Paustovski en nog meer rusland

Op mijn stapel met "nog te lezen boeken" lag al enige tijd een boek van de mij tot dat moment onbekende Russische schrijver Konstantin Paustovski met de omineuze titel: "Begin van een onbekend tijdperk". Het boek bestaat uit verschillende autobiografische verhalen, spelend in de eerste jaren van de Russische revolutie, de oktober revolutie van 1917, nu 100 jaar geleden. Een dramatisch gebeuren; een massaal kolkende sociale beweging in een reusachtig land dat zich van de ketenen van een autarkisch regeringssysteem wilde ontdoen, en terecht! Al lezend verzuchtte ik vaak: "dat arme Russische volk", het is nogal wat wanneer de geest uit de fles is en de opgekropte woede een uitweg moet vinden; hoe het beginproces verliep, daarover krijg je een klein beetje idee wanneer je dit boek leest. De ene gruwel na de andere berokkent de bevolking leed; de ene factie rolt over de andere heen. Uiteindelijk trekken de Bolsjewieken aan het langste eind. We weten hoe het communisme zich ontwikkelde en in de 80er jaren tot een eind kwam.
Verder las ik toevalligerwijs een ander boek over Rusland, van de hand van Marcel Krielaars, het eerder in deze Blog genoemde boek: "Het brilletje van Tsjechov" en ook dit boek schetst een beeld van een moeizaam voortploeterende bevolking.
En dan de prachtige opera Prins Igor die we onlangs mochten genieten in de Opera van Amsterdam; prachtige Russische muziek; een heldhaftig verhaal maar dat ook met veel lijden gepaard gaand. Het lijkt wel een beetje bij de Russische cultuur te horen. Want ook de schilderijen van de Peredvizhniki die ik afgelopen zaterdag voor de tweede keer mocht aanschouwen stralen zelden vrolijkheid uit.
Anna Karenina van Tolstoj en het boek "Duizend zielen", van Pisemski dat ik jaren geleden heb gelezen schetsen het beeld van Rusland in de 19e eeuw; grote armoede en lijfeigenschap naast een bezittende en overheersende klasse. Dat er iets moest gebeuren was duidelijk, maar de oplossing ligt kennelijk niet voor de hand in dat reusachtige land.