Het boek van Anna Enquist "Contrapunt" heb ik vrijwel in één ruk uitgelezen. Ben mijn vriend Huib dankbaar dat hij mij op deze schrijfster heeft geattendeerd. Bij de bieb had ik een exemplaar van het boek geleend, zonder CD erbij. Huib zei dat de muziek onverbrekelijk hoort bij het boek, en daar heeft hij gelijk in. Maar de Goldberg Variationen heb ik, voor zover dat in mijn vermogen lag, zelf gespeeld. De muziek regeltjes boven ieder hoofdstuk waren dan ook voldoende om de muziek weer in mijn schedel te doen klinken. Het gevolg is dat de verschillende variationen nu voortdurend rondtollen in mijn hoofd. Natuurlijk heb ik ook de uitvoeringen van Glenn Gould en van een claveciniste beluisterd, tegenwoordig allemaal zo goed bereikbaar via Youtube.
De tragiek van de hoofdpersoon, die haar dochter verliest en de tragiek van het leven van Johann Sebastian Bach, het elkaar vinden in de emotiën van de muziek, zo weergaloos vormgegeven in de Goldberg Variationen. Ook nu ik in het kader van deze blog weer naar Bach/Gould zit te luisteren word ik overvallen door de emotiën die de muziek oproept. Gek genoeg zie ik Gould ook steeds met z'n handen de muziek volgen, wanneer hij even tussendoor éénhandig moet spelen; dat doe ik ook altijd. Door Enquist heb ik deze muziek met nog meer aandacht beluisterd; ik ben haar daar dankbaar voor. Ik raad iedereen die dit Blog leest aan om het boek te lezen en daarbij de muziek van Bach heel intensief te betrekken.
Vroeger was ik al zo merkwaardig getroffen door de laatste bladzijden van de muziek; een gelijkluidende herhaling van de aria; maar die klinkt na het spelen of beluisteren van de variaties, ook al speel je er maar een beperkt aantal, volmaakt anders. Als een soort melancholiek afscheid van iets dierbaars. In het geval van Enquist en volgens haar van Johann Sebastian, als een afscheid voor eeuwig van een kind, door de dood.
Ook werd ik getroffen door de aanwezigheid van de handgeschreven muziek van de meester zelf. Op de binnenkaft voor, de eerste maten van de aria en op de binnenkaft achter, de laatste maten. Overigens was ik het niet zo met Enquist eens dat je de laatste voorslag moet weglaten, maar voor het definitief af zijn in de dood moet dat misschien ook wel. Die speelde ik altijd met nadruk heel langzaam zodat de muziek kan wegsterven. Ik moest aan het eind van het boek een traantje wegpinken.
2 opmerkingen:
je bent een emotioneel mens Eef...
inderdaad toevallig Eef, dat we het net over Bach (Ach, WunderBach) hadden via de email. Ik geniet ook van Bach, maar voor jou heeft het als uitvoerend speler nog een extra dimensie. Dat boek van Enquist heb ik ook op de ereader staan, was 1 van de ebooks die ik bij aankoop kreeg. Zal ik ook gaan lezen. bedankt voor de tip en recensie.
Een reactie posten