevallig kwam daar ook net een tegenligger, een dame waar ik mee in gesprek kwam. Zij sprak mij aan over dat het hier zo mooi was en dat beaamde ik van harte. We spraken over het dilemma van landbouw en natuur; zij was er van overtuigd dat de vos en de buizerd vooral de bedreigende factor was voor de weidevogels; ik geef toch vooral de landbouw de zwarte Piet vanwege de lage grondwaterstand; er is gewwon niks te eten voor weidevogels met hun op moerasachtig terrein gespecialiseerde manier van voedselverzamelen. Er is geen slikachtig terrein meer. Dan kun je buizerd en vos bestrijden maar daarmee heeft de grutto nog niks te eten. Het gesprek ging ook nog over Afrika en over de hongerwinter. Haar familie had nog steeds contact met mensen uit het Westen via de geëvacueerde kinderen van "toen". Dat is toch wel een item hoor!
En toen door naar Veldvarkens waar ik een rondleiding kreeg; leuk die biggen met hun moeder en al die opdringerige vreetzakken achter het schrikdraad.
Beladen met vijf kilo heerlijk varkensvlees, een verrassingspakket dit keer, door naar Zelhem. Het Witte Paard bleek op dinsdag gesloten, maar ik kon toch een biertje en een tosti krijgen van de eigenaren die op het terras van het zonnetje zaten te genieten.
Met de bus terug en ik kon keutrig om 18.30 uur inchecken voor de trein van 1839 van Doetinchem terug naar huis.