Moderne musea

"Hooien", van de schilder Lhermitte, van Gogh museum te Amsterdam

In een exemplaar van de Trouw dat ik in de trein vond stond een uitvoerig stuk over moderne musea, m.n. over het Scheepvaartmuseum in Amsterdam. Nu waren Roos en ik daar zo rond de kerstdagen nadat we met de werkgroep Kwadijkse Vlot weer eens een stuk van de rietlanden hadden helpen te beheren.  Inderdaad zo'n modern museum; het leek wel een kinderbewaarplaats. We dachten nog dat het door de vakantietijd kwam; er stonden zelfs hekken om het grote aantal bezoekers op gecontroleerde wijze naar binnen te geleiden. Wij hadden een museum jaarkaart en mochten direct doorlopen. Het viel mij ontzettend tegen; niets deed mij nog herinneren aan de intieme sfeer die het museum altijd had uitgestraald; overal kabaal, beeldschermen en een merkwaardige opstelling van dingen in glazen vitrinekasten, vrijwel op elkaar gestapeld. Boegbeelden met z'n tienen in een klein hokje; een heel stel van die fraaie messingkoperen instrumenten door elkaar. En knopjes om op te drukken. Dat was het voornaamste interessegebied van de talloze kinderen die daar rondliepen met ouders die ook geen idee hadden van wat er te zien viel. Een enorme interactieve video presentatie van de Amsterdamse haven; een driedimensionale presentatie van de logistiek in de haven. Het was allemaal imposant maar het had voor mij nog maar zo weinig van een museum. 

De directeur of de conservator van het scheepvaartmuseum kwam uitvoerig aan het woord in het stuk van Trouw; zij gaf aan dat ze bij de voorbereiding van de herinrichting overal haar licht was gaan opsteken, ook bij de Efteling. Ik zal mij erbij moeten neerleggen dat musea gewoon een heel andere opzet hebben gekregen, althans de niet-kunst musea. Want, enkele weken later was in het van Gogh museum, eveneens in Amsterdam en daar heerste de rust en weldadige sfeer als vanouds. Het was ook niet zo gek druk; alle tijd om rustig de schilderijen van al die meesters van de 19e eeuw te bekijken. Ik heb genoten. 
In mijn kinderjaren ging ik met mijn vader vaak naar een museum op de zondagmiddag. Ik herinner me nog de weldadige sfeer van het Tropenmuseum met uitstalkasten; vitrines vol met producten, kristallen, natuurlijke dingen als kokosvezel, inheemse kleding, hutten. sieraden, foto's, landbouw werktuigen enz. Heel interessant, maar ik denk niet dat je de huidige jeugd daar nog mee kunt "boeien", ik hoor ze al het door mij zo verfoeide woord "saai" noemen.