27 mei 2011

Fysieke kracht in de natuur

Deze week liep ik door mijn bekende bos en hoorde het gepiep van een stel jonge spechten in een nest. En ja hoor, hoog in de boom was een spechtengat en je zag af en toe de hongerige schreeuwlelijkerds met hun rode kuifje voor het gat. De ouders vlogen af en aan met voedsel. Er ligt in ons bos erg veel dood hout; daarin groeien allerlei insectenlarven, het voedsel bij uitstek voor de spechten. Die zitten hier dan ook volop. Ik vroeg mij af hoe die oudervogels dat nest zo voor elkaar hadden gekregen want het was geen dode, half verrotte boom, maar een vitale Amerikaanse eik. Ergens verderop in het bos staat een den die lang geleden door de bliksem is getroffen; een deel van de schors is daar verdwenen en het kernhout is half verrot. Dat lijkt wel een flat voor spechten met boven elkaar zeker zo'n 8 nestopeningen. Maar je ziet spechtennesten eigenlijk steeds in dode bomen, die gelukkig ook volop in ons bos blijven staan; een zegen voor spechten maar ook voor de insecten(larven) die leven van dood hout!
Megarhissa vagatoria vrouwtje terwijl zij dwars door de schors en hout
 van een boom haar eitje legt
foto Jap Smits, met toestemming hier gepubliceerd.

De prestatie van de specht wil ik zeker niet onderschatten, maar ik bedacht mij de wonderlijke prestatie van houtwespen en sluipwespen. Mijn al eerder genoemde vriend en insectendeskundige, Jap Smits had mij onlangs een paar schitterende macro-foto's laten zien van een reusachtige sluipwesp, de Megarhissa vagatoria, die predateert op de larven van houtwespen. Voor onbekenden in deze materie: de houtwesp legt haar eitjes met behulp van een legboor in het hout van een boom; de sluipwesp gaat met haar legboor dwars door het hout heen en legt haar eitje(s) vervolgens in de inmiddels volgevroten larve van de houtwesp en eet die dan van binnenuit weer leeg. Ja ja, zo gaat dat in de natuur. Jap was zo vriendelijk om twee van deze foto's aan mij ter beschikking te stellen voor dit Blog.

Het is ongelooflijk hoe zo'n subtiele legboor dwars door die harde lagen heen kan boren en dan ook nog die larve kan vinden. Kees Zwakhals, eveneens insectendeskundige vertelde mij bij die gelegenheid dat aan het puntje een soort zaagje zit en dat er weerhaakjes aan de boor zitten. Ik zou er wel eens een hoge vergroting van willen zien. Wat is de natuur toch schitterend.

2 opmerkingen:

Azgrut zei

De natuur kan nog meer vreemde dingen. Zo schijnen spinnen voor onderzoek meegenomen te zijn naar het ruimtestation waar onderzoek werd gedaan hoe insecten reageren op gewichtsloosheid. De spinnen hadden er schijnbaar geen enkele last van en hebben gewoon webben gemaakt in de hoop vliegjes te vangen. Ik weet niet of andere, voornamelijk vliegende, insecten het er net zo goed af hebben gebracht...

11Science zei

Wat een interessante waarneming. Er zijn ook wel eens proeven gedaan met spinnen en LSD. Dan gingen die spinnen wel rare dingen doen meen ik. Maar dat is wel erg lang geleden in de tijd van Timothy Leary.