The walking man

Vandaag weer de laatste dag van een jaar; 31 december; oliebollen bakken. Dus vanmorgen eerst maar eens het kookboek van Pellaprat erbij gehaald. Dat boek hebben we ooit gekregen in het kader van het "ladies program" bij een bijeenkomst van mij over informatisering in de zorg.
Ergens begin tachtiger jaren, ik was werkzaam bij de SSDZ in Delft heb ik de gelegenheid gekregen om een groot regionaal automatiseringsproject voor de huisartsen te organiseren. Daarbij waren zorgverzekeraar DSW met haar visionaire directeur Chris Oomen, de regionale huisartsen en SSDZ betrokken. DSW financierde de hardware; de huisartsen waren door mij benaderd en wilden vrijwel allen deelnemen aan het project; ik had de eer van initiator van het project en projectleider te zijn. Het was een van de eerste communicatieprojecten in de zorg. Ik ben er nog steeds ontzettend trots op.
Voorwaarde van DSW was dat we gebruik gingnen maken van UNISYS hardware; daar hebben we nooit spijt van gehad. UNISYS had een congrescentrum in Saint-Paul-de-Vence, een schitterend plaatsje in de buurt van Nice, Zuid Frankrijk. Ik werd uitgenodigd om bij een congres over informatisering in de zorg een lezing te geven over "mijn" project. Daar voldeed ik graag aan.
Die zomer maakte ik met twee vrienden, Kees en Dick een wandeling in Frankrijk; op zeker moment heb ik afscheid van hen genomen en ging met de trein naar Nice. Met een taxi naar een camping in de buurt van St Paul, waar ik de nacht doorbracht. De volgende morgen wandelend op weg naar het chique congrescentrum van UNISYS. Enigszins verbaasd werd ik daar door de receptie ontvangen vanwege mijn wandeloutfit. Mijn nette kleren waren al gearriveerd met de mensen van UNISYS-NL evenals een serie dia's die ik nodig had voor mijn lezing. Na een opfrisbeurt met een biertje op het terras zitten uitwaaien. Heel leuk lag er ook een dikke enveloppe met een uitgebreide brief van Anneke en tekeningen van de kinderen; Hugo miste zijn vader erg. De lezing ging tadelos en terug mocht ik als spreker op kosten van UNISYS business class terugvliegen.
Later was er opnieuw een congres van UNISYS in St Paul, nu met dames. Ik aarzelde geen moment of we daar aan deel zouden nemen. Toen ik me bij die gelegenheid bij de receptie meldde werd ik herkend: "Ha, the walking man", werd ik begroet. Van de lezingen weet ik mij niets meer te herinneren, maar van de hele ambiance des te meer. En daar heeft Anneke toen dat boek van Pellaprat gekregen waaruit ik nu nog jaarlijks de oliebollen bak.
Ze waren weer heerlijk; ik heb er al een stuk of acht op; nog acht voor de buurvrouw en nog tien voor vanavond. 

Peredvizhniki

Een zelfportret van Ilya Repin de
meesterschilder

Eindelijk naar het Drents museum geweest. Daarvoor moest ik eerst over een boeiend boek beschikken zodat ik de langdurige rit heen en weer naar Assen met genoegen in kon vullen. En dat boek werd: "De eeuw van mijn vader" van Geert Mak. Ik koop nu twee keer per jaar een paar kilo boeken bij de WVT en om te voorkomen dat mijn huis dicht slibt moet ik natuurlijk best veel weglezen. Tussendoor lees ik natuurlijk ook nog de "adviezen" die ik van mijn vriendenschaar krijg en wat mij verder nog het pad kruist.
Soms heb ik wel moeite om de boeken waar ik met veel genoegen in gelezen heb ook daadwerkelijk weg te doen. Dat heb ik bijvoorbeeld met "Reizen zonder John" ook van Geert Mak. Zijn "Engel van Amsterdam" heb ik gewoon bij het oud papier gegooid; vond ik na de helft gelezen te hebben echt niet de moeite waard. Maar "De vliegeraar" van Khaled Hosseini heb ik vanmorgen beneden in de hal neergelegd voor m'n flatgenoten. Tot mijn genoegen zag ik dat het meegenomen was; wat een fantastische roman is dat.
Maar nu dus 2 keer 2 uur genoten van Mak en tussendoor ook nog anderhalf uur ongelooflijk genoten van Ilya Repins' en collegae schilders' kunsten. Deze realisten, tijdgenoten van onze Haagse school zijn werkelijk meester van de penseel; wereldklasse.

Détail uit een enorm schilderij waar ik bewondering
langdurig naar heb staan kijken. Kan zeker de
vergelijking met de Nachtwacht doorstaan.

En dat Russische tableau van de armoede uit die tijd leent zich bij uitstek voor prachtig schilderwerk. De Wolgaslepers was misschien het topstuk in de ogen van de makers van de tentoonstelling, maar er waren tal van meesterwerken. Het portret van Tolstoy dat ik al eens eerder voor een blog gebruikte was hier in volle glorie opgesteld; met bewondering bekeken. En verder van tal van mij onbekende meesterschilders landschappen, portretten, genrestukken; ik het volop genoten en ga nog een keer.
Ik had het een beetje onhandig ingedeeld zodat ik niet Assen en Leeuwarden kon combineren. Dat ga ik binnenkort maar eens doen om Repin c.s. en Alma Tadema in één ruk door te kunnen bewonderen. Die noordelijke provincies, samen met Enschede mogen bijzonder trots zijn op hun musea; wat worden daar tegenwoordig een bijzondere tentoonstellingen georganiseerd; hulde!

Een fraai schilderij van het Russische woud.

Een boerin geeft haar kindje de borst in het veld.

Nog zo'n schitterend bos. Foto is lang zo helder niet helaas als het origineel,
Ga vooral zelf even kijken daar in Assen.

Frantz

Gisteren vond ik in mijn mailbox een filmadvies van Huib. Hij had de film "Frantz" gezien en die had hem zo geraakt dat hij die mij ook adviseerde. Roos en ik hadden ons voorgenomen om ook eens naar een filmhuis te gaan om mooie Europese films te gaan zien. Een film die speelde in de tijd na WO I trok Roos in eerste instantie niet zo, maar uiteindelijk zijn we vanmiddag toch samen gaan kijken.
Eerst wandelen naar het station en een broodje garnaal gescoord bij de visboer. Terwijl Roos nog even bij "Doek", een dameskledingzaak in Bilthoven ging kijken kocht ik twee heerlijk belegde broodjes. Die aten we in de trein op weg naar Utrecht op; heerlijk!
Langs de Catharijnesingel naar het Louis Hartloopercomplex gewandeld. Dan zie je goed wat er in de zeventiger jaren een vernielzuchtig stadsbestuur heeft aangericht; de Catharijnesingel is deels gedempt en daar is destijds de kortste snelweg van NL op aangelegd, ongeveer 500 meter lang. Verderop kon je nu nog zien wat een prachtige gracht dat in haar geheel moet zijn geweest. Ik herinner me dat nog van een bezoek met een voormalig collega aan Utrecht; hij had daar gestudeerd en wees me op deze singel met haar fraaie herenhuizen en vertelde dat dit allemaal gesloopt zou gaan worden voor een nieuwe weg. Nu is alles opnieuw overhoop gehaald en het resultaat van de hernieuwbouw belooft ook niet veel goeds. In ieder geval komt de singel niet meer terug vrees ik.
Het was weer verdraaid lang geleden dat we samen naar de film waren geweest; zeker een jaar of vijf al weer. Frantz is een schitterende anti-oorlogsfilm met een fascinerend wisselend plot. Het geheel deed mij denken aan de titel van de biografie die Gerard Aalders schreef over "de Prins": Niets was wat het leek.
Het roerde mij soms zo dat ik tegen de tranen moest vechten. Knap hoe de regisseur heeft vermeden om te eindigen met een suikerzoet slot. Ik kan eenieder aanbevelen om deze film te gaan zien. Met dank aan Huib voor het advies.

Van Balkbrug naar Ommen

Aangekomen in Ommen werden we verrast door
dit in roestend ijzer uitgevoerde kunstwerk

Ja ja, weer een etappe van het Maarten van Rossumpad; het kan niet op. Was een flink stuk van ruim twintig kilometer; viel niet mee, maar we hebben het gered! Aangekomen in Balkbrug om 11.10 een kopje koffie gedronken bij de bakker. Eigenlijk werd er alleen 'szomers koffie geschonken en dan wel op het terras buiten. Maar de mevrouw van de bakkerij was zo vriendelijk om niet alleen koffie voor ons te verzorgen maar ook twee stoelen aan te dragen zodat we wat improvisorisch konden zitten. Wat een verschil met de bakker in Gulpen! die niet eens bereid was om de daar gekochte vlaai in tweeën te snijden noch om voor ons in die hete dagen de waterflesjes te vullen: de idiote uitdrukking "doen we aners nooit?!", staan me nog helder bij, zeker als we weer eens door Gulpen komen.
Maar nu voelden we ons ontzettend welkom in Balkbrug. De aanloop hadden we snel gevonden. Knap van de NIVON mensen om in dit toch wat saaie ontveende landschap, gekenmerkt door grote zandakkers toch fraaie paden te vinden. Ommen lag in vogelvlucht slechts op 7 km afstand; over de directe weg snel bereikbaar, maar wij liepen door de vrij zeldzame bosgebieden en in de buurt van Ommen zelf door schitterende heideveldjes en door een jeneverbesbos. Aangekomen in Ommen door de nieuwbouwwijken en uiteindelijk in het piepkleine stadscentrum. We wilden een kopje soep eten om warm te worden en vonden dat in een Surinaams/Indisch restaurantje. Een soto ajam genuttigd en vervolgens weer aangesterkt naar het station gewandeld. Was weer een fijne wandeldag.

Naar de Hoefslag

Eerst naar de notaris om mijn testament te ondertekenen. Ik was sterk onder de indruk van de professionaliteit van deze beroepsbeoefenaren die opgeleid zijn - zoals ik dat ooit heb horen definiëren - tot het beoefenen van eerlijkheid. Precies volgens de regels werd mij in afzondering met de notaris de procedure en de inhoudelijkheid en de consequenties van het testament voorgehouden alvorens hij en ik tot tekening over gingen. Dat was bepaald geen kwestie van "even een handtekening zetten". De precisie van het apothekersvak schoot mij even door het hoofd; dat is ook zo'n professie waarin precisie de hoofdrol speelt.
Om het geregelde te vieren hebben we geluncht bij restaurant "De Hoefslag", het dichtstbijzijnde sterrenrestaurant. We kenden het wel van vorige bezoeken; ik heb er een keer met de voorzitter van mijn DHV bestuur en onze vrouwen gegeten, een keer met het projectteam van P&K en al eens eerder een keer met Roos. Bij die laatste keer had De Hoefslag overigens haar Michelinster verloren. Bij het ophalen van de herinnering aan die laatste keer schoot ons het potsierlijke handelen van de sommelier nog te binnen; toen het opgediende gerecht iets anders bleek te bevatten dan waar hij zijn zeer uitgebreid verhaal - met bosaardbeitjes - had verteld, kwam hij met een correctie. Die bosaardbeitjes zullen ons altijd blijven amuseren. gewoon een slap lulverhaal bij een verder prima wijn overigens. Ooit heb ik bij de Hoefslag een rode wijn gedronken die ik werkelijk goddelijk vond en dat terwijl ik helemaal niet zo gek ben op rode wijn, dus aan die wijn lag het niet hoor.
Altijd weer een feest om bij een sterrenrestaurant te eten; heeft best wat weg van een voorstelling; show en een veelheid aan smaken; aangenaam muziekje erbij en alles spick en span in orde.
Alleen wiebelde de tafel een heel klein beetje waar ik bij het afscheid nemen de gerant attent maakte: "als die meneer van Michelin langskomt kan het je je ster kosten", maakte ik een grap. Om de show af te maken ging ik nog even langs bij de chef om hem te bedanken. We hadden een heerlijke dag al met al die nog eens gelardeerd werd door prachtig weer waar we ook tijdens de lunch van konden genieten.

De grote verveeldag

Dat gevoel krijg ik altijd wanneer ik die familiegezelschappen zie wandelen bij ons achter in het bos. Wat moet je zo'n godganse dag bij elkaar met drie generaties; kleinkinderen die alle aandacht krijgen en zich niet echt thuis voelen bij opa en oma; de ouders die ook liever iets anders zouden willen en dan tegenwoordig de oudste generatie die de pineut is en alles mag regelen terwijl ze mijns inziens eigenlijk/feitelijk door de volgende generatie genood zouden moeten worden. En dan 'smiddags die obligate wandeling om de tijd te vertreden. Je zag ze weer volop lopen in een tempo dat ze nog door een bejaarde met rollator ingehaald zouden kunnen worden. Niks voor mij.
Het was mooi weer; ik voelde me "dankzij" mijn darmproblemen bepaald niet de oude en dus gingen we maar een klein ommetje doen in ons bos; dus ook sjokken uit verveling zoals zo velen op dit soort dagen. Dan heb je in het Noord Houdringhebos nog de mogelijkheid om de levende kerststal te gaan bekijken. Was lang geleden dat ik dat gedaan had, maar dit jaar heb ik het glad vergeten, net als de verrekijker trouwens, dus geen vogels gezien.
'sAvonds heb ik weer bij Roos gegeten; ze had nog wat van die heerlijke hertennek en snijbonen; helaas was de pompoensoep op. Daarna nog even gebridged op de computer en met tevredenheid terug gekeken op een geslaagde kerst.

Kerstdiner bij Roos

Zoals ik gisteren al meldde had Roos zich behoorlijk uitgesloofd om een heerlijk maal te bereiden voor deze eerste kerstdag, de dag waarop St Culinaria sinds jaar en dag wordt geëerd.
'sMorgens moest Roos nog e.e.a. aan de voorbereiding van het maal besteden; zo tegen vieren belde ze dat haar kinderen wat vroeger zouden komen. Ik klopte de slagroom met mijn staafmixer en spoedde mij Rooswaarts. Niet veel later kwamen Tycho en Amy en een half uurtje daarna ook Douwe. Het zou een ontzettend gezellige kerstavond worden; helemaal de sfeer zoals die bij de kerst hoorde.
Roos had ontzettend veel keus voor ons eters zodat ik ook met mijn wat in het ongerede geraakte gedarmte toch aan mijn culinaire trekken kon komen; een kop heerlijke pompoensoep en vervolgens gebraden hertennek - met hoeveel e's moet je dat eigenlijk schrijven? - en snijbonen en wat fruit toe. De anderen aten ook nog struisvogelbiefstuk en gebraden eendenborst en tal van groetes; Roos had fantastisch uitgepakt; van hieruit mijn complimenten meissie! Je kunt het!
Nog wat na zitten praten tot de kids weer vertrokken en toen nog lekker na zitten kneuteren over wat een ontzettend gezellige kerstavond we hadden genoten. Groot gevoel van saamhorigheid.

Van Dalfsen naar Ommen

Begraafplaatsje van de Ommerschans

Weer een etappe van het Maarten van Rossumpad gedaan vandaag. Vanwege het twee-maatschappijen probleem moesten we wel op zaterdag. Was een echte herfstdag ook al was de winter al aangebroken. 17 kilometer door rustig gebied; bossen en hier en daar langs de Overijsselse Vecht met de stuw van Vilsteren. Ondanks dat we jaren geleden een paar keer tussen Ommen en Dalfsen hebben gewandeld kwam het ons niet erg bekend voor.
Ommen lag in vroeger tijden omringd door grote hoogveengebieden; slechts enkele wegen leiden door het veen naar het belangrijke plaatsje aan de Overijsselse Vecht. Op een van deze toegangswegen lag de Ommerschans om de toegangsweg te bewaken. Daar voerde onze wandeling vanuit Dalfsen al snel langs. In het boekje had ik gelezen dat de soldaten op de schans er nogal beroerd aan toe waren tijdens een inspectie. Veel ziekte en veel sterfgevallen. Het meest opvallende dat we van deze beroemde schans zagen was uiteindelijk de bescheiden begraafplaats met de kruisen daar waar de soldaten waren begraven.

Tevreden wandelaar

Het waaide nogal en het was een frisse wind. Desondanks was ik behoorlijk nat van het zweet en dan koel je gewoon veel te veel af.
Ik had geen zin meer om het stuk van het station naar de plaats OMmen te lopen zoals Roos eigenlijk had gepland; ik was gewoon moe en wilde naar huis. Roos ging uiteindelijk accoord; ze had begrip voor mijn vermoeidheid; ben de laatste tijd gewoon sneller moe; een opspelende verkoudheid en ander gezeik.
Gelukkig hoefden we niet zo gek lang op de trein te wachten, maar toch. Eigenlijk tot ik thuis was gekomen had ik het koud.
Ik had e.e.a. gepland om vanavond met Roos op te nuttigen: voor mezelf Imam Bayildi met bruine bonen en voor Roos een bakje nassi goreng dat nog ontdooid moest worden. Ik dacht dat het misschien onvoldoende was en had daarom als voorgerechtje heerlijke paté van "Anita", de délicatessezaak op de Hessenweg.
Voor Roos nog een paar eitjes over de nassei en mijn bord bonen opgewarmd; leek wel wat veel, maar toch opgegeten. Nog een ferme peer erachteraan en ik zat tjokvol; niet erg verstandig zo bleek later. Mijn ingewand was volledig van streek; kon niet goed slapen en dat de dag voor de kerstmaaltijd waarvoor Roos zich zo had uitgesloofd.

Nogal verwarrend

Van vriend Dick kreeg ik een iepupje opgestuurd, een e-book met de veelbelovende titel: Gratis geld voor iedereen van de pen van Rutger Bregman. Door technisch onmin tussen genoemd iepupje en mijn ierieder kwam ik inhoudelijk zelfs met veel vijven en zessen niet verder dan pagina 8 of daaromtrent. Maar daaruit maakte ik op dat schrijver dezes vindt dat we voor het eerst niet in armoede leven; het inkomen van zelfs de minst betaalde, de minimumlijders onder ons het aanzienlijk beter hebben dan de gemiddelde burger in de zeventiende eeuw, de eeuw van nationale glorie. Merkwaardig genoeg las ik zojuist in een van de vele gratis krantjes die wij hier rondom Utrecht wekelijks in de bus krijgen over "Armoede in de Bilt". Ik krijg ook wel sterk de indruk dat armoede toch vooral een relatief verschijnsel is dat per definitie hoort bij degenen die zich aan de onderkant van het maatschappelijk gebeuren bevinden; meer een kwestie van definitie dan van werkelijk fysiek lijden.
Maar goed, daar gaat het mij ook even niet om; wat schrijver in die eerste pagina's beweert is dat we het de laatste decennia, pakweg in de laatste 1% van het menselijk bestaan pas zo goed hebben gekregen, dat de armoede is verdwenen. En dat ben ik volstrekt niet met hem eens.
Ervan uitgaande dat "de mens", althans de Homo sapiens sapiens zo'n 400.000 jaar leeft dan kun je stellen dat armoede niet voorkwam totdat de zogenaamde vooruitgang met de landbouw en later de industriële revolutie plaatsvonden. Jared Diamond geeft in zijn boek "Zwaarden, paarden en ziektekiemen" ook aan dat slechte voedingstoestanden onbekend waren bij de prehistorische mens en pas voorkwamen nadat de landbouw werd bedreven; toename van de bevolking en misoogsten met hongersterfte waren het direct gevolg van de landbouw. Gisteren bij de tentoonstelling in Dordrecht was een graf tentoongesteld met daarin een skelet van 7000 jaar oud; een enorme kerel moet dat zijn geweest en de botten zagen er perfect uit evenals bij de TT in Schokland enkele maanden geleden.
Bij een tentoonstelling over Herculaneum was het me al opgevallen dat de voedingstoestand van de armen daar zodanig was dat het af te lezen was uit de gevonden botten. Dat zelfde zie je ook aan de botten van lieden die enkele honderden jaren geleden hier in de kerken zijn begraven; vaak zijn er tekenen van slechte voeding en ziekten. Maar de botten van de jager/verzamelaars zoals onze voorouders worden genoemd zien er altijd kerngezond uit. Natuurlijk botbreuken en de sporen van roofdieren die wel eens een Homo sapiens op het menu hadden staan, maar geen ondervoeding. Ook wanneer je de foto's ziet, gemaakt bij de eerste ontmoeting van blanken met de in het stenen tijdperk levende papoea's dan is het opvallend hoe gezond en goed doorvoed deze mensen eruit zien. Natuurlijk is het leven in een in evenwicht verkerend ecosysteem voor iedere soort, dus destijds ook voor de mens een hachelijke situatie waarin het leven bestaat uit eten en gegeten worden. Maar tekort aan voedsel en onderdak was er niet. En die tijd is aanzienlijk langer dan die 1% beschreven in het boekje waarmee ik begon.

Een heerlijke museumdag

De combinatie van Dalvrij abonnement, Museumjaarkaart en een goed boek beloofde een fijne museumdag vandaag. Ik merk dat mijn sociale omgeving mij enigszins begint op te slokken, zodanig dat ik naar mijn gevoel er te weinig opuit trek; te weinig in mijn eentje aan de wandel ben en te weinig musea op grotere afstand bezoek. Maar vandaag was ik niet meer te houden mede omdat er een regenachtige dag werd voorspeld.
Ik had een bezoek aan het Museum van Oudheden en aan het Dordrechts museum gepland vanwege de tijdelijke tentoonstellingen aldaar.
En zo liep ik vanmorgen al om half elf nagenoeg in mijn eentje door de zalen vol duizenden jaren oude voorwerpen uit de Egyptische en Griekse oudheid. Allereerst de tempel die al sinds ik mij kan herinneren de ingang van dit prachtige museum domineert; ik stond hier in mijn eentje en kon de pilaren waarop dit bouwwerk rust aanraken; ik was geïmponeerd door het geheel. Voordat de moderne electronica mij toegang verleende tot de collectie nog met bewondering gekeken naar de enorme sarcofaag met het vriendelijk glimlachende gezicht in keihard gesteente uitgehouwen.
Oeroud allemaal; een gevlochten pijlhouder met daarin nog de pijlen; niet vergaan in die duizenden jaren door de droge omstandigheden waarschijnlijk. En verder al die voorwerpen; ik wil hier vaker gewoon doorheen dwalen en deze dagen, voorafgaand aan de kerstdrukte zijn daar zo te merken uitermate geschikt voor.
De kop van Socrates met z'n wipneus; echt zo'n eigenwijs smoelwerk; hij is 70 jaar oud geworden en nog steeds van veel invloed vanwege zijn door Plato doorgegeven meningen en wijze van kennisoverdracht. Schitterend om zo'n tronie te kunnen aanschouwen.
Daarna door naar Dordrecht. Ik haalde precies een vertraagde trein en was er in een mum van tijd. Over dit bezoek een ander Bloggie.
's-Avonds naar de verjaardag van zoon Peter. Hij had gevraagd of ik de pan met rijstebrij die ik gemaakt had voor zijn bezoek morgenavond niet al vanavond bij hem langs kon brengen: magisch voedsel. En ik was niet zo gek dat ik de als beton zo hard geworden rijstebrij opwarmde en uitverdunden met nog wat melk en room en voor de zekerheid nog een klont boter en er samen met Roos naartoe gefietst. Vind ik maar akelig om in het stikkedonker te fietsen; en inderdaad reed ik bijna een fietser aan die - uiteraard -  zonder licht reed; als oudere oudere ziek ik dat gewoon niet meer. Doet me denken aan andere ouderen die ook liever niet meer de straat op gaan als het donker is; je ziet het gewoon niet goed meer.
Maar de verjaardag was leuk; allemaal jonge kerels en leuke gesprekken. Zoon mag niet mopperen met zoveel oude vrienden!

De na-oorlogse periode van opbouw en Stuart Kaufmann

De chronologische opbouw van de HoVo cursus moderne stedenbouw in Nederland hield in dat het vandaag over de wederopbouw van het land zou gaan. De tijd van "het grote opschudden" was kennelijk aangebroken. Merkwaardig genoeg was de exorbitante vernieling die door de bombardementen en beschietingen van de steden had plaatsgevonden vaak een "blessing in disguise"; de oude wijken werden daarmee gesloopt zonder dat er onteigening nodig was of dat er protesten van burgers moesten worden getrotseerd. De vergelijking met grote bosbranden drong zich op; ook hierbij een grote opruiming, gepaard gaande met verliezen aan levende have, maar het eindresultaat is feitelijk heel goed. De inslag van de meteorieten in combinatie met vulkanisch geweld deed de dino's uitsterven waardoor er ook een nieuwe golf van soorten haar weg kon vinden: de zoogdieren waaruit ook de mens is voortgekomen.
In de evolutietheorie van Stephen Jay Gould vindt je ook zoiets terug; geleidelijke verbeteringen met af en toe een hele grote stap. Het zelfde vind ik ook terug in de ontwikkeling van bedrijven. Het alleraardigste boekje van Tim Harford onder de titel: Adapt, met als ondertitel: De kracht van improvisatie, vind je deze algemene gang van zaken in complexe systemen die in voortdurende ontwikkeling zijn.
Het is dan ook geen wonder dat de gedachte aan Stuart Kauffman, de grote theoreet achter complexe, energierijke systemen zich bij mij opdrong, zowel tijdens de cursus als bij het lezen van genoemd boek. En ja hoor, daar noemde Harford dan ook zijn naam.

De tweede keer dit jaar

Beetje mysterieus, mistig, rijp op gras en heide. Mooi om te zien

Hoewel ik me heilig had voorgenomen om vandaag het provinciaal museum in Assen te gaan bezoeken vanwege de tentoonstelling van Ilya Repin c.s. heeft Roos me na enig aandringen weten te verleiden tot een wandeling "vanwege de prachtige dag" die de weersvoorspelling ons beloofde. Geen Maarten van Rossumpad vanwege het "twee-vervoers-maatschappijen.probleem"  maar de bekende wandeling langs de Leuvenumse beek over het Hulshorster zand.
Met die mooie dag viel het wat tegen; de hele dag bleef het mistig. Overigens is dat geen straf voor het oog; de mist en de lage temperatuur zorgden voor prachtige rijp op de heide en die wat geheimzinnige sfeer en de stilte is echt om te genieten. Zo rond een uur of tien gingen we van start vanaf station Nunspeet. Koffie hadden we al in de trein gedronken dus meteen op pad. Roos zette er direct stevig de sokken in.
Heerlijk om hier weer te zijn; ben dol op dit stukkie Veluwe. Was weer eens wat anders om hier op de kortste dag te zijn in plaats van op de warmste dag van het jaar.
Ik had uitgezocht hoe laat we de bus konden nemen in Leuvenum maar dat verliep toch wat anders. Op de halte aangekomen zagen we dat de bus niet reed vanwege een wegversperring; er werd - naar we zouden horen - een tunnel voor zandhagedissen onder de weg aangelegd.
De eerste de beste auto, een dienstauto van Natuurmonumenten stopte voor ons en we werden door de ontzettend vriendelijke boswachter uit de brand geholpen. Hij reed ons naar de noodhalte, een behoorlijk stuk verderop. Dat was de tweede keer dit jaar dat we bij een wandeling werden meegenomen door een boswachter van Natuurmonumente; ontzettend vriendelijke lui!
Het zou erom spannen of we de bus zouden halen en ja hoor, enkele minuten later zagen we hem om de hoek komen zeilen. Intussen hadden we het behoorlijk koud gekregen. Op station Harderwijk koelden we nog verder af, maar in de trein was het behaaglijk. In Bilthoven een harinkie gescoord en toen met de fiets naar boerderij Boom en Bosch. En ik had het toch koud. Ik was blij dat ik weer thuis was.

Extra zintuigen

De BBC serie "Brains" eindigt met een filosofisch/technische opstap naar de toekomst; de hersenen die gevoed kunnen worden met data die ons met de 7 biologisch aanwezige zintuigen niet gewaar worden en ook de uitbreiding van fysieke mogelijkheden door apparatuur direct aanstuurbaar te maken via de hersenen/zenuwbanen. Het zijn zaken waar ik de laatste maanden sterk over aan het nadenken ben. Wat betekent dat? Wat zou het kunnen gaan betekenen?
En nou las ik dat er een bedrijf is, het Britse bedrijf Cyborg Nest dat hier al mee bezig gaat; gesproken wordt - in de NRC van 20 december j.l. - dat iedereen binnenkort deels mens deels machine kan worden.
Ik weet niet goed wat ik hiervan moet vinden.

Een kerstboom met echte kaarsen

Vanmiddag weer gezellig "gethuisbridged"; met Rudolf en Gerda in het kader van het joelfeest, een oud-Germaans gebruik om de terugkeer van de zon af te smeken zo rond de kortste dag van het jaar. Dat is natuurlijk officieel pas aanstaande woensdag, maar voor de gelegenheid wilde Rudolf ons vragen voor een bridge/joelfeest. Van het joelen is niet zo veel gekomen, maar we hebben wel weer plezierig gebridged. Dat thuis bridgen, zonder zogenaamde schudmachine en zonder die malle uitslagkastjes die de competitie begeleiden; misschien kinderachtig maar ik heb daar een spuughekel aan. En natuurlijk gewoon genoeglijk onder vrienden.
Het was Rudolf ook al opgevallen dat de spellen met de schudmachine zo volstrekt afwijken en zich niet gedragen volgens de normale statistiek. Klopt helemaal met het verhaal van Anton en ook zoals ik dat van meet af aan heb gevoeld; die spellen zijn "im grossen Ganzen" erg uit de normaliteit getrokken. Een zeer onwaarschijnlijke verdeling kan zeker plaats hebben, maar voortdurend malle verdelingen daar is een biedsysteem niet op gebaseerd. Dat is als voetballen met een vierkante bal op een veld met gaten erin; doet men toch ook niet?!
Rudolf had natuurlijk een groene boom in huis met daarin versierselen maar geen kerstster of iets anders van sristelijke signatuur. En bovenal: echte kaarsjes die ook aangestoken werden. Dat zie je niet vaak meer en ik vond het ook heel bijzonder.
Was een gezellige bridgemiddag. Gaan we vaker doen.

Gek van de WhatsApp-groepen

Deze aanhef zag ik in de NRC verkorte versie die ik dagelijks in mijn mailbos krijg. Nog steeds behoor ik tot die slinkende groep mensen die niet over een "smart"phone (willen) beschikken. Slechts één keer kwam ik in de verleiding omdat ik een duidelijke reden zag om onderweg internet te kunnen gebruiken; inmiddels is die reden me volstrekt ontschoten en onttrek ik mij nog steeds aan het collectieve duimen en loeren op die piepkleine scherrumpies. Mij (nog?) niet gezien!
Enkele jaren geleden werd mij door schoonzoon dringend geadviseerd om ook in te stappen en wel vanwege die leuke opa/oma spp groep waarmee foto's van de (klein)kinderen konden worden uitgewisseld. Kennelijk is dat een van de vermakelijkheden van de communicatiecultuur die rond de ielepieleapparaatjes is ontstaan; de whatsapp groepen. En die whatsapp-groepen beginnen kennelijk zodanig uit de hand te lopen dat men er "gek" van dreigt te worden. Lust je nog peultjes?

Een dag wandelen in Limburg

Roos heeft tegenwoordig een NS kortingskaart en daarom voor vandaag een vrij-reizendag, een zogenaamde keuzedag als "product" op haar OVchipkaart gezet. Met de bus van half negen naar Utrecht CS zodat we de trein van iets over negenen aldaar konden nemen op weg naar Maastricht. Helaas was er weer eens iets aan de hand en moesten we in Eindhoven de trein verlaten; het waarom van deze actie was ons onduidelijk. Toen maar de volgende trein naar het Zuiden genomen, de Intercity naar Heerlen. Mooie aansluiting naar Schin op Geul met Arriva. Zegen van het "meer-maatschappijen-beleid" was dat Roos' "vrij reizen product" niet voor deze andere maatschappij op gaat. Mijn Dalvrij abonnement overigens wel?!
En toen vanuit Schin die prachtige holle weg opgezocht die recht naar het Zuiden door het Gerendal voert. Nog wat gekriskrast in het Gerendal, via het kantoor van SBB en een boterham in de orchideeëntuin aldaar verder naar het Zuiden. Scheulder en toen naar het Oosten afgebogen. Het was prachtig weer; daar had Roos deze dag op uitgekozen en het viel niks tegen. Het was zelfs behoorlijk warm in het zonnetje. Ik liep in mijn overhemd; trui en jas in - resp. op de rugzak gebonden. We liepen het dal in richting Wijlre en aten op het bankje een laatste bammetje en dronken wat water. Toen terug door dat prachtige dal en definitief richting Gulpen gelopen. Voorzichtig gedaan vanwege de crossfietsers indachtig de aanrijding die vriend Dick met een onverhoeds afdalende crosser had.
In Gulpen uiteraard bij de ultieme patatbakkers An en Piet een overheerlijk frietje met kroket gescoord en vervolgens met bus 350 naar Dick in Vaals. Daar gezellig thee gedronken met speculaas en taai taai poppetjes. Een uurtje bijgepraat over van alles en nog niks zoals Dick dat noemt.
Op de terugweg vanuit Maastricht bleek dat we de eerste Intercity richting het noorden hadden van de hele middag. Een brand van een chemische fabriek te Roermond had het treinverkeer doen stremmen. Nou, dat hebben we geweten; de trein was meer dan overvol. Wij vonden wel een zitplaats maar voor velen was die luxe niet weggelegd. Het was trouwens sowieso erg druk; ook op station Utrecht was het zo rond half tien 'savonds een drukte van belang. Uiteindelijk waren we om tien uur thuis; was een hele trip zo vanuit Vaals, de drielandenuithoek van NL.

Vrienden van het Rijksmuseum

Toen we het museum verlieten stond er een groep muzikanten onder de poort van het RIjks
prachtig de bekende Toccata en Fuga van Bach te spelen. 

Sinds enige tijd ben ik "Vriend van het Rijksmuseum". Dat betekent niet alleen dat je sneller geholpen wordt in de garderobe met een eigen balie voor "Vrienden", maar ook dat er lezingen en concerten worden gehouden waar je als "vriend" met voorrang aan kunt deelnemen. Zo was ik al bij een concert en dan nu, samen met Roos bij een interessante lezing over een bepaald onderdeel van de collectie, de wapencollectie.
Een conservator hield de uitvoerige lezing op boeiende wijze en liet een historisch overzicht zien die vooral bestond uit sierwapens, dus niet de echte gebruikswapens waar de oorlogen mee uitgevochten werden maar vaak prachtig uitgevoerde wapens die als geschenk werden gebruikt.
Een zekere "Henk Visser" had een enorme collectie wapens opgebouwd; een groot deel van deze collectie maakt onderdeel uit van de wapencollectie van het Rijks; de rest ligt in het wapenmuseum Soesterberg als ik het goed heb onthouden; moet ik ook maar eens heen.
Erg veel aandacht kreeg een wapenbord dat ooit ten geschenke is gedaan aan Cornelis Tromp. In het verhaal werd duidelijk hoeveel het de onderzoekers waard is om in de diepte te gaan met de voorwerpen die deel uitmaken van de collectie. Waar komt het vandaan? Wie was precies de eigenaar en wanneer? Kenmerken van de verschillende voorwerpen. Ik was daar van onder de indruk.
Toen we het museum verlieten hoorden we verrassende klanken van een stel muzikanten die onder de poort van het Rijks met een combinatie van strijk - en blaasinstrumenten en een accordeon de tocata en fuga van Bach uitvoerden. Daar had ik best wat voor over en we genoten er even van; was al bijna afgelopen.
Was een gezellig middagje.

Parsifal

Afgelopen maandag zijn we naar de opera Parsifal geweest; ten overvloede meld ik dat die van Wagner is, om precies te zijn, zijn laatst geschreven opera. Deze had ik al vaak gehoord en "gezien" - meestal viel ik in slaap tijdens het kijken - bij Dick; het is zijn lievelingsopera. In mijn beleving - en daar sta ik nog steeds achter - gebeurt er zo weinig op het toneel dat het gewoon slaapverwekkend is. In de voorbereiding op de uitvoering had ik de hele opera nog eens bekeken op Youtube en zag ik er een beetje tegenop om naar de Stopera te gaan. Maar dat zou volstrekt ten onrechte blijken te zijn!
Het begon met een genoeglijk dinertje voorafgaand aan de opera in de daarvoor bestemde ruimten; was een voorstel van Roos; in het verleden had ik dat ook al een paar keer mee mogen maken met vriend Dick die mij ruim dertig jaar geleden mee heeft gesleept naar verschillende opera's; ik herinner mij nog Samson en Delilah, maar ook prins Igor. Nog dank daarvoor Dick!
Al om half zes begon de uitvoering; de hele opera duurt meer dan vijf uur en met de twee pauzes erbij zou het behoorlijk laat gaan worden voor de treinreizigers. Wij hadden vooraf al besloten om bij de tweede pauze naar huis te gaan.
Het orkest zette in en bij die magistrale muziek en natuurlijk de ondertiteling - die de opera veel en veel beter verteerbaar maakt - was het uitgesloten dat ik in slaap zou vallen. Het merkwaardige verhaal van deze opera, een mengsel van mystiek, de graal, tovenarij, en christelijke fragmenten als de stigmata van Jezus en de speer die de wond in zijn zijde zou hebben veroorzaakt, kon ik dankzij de ondertiteling goed volgen. Blijft een maf geheel, maar vooruit. De muziek is weergaloos; op de punt van mijn stoel heb ik naar de vaak wonderlijke oplossingen en de schitterende combinaties van klanken zitten luisteren. Zo nieuw, zo anders en vooral zo schitterend mooi. Het zit nu, enkele dagen later nog steeds in mijn hoofd. En om die muziek direct van het orkest te kunnen beluisteren is ondanks het gekucht van het publiek toch wel een revelatie in vergelijking met ingeblikte klanken van youtube. Kortom, we hebben een heerlijke avond gehad!

PS Overigens vonden we het decor een aanfluiting ondanks de gunstige recencies. 

Naar het Agnetapark in Delft

Peter voor een fraai monumentaal pand in het Agnetapark

Dat ik me heb ingeschreven voor de HoVo cursus "moderne stedenbouw in NL" is natuurlijk veroorzaakt door de architectonische "wijsheid" die mijn architectenvriend Peter C. mij heeft ingefluisterd. Ik heb het ontzettend leuk gevonden om met hem door Amsterdam te lopen en alle verhalen te horen over mensen als Michel de Klerk, Piet Kramer, Hildo Krop, Berlage en anderen. En dan de détails van de gebouwen die zij hebben gerealiseerd. Weet u lezer wat "muizentandjes" zijn? Dat is een grappig stukje metselwerk dat minder met draagvermogen dan wel met versiering te maken heeft. Staat gewoon leuk in een gevel. Ik zal het een keer fotograferen en in de blog opnemen.

Tijdens die cursus hoorde ik van het prachtige initiatief van Jacques van Marken in Delft. Hij was de zeer succesvolle grondlegger van de Gist - en spiritus fabriek, van Calvé en waar ik vooral erg van onder de indruk was dat was zijn sociaal gevoel dat ertoe leidde dat er voor de arbeiders fraaie behuizing werd gecreëerd. En daar zijn Peter en ik vandaag naar gaan kijken: het Agnetapark, genoemd naar zijn echtgenote.
Ik had wat vertraging met de trein; Peter zat geduldig op mij te wachten achter een kop koffie bij de Starbucks en toen gingen we op weg door lawaaierig Delft; de weg boven het inmiddels verdiepte spoor moet nog worden afgemaakt, vandaar het kabaal van allerlei gemotoriseerd spul.
Niet ver van het station vonden we het Agnetapark; rustig buurtje met wat inmiddels verouderde huizen; intimiteit en kleinschalig, maar met tuintjes en groen; voor die tijd een arbeidersparadijs indachtig Auke van der Woud.

Buste van Agneta in het park

Helaas was de villa van de directeur enkele decennia geleden gesloopt; volgens Peter eigenlijk een schande. Dit initiatief was een van de eerste in de wereld. Men kwam uit de hele wereld kijken wat hier gerealiseerd was! En dat is gewoon afgebroken.
We maakten uitgebreid foto's van de bustes die van het echtpaar van Marken waren opgesteld.
Vervolgens zijn we nog wat cultuur gaan snuiven in Delft: Prinsenhof, en zowel de Oud- als de Nieuwe kerk aldaar.

Gemeentehuis van Delft. Geeft me altijd het gevoel datik
weer een beetje "thuis" ben gekomen. Delft betekent veel voor me

In de nieuwe kerk zagen we de praalgraven van zowel Piet Hein als van Maarten Harpertszoon Tromp. Van Piet Hein kon ik mij nog een verhaal herinneren dat Jaap Brienen mij ooit vertelde. Piet Hein was bij de verschillende zeeslagen die hij had meegemaakt al zijn ledematen kwijtgeraakt; hij had dus geen armen en geen benen meer. Hij werd uiteraard goed verzorgd en werd bij mooi weer in zijn stoel buiten op de Oude Gracht gezet zodat hij met voorbijgangers en bezoekers kon overleggen. Stoere kerel. Hier in het marmer uitgevoerd praalgraf wa hij weer van ledematen voorzien. Belnagrijke vent geweest in onze nationale geschiedenis.

Piet Hein van de zilvervloot.

Praalgraf van Maarten Harpertszoon Tromp

Een rommelig bureau

Niet echt een bureau maar wel mijn
eigen werkplek; het hoekje van de bank en de tafel

Dagelijks ontvang ik een zeer beknopte samenvatting van "het nieuws" van de NRC. Is ruim voldoende om op de hoogte te blijven van de wereldproblemen en soms staat er zelfs iets interessants in zoals het volgende citaat:

Rommelige mensen zijn creatiever en krijgen meer voor elkaar. Word dus geen lijstjesmaker met een opgeruimde mailbox. 
Einde citaat

Ik moest er wel een beetje om lachen want mijn bureau - in de tijd dat ik nog werkte - was bepaald niet opgeruimd. Ik had twee bakken; de eerste bevatte papieren waar ik op korte termijn iets mee moest doen; de tweede bevatte zogenaamde "rijpende" stukken, zo van: "eens even afwachten of er iemand begint te piepen"; bij de derde piep moest er dan echt iets ondernomen worden. En dan natuurlijk "het archief". En het belangrijkste was het "vierkante archief"; daar belandde uiteindelijk alle papier in; kon lang duren, kon kort duren, maar het uiteindelijk lot van papier was toch echt de prullenbak.
Wanneer de archiefkasten te vol werden en het misschien nodig was om nieuwe kasten aan te schaffen dan werd de directeur - ik dus -  ingeschakeld om vierkant te archiveren; één van de leukste klussen vond ik en daar gingen alle jaarverslagen van bevriende organisaties; nooit ingekeken in het algemeen maar wel twee jaar bewaard. En die eindeloze hoeveelheid stukken van de landelijke organisatie: weg ermee.

Ach en mijn creatieve jaren waren toch vooral in de wetenschap maar later ook wel op het gebied van systeemontwikkeling en financiële constructies. Het klopt volgens mij wel dat citaat hier boven; ik vlei mij ermee.

PS Ik heb door op het citaat te googelen het originele artikel tevoorschijn getoverd en daar zit ik bij te grijnzen want daarin wordt precies de wijze waarop ik werkte beschreven. Lees maar.

PS 2 De schrijver van genoemd boek - Messy - is Tim Harford. Inmiddels heb ik via de bieb een boek van hem besteld. Er is ook een TED lezing van hem beschikbaar zag ik. Interessant!

Terecht trots

Hugo legt ons een geodetische kwestie uit.

Marjorie, Hugo's fiancée is Braziliaanse; haar moedertaal is dus Braziliaans, een variant van het Portugees. Ze woont nu een jaar of drie in NL en het was haar onlangs overkomen dat iemand haar in het NLs had aangesproken om de weg te vragen. Ze was daar blij mee en had dat gemeld op haar Facebook pagina.
Vanavond waren ze bij ons om een Sinterklaas cadeautje dat ik voor haar had gekocht in ontvangst te nemen. Hugo had van Roos het boek Brazilië, Brazilië gekregen voor Sinterklaas en hij had iets voor haar. Gewoon even leuk. Maar waar het in deze Blog om gaat is dat Marjorie in die korte tijd nagenoeg vloeiend NLs heeft leren spreken; slechts een enkele keer moet ze even afhaken, zeker wanneer je van die gekke dingen zegt als: "de hond in de pot vinden" of een andere gekke uitdrukking. Ze mag dus heel terecht trots zijn! Roos en ik waren onder de indruk.
Hugo was enthousiast over zijn nieuwe baan en probeerde ons tevergeefs iets ingewikkelds uit te leggen; hij is geen groot docent en geodesie is niet onze forte om het maar zahtjes uit te drukken.
Het was gezellig.

De wereldreis van Wieringer boontjes

Een handvol Wieringer bonen

Eens per jaar bestel ik een hele serie bonen en erwten bij "de gezonde apotheker", een zeer ruim gesorteerde groentehandel, gespecialiseerd in peulvruchten. De doos voor het komend seizoen staat al weer eventjes klaar voor gebruik en vandaag besloot ik om de "Wieringer boontjes" eens in de week te zetten. En daar zag ik een ontzettend leuk achtergrond verhaal over deze boon op het bijgevoegd, aangeniet document. Ik neem mij de vrijheid om dit hier voor de Blog over te schrijven in de veronderstelling dat de leverancier van dit boontje daar geen bezwaar tegen heeft.

Begin citaat
De Wieringer boon is een bijzonder boontje dat hier bijna verdwenen was. Wieringen was een overslaghaven voor de grote vaart en gedroogde bonen werden vaak meegenomen als proviand. Waarschijnlijk ligt de oorsprong van de boon in Mexico en is deze door de WIC (West Indische Compagnie) meegenomen uit Amerika. Eeuwenlang werd deze stokslaboon geteeld op het Waddeneiland Wieringen en later ook verder in de Wieringermeer polder maar geleidlijk aan werd de boon vervangen door de bruine boon.
Dankzij Ruurd Walrecht van de Oerakker is deze boon van de ondergang gered. Hij verzamelde informatie en zaden van oud Hollandse rassen. De Wieringer boon was nergens meer te vinden. Dankzij internet vond Walrecht eind jaren negentig een online zadenlijst uit de VS waaruit hij de zaden kon bestellen van de Wieringer boon,  daar inmiddels Wirringer geheten. Ze bleken afkomstig van emigranten die ze net na de tweede wereldoorlog uit Noord Holland hadden meegenomen.
De Wieringer boon is opgenomen in de oranje lijst met oude bonenrassen. Langzamerhand komen de oude rassen weer terug door het zaad jaar na jaar uit te telen bij diverse enthousiaste telers en boerderijen. De Wieringerbonen worden geteeld en verkocht in de museumwinkel van het Wieringer Eilandmuseum Jan Lont.
Einde citaat

Mijn oude Slowfood hart gaat weer kloppen als ik zoiets lees; er is moeite gedaan om een stuk oude lokale eetcultuur terug te voeren. Er staat ook een origineel Wieringer streekgerecht op de bijsluiter. Ook dat zal ik hier vermelden.

Recept Wieringer bonen met spekjes & stroop
Voor 2 personen

• 200 gram Wieringer bonen
• 100 gram spekblokjes
• een paar zure augurken
• 2 lepels zure uitjes
• stroop

Bereiding

Bonen wassen en een nacht weken. Koken in het weekwater met weinig zout, gaartijd 30 - 60 minuten. Spekjes uitbakken, augurk fijn snijden. Alles samen met de bonen eten. De echte Wieringer eet ze met stroop.

Weer even wennen

De hoofdpijn was inderdaad grotendeels verdwenen. Op de markt wat volkoren meel ingeslagen en een zak macadamia notenmix voor vanmiddag; we gaan weer thuisbridgen. Deze keer met Anton en Willemien die we hebben leren kennen bij de bridgemiddagen bij Hans Lemmen.
Was leuk; ik merk dat ik "het spelletje" wel erg leuk vind en dat ik wel weer wat zou willen studeren. Of dat nou komt doordat het thuisbridge me veel beter bevalt - hetgeen ongetwijfeld waar is - of dat ik weer meer levenslust heb gekregen door het verdwijnen van de hoofdpijn kan ik niet helemaal concluderen. Maar ik heb wel het gevoel of er eens soort grijssluier is weggeschoven.
We hebben stevig gebridged zo van 13.00 tot 17.00 uur en dat is precies genoeg. Van Anton begreep ik nu de werking van de "schudmachine" en dat bevestigde mijn vermoeden dat de verdeling van de kaarten helemaal niet willekeurig hoeft te zijn; je kunt een zekere "moeilijkheidsgraad" instellen. Dat is natuurlijk onzinnig; het spel en alle biedsystemen zijn gebaseerd op normale verdelingen; dat er wel eens een bizarre verdeling tussen zit hoort daar natuurlijk bij. Maar die zogenaamde "moeilijkheidsgraad" betekent natuurlijk dat je de "normaalverdeling" op z'n kop zet en daarmee de hele basis van het bridgen.
Dat gevoel had ik al heel sterk in onze bridgeclub en het vergalde mijn plezier behoorlijk. Er kwam steeds meer een geluksfactor of een gokfactor in het spel. Dit gegeven in combinatie met mijn aversie voor competitie heeft mij doen besluiten om te stoppen met competitiebridge in clubverband en zeker als er een ingestelde schudmachine wordt ingezet om de verdelingen te bepalen. Ik denk ook niet dat iedere clubspeler zich dit realiseert; je wordt gewoon bij de neus genomen.

Een haas en de manueel therapeut

Vandaag een volle dag; eerst gingen we naar onze jagervriend; hij had mij beloofd dat er een haasje voor me zou liggen wachten in de vriezer. Dus om 5 uur opgestaan; thee, ontbijt en om 6 uur de deur uit. Even kijken of het licht bij Roos brandde en door naar het station. Bij het licht van een knalrode zonsopgang liepen we naar de jager.

Om kwart voor elf zaten we gezellig aan de koffie en praatten we over van alles onder andere over de wateroverlast die zij hier in de IJsselpolder in de negentiger jaren hadden meegemaakt. Foto's lieten een meer van water zien waarin hun huis op de terp eenzaam "ronddreef"; boodchappen doen met een bootje, maar ook alle hazen die op de hogere plekken op een kluitje zaten vangen en in een schuur opvangen en te eten geven: appels uit de eigen boomgaard. Toen het water weer zakte werden ze natuurlijk weer vrij gelaten. Het deed me denken aan de verhalen van mijn grootouders over de watersnoodramp in 1916 in Oostzaan toen ook alles onder water stond, nu honderd jaar geleden.
Beladen met wild, waaronder een enorme haas - bepaald geen haasje - liepen we weer naar huis. Bij station Bilthoven aangekomen, eerst wat gescoord bij de visboer en daarna heeft Roos me gewezen waar ik me vanavond bij de manueel therapeut moet melden; behoorlijk achteraf en het is maar de vraag of ik dat in het donker had kunnen vinden.
En zo zat ik even over half acht 'savonds bij de behandelaar die me op wonderbare en onnavolgbare wijze diagnosticeerde en met manuele therapie van m'n al ruim 2 maanden durende hoofdpijn af zou helpen. Enigszins beduusd stelde ik vast dat het "wel minder" leek te zijn met de hoofdpijn. Heel opgelucht reed ik naar Roos en inderdaad gedurende de avond voelde ik dat het veel beter aanvoelde en dat zou de volgende twee dagen alleen nog maar beter gaan. Wat ben ik huisarts en therapeut dankbaar!

Een nieuwe kennis

De laatste weken loop ik behoorlijk te kwakkelen; heb al twee maanden hoofdpijn, niet heel ernstig maar wel iedere dag en als ik m'n hoofd beweeg doet het zeer; straalt uit naar m'n nek, kortom het zit me niet lekker. Ik begin er ook over te zeuren met anderen en dat doe ik niet gauw. Gisteren met Cyria en van de week ook over de e-mail met vriend Dick en natuurlijk met Roos. En zo langzamerhand werd het toch wel eens tijd om naar de huisarts te gaan.
Vanmorgen belde ik naar de assistente en deed mijn verhaal. Volgens mij was ze er ook niet helemaal gerust op en ik kon vandaag al direct terecht. Al die aandacht van m'n dierbaren en de assistente deed me veel en ik was er gewoon door geëmotioneerd. Nou ja, raar misschien om dat in een Blog te schrijven, maar het was nou eenmaal zo.
Vandaag ook de derde bijeenkomst in het kader van de HoVo cursus "Moderne stedenbouw". In de pauze sprak ik Jan aan; bij de eerste cursusbijeenkomst hadden we al contact en merkten we ons beider interesse in de natuur en wandelen al op. We spraken toen af dat we een keer samen op pad zouden gaan en zo stelde ik vandaag voor om na afloop van het college een rondje langs de Kromme Rijn te gaan lopen en zo geschiedde. En dat is altijd weer zo ontzettend leuk wanneer je al wandelend intensief met iemand die je nog niet zo lang kent van gedachten kunt wisselen.
Toen we uitgewandeld waren en afscheid hadden genomen zag ik dat ik wel direct door moest naar het spreekuur van de huisarts. Nog even naar huis en wat anders aangetrokken en direct door naar de praktijk.
Ik deed mijn verhaal bij de dokter; de hoofdpijn was begonnen alweer ruim twee maanden geleden na een wel heel intensieve behandeling bij de mondhygiëniste. Tijdens het gekotter en gekrab vroeg zij niet voor niets: "gaat het nog". Ja, het ging toen nog wel, maar 'smiddags - ik was met Roos op wandelweekend op de Hoge Venen - kreeg ik een stekende hoofdpijn die enkele dagen duurde en overging in de zeer langdurige hoofdpijn waar ik nu nog steeds last van heb en die maar niet minder wordt.
De dokter deed de nodige diagnostiek en verwees mij naar een manueel therapeut waar ik dankzij zijn telefoontje ook direct morgen al terecht kan. Al die positieve aandacht doet me wel veel goed; voelt al een stuk beter.

De Schoorlse duinen

Hondje Luca in de winterpracht van de duinen

Cyria had een wandeling bedacht hier in de Schoorlse duinen omdat honden daar los mogen lopen. Verwonderlijk want dat mag vrijwel nergens in natuurgebieden. Maar we constateerden al snel dat er hier in deze duinen wel sprake is van natuur maar eigenlijk alleen maar van flora; fauna ontbreekt vrijwel volledig; geen vogel te bekennen en waarschijnlijk ook helemaal geen wild; wij hebben iig niets gezien. Er is dus ook niets waar een hond kwaad kan doen; opjagen van groter wild is niet aan de orde denk ik.
Heerlijk om weer door het noord hollands landschap te rijden; eerst met de trein; alles was wit van de rijp en de zon deed alles schitteren. In Alkmaar werd ik door Cyria opgepikt en we reden verder naar Schoorl, Ik vertelde dat dit plaatsje in mijn familiegeschiedenis zo'n belangrijke plaats innam; hier hebben mijn ouders elkaar in 1942 voor het eerst ontmoet; daar is het begonnen.
We liepen de groene route; perfect aangegeven en lang genoeg. We hebben weer lekker bijgepraat terwijl het hondje Luca lekker meehobbelde en af en toe achter een tak of dennenappel aanholde; leuk beest!
Na afloop van de heerlijke wandeling van zo'n 15 kilometer reden we naar Haarlem en zette Cyria me af bij het station. In de schemering reed ik naar Roos en dronk nog een kopje thee. Daarna gingen we op visite bij haar zoon Douwe; hij had lekker gekookt voor ons en we hebben genoeglijk met elkaar over een aantal interesses gesproken. Hij vroeg een leesadvies voor een goede roman en daar gaan we aan voldoen.

Chipolatapudding en bladblazer

De zak van Sinterklaas

Bon, goed voor 1 keer chipolatapudding

Vanavond leuk met z'n tweetjes Sinterklaas gevierd. Hadden we al eens eerder gedaan toen het mij  voor het eerst was gelukt om taai-taai te bakken, maar dit jaar zouden we het met surprises doen. Daar ben ik niet zo'n held in of beter gezegd: dat kan ik gewoon niet. Een gedichtje kan ik er nog wel met enige moeite uitpersen maar iets origineels dat lukt me niet zo gauw. En zo zat ik eigenlijk tot vanmorgen nog over een tweede cadeau en over iets origineels te denken. Enkele weken geleden was ik eigenlijk opgelucht dat ik al iets had bedacht. Ik zag Roos in haar keuken zout bij de aardappels doen vanuit een papieren zak met zout en bedacht mij dat ik haar wel eens zo'n handige strooibus kon geven. Een rijmpje met breinig en geinig resp. "iets der aarde" zou misschien zelfs wel als dichtelrijk kunnen worden ervaren. Tenslotte spreekt men van het "zout der aarde" en Homerus heeft het over het breinzoute water als hij de zee beschrijft. Nou ja, erg veel stelde het niet voor en dus moest ik nog wel iets bedenken.

Ingrediënten voor de chipolatapudding

Naast het yogi bear huisje in de hal staat een doos met verschillende bonen en die zitten in een juten zak; Aha mijn surprise bedacht ik mij opgelucht en op mijn koelkast staat een aantal gerechte geschreven waar Roos en ik gek op zijn waaronder de chipolata pudding waar vooral Roos een groot liefhebber van is. Op naar Albert Heijn en de verschillende ingrediëten ingeslagen voor de chipolatapudding. Gedichtje gecomponeerd en alles in de zak gedaan met een "Bon" die goed is voor één keer chipolatapudding. Opluchting alom.
Roos had lekker gekookt: bloemkool en konikspaardenrosbief; wat wil een mens nog meer. Daarna schoof ze opnieuw de keuken in en kwam terug met zelfgemaakte chocolademelk; stukje gevulde speculaas erbij en de Sinterklaasavond kon beginnen.

Een bladblazer als surprise

Roos had een schitterende surprise voor me gemaakt; uit het gedicht bleek duidelijk mijn afkeer van bladblazers en de surprise had dan ook de vorm van een bladblazer; prachtig gemaakt! Leuk en goed gedicht want dat kan mijn Roosje wel heel goed. Uit het pakje op de punt van de bladblazer kwam een grappig apparaatje waarmee je vogels kunt lokken zodat je ze beter kunt observeren met de kijker. Een tweede cadeaukwam tevoorschijn; in een doosje, gevouwen in de Japanse vouwkunst met die ingewikkelde tsunami achtige naam en daar kwam een klein noodlampje uit dat zich met zonlicht op kan laden en eventueel met een klein handeltje ook licht kan geven. Beiden vonden hun plaats in de rugzak voor onderweg.
Was een gezellige Sinterklaasavond zo met z'n tweetjes.

Piepklein oplaadbaar noodlampje met een fraai
gevouwen tsunami surprise

Op zoek naar een opa

Roos maakte mij attent op het boek waarin wordt beschreven hoe een NLse man, de schrijver Alex Dekker op zoek gaat naar het familiegeheim. Zijn vader, een generatiegenoot van mij, geboren in 1945 was de vrucht van een korte maar liefdevolle relatie tussen een Nlse jonge vrouw en een Duitse soldaat die hier tijdens de oorlog gelegerd was. Alleen een naam is bekend: Herbert Noah. Later wordt in een naaimandje van oma diep in een onbekend laatje een fotootje gevonden met daarop een lezende man in Duits lager uniform. Daarmee begint de zoektocht die uiteindelijk geslaagd mag worden genoemd.
Toen de kleinzoon 15 jaar oud was hoorde hij dat zijn onbekende opa een Duitser was geweest; navraag had hij nooit gedaan en inmiddels was zijn grootmoeder gestorven; haar kon hij niets meer vragen. Wat ik vooral zo fascinerend vind is de drang die de kleinzoon had om achter de identiteit en de geschiedenis van deze onbekende grootvader te komen. Zijn eigen vader had dat nooit zo intensief gedaan. Het treft mij dat de wens om te weten van wie de genetische wortels afkomstig zijn zo groot kan zijn.
Niet aflatend speurend heeft de kleinzoon kunnen achterhalen hoe zijn opa als soldaat in Rusland had gevochten; gewond raakte; hoe hij zijn twee zeer jonge kinderen ten gevolge van de oorlog verloren had; hoe hij uiteindelijk terecht was gekomen in een tweede huwelijk en inmiddels was gestorven.
Natuurlijk bleef hij met vragen zitten waarom deze opa nooit iets van zich had laten horen, maar gezien de tijd waarin dit allemaal speelde was hij daar heel mild over.
In bewondering voor de inspanning van de schrijver heb ik het boek tot het eind toe met aandacht gelezen.

Enkele dagen nadat ik de autobiografie van Speer voor de helft had gelezen met daarin de veldtocht in Rusland was het heel confronterend om te lezen hoe het de gewone soldaat was vergaan in de strijd waarbij "het monster" in Berlijn verordonneerde dat er geen meter prijs mocht worden gegeven terwijl aanvoer van munitie, voedsel en kleding volstrekt onvoldoende was en de manschappen volledig uitgeput waren. Krankzinnig allemaal; laat mij in verwarring achter met hoe gek de mens zich kan gedragen en hoe slecht een absolute macht toch altijd uitwerkt.

Agneta

Bij de HoVo cursus van afgelopen woensdag werd door de docent gesproken over het realiseren van arbeiderswoningen door het echtpaar van Marken in Delft. Jacques van Marken had de Gist en Spiritusfabriek tot leven gewekt, was een idealistische ondernemer die goed voor zijn arbeiders wilde zijn en voor hen een bijzonder fraaie woonsituatie creëerde. Met een startkapitaal van zijn vader en van de bankier Mees en met een opleiding aan de Polytechnische school te Delft (de voorloper van de TH denk ik) en een ferme dosis ondernemersgeest en idealisme ging Jacques aan de gang daarin krachtig bijgestaan door zijn vrouw Agneta.
De schrijver van dit boek, Jan van der Mast heeft zich vooral geconcentreerd op een romantisch aspect van dit kinderloze echtpaar. Jacques bleek een dubbelleven te hebben waar Agneta achter was gekomen en daar is feitelijk dit hele boek omheen geschreven; mooi beschreven, bijzondere vrouw die Agneta. Het arbeiderswoonparadijs is in de vorm van een tuinstad rond een vijver en heeft de naam "Agnetapark" gekregen. Onder die naam bestaat het nog steeds.
Ik had eigenlijk wat meer willen weten over het ontstaan van die fabriek en vooral over de drijfveren van de directeur om zo tegen de gewoonte in zo goed te zijn voor de arbeiders; we spreken over eind van de negentiende eeuw, een vreselijke tijd voor fabrieksarbeiders aldus Auke van der Woud.
Jan van der Mast is misschien geen Annejet van der Zijl, maar hij kan heel goed vanuit globale gegevens een mooi verhaal formuleren. Ik heb het met plezier in een adem uitgelezen.
Lees ook.

The moon is down

Als je zo veel leest als ik dan is het misschien geen toeval dat je overeenkomsten vindt tussen twee boeken die je vlak na elkaar of soms - zoals in dit geval - door elkaar heen leest. Bij de WVT boekenverkoop heb ik o.a. de twee delen van de "Herinneringen", de autobiografie van Albert Speer, Hitlers' rijksarchitect en industrie-organisator aangeschaft; fascinerend leesvoer voor iemand die al veel heeft gelezen over de diverse oorlogen die Europa de afgelopen 200 jaar hebben geteisterd. Daarnaast heb ik leesadvies van Huib in de vorm van het boekje "The moon is down"  van de pen van John Steinbeck in een middag en avond uitgelezen; handelt eveneens over een oorlogssituatie in een fictief, door een buurland bezet land, ongetwijfeld doelend op Noorwegen resp. Duitsland. Steinbeck kan zo prachtig van binnenuit de menselijke natuur schrijven; zowel de bezetter als de overweldigde bevolking worden perfect neergezet; de immer naar vrijheid strevende Europese geest wordt neergezet. Een ongewapend verzet tegen een onverzettelijke vijand, gekruid met een immense haat van de plaatselijke bevolking en anderzijds de vereenzaamde bezetters die het ontbreken van menselijke warmte en interactie gewoon niet meer aankunnen; de teloorgang van de terreur.
Bij Speer kwam ik vanmorgen al lezend in bed een scene tegen waarin Hitler in triomf Parijs bezichtigt na de overwinning op Frankrijk en de daarop volgende wapenstilstand. De opera vormt voor hem wel het hoogtepunt van dit 3 uur durende tripje. Hij wordt rondgeleid door een suppoost die dat zakelijk uitvoert. Na afloop wil Hitler hem een fooi doen geven van 50 DM; de man weigert resoluut tot twee keer toe; een vergelijkbaar "verzet" dat ik gisteravond nog zo schitterend beschreven zag in het boek van Steinbeck.
Dat boek is verspreid geweest gedurende de oorlogsjaren in de verschillende bezette landen, waaronder NL. Het is vertaald en gereproduceerd door het verzet. De doodstraf stond op het verspreiden van dit boekje, zo veel impact werd er door de vijand van verwacht en terecht. Het verbaast me dat ik er niet eerder over gehoord had. 

Een terechte Nobelprijs dit keer

Dit jaar is de Nobelprijs voor de literatuur uitgereikt aan Bob Dylan; mijn verbazing was groot, nog groter dan bij de uitreiking van deze toch eigenlijk heel pretentieuze prijs aan de Zweedse dichter Tomas Tränströmer in 2011. "Het kan niet gekker", zou ik een ex-collega willen parafraseren; er zijn toch tal van veel grotere literatoren beschikbaar, zelfs in ons eigen taalgebied, maar zeker verder in Europa of een van de Amerika's.
Een leesadvies dat ik vorige week van Huib kreeg was een boek van John Steinbeck, voor mij geen onbekende. In vroeger tijd heb ik zijn "Druiven der gramschap", "Cannery row", "Of Men and mice" en "The old man and the sea" gelezen. Huib adviseerde mij "The moon is down". Toen ik dat bij de bieb bestelde viel mijn oog ook op "Reizen met Charley", het boek waarin John zijn reis door de VS beschreef die hij met de poedel Charley ondernam en die vijftig jaar later door Geert Mak werd overgedaan en beschreven in "Reizen zonder John", waarover ik onlangs nog een bloggie heb geschreven. Dat boek heb ik in een moeite door besteld en de afgelopen 36 uur in een keer uitgelezen; fascinerend, zeker als je het boek van Geert Mak net achter de rug hebt.
Toen ik de laatste bladzijden had omgeslagen, na de slotscène en zijn geëmotioneerd verhaal over de strijd rond de toelating van donkere kinderen op witte scholen verzuchtte ik: "wat een schrijver". John heeft die Nobelprijs in 1962 volledig verdiend naar mijn bescheiden mening.

PS Met veel moeite heb ik een citaat terug gevonden in "Reizen met Charley" dat ik zo mooi vind dat ik het vast wil houden en daarom in de Blog plaats.
Johnheeft met diepe bewondering de sequioa bossen beschreven en merkt dan op:

Begin citaat
........  er zijn fossielen gevonden van deze klassieken die dateren uit de krijttijd, terwijl ze in het eoceen en in het mioceen verspreid waren over Amerika, Engeland en Europa. En toen kwamen de gletsjers naar beneden die de titanen  mt wortel en tak uitroeiden - en alleen deze paar zijn nog over - een verbijsterende herinnering aan hoe de wereld er ooit, lang geleden uitzag, Kan het zijn dat wij er liever niet aan herinnerd worden dat we heel jong en onervaren zijn in een wereld die al oud was toen we erin verschenen? En zou het kunnen dat we ons heftig verzetten tegen de zekerheid dat een levende wereld zijn waardige weg zal vervolgen wanneer wij hem niet langer bevolken?

Einde citaat