10 augustus 2022

DNA

 Wonderlijk goedje dat DNA. In mijn studententijd heb ik bij een practicum biochemie DNA moeten isoleren uit een bacteriekweek, zal wel E. Coli zijn geweest, de laboratoriumbacterie bij uitstek. Ik weet nog dat je de celwand moest lyseren, oplossen met een bepaald enzym - denk ik - en direct ontstond een merkwaardig samenhangende klont slijmachtig materiaal. Ik weet het allemaal niet meer zo precies, maar het was echt een gel; een materiaal waarin water was gebonden tot een soort stevig snot. Dan met twee glazen staafjes werd dat "spul" opgedraaid als een klos garen en gedroogd; bleef bijna niets van over; een beetje poeder. Merkwaardige gewaarwording. Het heeft de wetenschappers aanvankelijk ook moeite gekost om de functie van DNA te ontrafelen en dat bleek achteraf wel een heel cruciale te zijn; alle informatie die een organisme tot een organisme doen vormen is in dat DNA vastgelegd; zonder DNA geen organisme. 
En nu na pakweg honderd jaar na de ontdekking van DNA kunnen we er van alles mee waaronder verwantschap tussen mensen vaststellen. Als sperma donor word ik daar stevig mee geconfronteerd; de eerste keer dat een "match" werd vastgesteld, met donor dochter Mariska was nogal wat! Later maakte ik op die manier met in totaal 8 donorkinderen kennis en dat alles via dat DNA, dat ook nog eens van individu verschilt en afkomstig is van de voorouders; mutaties en cross-overs in dit bijzondere molecuul maken die individuele verschillen. Slechts identieke tweelingen zijn gelijk.
Maar via de organisatie Myheritage krijg ik regelmatig bericht dat er nieuwe verwantschappen zijn gevonden:  3e tot 5e graad neef of nicht; dat is toch wel grappig. Nooit iemand met een herkenbare naam tot onlangs, de naam van mijn overgrootmoeder van moeders moeder kant (har har). En inderdaad, toen ik contact opnam bleek zij een mij bekende te zijn; een nicht van mijn moeder, een dochter van de jongste broer van mijn oma Mien, leeftijdgenote van mij. Dat deed mij nadenken; tenslotte ben ik al 74 en via mijn stamboom, het document dat aangetrouwde achterneef Karel dV heeft uitgezocht en vastgelegd beschik ik over een macht aan gegevens omtrent overgrootouders en betovergrootouders! Dus als iemand zich kenbaar maakt als 3e - 5e graads neef of nicht en over een stamboom beschikt moet je de overeenkomstige voorouder kunnen traceren; best leuk eigenlijk.
Zo hebben Gerti en ik ooit onze verwantschap kunnen vaststellen; onze oma's waren nichten, en Gerti beschikte over het trouwboekje van haar grootmoeders moeder zelfs geloof ik en daar vonden wij Roelof Landman en Artje Ariese, onze gezamenlijke voorouder waarvan we beiden nog het mitochondriaal DNA moesten hebben stelden we vast. Mitochondriaal vererf je louter via je moeder, voor de geïnteresseerde. maar is wat anders dan wat bij DNA verwantschapsanalyse wordt gebruikt.

Geen opmerkingen: