De Drentse Aa

 

Zicht op het beekdal

In het voorjaar ben ik helemaal los op de paar mooie natuurgebieden die we nog hebben in NL. Zo was ik al een paar keer in het Savelsbos in Zuid Limburg, het duingebied bij Egmond, het Thijssepark in Amstelveen en de fraaie ecotuin in Olst maar voor vandaag had ik het zo mooi gerestaureerde beekdal van de Drentse Aa gepland. Natuurlijk had Roos een track geconstrueerd die dwars door het mooiste deel van dit gebied voert en dat bleek inderdaad het geval, wat heb ik een heerlijke dag gehad. Begon om 6.30 op station Wijhe en de start van de wandeling om 8.30 in de plaats Annen. De track had ik snel gevonden, eerst door een flink stuk bos met veel vogel gekweel en uiteindelijk bij het bruggetje over de Aa. Daar hoorde ik de eerste wielewaal, ik zou er uiteindelijk drie horen, waterrijk gebied, rustig en met hoge bomen, dat is de biotoop voor deze prachtige vogel waarvan ik zelfs naar ik me goed herinner van Hans van Zummeren nog geen foto heb mogen bewonderen anders zou ik die zeker in deze blog monteren. 
Op het bankje bij het uiterst smalle bruggetje -  om fietsers te ontmoedigen denk ik - trok ik mijn maillot uit en liep verder in de korte broek, het was heerlijk weer. De omgeving was zo mooi als ik hoopte, volop bloemen in gradiënt vorm over het beekdal verspreid; prachtig gezicht vind ik dat. Wat heb ik genoten, kilometers langs en zelfs dwars door dit unieke beekdal. Uiteindelijk ging dat natuurlijk over en kwam ik bij een heel ander soort terrein, het Balloërveld, de plek waar ik in 1974 zelfs heb overnacht in een piepklein tentje tijdens mijn militaire opleiding in Appingedam. We hebben toen enkele dagen bivak gehad op dit heide terrein, denk er nog wel eens met genoegen aan terug.
En tot slot Rolde met haar mooie kerk en weer terug naar Wijhe. Wel lekker dichtbij hoor, vergeleken met de reis naar de Bilt!

Slimme kraai

 Laatst zat ik op een bankje te wachten op de trein naar Zutphen en hoorde boven m'n hoofd het geklapper van iemand die een kleed uitsloeg of zo, ik kon het niet goed plaatsen, het geluid kwam eigenlijk van vlak boven m'n hoofd en kwam telkens weer terug. Ik ging iets verderop staan en keek in de boom en zag daar een schermutseling tussen een broedende duif, althans in z'n nest en een kraai die telkens een uithaal deed naar de duif die dan stoer met de vleugel in z'n smoel sloeg teneinde hem weg te jagen. Dat leek wel goed te gaan want de kraai ging op enig moment wat achteruit alsof hij verjaagd werd door de duif die triomfantelijk opstond en wat achter de kraai aanging en dus het nest enigszins verliet. Daar was het die kraai natuurlijk om te doen want vliegensvlug sprong hij over de duif heen, griste een jong uit het nest en vloog weg terwijl het jong nog enigszins spartelde in zijn snavel. Op weg naar het eigen nest vermoed ik om de buit op te voeren aan de eigen jongen. Een jong stel aldaar vond het maar zielig en ik zei dat het er zo in de natuur ging: "eten en gegeten worden", daar gaat het om in de natuur. 

Weer naar Mariënberg

 

Roos aan het werk in de tuin

Nog maar een week geleden waren we in het gebied rond Mariënberg maar dat was ons zo goed bevallen (en lekker dichtbij) dat we vandaag maar weer zijn gegaan. Wèl maakten we de wandeling in de omgekeerde richting en dan lijkt het toch een beetje "anders". Het was lekker weer, de zon scheen behoorlijk en het was warm. Op het stuifzandgebied stond een aantal oude boomstronken, rechtopstaand hout, goed voor bepaalde wespensoorten en inderdaad zagen we een megarhysa vrouwtje, op zoek naar een slachtoffer om haar eitjes in te deponeren. Het daadwerkelijk in stelling brengen van de enorme legboor zagen we niet maar wel het rusteloos op zoek gaan naar een plek op het hout waaronder zich een nietsvermoedende prooi zich bevindt, ja ja, de natuur is wreed?! Weet u dat Darwin twijfelde aan zijn geloof toen hij het wrede karakter van de sluipwespen in de natuur voor het eerst ontdekte; een eitje, in een levende larve gelegd met als resultaat dat deze larve door de larve van de sluipwesp van binnenuit helemaal wordt leeggegeten. Tja, zo gaat dat, eten en gegeten worden.
Op de heenweg hadden we nog een leuk gesprek met een Amsterdammer die dat op z'n Amsterdams luidruchtig moest laten horen dat hij in buitengebied terecht was gekomen. Vond ik erg amusant en sprak hem daar over aan. Tot Mariënberg hebben vooral Roos en hij over culturele zaken gesproken. 
Thuis gekomen moest Roos van alles in de tuin doen en daar maakte ik een foto van voor deze blog. Die tuin is zo'n heerlijk refugium, je kunt er in de zon of desgewenst in de schaduw zitten en 's-morgens ontbijten en koffie drinken. Ik geniet er van!

Dat noemde hij "een tuin"

 

In het blaadje van de lokale IVN afdeling stond een uitnodiging van een van de leden van deze natuurclub voor een bezoek aan zijn natuurtuin. Toen Roos dat voorlas leek het mij een alleraardigste invulling van deze zondag die begon met uitgebreid uitslapen, ik werd pas tegen 9 uur wakker. Was gisteravond natuurlijk behoorlijk laat geworden na van Oudendijk via Amsterdam CS terug naar Wijhe te treinen. Was ook best een intensieve week geweest met al m'n inzet voor de problematiek rond KID. Moet ik misschien maar eens op een lager pitje zetten.
Roos bedacht een wandeling met het bezoek aan de tuin als onderdeel, nou en wat voor onderdeel zou dit worden. Eerst naar Olst, een kort stukje met de trein en via het dorp en het buitengebied kwamen we bij de genoemde locatie. Terwijl we de oprit betraden kwam de eigenaar toevallig aanrijden en hadden we direct een gesprek. Hij liep met ons mee en vertelde honderduit over wat hij met dit voormalig boerenbedrijf en bijbehorend terrein had gedaan, een ecologische klus van jewelste met schitterend resultaat. Een deel van het weiland was dun afgeplagd en inmiddels iets van 13 jaar jaarlijks gemaaid en verschraald door afvoeren van het maaisel. En nu in het voorjaar was het resultaat in volle pracht te zien, uitbundig bloeiende planten met prominent de orchissen, maar boterbloemen, koekoeksbloem, ratelaar en veel van de andere voor mij onbekende soorten werden genoemd door de eigenaar van dit schoons. Dit was geen tuin te noemen maar een stuk hersteld natuurlijk weidegebied zoals dat waarschijnlijk tot de vijftiger jaren normaal was in het boerenland. Ik genoot enorm. We bedankten en gingen nog napratend over het fraais terug. Eerst een warme chocolademelk met appeltaart, helaas was er geen chocolademelk, dus alleen appeltaart; konden we hebben hoor. Daarna terug naar huis, heerlijke dag.

Op naar Oudendijk

 

Het bruidspaar wordt toegesproken

Niet te geloven maar op een hanentree van de bushalte was de feestelijke gelegenheid waar broer Jan en schoonzus Thea hun gouden bruiloft vierden, en hoe! We waren ongetwijfeld de enigen die niet met "de auto" waren gekomen maar met de bus, halte Oudendijk. Was ontzettend leuk om de familieleden van Jan en Thea weer te ontmoeten. Ik sprak met de dochters en kleindochters maar ook met schoonmoeder en zwager van Jan, lang niet gezien. Dennis kende ik nog van jaren geleden en we moesten er beiden om lachen dat we "ouwe kerels" waren geworden. Met kleine kinderen kan ik het altijd goed vinden dus ook met de kleindochters die me uitgebreid vertelden over het wisselen van tanden en dat ze graag lazen! 
Aan het officiële programma had ik een bijdrage mogen leveren door degene die als opper stalmeester fungeerde, Robert Jan Knook van informatie over Jans' prille jaren te vertellen. Hij zou het bruidspaar trouwens tevens op ludieke wijze opnieuw in de echt verbinden voor de komende 50 jaar. Was een heel verhaal dat hij over de twee echtelieden ten beste gaf, duidelijk verdraaid goed voorbereid en inderdaad eindigde het met de wederzijdse belofte om het de volgende vijftig jaar ook gezamenlijk te proberen doch niet voordat beiden zich ook openlijk naar elkaar uitspraken. Hadden ze bijzonder goed voorbereid en ik zag hier en daar een traantje vloeien, pet af hoor!

We lieten het ons goed smaken

Maar toen het diner, dat was superbe, allemaal op en top toebereid lekkers passeerde of beter gezegd konden de gasten zich laten opscheppen door langs de rij van gerechtjes met deskundige opscheppende lieden te gaan. Wat heb ik gesmuld waarbij mij van de voorgerechten vooral de krul eendenlever is bijgebleven en verder te veel om onthouden te hebben. Morilles met parelhoen, noem maar op. Tussendoor een zanger en zangeres die als Frank Sinatra en zijn dochter duetten en aria's ten beste gaven. Een serie hoofdgerechten op de zelfde wijze en van dezelfde fantastische kwaliteit, mensen kinderen wat was dat genieten voor zo'n smulpaap als ik ben. Tussendoor uitvoerig gesproken met Frank, de schoonzoon van Jan en Thea, goeie vent die zich onder andere inzet om een familie probleem recht te doen zetten, stel ik bijzonder op prijs.
En ook nog heerlijk gedanst met mijn Roosje en zelfs kort met bruid c.q. schoonzus Thea, gezellig allemaal. Ik had met Robert Jan afgesproken dat ik ook wat zou zeggen.

Een hug van de twee broers

Was best bijzonder, de vorige twee sprekers hadden alle gras voor mijn voeten weggemaaid dus moest ik improviserend nieuwe dingen bedenken voor deze gelegenheid, maar als vanzelf gleden de oude episodes uit mijn mouw. Allereerst natuurlijk dat ik degene was van de hier aanwezigen die Jan het langste kende en wel vanaf zijn eerste levensdag, dat ik helemaal verbaasd was dat er een broertje was geboren die daar 's-morgens in een wiegje lag. Maar ook dat ik onlangs voor het eerst sinds die tijd dat huis in Zaandam waar Jan was geboren bezocht had. En toen verder over zijn jeugd, dat hij een spijkertje had ingeslikt en dat moeder dagenlang zijn poep had doorgeroerd en dat inderdaad het spijkertje tevoorschijn kwam. Dat hij verkering kreeg met zo'n schattig meisje met een krullekopje en natuurlijk dat ze met z'n tweetjes zo'n enorme ontwikkeling hebben meegemaakt, dat ik erg trots was op mijn broer en daarmee eindigde ik en we gaven elkaar een hug. 
Voor "de kaas" moesten wij helaas dit culinair walhalla vaarwel zeggen vanwege de bus die we nu toch echt moesten halen. We namen afscheid van de familie en vertrokken met een zeer voldaan gevoel, was erg gezellig geweest en bijzonder lekker gegeten.

Hier schilderde Rembrandt

 

Bij het standbeeld van Rembrandt

Vandaag de afsluiting van een week die voor mij van begin tot eind in het teken van de KID stond. Maandag was dat symposium dat in het teken stond van de verschijning van het boek "Verborgen Verbonden" van auteur Derk Eimers, woensdag de ontmoeting met Margot S. die ik ook moet scharen onder de wat aftandse term donorkind - ze was bepaald geen kind meer met haar ruim veertig jaar - en vandaag wandeling met Paul vL, kinetisch overleg om onze ervaringen rond de kennismaking met donorkinderen uit te wisselen. 
We hadden afgesproken bij station Amsterdam Zuid en daar kwam Paul aangefietst op zijn duidelijk tweedehands fiets met respectabele ouderdom teneinde diefstal minder aantrekkelijk te maken. Aanvankelijk had ik voorgesteld om via het VU terrein naar het Amsterdamse bos te wandelen, maar Paul had een veel beter voorstel en zo wandelden wij al ervaringen uitwisselend door langgerekte zones met groen naar het Amstelpark, naar het standbeeld van Rembrandt op een plek langs de Amstel geplaatst vanwaar hij ongetwijfeld zijn fraaie etsen heeft geschetst, nog steeds een mooi rustiek stuk Hollands landschap met rivier. Via Kalfjeslaan opnieuw door groen gebied, ecologisch ingericht dus vol boterbloemen richting Bosbaan, het 2 kilometer lange destijds aangelegde traject voor de Olympische spelen 1928. Nostalgie voor mij want daar heb ik in de jaren 60 van de vorige eeuw ook mijn spieren gepijnigd met roeien in dispuutsverband.
We liepen terug naar station Zuid en spraken daar op een bankje in de zon nog eens rustig door wat we van elkaar gehoord hadden over de ontmoetingen met onze KID nakomelingen. Het is niet te geloven hoe veel variaties er zijn op dat thema; Paul en ik herkenden ternauwernood overeenkomsten in onze ervaringen. 
Voor onze Priamos activiteiten is het belangrijk dat deze ervaringen op de een of andere manier verzameld worden teneinde toe te kunnen passen in intercollegiaal overleg met andere donoren; het uitwisselen van ervaringen voelt voor mij aan als een soort na- en bijscholing, voor donoren die nog niet in de gelegenheid waren om een nakomeling te ontmoeten bijna als scholing, althans voorbereiding op wat je verwachten kunt. Het is niet allemaal rozengeur en maneschijn dat moge duidelijk zijn!

Een ouderwetse gieter

 

Een ouderwetse zinken gieter

Het was behoorlijk fris vanmorgen, eigenlijk te fris om buiten te gaan zitten in de tuin. Roos lag nog lekker te slapen toen ik zachtjes de slaapkamerdeur achter me dicht trok en naar beneden ging voor een kop thee en om koffie te zetten. Zat nog een beetje na te denken over de ontmoeting gisteren met Margot S. , wat zijn er toch een veelheid aan aspecten in het KID gebeuren die nooit voorzien waren en die zich de laatste decennia hebben afgespeeld, over complexiteit gesproken?! Ieder persoonlijk verhaal dat je in dit proces verneemt is uniek, de grote lijnen mogen dan helder zijn, maar de uitwerking en de persoonlijke beleving van alle actoren verschillen enorm; om een boek over te schrijven har har.
Maar vandaag stond in belangrijke mate de tuin centraal, de moestuin in het bijzonder. Roos is terecht trots op alles wat daar boven de grond komt zetten, peultjes, bietjes i.s.n. (in statu nascendi, zoals wij Latinisten zeggen), zelfs nog een overjarige boerenkoolstruik, tuinbonen, spinazie, al enkele keren geknipt zelfs, het kan niet op. En ik heb een oneindig plezier in het begieten van de plantjes en was bijzonder in mijn sas toen in de loop van de middag de nieuwe gieter, een ouderwetse zinken uitvoering werd bezorgd. Direct heb ik vanuit het fraaie receptaculum voor het regenwater, de moderne uitvoering van de klassieke regenton, geput en mooi gedoseerd als een zachte meiregen de plantjes besproeid.
Rond een uur of vier kwamen Sander en Anita, de stiefzoon van Roos en zijn echtgenote voor een kopje thee. Druk bezet echtpaar dat deze dag in Zwolle moest zijn vanwege de lang tevoren verrichte reservering bij de Librije, het drie sterren restaurant aldaar. En dan ligt een bezoekje aan Wijhe natuurlijk voor de hand. Genoeglijk gesproken met elkaar en daar vertrokken ze weer, uiteraard met een bovenklasse automobiel. De buren zullen ook wel verbaasd staan te kijken dat wij zelf geen auto hebben maar als er dan eentje komt is het wel een heel bijzondere, Douwe met zijn Tesla en dan nu Sander - ben het merk even kwijt - maar het leek wel een mooi uitgevoerde tank zonder kanon.
Nog een lekkere kop soep voordat ik weer naar de Bilt zou gaan. Roos had bij "Jager en boer" in Zwolle procureur van Iberico varken ingeslagen en gebraden, daarvan mocht ik een stukje proeven voordat ik vertrok teneinde om 18.30 de trein terug te gaan halen; om te smullen. Voor Roos was het helaas (huichel huichel) te vet en kreeg ze er het zuur van; nu zal ik mij moeten opofferen om de rest op te nuttigen, zware taak waarvan ik mij zonder tegenzin zal kwijten, ben dol op dat vette vlees, kan er eventueel nassi van maken en het nog een keer uitbakken.

Het kan niet op

In de trein zag ik een jong echtpaar met fietsen die een professional niet zouden misstaan, misschien niet eens zou kunnen betalen. Degene die de eerste fietsen bij Batavus of een ander bekend merk heeft ontworpen zou ongetwijfeld hebben staan likkebaarden uit pure bewondering. Ongetwijfeld het beste van het beste en dat waarschijnlijk om gewoon ergens "lekker hard" te gaan fietsen met z'n tweetjes ergens in het Oosten van het land, vast niet voor een wedstrijd.
Dit zijn van die uitwassen als gevolg van de overmatige rijkdom hier in het westen van Europa en andere geïndustrialiseerde landen evenals vliegverkeer en uitbundig autogebruik, belangrijke veroorzakers van de klimaatproblematiek waar we heden mee worden geconfronteerd. Tis jammer, maar helaas.

Beetje in verwarring

 

Een fietshelm voor Joris

Na het symposium en na het uitlezen van het boek van Derk Eimers over KID onder de naam "Verborgen Verbonden" blijf ik enigszins in verwarring achter. Het hele proces waaraan ik vanaf de tachtiger jaren deel heb genomen heeft zo veel negatieve kanten naast de positieve, dat ik twijfel of ik daar wel aan begonnen zou zijn als ik dat allemaal had beseft. Daar zit ik eigenlijk de hele ochtend over door te kauwen. Uiteindelijk ging ik maar eens naar het adres dat ik van schoondochter Jessica had gekregen met het verzoek om daar een via "Marktplaats" op Internet aangeschafte fietshelm voor kleinzoon Joris af te halen, was bij mij in de gemeente, dus "geen moeite", of zoals men tegenwoordig zegt: "geen probleem". Merkwaardig genoeg werd er niet open gedaan en ook toen ik rond lunchtijd opnieuw langsging werd er op mijn bellen niet open gedaan. Ik reed lekker door naar Sandwijck om daar op het bekende bankje nog wat door te denken over het proces van KID en of ik er inderdaad met spijtgevoelens op terug keek. Uiteindelijk kwam ik tot de conclusie dat ik van de negatieve consequenties niet de veroorzaker was en dat ik me niet zijdelings verantwoordelijk hoefde te voelen voor beslissingen die door derden buiten mij om waren genomen.

Asbjörn met zijn moeder

En tot slot weegt voor mij zwaar dat het proces mij persoonlijk vooral positieve levenservaring heeft gebracht en dat ik dat als verrijkend heb ervaren en nog ervaar, dat donorkinderen hun verwekker willen leren kennen had ik bij aanvang nooit voor mogelijk gehouden vanuit het credo dat je vader degene is die je opvoedt. Dat de kinderen daar zelf anders over denken had ik niet verwacht. Dus daar ben ik uit! Eigenlijk had ik mijn gedachten nog tegen een van mijn donorkinderen willen houden en of hij het voelde, stuurde Asbjörn mij op dat moment een foto van hem met zijn lieve moeder. Deed me goed op het juiste moment; daar heb ik het voor gedaan destijds!
Even later opnieuw een appie van schoondochter dat zij het verkeerde adres aan mij had doorgegeven en inderdaad, op het correcte adres lag de bewuste helm voor mij klaar. Nu nog even kijken hoe die op het koppie van kleinzoon Joris terecht kan komen; wellicht combineren met een wandeling van Culemborg naar Beesd en daarna met de trein door naar station Baanhoek, is dichtbij Papendrecht waar zij wonen.

Ontbijten in de tuin

Impressie voor de aanvang van het congres

 Na de heerlijke wandeling van gisteren was het goed toeven in de tuin van Roos. Eitjes gekookt, koffie gezet, bammetje gesmeerd en lekker in het zonnetje zitten praten over hoe de moestuin er bijstaat. Het is fantastisch om te zien hoe alles groeit nu het voorjaar in volle kracht is losgebroken. Met de watertonnen van Roos is het vooralsnog geen probleem om in de wat drogere periodes de tuin te kunnen verwennen zonder het gevoel te hebben dat er kostbaar drinkwater wordt verspild. Zelfs de plee wordt er mee doorgespoeld. Op die manier proberen we onze ecologische voetafdruk zo klein mogelijk te maken. 
Ach, als je zo om je heen kijkt met al die auto's, al die overbodige luxe van onze "welvaartsmaatschappij" dan zijn we wel behoorlijke uitzonderingen zonder auto. Ook het vliegen hebben we afgezworen. En we hebben het (veel te) vaak over de klimaatproblematiek die als een donderwolk op ons afkomt terwijl de goegemeente doet alsof er niets aan de hand is. Helaas zal de wal het schip keren met alle gevolgen van dien. Als we om ons heen kijken genieten we van de tuin maar zien ook dat er nauwelijks meer insecten zijn, 's-avonds geen vleermuizen meer en overdag geen zwaluwen, allemaal door de grote neergang van de insecten. Ik heb het vermoeden uitgesproken dat de 40% verhoging van het CO2 gehalte van de atmosfeer daar debet aan zou kunnen zijn, maar dat is maar zeer de vraag aldus de deskundigen.

Een groepsfoto van de B donoren aldaar aanwezig

En zo keuvelen we maar door onder het genot van een eitje en een kopje koffie. 
In de loop van de dag ging ik terug naar de flat vanwege het congres over KID en de uitreiking van het boek "Verborgen Verbonden" van Derk Eimers over de verschillende aspecten van KID, met centraal de sperma donor. 
Ik was eigenlijk wat vroeg klaar met eten en besloot om het eerste stuk naar Utrecht niet met de bus maar lopend te gaan om ook vandaag aan de broodnodige beweging te komen. Wat een prachtig wandelweer was het. Het congres was verrassend en toch ook wel verwarrend: "heb ik er wel goed aan gedaan om mee te doen aan dit proces?". Voorzien van een opdracht van de auteur vertrok ik weer naar huis en kon het uiteraard niet laten om direct te gaan lezen. De eerste verhalen vond ik dermate goed, zowel inhoudelijk als qua vorm dat ik direct een WhatsApp bericht stuurde naar Derk met mijn complimenten. 

Mariënberg

Een vennetje met zeer luidruchtig kwakende
kikkers, mooi om te horen!

Vorig jaar hadden we tijdens een wandeling in het voorjaar een mooi grond-bedekkend plantje gezien in het bos bij Mariënberg, daarvan wilden we een polletje uitsteken en meenemen voor de voortuin/heemtuin van Roos. Verder had Roos uiteraard een track uitgezet die in de omgeving van Mariënberg veelbelovend landschap betrof. Het plantje was inderdaad - net als vorig jaar - in zeer grote getale aanwezig en voorzichtig spitten we een polletje uit en deden dat in het receptaculum dat Roos daarvoor had meegesleept. Beetje water erbij en vervolgens de track afgelopen. Ging goed, ons beider conditie is weer redelijk op peil. Wat ons zo te pakken heeft gehad is nog steeds een raadsel, maar daar waar ik het op de leeftijd had gegooid is het waarschijnlijk weer z'n k-virusje geweest, verkoudheid die maar niet wil overgaan en moe gevoel. Nou ja, vooruit maar weer.

Roos op het sluisje

Het landschap was verrassend mooi en afwisselend. Overijssels landschap had hier en daar bos gekapt en delen geplagd zodat de zandgrond aan het oppervlak was gekomen, goed beheer naar mijn bescheiden mening. Het was verrassend rustig, oftewel, we kwamen vrijwel niemand tegen ondanks het mooie wandelweer.  We kwamen zelfs bij een stuk natuur waar het hoogveen weer gelegenheid kreeg om te groeien, fantastisch gewoon. Roos maakte uitgebreid foto's van o.a. lavendelheide. Als zitgelegenheid diende de sluiter van een piepklein sluisje dat geopend kan worden indien het water echt te hoog dreigt te komen (vermoed ik).

Het zeurt maar door

 

Het wordt hoog aangeschreven, het boek, "Gezel in marmer", van de schrijfster Anjet Fraanje. Roos had het mij aanbevolen en ik heb dat ook met plezier gedaan. Onwaarschijnlijk hoe precies auteur het proces rond het scheppen van een kunstwerk beschrijft in dit boek. Roos had mij al verteld dat het bij het "hakken" van een beeld uit steen kennelijk niet de kunstenaar zelf is, maar een daarin gespecialiseerd persoon die de techniek om het weerbarstige materiaal te bewerken tot in de puntjes beheerst. De "beeldhouwer", de creatieveling is degene die het voorbeeld schept in hanteerbaar materiaal als klei en de beeldhakker aanwijzingen geeft teneinde het uiteindelijk resultaat te doen zijn wat deze creatieveling in zijn of haar gedachten had bij het scheppingsproces, het voorbeeld en de geestesvorm. Ik fronste daarover mijn wenkbrauwen en kennelijk terecht want over de vraag wie nu eigenlijk zijn of haar naam mag verbinden als schepper van het uiteindelijk kunstwerk vormt de rode draad in dit boek. Ik moet eerlijk bekennen dat dit op zielsniveau van de betrokken hoofdpersonen in dit boek wordt uitgewerkt maar wel zo uitgebreid dat ik het boek als langdradig en uiteindelijk gewoon als zeurend ervaar. Bij navraag bleek Roos het ook zo te hebben ervaren, maar we hebben het beiden wel uitgelezen.

Maar als je er goed over nadenkt dan is het ook wel de componist die als schepper van een symfonie wordt genoemd en niet het orkest of de dirigent. Ook bij andere "vluchtige" kunstvormen als ballet of toneel gaat het primair om de schepper. Maar bij beeldhouwwerken kun je bepaald niet meer over "vluchtig" spreken. Kortom, het boek zet je wel aan tot nadenken over kunst, goed boek dus!

Opnieuw naar Slotermeer

 

Een selfie van de broers

Afgelopen dinsdag heb ik met broer Jan van Oostzaan naar Zaandam gewandeld. Hij is nu vrijwel gepensioneerd, althans werkt hij niet meer en vindt het leuk om te wandelen. Daarom zijn we nu aan het wandelen geslagen in het gebied waar we gewoond hebben en voor vandaag werd dat de heemtuin waar onze vader 30 jaar geleden als vrijwilliger heeft gewerkt. Jan wist precies hoe je bij die heemtuin kon komen. Maar eerst een hele onderneming om op hemelvaartdag in station Sloterdijk te komen. Maar dat kwam goed en op de afgesproken tijd waren we dan ook op het metrostation Jan van Galenstraat en daar gingen we op weg. Jan wilde naar het sluisje bij de van Tienhovengracht, 60 jaar geleden stonk het water daar door de eutrofiëring, maar nu was het helder water. En door het park aldaar waarvan Jan mij wist te vertellen dat hij daar wel eens 's-avonds heen was gevlucht omdat hij zijn haar niet wilde laten knippen.

Even een tukkie doen

En door naar het haventje waar vroeger de vuilnisschuiten aanmeerden en het carillon en het onherkenbare scholencomplex waar wij zelf nog op de lagere school hebben gezeten. Door naar het oude politie gebouw en verder nog door dat buurtje waar Jan zelfs de plek wist aan te wijzen waar we oude kranten verkochten voor 4 cent per kilo. Van dat geld gingen we vroeger een roeibootje huren in Penningsveer weet ik me nog te herinneren.
Even verderop kwamen we bij de ingang van de heemtuin, waar onze vader onder leiding van "William" onkruid trok en schoffelde. Wat had hij daar toch een plezier in. Ik vermoed dat ik veel van mijn kennis van planten aan hem heb te danken en zeker ook mijn liefde voor de natuur. Het was prachtig en Jan en ik vermoedden toch dat we hier en daar iets herkenden.
Uiteindelijk liepen we de Slotermeerlaan af en de Vlugtlaan en kwamen aan bij het metrostation Vlugtlaan Van daar gingen we terug naar Sloterdijk waar onze wegen scheidden. Later kreeg ik van Thea een foto van Jan die in slaap was gevallen. Ik vind het heel fijn dat we, nu we beiden op leeftijd zijn lekker samen aan de wandel zijn gegaan. De volgende keer wil Jan richting Jan Evertsenstraat en daar rondkijken. Gaan we doen en "het grote bos" in Maarn komt ook een keer aan de beurt. Dan hebben we alle nostalgie wel gehad. Hij heeft de smaak te pakken want de volgende dag kreeg ik een bericht met foto dat hij weer lekker aan de wandel was! Werkt dus duidelijk stimulerend, ach ja, Wanderlust!

Overpeinzingen van een ervaren KI-donor

Voorgeschiedenis

Ergens in de tachtiger jaren van de vorige eeuw zag ik tijdens een bezoek aan de Erasmus Universiteit in het kader van een wetenschappelijke vergadering in mijn vakgebied een oproep hangen voor sperma donatie. In die tijd was ik een gelukkige vader van een groeiend gezin met 2 jonge kinderen. Dat geluk gunde ik ook anderen en dus meldde ik mij aan. Zo was ik enkele weken later in gesprek met de gynaecoloog die hierover de regie voerde en na de keuring vroeg hij mij of ik al dan niet anoniem wilde doneren. Daar had ik nooit bij stilgestaan en antwoordde hem dat ik op zijn advies zou ingaan en dat luidde: "anoniem want de kans bestaat dat de vrouwen verliefd op je worden". Dat advies heb ik gevolgd. Vervolgens heb ik een jaar of tien met tussenpozen van soms meer dan een jaar gedoneerd. Inmiddels heb ik ruime ervaring met de kennismaking met donorkinderen.

Anonimiteit opgeheven

De tijd schreed voort en feitelijk dacht ik zelden aan de tijd dat ik gedoneerd had, hoogstens een keer toen ik op TV een groepje donorkinderen zag en er eentje tussen zat die sprekend leek op een van mijn kinderen als baby, maar verder niet eigenlijk. Overigens had ik er nooit geheimzinnig over gedaan dat ik gedoneerd had, het was gewoon omdat ik een ander ook het ouderschap gunde. Mijn gedachten waren ook dat je als donor niet meer dan een agens had geleverd en verder niets te betekenen had, het vaderschap berust volledig bij de wettelijke vader van het kind. Waar ik nooit bij had stil gestaan was dat het kind daar wel eens anders over kon denken, toen ik vernam dat de kinderen wel degelijk hun donorvader wilden kennen heb ik mijn anonimiteit opgeheven, d.w.z. dat ik mijn bloed ter beschikking heb gesteld om via DNA analyse verwantschap te kunnen vaststellen. Dat die mogelijkheid er ooit zou komen, hadden wellicht weinigen zich in die tachtiger jaren gerealiseerd. Het duurde overigens vele jaren voordat het eerste donorkind met deze moderne techniek werd gevonden. Het was voor mij een grote verrassing omdat ik die belangstelling nauwelijks kon bevroeden, maar de praktijk zou anders uitwijzen.

Waarom anoniem?

Die anonimiteit van de KI donor komt natuurlijk niet uit de lucht gevallen en heeft ook weinig te maken met mogelijke verliefdheid van de wensmoeder, maar wellicht wel met de gevoelens van de wensvader. Bekijk de situatie eens vanuit zijn kant.
De voortplanting is de crux van de gehele biologie dus ook van de mens, de uitwisseling van genetische informatie vormt de basis voor de evolutie in combinatie met natuurlijke selectie, "the survival of the fittest", Daar doet de wensvader dus niet aan mee genetisch gesproken en dat heeft psychologische implicaties en daar komt die geheimhouding, die anonimiteit van de donor om de hoek kijken. Onderschat dat vooral niet, als man is de verwekking van een kind een cruciale bijdrage aan de totstandkoming van dat kind, en sta je daar buiten, dan voelt dat niet goed. Het is makkelijk om die houding af te keuren, maar de keerzijde betekent minderwaardigheidsgevoelens en verdriet. Daar mag wel eens rekening mee worden gehouden.

Zoveel jaar verder inmiddels

Ach, in het verleden kenden we die DNA-analyses niet en was de wettelijke vader ook lang niet altijd de biologische vader. Vanuit welingelichte kringen weet ik dat in de zestiger en zeventiger jaren wel zo'n 10% van "een andere vader" afkomstig waren zonder dat die dat vaak zelfs wisten en dat was vast niet altijd het gevolg van ongewenste kinderloosheid. Was dat een maatschappelijk probleem? Dacht het niet, althans niet iets om Kamervragen over te stellen of wetgeving voor in het leven te roepen. Maar met instellingen als KID-poliklinieken, donorkinderen en DNA analyses en niet te vergeten de openheid hierin is een kolkende stroom van meningen en conclusies over elkaar aan het duiken. Allereerst vanuit de donorkinderen. De wens tot het kennen van de donor is legitiem verklaard, donoren hebben zich gemeld bij de DNA analyse firma's die als paddenstoelen zijn verschenen aan het zakelijk firmament. In Nederland kennen we het maatschappelijk bijzonder functionerend instituut het FIOM, maar vanuit de VS hebben zich pure analyse instituten op de markt gestort zonder zich over de emotionele consequenties van donoren en donorkinderen te bekommeren.
Vanuit de donorkinderen zelf is een storm van verdriet opgestaan als gevolg van het instorten van hun maatschappelijk vertrouwde omgeving, de vader blijkt niet de verwekker te zijn. Op de meest onverwachte wijze kan deze kennis tot de kinderen komen en dan? De donoren hebben zich lang niet allen bekend gemaakt, zijn derhalve niet eenvoudig op te sporen, maar ook daar is inmiddels hier en daar een mouw aan gepast en bestaan "donor detectives" die op ingenieuze wijze op basis van geringe sporen, als een soort forensisch specialisten de vinger op de donor kunnen leggen. Kortom, een hoop wrijving in KID land.
Om toekomstbestendig te kunnen zijn is in 2004 wetgeving gekomen waarin werd bepaald dat anoniem sperma doneren via een KID polikliniek niet meer mag, kortom de donor is bekend bij de wensouders c.q. de donorkinderen die op de leeftijd van 16 jaar opening van zaken kunnen krijgen en de donor kunnen benaderen. Inmiddels zijn er derhalve donorkinderen na 2004 verwekt en bestaat ervaring in de afwikkeling hiervan zowel voor donoren als wensouders en donorkinderen.
Echter, heden wordt de wens geuit en zelfs tot in de tweede kamer besproken of die leeftijdsgrens niet helemaal moet komen te vervallen. Dat heeft wel heel ver gaande consequenties, dunkt mij.

Gevoelens van de donorkinderen

Sprekend over de kinderen die voor 2004 via KID werden verwekt is er een behoorlijk groot contingent volwassenen, veelal rond de 30 jaar oud anno 2023 die luidruchtig van zich laat horen via een besloten website op Facebook en via een openbaar toegankelijke podcast onder de omineuze naam "De kwak kwaakt". Het gaat daar vooral om onderling advies bij het vinden van "de donor" en om het verwerken van gevoelens van onvrede of vaak ook boosheid omtrent "de grote leugen", het nooit openlijk van de ouders hebben vernomen van het vaderschap dat genetisch buiten de familie ligt. Het is ook nogal wat wanneer je onverwacht te horen krijgt dat je vader je vader niet zou zijn. Je wereld stort in! Gesproken wordt van "De grote leugen". Enig begrip voor de situatie van de vaderfiguur in het gezin zou toch wel op zijn plaats zijn, toch? 

Maak je bekend als donor

Wanneer je, al dan niet in je jongere jaren, anoniem KI-donor bent geweest, meld je dan, voor het te laat is. De nakomelingen van je altruïstische daad doe je er zo'n groot genoegen mee, het is voor hen een levensvraag waarop ze zo graag antwoord willen krijgen. Ik geef toe dat het resultaat hooguit een kennismaking met een ouwe vent betekent, maar desalniettemin het antwoord op een levensvraag. Voldoe daar aan, zal niet altijd simpel zijn en kun je vanuit je eigen vertrouwde omgeving weerstand verwachten, maar neem je verantwoording en meld je bij FIOM of bij Myheritage, zet je schrap en stel je in op een mogelijke kennismaking. Dat zal overigens niet altijd gebeuren, sommige donoren hebben na jaren nog geen melding gekregen. Ga in ieder geval zonder al te hooggespannen verwachtingen het proces in.

De eerste ontmoeting met een donorkind

Even uit mijn eigen ervaring puttend weet ik nog goed hoe ik de aankondiging van mijn eerste "match" heb ervaren. Ik was toch best een ervaren vader, had vier inmiddels volwassen kinderen, maar was best ontdaan van het e-mailtje dat ik kreeg van FIOM: "er is een match", schreeuwde ik uit naar mijn partner, die dan ook niet begreep waar ik het over had. Het proces dat door FIOM werd ingezet was fantastisch, ik zou iedere donor wensen dat de eerste "match" via FIOM wordt gevonden. Zij omringen het kennismakingsproces met zoveel zorg dat de emotie voor donor en donorkind goed te hanteren is. Zo'n eerste kennismaking is nogal wat hoor, althans was het voor mij. Voor een donorkind is het natuurlijk altijd een eerste en dan ook enige kennismaking met zijn of haar donor. 

Heel anders gaat dit kennismakingsproces indien de match wordt vastgesteld via ftDNA of Myheritage, de grote Amerikaanse, technisch perfecte uitvoerders van DNA analyses en verwantschap kwesties. Plompverloren krijgen donor en donorkind, inclusief siblings de uitslag dat er een nieuwe verwant is gevonden, hetzij zoon/dochter voor de donor, hetzij zus/broer voor de andere donorkinderen. Het is dit proces waarin terughoudendheid en rust moeten worden ingebouwd is inmiddels mijn ervaring. Laat het initiatief bij voorkeur over aan het donorkind zelf. Via de website van de organisatie kan wederzijds contact worden opgenomen. Neem daarvoor de tijd, ga eventueel wel een eerste kennismakingsproces in via e-mail of facebook, maar stel een fysieke ontmoeting uit met minstens 2 weken. En laat vooral weten dat je open staat, maar rustig aan om de gemoederen te bedaren. Is er sprake van ongeduld, kun je eerder de telefoon ter hand nemen, maar de eerste ontmoeting even de tijd geven. En stel natuurlijk je eigen grenzen aan wat je wenselijk acht voor het vervolg, maar dat hoef je niet bij de eerste aftrap te doen, komt vanzelf later ter sprake.
Je kunt overigens van alles verwachten, de donorkinderen gaan soms de analyses in zonder dat ze de donor willen leren kennen of zelfs niet weten dat ze donorkind zijn, de merkwaardigste casus zijn al gepasseerd. Zit daar niet mee, maar bespreek het met andere donoren, bijvoorbeeld via de website voor KI donoren. Priamos.nl  is door ervaren donoren opgezet om bij dit soort vragen bij te staan. Het vervolg van de kennismaking is uiteraard afhankelijk van de mate waarin het donorkind geïnteresseerd is in de donor en omgekeerd ook. Neem rustig de tijd, stel de verwachtingen niet te hoog, ken je grenzen en maak die ook duidelijk. 

Miskend CO2 effect

 Het volgende heb ik voorgelegd aan de hoofdredacteur van het blad van de Nederlandse Entomologische Vereniging, waar ik al heel wat jaren lid van ben.

Tijdens het wandelen door natuurgebieden - mijn grote liefhebberij - valt het mij jaar na jaar op dat het aantal insecten enorm vermindert. Dit jaar is het werkelijk in en in triest om te constateren dat de bloeiende hagen langs de paden en sloten hun bloesem tentoon spreiden en dat er vrijwel geen insect gebruik maakt van het lekkers dat wordt aangeboden. En dat niet alleen in door landbouw gedomineerde gebieden maar eveneens in ver van landbouw afgelegen plekken, dus zonder "gewasbeschermings chemicaliën", vroeger minder eufemistisch als landbouwgif aangeduide vuiligheid.
Bij mij rijst het gevoel dat er meer aan de hand is en dat het probleem wel eens systemisch kan zijn en (mede?) veroorzaakt wordt door de sterk toegenomen (40%) concentratie CO2 in de atmosfeer. Ademhalingsfysiologie van de insecten is voor mij onbekend terrein, maar naar ik weet spelen zowel O2 als CO2 een rol in de regulatie en die kan voor insecten anders zijn dan voor de mens en andere "hogere" diersoorten. Weet iemand in de vereniging hier meer van?
In NL ken ik slechts 1 gebied dat ver genoeg van landbouwgebied afligt om als "schoon" te kunnen worden betiteld, Schiermonnikoog, weet jij of iemand anders uit de vereniging of daar ook zo'n enorme neergang van de hoeveelheid insecten sprake is? 
Ik zou deze opmerkingen en vragen willen neerleggen in onze vereniging, is dit iets voor een ingezonden brief in ons blad, of weet jij zelf een antwoord op mijn vragen/hypothese?

Bijna per kerende post kreeg ik een vriendelijk, zeer genuanceerd en ter zake kundig antwoord:

Je stipt natuurlijk heel wat aan en het onderzoek naar trends bij insecten staat nog in de kinderschoenen, aangewakkerd door enkele eerste publicaties. 'We' weten er gewoon nog erg weinig van. Wel zijn er veel instanties mee bezig. Naturalis, EIS, Radboud Uni, etc 

Het onderzoek richt zich idd ook op gifstoffen, maar ook op datasets of er wel een trend is (te meten), het meten van diversiteit (oa. automatisch, zie Diopsis) en hoe natuurlijk landschap(selementen) insecten bepalen. Op termijn gaan hier natuurlijk allerlei resultaten uit komen. Ik denk dat je het beste overzicht krijgt door de EIS-nieuwsbrief bij te houden.

Wie je specifiek kunt vragen voor O2/CO2 en insecten weet ik niet.

Ook veldentomologen op Schier ken ik niet.

Grote moeilijkheid is dat er zo veel insectengroepen zijn, dat er nooit algemeen geldende resultaten uit zullen komen. Bij zeer veel insectengroepen zien we de diversiteit juist toenemen (niet biomassa of talrijkheid, daar weten we vaak niks van), zuidelijkere regio's zijn nu eenmaal rijker aan soorten en wij gaan steeds meer lijken op landen ten zuiden van ons. Een groep waar ik aan werk, de hooiwagens, hebben een spectaculaire toename in soortenrijkdom vertoond de afgelopen 20 jaar. Groepen met minder goede verspreiders kunnen mogelijk alle veranderingen niet bijhouden en een dergelijke trend juist niet vertonen. Soorten van water en oud bos lijken het wel goed te doen, door resp. kwaliteitsverbetering en meer dood hout. Soorten van grasland en heide doen het juist weer heel slecht, door resp. intensiever gebruik en stikstofdepositie. 

Dus ja, hier zullen wel nooit algemeen geldende trends en oorzaken uit komen....

Zelf heb ik ook altijd het vermoeden dat fijnstof ook wel eens een heel belangrijke bedreiging voor insecten kan zijn. Het is voor de mensen al zeer schadelijk, dus voor insecten met hun tracheeën en kleinere vaten ongetwijfeld vast ook. Maar ook daar weten we (nog) niks van....

Heel veel vragen dus en ik denk (helaas) niet dat er zomaar iets te achterhalen is bij een simpele vraag of er op Schier nog veel insecten worden gezien...

PS
Inmiddels is er in "FTM", "Follow the money" een artikel verschenen dat een heel ander licht doet schijnen over deze problematiek. Het is buitengewoon waarschijnlijk dat de hele teloorgang van het insectenrijk wordt veroorzaakt door de vergiftiging van het milieu met de zgn. neonicotinoïden, dus door de agrochemie geproduceerd landbouwgif dat in grote hoeveelheden door het agrarisch industrieel complex over de aarde wordt verspreid. Hier de link naar dit bijzonder informatief artikel.

Nogal sterk veranderd

 

Een stukje nieuwe natuur rond de Sloterplas

Voor vandaag had ik van mijn bucketlist "een rondje Sloterplas" geplukt om vandaag te gaan lopen. Het betreft een fors kunstmatig meer dat gebruikt is om zand op te zuigen dat vervolgens werd gebruikt om de nieuwbouw van Slotermeer en de andere tuinsteden van Amsterdam in de jaren 50 van de vorige eeuw mogelijk te maken. Die plas ken ik derhalve al vanaf mijn jeugdjaren, heb daar gezwommen en het heeft veel herinneringen die ik vandaag wilde gaan ophalen. En vele daarvan schoten mij inderdaad te binnen ondanks dat ik vrijwel niets meer kon herkennen zo sterk was alles veranderd. Wat mij heel positief opviel was de natuurontwikkeling. Op heel veel plekken was de natuur met rust gelaten waardoor een buitengewoon gevarieerde flora was ontstaan.
Zo rond mijn dertigste toen ik nog maar pas bij Anneke was ingetrokken en ik nog rookte en veel te weinig bewoog en ongezond leefde hebben we een keer de Sloterplas gerond en dat haalde ik nauwelijks. Vandaag was het geen enkel probleem, het was een kleine 7 km en na het rondje heb ik dan ook uitgebreid de plekken bezocht waar ik op school had gezeten, het HLW, mijn middelbare school en Sanguin, vroeger het CLB waar ik een belangrijk deel van mijn wetenschappelijke tijd heb gewerkt. Vooral dat HLW was onherkenbaar. Toen ik daar als twaalfjarige naar school ging was er nog niet eens een stenen gebouw, we kregen les in houten noodgebouwen, de babyboom had voor een explosie aan jonge mensen gezorgd. Na een paar jaar werd de nieuwe school geopend, maar nu was het geheel wel vijf keer zo groot geworden, paste niet eens op 1 foto. Ook het medisch complex daar op de Plesmanlaan, AvL, Sanguin en het Slotervaart ziekenhuis, het kan niet op zo uitgebreid en kolossaal allemaal. Na 10 km ging ik weer huiswaarts na een prettige herkenningsdag in dit zo veel befietst en bezocht gebied. Een volgende keer ga ik de andere kant op, naar de heemtuin waar mijn oude vader veel plezier heeft beleefd aan vrijwilligerswerk aldaar. 

Moederdag 2023

 Roos werd vandaag in het zonnetje gezet, d.w.z. haar zoons besteedden aandacht aan haar door resp. bij ons op de koffie te komen resp. te bellen. Douwe en Anna kwamen op de koffie en bleven ook een boterhammetje lunchen. Was genoeglijk om hen weer eens te ontvangen en te spreken, Anna had wat lekkers gemaakt als kadootje vanwege moederdag. Tycho belde toen wij 's-middags aan de wandel waren gegaan en op "ons bankje" bij het strandje zaten te genieten van het bos.
Toen we terug waren van de wandeling was het inmiddels zo laat geworden dat er gegeten moest worden en dat werd een ouderwetse uitsmijter met de heerlijke ham die Roos had ingeslagen om de asperges mee te omwikkelen. De asperges gingen overigens mee naar Wijhe. Het restje van de moederdagtaart die Roos bij de banketbakker had gekocht bleef voor mij achter evenals een stukje van de heerlijke speculaas, eveneens van de banketbakker. Dat was dan de moederdag. Vanaf het balkon zwaaide ik Roos uit. Was weer gezellig geweest.

Dag van het Lied

 

Robbert Muuse en Micha van Weers

Als onderdeel van het Internationaal Liedfestival Zeist, dat inmiddels voor de 7e keer werd georganiseerd heeft onze vereniging, de VvhL haar jaarlijkse "Dag van het Lied", en als actieve leden gaan we daar dan ook naar toe. Het was prachtig weer, "echt weer om de hele dag binnen te zitten?!", nou ja tisnieaors. Het was de moeite waard. Het begon met optredens van jonge zangers, studenten aan het conservatorium Amsterdam. Ik was vooral onder de indruk van de duetten die zij naast solo aria's ten beste gaven. Na een korte pauze waarin we van het zonnige weer konden genieten een recital van Karolina Hartman met Maurice Lammerts van Buren aan de vleugel. Dat was aangenaam luisteren waarbij ik behoorlijk onder de indruk raakte van de subtiliteit waarmee Maurice begeleidde; dat gevoel zou 's-middags nog aanzienlijk toenemen toen ik hem op uitermate vriendelijke wijze in een masterclass zangers en pianisten hoorde bijstaan in de verbetering van hun zanguitvoering, chapeau!
Inmiddels voorzag het programma in een langdurige pauze waarbij wij op de fiets klommen en terug naar de Bilt gingen om te lunchen, daarna naar de masterclass als eerder genoemd. Vervolgens een fors recital van Robbert Muuse en Micha van Weers met liederen van Joodse componisten, poeh, wat een zwaar programma voor de uitvoerenden, maar ook voor mij hoor, complimenten.
We gingen na afloop van het middagprogramma opnieuw naar de flat voor het avondeten dat ik snel op tafel wist te toveren. We konden makkelijk met bus 58 terug naar Zeist voor het avond recital van Ema Nikolovska met Wolfram Rieger aan de vleugel. Liederen van Brahms en een hartewens van de zangeres om uit te kunnen voeren, het twintig minuten durende jeugdwerk van Franz Schubert,  "Leichenphantasie", dat hij op 14-jarige leeftijd componeerde op een droevige tekst van Schiller. Roos ging op mijn advies alvast terug naar huis, ze was uitgevloerd na deze intensieve dag.
Ik had nog de energie voor het programma na de pauze en was vooral nieuwsgierig naar het programma met liederen van Schumann, waaronder "Erstes Grün", maar verder allemaal voor mij onbekende liederen. Na een langdurig en inmiddels merkwaardig gebruikelijk staand applaus en toegift ging ik onmiddellijk naar de bushalte waar ik de bus keurig voor m'n neus weg zag rijden. De volgende ging pas over een half uur. Ik besloot om even stevig aan de stutten te trekken om de hele dag stilzitten enigszins te compenseren en kwam uiteindelijk op een bushalte war ik de laatste 10 minuten ging wachten. Daar kwam ik in gesprek met een tweetal andere muziekliefhebbers die naar een concert in een kerkje daar in de buurt waren geweest. 
Roos was inmiddels enigszins uitgerust en we dronken nog een kopje thee resp. een glaasje wijn.

75 jaar

 Vanaf vandaag ben ik op en top een bejaarde, voel het ook wel in m'n conditie, mijn maximale wandelafstand is zo langzamerhand verminderd tot 15 kilometer op een dag en dan moet ik tussendoor zeer regelmatig "even zitten" en kom ik sowieso bijna strompelend op de eindbestemming. Vergeetachtigheid is mijn deel geworden en piano spelen of zingen gaat echt niet meer. 
De dag begon heel vroeg met WhatsApp berichten van Jan en Thea, broer en schoonzus en ging redelijk door met Peter en Jessica, Martijn en Margot uit Indonesië en Asbjörn uit Londen, en nog vele anderen, ik werd bepaald niet vergeten har har. Iedereen wenste me een prettige dag, die overigens verliep zoals vrijwel alle vrijdagen, d.w.z. bezoek aan de markt en aan de zuivelboerderij. Roos ging naar de telefoonwinkel om haar telefoon op orde te krijgen, die was afgelopen maandag door de hond van Mariska in het ongerede gebeten, maar kon hersteld worden terwijl Roos al een nieuw exemplaar zelf op orde had gekregen.
Het betrof dit jaar natuurlijk een kroonjaar en velen vroegen of ik het groot zou aanpakken, maar dat feest was al gevierd op 19 maart toen op Hugo na al m'n kinderen hier bij mij thuis waren en ik een topdag had voor m'n gevoel. Ook was ik al door Roos gefêteerd met de mogelijkheid om in Peize op een antiek kerkorgel te mogen spelen als verjaardagsgeschenk. Buurvrouw Karin had een fraai boeket bloemen voor me om de dag te sieren, nou ja, als gezegd, ik was bepaald niet vergeten. Er lagen zelfs nog drie verjaardagskaarten in de bus,

De Japanse tuin

 

Fraai doorzichtje in de Japanse tuin

Vanuit Zwolle heb je een uitstekende treinverbinding naar den Haag, dwars door de NOP en Flevoland, via Schiphol. Daar hadden we vandaag afgesproken voor een bezoek aan de Japanse tuin. Roos had er vaak over gesproken dat deze bezocht moest worden, de tuin met de karakteristieke feeërieke bruggetjes en de zorgvuldig gesnoeide en geplaatste bomen en struiken. Toen ik aankwam in den Haag CS zag ik Roos al staan speuren of ze mij kon ontwaren tussen al die mensen en even later liepen we door het Haagse bos richting Clingendaal waar dit fraais deel van uitmaakt. Een stevige houten deur met toezichthouder voorkomt dat honden, fietsers en het aantal bezoekers in de hand wordt gehouden. Een serene rust kenmerkt dan ook dit stukje schoonheid te midden van het drukke stadsleven.
Roos had niets te veel gezegd, het was een groot genoegen om in deze kruimel kunstmatige natuur rond te lopen en te genieten van de serene schoonheid; waterpartijen, tempeltjes, kunstwerken en anders ogende optrekjes pasten zo harmonieus bij elkaar, het was een lust voor het oog.
Na een klein uurtje gingen wij verder door park Clingendaal en op een bankje van het uitzicht genieten. Inmiddels liep het tegen etenstijd en gingen we de stad weer in om te gaan eten bij het besproken Libanees restaurant. Prettige bediening en uiteindelijk een gezellige drukte, het was maar goed dat we hadden gereserveerd.
Weer thuis op de flat aan de koffie en afwachten tot de klok van twaalven die mijn 75e verjaring zou aankondigen. Net als 50 en 25 jaar geleden ging ik op dat tijdstip op het balkon staan om dat moment te beleven en wat te mijmeren. Daarna was het de hoogste tijd om te gaan slapen. De eerste keer was in 1973 toen ik nog met Lien in de Jan Hanzenstraat in Amsterdam woonde en de tweede keer in 1998 in de Hoflaan in Bilthoven en dan nu 2023 in de Bilt; zal ongetwijfeld de laatste keer zijn geweest want de 100 jaar hoef ik niet zo nodig te gaan halen.

Afwisselend Amstelveen

 

Knikkend nagelkruid

In de jaren zeventig hebben Lien en ik een aantal jaren in Amstelveen gewoond, een wat deftige voorstad van Amsterdam in die jaren, en nog steeds kon ik vandaag constateren. Het is voorjaar en Amstelveen kent het "J.P. Thijssepark", een goed onderhouden, grote heemtuin aan de rand van het Amsterdamse bos. 
Het was meer dan veertig jaar geleden dat ik in dit fraaie natuurpark was geweest en gezien de schoonheid van de maand mei had ik het voor deze maand op de "shortlist" geschreven, een nieuw initiatief, gewoon een klein blaadje papier waar ik m'n wandel en bezoek impulsen op zet.

Mooi surrealistisch werk

Was snel en makkelijk te bereiken vanuit de Bilt met OV en zo liep ik vanmorgen vroeg al langs de Emmalaan in Amstelveen waar ik - als ik me goed herinner - nog veel langer geleden, in het jaar 1965 in de groentijd ben geweest in de initiatietijd waaraan ik uiteindelijk mijn lidmaatschap van het dispuut PROIRA heb te danken. Was ik dus nog veel langer voor het laatst geweest har har.

Ovartaci.

Het Thijssepark was inderdaad van de schoonheid die ik verwachtte, met allerlei verschillende plantensoorten maar ook vogelgezang. Langzaam slenterde ik alle paden langs en liet mijn ogen de kost doen. Knikkend nagelkruid trok mijn aandacht, zag ik ooit met Anneke aan de oevers van een bergbeek in Frankrijk, bij "les cascades du Hérisson". 
Toen ik het hele park had gezien ging ik op geleide van Komoot richting Cobra museum en kwam daarbij langs een 17e eeuwse "banpaal" van Amsterdam en even verderop langs "de Braak", een tweede prachtig beheerd natuurpark. En uiteindelijk het Cobra museum, museum voor moderne kunst. Was ik ook al een poos niet geweest. Er was een groot opgezette tentoonstelling met uitsluitend inbreng van de Deense kunstenaars in het kader van het 75-jarig bestaan van de internationale kunstenaars beweging met de naam CoBrA van Copenhagen, Brussel en Amsterdam. Ik was onder de indruk van menig werk, met name de surrealistische schilderijen. De wonderlijke figuren van de hand van Ovartaci, de geestelijk gestoorde persoon die een zeer groot gedeelte van zijn/haar leven in een psychiatrisch ziekenhuis doorbracht en daar fascinerend werk heeft geproduceerd

Gek met beestjes

 

Kleine kinderen rond de
vaas met kikkervisjes

Een oude foto van mijzelf, als klein kind met een visnetje bij de sloot staat me nog zo bij, helaas staat die niet in een van mijn fotoboeken dus betreft het slechts een herinnering aan die oude foto. Daar moest ik wel aan denken vanmorgen toen ik van Arja foto's kreeg van haar kinderen rond een bloemenvaas met kikkervisjes en een foto van Morris met visnetje op weg naar de grote vijver achter hun huis. Ik had die oude foto van mijzelf in een collage willen invoegen in deze blog, maar met moeder zijn ook de fotoboeken niet meer hier.

Morris op weg naar de vijver

Niet te geloven in een stad als den Haag dat daar nog zo veel natuur is ingebreid in het woongebied. De kinderen genieten daar duidelijk van. Naar ik vermoed begint Evi daar nu als dametje wat te oud voor te worden maar die kon als kleintje ook zo lekker met beestjes als wormen en kevers bezig zijn. En dan nu de jongetjes. Leuk om te zien.

Een wielewaal gehoord

 

Mooi doorkijkje onderweg

Vorige week, terwijl ik op het perron stond te wachten om in te checken binnen de tijd van mijn Dalvrij abonnement kwam ik in gesprek met een mevrouw die, gezien de rugzak en wandelschoenen een collega wandelaar was. En inderdaad, ze vertelde mij over een wandeling die ze de vorige dag had gemaakt met haar man, nota bene ooit bevriend geweest met de bekende boswachter Bert Bos en dus vogelkenner, dat ze bij de NS wandeling van Culemborg naar Beesd een wielewaal hadden gehoord. Nou, dat was voor mij alle reden om zo snel mogelijk, en dat was vandaag, de wandeling, zij het in de omgekeerde richting van Beesd naar Culemborg te lopen. Het zou voor de hand hebben gelegen dat we dat gisteren na afloop van het concert hadden gedaan, maar dat kwam vanwege de tijd niet uit. 
Vanmorgen ging Roos eerst naar de bloemenzaak om een bloemstukje voor Mariska en Gideon te kopen; zij gaat vandaag naar Heesch bij Mariska op bezoek in het kader van het aanstaand huwelijk waarbij onze aanwezigheid helaas niet zo gewenst is helaas. Heel begrijpelijk hoor, het gebeuren rond het KI-donorschap ligt helaas nog steeds bij velen erg gevoelig. Maar we wilden uiteraard wel iets voor het bruidspaar betekenen, waarvan acte. Het bezoek liep een beetje wonderlijk af begreep ik; de hond had Roos' telefoon te pakken gekregen en die als een bot van de slager behandeld, jammer maar helaas. 
In die tussentijd liep ik overigens van het piepkleine station Beesd langs een aantal boerenwegen, de track die Roos voor mij had uitgezet in Komoot. Mooi boerenlandschap en al snel het landgoed Mariënweerd dat werkelijk verrassend was. Paden en wegen door ouderwets boerenlandschap met zelfs bloemetjes in de weilanden maar ook met Roundup behandelde perken tussen de fruitbomen (hoef ik dus ook niet meer, net als aardbeien van vaderlandse bodem). En op zeker moment, ja hoor, het verrassend geluid van de wielewaal, in duet met een koekoek. Ik nam voor Roos een geluidfragment op dat ze dus voorlopig helaas niet kan afluisteren vanwege haar telefoon problemen.
Ik maakte de 10 km af en kwam in Culemborg na een heerlijke wandeldag.

Verrassend Culemborg

Stadhuis Culemborg

We konden vanmorgen rustig aan doen, Roos had een concert met een aantal wereld premières van composities van haar bekende componisten waaronder natuurlijk Jan-Peter de Graaff. De zaal was tot mijn opluchting uitverkocht dus hoefde ik het concert niet bij te wonen; net als moderne schilderkunst kan ik veel moderne muziek evenmin waarderen en vind ik het zonde om daar een zonnige middag aan op te offeren. Wel sprak ik met Roos af dat we vanuit Culemborg een wandeling zouden maken. Dus in de loop van de ochtend ging ik eveneens richting Culemborg en liep langs een door Roos geconstrueerde track naar de plek waar het concert had plaats gevonden. Inderdaad een verrassend leuke plaats dat Culemborg, met een groot autovrij gebied, mij altijd bijzonder aangenaam!

Onder de spoorbrug

Roos was nog druk in gesprek en stelde mij voor aan een van de componisten en ik groette ook Jan-Peter even kort en liet haar daarna nog even in haar muzikale habitat. Ik ging even verderop op een bankje van de rust van Culemborg genieten. Daarna maakten we een wandeling langs de Lek door de uiterwaarde, bijzonder landschap hoor. We kwamen weer door het centrum van Culemborg terug en scoorden nog een lokaal gemaakt ijsje van bijzondere kwaliteit. Een volgende keer gaan we hier ook eten vermoed ik zo, maar nu gingen we naar de flat waar nog een maaltijd op ons stond te wachten. 

Een verrassing!

 

Gezellige verjaardagsvisite bij dochter Arja

Precies 8 jaar geleden waren we deze dag met vakantie op Lesbos, de dag dat kleinzoon Sjoerd werd geboren. Hij vraagt af en toe of ik een keer op z'n verjaardag wil komen en dat leek ons vandaag eens een mooie gelegenheid. Dus geheel onverwacht kwamen wij aan bij het feestende gezin met vrienden en een heel stel kleine kinderen. Arja was zichtbaar verrast door onze komst en verontschuldigde zich haast omdat ze ons niet had uitgenodigd: "ik dacht dat jij niet aan verjaardagen deed", zei ze terecht. Maar het laatste half jaar ben ik zelfs al eerder naar 2 verjaardagen geweest; vind het op z'n tijd wel gezellig hoor en nu zeker met allemaal onbekenden. De enigen die Roos en ik kenden waren Loek en Wilma, de ouders van Walter, verder vrienden. Beetje praten en wat tutten met de kleinkinderen, Gijs kwam lekker bij ons zitten en liet zijn kunsten op YouTube zien. Morris herkende me niet eens maar sprak met Roos over de grote gebeurtenis in Blijdorp, het overlijden van de grote Gorilla man, Bokito. Sam met z'n grote kinderogen was weer ondeugende dingen aan het doen. Walter hielp mij desgevraagd van een probleem met m'n telefoon af. We namen afscheid en gingen nog even de stad in, we wilden eigenlijk eten bij het Indisch restaurant waar we vroeger wel eens langs gingen, was nu helemaal volgeboekt. Maar op de markt was een klein tentje waar we Indonesisch voedsel konden eten, een overheerlijke Gado Gado. Dus op gammele stoeltjes met fraai uitzicht op Neerlands machtscentrum hebben we uiteindelijk heerlijk gegeten.

Met Cyria naar de nachtegalen

 

Habitat van de nachtegaal

5 mei is niet alleen maar bevrijdingsdag maar ook het hoogtepunt van het nachtegalenzangfestival, aldus Ab. Daarom had ik Cyria met klem verzocht wat ruimte te houden rond die datum om naar dit festival te gaan luisteren. Haar voorstel betrof 5 mei en het traject van Castricum naar Egmond aan Zee. Van dat laatste gebied weet ik inmiddels dat daar wel de elite van het zanggezelschap der galen haar kkunst ten beste geeft dus dat voorstel sprak mij wel aan ondanks de 16 km die daarmee gepaard zou gaan. Nu mijn 75e verjaardag nadert lijkt het wel of de jaren steeds zwaarder beginnen te tellen; mijn actieradius neemt behoorlijk af. Maar vandaag heb ik het gered!
Want volgens afspraak was ik rond half elf op station Castricum en waren we direct in de duinen beland. Fraai, bekend landschap, het gebied waar mijn vader en moeder graag kwamen en wandelden. Het was dan ook geen verrassing toen daar de "Johanna's hof" opdoemde, waarvoor ik Cyria uitnodigde om een versnapering te nemen, overigens tot haar verbazing omdat ik nooit iets van de horeca wilde weten. Ach, die weerstand wordt ook minder bij het ouder worden merk ik, het heeft ook wel wat en hier bij de Johanna's hof natuurlijk extra omdat ik hier vroegig zo vaak ben geweest met de familie. De 70e verjaardag van m'n vader was hilarisch. De kleinkinderen wisten dat de kaarsjes op de taart niet konden worden uitgeblazen, maar mijn broers en ik wisten van niks. Dus opa, mijn vader dus, aan het blazen en telkens gingen die kaarsjes weer branden; ik was stomverbaasd en de kleinkinderen maar lachen; ze hebben het er nog wel eens over na 30 jaar.
Na een heerlijk gebakje bij een beker chocolademelk gingen we verder en kwamen nu in nachtegalen land, de duinen van Egmond met laag struweel waar nachtegalen bij voorkeur vertoeven. Alom de prachtige trillers van deze zangertjes. Dit is toch wel het beste gebied vermoed ik zo, dus volgend jaar weer.
Er stond een bus naar Castricum op het busstation te wachten, helemaal makkelijk, Cyria kon zo de auto weer pakken en ik had perfecte aansluiting naar Utrecht. Roos zat al met een maaltijd klaar op me te wachten. Ze was gisteravond expres al naar de Bilt gekomen omdat mijn verrekijker nog bij haar lag. Die hadden we vorig weekend vergeten om uit haar rugzak te halen na het bezoek aan de opera.