27 januari 2016

De waterspitsmuis

Foto 1. Voorpoot van de waterspitsmuis met lange haren om
het zwemvermogen te vergroten
Met de twee werkgroepen waar ik nog wel eens mee ga om riet te ruimen in de veenmosrietlanden vinden we regelmatig de vrij zeldzame Noordse woelmuis, een beestje van natte gebieden waar hij de concurrentie met andere kleine knaagdieren als de spitsmuis aankan. 
Een ander zoogdiertje van deze gebieden is de waterspitsmuis, ook een beestje van meren en moerassen zoals in de Eilandspolder en omstreken, kortom de gebieden waar wij onze noeste arbeid verricht(t)en (ik kom niet zo vaak meer de laatste tijd nadat ik erdoorheen gezakt was). Uit de verslagen van de afgelopen werkzaamheden zoals Ab die meestal schrijft had ik gezien dat er tot drie keer toe een waterspitsmuis was gezien en zelfs gevangen en gefotografeerd. Het jaagt onderwater en kan dan zelfs visjes vangen. Voor een leek is direct al aan het witte vlekje achter het oog te zien dat dit geen bosspitsmuis is! Ik vroeg mij al af of hij als een soort mini-otter ook zwemvliezen had ontwikkeld; dat blijkt niet het geval, maar de natuur heeft iets anders uit de evolutionaire kast gehaald. Lees verder de informatie die Ben Brugge naar de werkgroepleden heeft verstuurd.

Op de eerste foto zie je de voorpoot van het beestje. Hierop zijn de lange haren tussen de tenen zichtbaar; die worden gebruikt om te zwemmen. Andere soorten spitsmuizen hebben die haren veel minder.
Op de tweede foto zie je de lange haren op de staart; deze blijft drijven en wordt als roer gebruikt bij het zwemmen. Verder zie je de opvallende zwart/wit overgang; bij de veel minder zeldzame bosspitsmuis die we hier vaak aantreffen  is die overgang veel vager en bruinachtig behaard. 
Foto 2. Lange haren op de staart vergroten het drijfvermogen
Op Texel komt/kwam een variant van de waterspittsmuis voor die bruin behaard op de buik omdat die gewoon op het land leefde en niet aan waterrijke habitats gebonden was, door het ontbreken van concurrerende andere muizensoorten. Met de komst van de huisspitsmuis op Texel nu 15 jaar geleden is de waterspitsmuis op Texel zo goed als verdwenen; overal zitten nu huisspitsmuizen. Gevolg is dat de kerkuil die bij voorkeurs spitsmuizen vangt nu ook op Texel voorkomt. 

Geen opmerkingen: