24 augustus 2014

Een "nieuwe Wolkers"

Tot m'n dertiger jaren was ik een grote fan van schrijver Jan Wolkers; vooral Turks fruit en Brandende liefde vond ik geweldig, maar zijn eerdere boeken heb ik zeker ook gelezen. Mijn vader had Jan Wolkers al vroeg in het vizier; zowel zijn eerste boeken als zijn vroege beeldhouwwerk (Leda en de zwaan te Zaandam geplaatst) kende hij.
Maar na mijn dertigste had ik het zo'n beetje gezien; Wolkers schreef ieder jaar een nieuw boek; het was mijn goesting niet meer zo en vanaf die tijd heb ik geen nieuw werk meer van hem gelezen.
Afgelopen vrijdag waren we op de markt en gingen we even naar de bieb; ik wilde een bepaald boek opzoeken en slaagde daar in met hulp van de bibliothecaresse; het nieuwe systeem moet je even door hebben en dan kun je het gewenste boek vinden; was me tot nu toe niet gelukt. Maar al zoekend viel mijn oog ook op het rijtje van Jan Wolkers en ik besloot om een boek te lenen dat ik nog niet eerder las of zo lang geleden dat ik het inhoudelijk was vergeten: "de Walgvogel".
Gisteravond ben ik erin begonnen en kwam tot pagina 200; vanmorgen voor en na het ontbijt ben ik verder gaan lezen en vanavond het laatste stuk en ik had het boek met z'n 400 pagina's uit.
Een goed geschreven, voortdurend boeiend boek, handelend over de tijd van de jonge Wolkers, ondergedoken in Leiden en werkend in het atelier, ongeveer het deel dat hij beschrijft in "Kort Amerikaans", maar nu vooral gelardeerd met een warme liefdesgeschiedenis die zeer abrupt eindigt wanneer de vader van het meisje, Lien genaamd erachter komt. Een oom Hendrik die van alles vertelt over Indië; een communistische buurman die hem een lesje maatschappijkritiek geeft; zijn vriendenkring.
Dan een wending in het verhaal dat hij niet onderduikt maar naar Indië gaat om Lien opnieuw te ontmoeten; een beetje gekunsteld onderdeel van het verhaal, maar het zij hem vergeven. Intussen beschrijft hij op bijzonder indringende wijze het leven van Jan Soldaat in Indië; hij doet dat met een bittere saus van maatschappijkritiek die mijns inziens heel terecht is; het ging zogenaamd om de bevrijding van het Indische volk, maar feitelijk natuurlijk om de opbrengsten van het wingewest!
Uiteindelijk gaat het verhaal wel erg op Turks Fruit lijken in die zin dat hij om een eind aan het boek te maken de hoofdpersonen laat sterven; de jaloerse echtgenoot schiet Lien dood en de hoofdpersoon schiet deze echtgenoot met een welgemikt schot precies tussen de ogen eveneens naar de volgende wereld.
Ik heb het 400 pagina's dikke boek in één adem, binnen 24 uur uitgelezen dus het hoeft geen betoog dat ik het bijzonder boeiend vond; iedere zin is raak, net als bij Nabokov of Thomas Mann.
Alleen is het mij een raadsel waarom het boek "de walgvogel" heet; komt nergens voor of ik moet eroverheen hebben gelezen.

Geen opmerkingen: