26 januari 2015

The sixth extinction

Een wat omineuze titel; in eerste instantie had ik niet door dat het om een paleontologisch crisis boek ging; eerlijk gezegd stond de titel me wat tegen. Maar de titel is misschien wel omineus, maar het boek is fantastisch om te lezen; weer zo'n weergaloos leesadvies van vriend Dick. Toen ik er eenmaal aan begonnen was kon ik werkelijk niet meer ophouden. Ik meen dat ik er de laatste dag op Fuerteventura mee was begonnen; in het vliegtuig Oom Oswald; in de trein naar Stavoren en op de terugweg heb ik uitsluitend in dit geweldige boek van de journaliste Elizabeth Kolbert gelezen. En zondagavond ging ik om 7.30 aan het lezen en had het om 00.30 uit! Ik had langer achter elkaar gelezen dan de vliegreis van Fuerteventura had geduurd.
Van het periodiek uitsterven van grote aantallen soorten in het verre verleden van de aarde was ik natuurlijk op de hoogte; zeker van de laatste uitstervingsgolf waarvan de oorzaak in de tachtiger jaren zo fraai was gevonden door vader en zoon Alvarez: de komeetinslag waardoor met name de dinosauriërs, maar met hen ontzaglijk veel meer soorten van organismen waren uitgestorven. Ik heb eerlijk gezegd altijd gedacht dat die andere extincties eveneens door komeetinslagen waren veroorzaakt, maar dat blijkt anders te liggen.
Het omineuze van dit boek is wel dat duidelijk wordt gemaakt dat we al duizenden jaren, in ieder geval al honderden jaren middenin het proces van een extinctie zitten en dat door toedoen van de mens.
Ook daar was ik wel van op de hoogte; dat het al begon met het doen verdwijnen van de grote diersoorten door de mens was mij duidelijk geworden; dat vormde wel zo'n beetje het begin van de zesde uitstervingsgolf. De explosieve toename van het aantal mensen op aarde en het ruimtebeslag deed daar een schepje bovenop en de industriële revolutie heeft het uitstervingsproces in de allerhoogste versnelling gezet. Klimaatverandering, verzuring van de oceanen, verspreiding van organismen in biotopen waar zij niet thuis horen, inclusief pathogenen. Ik zou daar zelf nog graag de uitputting en vergiftiging door transport, landbouw en industrie aan willen toevoegen. Grootschalige ecocide is helaas het gevolg van onze collectieve activiteiten; lastig om die ook collectief te beteugelen. Maar doen we dat niet dan vrees ik dat de wereld onleefbaar wordt, ook voor de mens. Met DDT,CFK's en lood in de benzine zijn we erin geslaagd om die uit te bannen, dan zou dat toch ook met het gebruik van fossiele brandstoffen en andere desastreuze activiteiten moeten kunnen dunkt mij. Maar ik zie het nog niet gebeuren helaas. En ik weet het; ik heb boter op mijn hoofd; wie niet van de lezers van dit Blog?
Als ik het boek mag geloven (en dat doe ik ook) dan vrees ik dat zo rond het jaar 2050 de wal het schip sowieso zal keren; de homo sapiens, de denkende mens is naar ik vrees niet in staat om haar naam waar te maken en haar hebzucht c.q. gemakzucht, laat staan haar ongebreidelde voortplantingsdrift te beteugelen.
Overigens een absoluut leesadvies!

Geen opmerkingen: