15 juli 2012

Een kaal gevreten vlakte

Struik vol met rupsen
 Aan de andere kant van de afscheiding ligt het landje waar de koeien niet kunnen komen. Verder is het landschap van nature geheel vergelijkbaar. Zandgrond met ruig grasland. Aan deze kant is echter sprake van een opvallende schraalheid. In de eerste plaats oogt het veel droger; geen uitbundige groei van gras, noch van andere opstaande planten. Het Jacobskruiskruid, voor zover het niet door de rupsen is opgevreten bestaat uit wat kleine, miezerige struikjes. Schapenzuring komt heel veel voor en is feitelijk eveneens kenmerkend voor het verschil tussen de twee gebieden. Bij de koeien komt schapenzuring niet of nauwelijks voor; ik heb er nog op gelet. Zal waarschijnlijk ook een kenmerk zijn van zeer schrale zandgrond. Op internet vond ik gemakkelijk de gegevens omtrent de biotoop van schapenzuring die ik hier gemakshalve overneem:
Bodem: Zonnige, open plaatsen op matig droge tot droge, vrij zure, kalkarme, voedselarme tot matig voedselrijke, stikstofhoudende, dikwijls verstoorde grond (zand, leem en veen).
Groeiplaatsen: Kapvlakten, bosranden, brandplekken, akkers (rogge), grasland (kort blijvend grasland, o.a. schapenweiden), grazige heide, bermen, hellingen, tussen straatstenen, uitgeloogde duinen en bij bosjes in zandverstuivingen.

Het gebied dat ik heb bestudeerd en in deze weblog benoem voldoet aan deze beschrijving: zonnig, open en droge zandgrond die ongetwijfeld is uitgeloogd en derhalve weinig voedselrijk.
Ik heb dit schrale gebied eveneens intensief bekeken. Het aantal vlinders is veel geringer; vooral wat kleinere, licht gekleurde vlindertjes vlogen voor m'n voeten op. En dan die Jacobskruiskruid planten. Ze zaten onder de rupsen of waren volledig kaal gevreten. Een aantal rupsen vond je heel gedecideerd op de grond lopend, ongetwijfeld op weg naar een nieuwe plant van het Jacobskruiskruid omdat de oude "op" was.
Volledig kaal gevreten planten van het Jacobskruiskruid
En dan de schapenzuring; juist waar de planten van het Jacobskruiskruid omgeven waren door schapenzuring waren ze sterk aangedaan door de rupsen. Het lijkt wel of schapenzuring een voorkeur heeft voor schraalheid van de zandgrond, misschien de zuurgraad, die tevens de giftigheid van het Jacobskruiskruid beïnvloedt. Hoe schraler, hoe meer schapenzuring; hoe schraler, hoe minder giftig het Jacobskruidkruid, hoe meer rupsen. Zal ik ook eens bespreken met mijn deskundige maatjes. Het is toch wonderlijk hoeveel er te zien valt in de natuur als je maar nauwkeurig kijkt. En dit alles is nog eens gesuperponeerd op het micro-biologisch leven. Dat kent een variatie en potentie die nog vele malen groter is dan wij van de "zichtbare wereld" kennen en daarover beginnen we nog maar de randjes van de sluier op te tillen qua kennis.
Schapenzuring domineert hier wel heel sterk

PS Op 29 juli heb ik de landjes opnieuw uitvoerig bekeken. Op het schrale deel staat vrijwel geen enkele struik meer van het kruiskruid; alles is kaal gevreten op een enkele struik aan de kanten na.
Op een van deze struiken zag ik een rups met daarbij een insect dat ik hield voor een sluipwesp, maar ook een vlieg met rode ogen. De vlieg en de wesp waren actief; ze hadden af en toe interactie maar waren niet agressief tegen elkaar. De wesp leek de rups wel te verdedigen tegen de vlieg. Toen de vlieg op de rups ging zitten, bewoog deze zich een beetje. Verder was de rups erg passief, maar niet dood. Ik zag hem een drolletje uitscheiden. Even kwam er een tweede wesp die met de andere een pas de deux uitvoerde. Niet agressief, maar dat kun je slecht beoordelen van insecten. Deze vloog weer vrij snel weg.
In de kale vlakte kwam ik, afgezien van de enkele struik met rupsen, geen rupsen meer tegen. Wellicht aan het verpoppen. In de minder schrale gebieden waren veel hommels actief, en actief is bij hen ook echt actief. Wat zijn die beestjes ongelooflijk bezig met het verzamelen van nectar en stuifmeel; als razenden. Verder vlinders, vooral bruin zandoogje, maar ook 1 metaalvlinder en 1 kleine vuurvlinder en een vlindertje dat ik nog niet ken.

Geen opmerkingen: