De kosten van de gezondheidszorg

Simone de Beauvoir
"Een zachte dood"

Simone de Beauvoir heeft het boek "Een zachte dood, Une mort très douce" geschreven; het relaas over het sterven van haar bejaarde moeder; een autobiografisch verhaal dus. Het is werkelijk om te huilen hoe deze oude vrouw na een val, met een collum fractuur zich naar de telefoon heeft weten te slepen en in het ziekenhuis terecht komt. Daar wordt geconstateerd dat haar fractuur niet gecompliceerd is en dat zij zonder operatie, met bedrust zal herstellen. Edoch, tevens wordt geconstateerd dat zij darmproblemen heeft; ze heeft moeite met de ontlasting en dan komt er een lijdensweg op gang die zijn weerga niet heeft. Geheel tegen de wil van de patiënt en de twee dochters komt een keten van onderzoek en operaties op gang, doorligwonden waarvan alleen al de beschrijving van de pijn bij de verzorging ik de neiging om bladzijden over te slaan niet kon weerstaan. En natuurlijk sterft zij zonder enig uitzicht op herstel gedurende de hele behandeling. Een afgrijselijk levenseinde voor deze vrouw dus en bijzonder veel volstrekt overbodig medisch handelen met ongetwijfeld de nodige volstrekt overbodige kosten.
Direct daar achteraan las ik om een beetje bij te komen de Elsevier van 25 augustus j.l. die ik van Ab had gekregen bij onze wandeling over het Hulshorsterzand. Daarin een artikel dat ik natuurlijk niet kon overslaan; het ging over de kosten in de zorg. En dan zie je zo'n bijdehante, zeer goed verdienende directeur van Achmea zijn onvermogen demonstreren om ook maar enige greep te krijgen op de kosten van de zorg. Ja, overeenkomsten met koepelorganisaties, dat lukt wel, die staan net zo ver van de dagelijkse praktijk als zo'n directeur van een "Zorgverzekeraar". Het zijn de medici die de grote kostendrivers zijn, zo geeft hij aan; een bijzonder groot deel van de zorgkosten die een gemiddelde burger in zijn leven maakt hebben betrekking op de laatste levensmaanden. En dan is de vraag: Moet je alles uit de kast halen wanneer het toch maar vechten tegen de bierkaai is; wanneer je de patiënt hooguit enkele extra (zeer) zieke weken of maanden kunt bezorgen; "een ethische discussie waarin de verzekeraar bescheidenheid past", aldus onze veelverdiener zonder daadwerkelijke invloed op het primair proces.
Nu ken ik uit mijn werkzaam leven oude studies waarin allerlei parameters uit de zorg in veel verschillende economieën werden onderzocht op relevante relaties. En wat bleek? de kosten in de zorg hangen slechts samen met twee parameters namelijk het aantal medisch specialisten èn met de hoogte van het BNP.
Het sluiten van één of meer medische faculteiten en een restrictief toelatingsbeleid van medisch specialisten tot de zorg zou wellicht meer bijdragen dan al dat gedoe van "concurrentie in de zorg" waarbij "verzekeraars" de "regie" moeten voeren. Het zijn helemaal geen verzekeraars zolang ze iedereen moeten accepteren als "cliënt", ze zijn verworden tot betaalkantoren die gewichtig doen.