Boek III van Livius

 Die eerste tien boeken van Livius over de stichting van de stad Rome waren voor Machiavelli aanleiding om voor zijn vorst een verhandeling te schrijven, "Discorsi" waarmee hij deze oude geschiedenis die zo punctueel, zij het hier en daar fors aangedikt werd vastgelegd gebruikte als basis voor goede raad. Die eerste tien boeken zijn nog niet zo gek lang geleden nog eens prachtig vertaald in het NLs en verschenen onder de titel "Zonen van Mars"; ik heb deze "pil" tot verbazing van velen, zeker van de jongere generaties al meerdere malen gelezen en ook heden ben ik daar weer in bezig. En dan kom je in het jaar 460 BC en later en dan zie je een verwarring onder het Romeinse volk die meermalen bijna tot hun ondergang leidt, maar telkens is het weer de rede van een groot politicus die het verstand doet weerkeren. 
Ik zie die tijd van grote verwarring ook heden, zowel in ons eigen land als zelfs op wereldschaal. In eigen land mis ik inderdaad de reden, consistent hoog kwalitatief beleid en een bevolking die dat ook draagt zoals in de 50er 60er jaren wel het geval was. Wonderlijke verschijnselen als het ter discussie stellen van wetenschappelijk onderzoek en samenzweringstheorieën die nergens op zijn gebaseerd, maar vooral ook  het ontbreken van vertrouwen in degenen die we zelf hebben gekozen om "ons" te vertegenwoordigen, wellicht ook door het ontbreken van kwaliteit bij degenen die zich verkiesbaar stellen; een keerpunt lijkt met de intrede van twee hoogstaande wetenschappers in het huidige kabinet, nu nog het weerkeren van het vertrouwen en consistent hoog kwalitatief beleid. 
Bij die Romeinen kwam het verstand merkwaardig telkens weer terug wanneer het volk ten oorlog moest trekken hetgeen destijds vrijwel jaarlijks aan de orde was; ik hoop toch niet dat de oorlog in Oekraïne ook die opschudding van de chaos moet gaan veroorzaken maar dat voordien het gezond verstand zal terugkeren.