Proef met de kikkerpoot

Proef van Galvani met een geprepareerde kikkerpoot

Dit is de tekening van Galvani die met behulp van de kikkerpootproef elektriciteit aantoonde. Deze proef moesten vroeger alle biologie en biochemie studenten uitvoeren. Destijds heb ik deze proef ook gedaan. "Zielig", zal menigeen zeggen. En het is ook wel een lullig gezicht wanneer zo'n kikker, sloom van de kou (ze werden bewaard in een doos in de koelcel, zoals ze zelf ook bewegingsloos de winter doorbrengen) en dan met een schaar gedecapiteerd (onthoofd). Hersenen en ruggemerg werd voor de zorgvuldigheid direct met een naald vernietigd zodat pijn lijden zoveel mogelijk werd verhinderd. Vervolgens werd van beide achterpoten het vel verwijderd en werd de pootzenuw vrij geprepareerd van het ruggemerg. Poot en zenuw werden vochtig gehouden met een fysiologische zoutoplossing om indrogen te voorkomen. Als mijn geheugen me niet in de steek laat dan was het "Ringers' oplossing". Met poot en zenuw werd de proef gedaan: de zenuw werd bestudeerd door haar te prikkelen met een elektrische pulsgenerator en het effect van de prikkeling werd bepaald door de kracht van de samentrekking van de spier te meten. Dit gebeurde met een ingenieus instrument: een draaiende trommel met beroet papier waartegen met een wijzertje een patroon van de uitslag werd vastgelegd. Na afloop van de proef werd het roetpatroon gefixeerd met vernis. Het is meer dan veertig jaar geleden; een moderne student kan zich niet voorstellen met welke primitieve hulpmiddelen we toen proeven deden. Maar het gaat om het begrip van wat er gebeurt. En daarover nu verder.