08 april 2017

Ivans oorlog

Het boek "Ivans oorlog", met als ondertitel:  "Leven en dood in het rode leger, 1939 - 1945", van de hand van Catherine Merridale ben ik gaan lezen op aanwijzing van Marcel Krielaars die dit boek noemde in zijn recente beschrijving van zijn bevindingen in Rusland a.d.h.v. een reis die hij in dit reusachtige land had gemaakt in de voetsporen van Anton Tsjechov: "Het brilletje van Tsjechov".
Het boek van Merridale is zo verschrikkelijk dat ik het meerdere keren van mij heb moeten werpen; ik hield het gewoon niet vol om over de ellende van het Russische volk te lezen en met name de ellende van de soldaten, door Merridale samengevat met de werknaam "Ivan". De gruwelen die men elkaar heeft aangedaan; het Stalinisme was een gruwel voor de eigen bevolking; de Nazi's hebben zich "beestachtig" gedragen; het rode leger was in het begin helemaal niet toegerust om de technisch vervolmaakte oorlogsmachine van Duitsland te weerstaan. De barre Russische winter en de verdere weersomstandigheden in combinatie met de enorme afstanden en uiteindelijk het organisatietalent van de legerleiding nadat de communistische partij zich minder met de organisatie inliet deden de kansen keren. Wat wij hier in het Westen niet realiseren, waarschijnlijk ook door de westerse propaganda is dat het de Russen waren die het leeuwendeel van de oorlogsinspanningen hebben geleverd; 70% wordt genoemd. En dat heeft Ivan geweten; onwaarschijnlijk hoeveel leed hier is geleden.
Nadat de kansen keerden ging de beestachtigheid de andere kant op; de grens met Hongarije werd overschreden; Ivan was verbaasd hoeveel beter het er hier uitzag dan in de zo geprezen Heilstaat waar zij vandaan kwamen. Maar daarna hoe zij als beesten tekeer gingen in het veroverde Duitsland; vrouwen en meisjes waren de slachtoffers; ik kon niet meer verder lezen. Wat de mensen elkaar kunnen aandoen; het is niet te geloven.
Ik gebruikte tot twee keer toe het woord "beestachtig" maar beschouw dat gewoon als beledigend voor beesten; dit doet geen enkele diersoort welke andere diersoort, laat staan de eigen soort aan.
Ik heb veel over oorlog gelezen, maar dit boek spant de kroon wat wreedheid betreft samen met de boeken over de vernietigingskampen.


Geen opmerkingen: