15 juli 2010

Mestkevers worden wat schaars

Jaren geleden werd ik tijdens een wandeling getroffen door een wat triest beeld. Ergens in de bossen op de Veluwe, op een breed zandpad waar ook auto's konden komen, lag een grote hoop paardenstront met daaromheen vele tientallen mestkevers die voor het merendeel waren doodgereden door passerende auto's. Maar er zijn meerdere factoren die de mestkever in zijn bestaan bedreigen, als vaak bij bedreigde insecten helaas, de landbouw. Chemische bestrijding van plaaginsecten doodt ook vaak nuttige insecten.
Vorige week maakten we een wandeling op de Veluwe, lekker over het Hulshorster zand. En daarbij kwamen we bij twee gelegenheden mestkevers tegen. Ergens op het pad lag een kleine hoeveelheid verse poep van een klein dier en daaromheen vele mestkevers en enkele op weg naar het keuteltje. De tweede gelegenheid was een grote hoeveelheid mestkevers die kennelijk al een tijdje bezig waren om een grotere hoeveelheid poep in te graven. Je zag nog wel de dekschilden van een tiental kevers en daaromheen liepen er nog enkele, maar de poep was duidelijk opgeruimd.
In het Houdringhe bos, in de buurt van de Bilt loopt een kleine kudde Lakevelder koeien rond. Een pracht gezicht met hun fraaie tekening van witte flanken met zwarte kop en achterhand; een schoonheid in het landschap. Echter, hun poep blijft gewoon liggen; er zijn geen mestkevers in dit bos?! Volgens deskundigen zou dat kunnen worden veroorzaakt door de anti-worm kuren die de koeien noodzakelijkerwijs krijgen; maar niet alleen de wormen, maar ook de nuttige mestkevers leggen hierdoor het loodje omdat het anti-wormmedicijn in de poep van de koeien terecht komt en daarmee de kevers of hun nakomelingen in de poep doodt.
Op de Strabrechtse heide loopt een kudde schapen die eveneens regelmatig moet worden ontwormd. Dat wordt gedaan in een jaargetijde dat de mestkevers daar geen of minder onder hebben te lijden: daar kom je gelukkig dan ook veel mestkevers tegen.
Kijk eens in de stadsparkjes, in plantsoentjes, waar vaak een grote hoeveelheid hondenstront ligt. Werd die maar opgeruimd door deze nijvere insecten. U zou verbaasd staan te kijken als u zou zien hoe snel dat gaat. Maar in stedelijke gebieden komt de mestkever al helemaal niet meer voor. Zou dat door de auto's komen die hen hebben plat gereden?

3 opmerkingen:

Azgrut zei

Ik heb het idee dit stuk al een keer gelezen te hebben. Kan het zijn dat je deze al eens eerder geplaatst hebt?

11Science zei

Ja, dat kan. Meestal plaats ik een Blog automatisch 'smorgens vroeg. Als er dan iets actueels is dat ik speciaal op die dag wil plaatsen dan verander ik achteraf de datum en dan verdwijnt de Blog weer even. Je hebt hem dus gezien vlak voordat ik hem verplaatste. Je leest de bijdrages dus trouw! Leuk hoor.

11Science zei

Van een deskundige vriend van mij het volgende bericht:

De materie rond antibiotica en bestrijdingsmiddelen in dierlijke mest is best gecompliceerd en ik weet ook niet alle in en outs. Wat betreft de doodgereden mestkevers; ik denk dat dit even vervelend is als alle vlinders, bijen, vliegen, libellen en alle overige insecten die in de gril van een auto of op aan de voorkant van een trein blijven plakken. Ook onder de poten van een kudde olifanten blijft niet veel heel. Je moet dus alles een beetje in perspectief zien. Naast onze grote mestkevers zijn er tientallen kleinere keversoorten die in mest leven. In schapen en koeienmest op de Strabrechtse Heide leven er naast de grote paarden en koeienmestkever (Geotrupus stercorarius) tientallen Aphodius soorten in de mest. Je moet daarvoor de mest eerst op zijn kop zetten om die te zien. Mestkever activiteit is niet altijd aan de buitenkant van de mest te zien al kun je vaak aan de kleine gaatjes in de mest zien dat er mestkevers in de mest aanwezig zijn. Hondenstront wordt tegenwoordig door houtduiven en kauwtjes opgeruimd. Door de grote hoeveelheid aan voedsel in de vorm van hondenstront zorgen deze vogels steeds meer voor overlast in de stad (geluid van kauwtjes en poep van de duiven). Overigens zitten er in de stad ook mestkevers en vliegenlarven in honden- en kattenstront maar ook honden en katten slikken tegenwoordig net zoveel medicijnen als hun baasjes. Leuk stukje. Het zet mensen in iedergeval aan het denken.