06 augustus 2018

Phaëton is weer op hol geslagen

Pieter Paul Rubens. Phaëton valt van de zonnewagen
Kent u het verhaal van Phaëton, de zoon van Apollo die zijn vader op slinkse wijze een belofte had afgedwongen? Het is een typisch mythologisch verhaal waarin de hybris - uit te spreken als "hubris" - van een mens wordt afgestraft.
Phaëton was de zoon van een sterfelijke vrouw en Apollo, de zonnegod. Dagelijks trok deze laatste de zonnewagen door het zerk. Welnu, Phaëton wilde wel eens weten of Apollo echt zijn vader was en had deze in zijn paleis opgezocht. Apollo was daar niet preuts onder en gaf aan dat hij inderdaad Phaëtons vader was, maar deze wilde een bewijs en vroeg of hij een wens mocht doen. Apollo vond dat prima, totdat hij hoorde wat deze wens dan wel inhield: het mogen sturen van de zonnewagen. Apollo deed er alles aan om Phaëton te bewegen iets anders te wensen, maar deze hield star vol en een eenmaal gedane belofte is voor een godheid niet te verbreken. En zo stond Phaëton achter de zonnewagen met de drieste vier paarden die deze dagelijks langs de hemelboog trekken. De rozenvingerige Eoos opende de deuren en daar ging de wagen in galop. In het begin ging het goed, maar na enige tijd verloor Phaëton de controle over de paarden en zwalkte de zonnewagen maar wat over de aarde; hier en daar werd het gloeiend heet en verschroeide zij en op andere plekken werd het juist steenkoud; zo ontstonden de verschillende klimaten aldus de mythologie.
Maar het ging helemaal mis totdat oppergod Zeus ingreep en met een bliksemschicht Phaëton van de wagen smeet en deze dood ter aarde viel. Zo vergaat het lieden met een teveel aan hybris.

Aan dit mythische verhaal moet ik de laatste weken regelmatig denken en zeker gisteren weer toen ik door het nationaal park "De hoge Veluwe" wandelde; de aarde lijkt wel verzengd; alles bruin en dood. Ook het gevoel van hybris, in dit geval de collectieve hybris van de mens dringt zich bij mij op. We gaan maar door met het klimaat te beïnvloeden.

De foto van het schilderij van Rubens heb ik gecopieerd van deze site

Geen opmerkingen: