Deze week zijn de heide gidsen van Staatsbosbeheer op de Strabrechtse heide weer begonnen met de expeditie Salamander. Ik had het genoegen om te mogen gidsen bij de eerste twee expedities afgelopen dinsdag en woensdag. Onze groep gidsen bestaat uit ruim twintig mannen en vrouwen; vorig jaar zijn we van start gegaan en inmiddels hebben we allemaal ruime ervaring. Ik moet als enige van ver komen en natuurlijk is het best spannend om na zo lange tijd weer aan de gang te gaan. Dus wat onrustig geslapen en voordat de wekker afging om half zes opgestaan en met de bus van half zeven richting Heeze. Vertrouwd om weer naar het verzamelpunt op de Plaetse te lopen. En ja daar stond Han al te wachten. De spullen klaar gezet en de kinderen opgevangen op de parkeerplaats.
En ach, dat is altijd het zelfde; een groep enthousiaste kinderen tussen 8 en 9 jaar die zich erg verheugen op de tocht door het bos en vooral het vissen en vlinders vangen. Iedere gids doet de expeditie op zijn of haar eigen manier; zo geef ik altijd veel aandacht aan de insecten, tenslotte een interesse gebied van mij. En ik ben niet zo streng en ga er van uit dat de kinderen een heerlijke dag moeten hebben. En dan zie ik wel hoe het loopt bij de verschillende werelden.
Van de deskundige, Michaël Steeghs hebben we geleerd dat het primair om de beleving gaat. Daarom veel aandacht voor het zien, ruiken, voelen, luisteren. Steeds laat ik de kinderen naar sporen zoeken terwijl we naar het begin van de excursie lopen; ze zien dan natuurlijk sporen van auto's en fietsbanden en verderop ook paardenpoep en soms een hondendrol. Even verderop begint het echte werk in de natuur. Meestal begin ik met een half verrotte boomstam met gaatjes van de insecten en vertel dan wat over houtwespen die hun eitjes leggen. De kinderen beginnen dan naar gelang hun interesse vanzelf vragen te stellen en om zich heen te kijken. Dit jaar zit er een nest van de glanzende houtmier in één van de verrotte stammen; daarvan laat ik dan de kinderen er dan een paar van vangen en dan aan hun vingers ruiken. Deze mieren, de Lasius Fuliginosis (sommigen willen dat echt weten!) verspreiden een karakteristieke geur. Daarover kun je dan ook wat vertellen als ze geïnteresseerd zijn. Het hout, de insectenlarven, de spechten die leven van de larven, de metamorfose, het spoor van de spechten. De tweede dag moest ik de kinderen gewoon meeslepen het bos in zo waren ze geïnteresseerd in mijn verhalen. Aangezien Michaël ons heeft verteld dat we moesten vermijden dat het éénrichtingsverkeer zou worden, moest ik dat gewoon onderbreken. En dan door het bos naar de gagel bij het meertje. Een paar blaadjes tussen de vingers wrijven en laten ruiken. Vragen of iemand een kat of hond heeft en of die misschien vlooien heeft. Mensen hadden vroeger ook vlooien en deden dan gagel in bed tegen de vlooien. Daarom heet het ook wel vlooienkruid. De kinderen vinden het allemaal prachtig en zien intussen allerlei diertjes, kleurtjes aan de boombast en willen soms ook even in een boom klimmen. Als er genoeg tijd voor is omdat de ouders goed op tijd waren dan kan dat best even. En dan door naar de jeneverbessen en vertellen over de mannetjesbomen en de vrouwtjes bomen en dat ze niet te ver uit elkaar moeten staan omdat er dan geen bessen komen en ze dan verdwijnen omdat er geen nieuwe boompjes komen. En dan de stilte beleving; tevoren vertel ik dat ze iets heel moeilijks gaan doen: een hele minuut stil zijn en naar de stilte luisteren! Natuurlijk staan ze te giechelen; je kunt niet anders verwachten toch? Maar altijd geef ik een compliment en vraag wat ze in die stilte hebben gehoord. Voort naar de kleine wereld, de heide. Altijd weer spannend met sprinkhanen, spinnen, torretjes, mieren en verschillende plantjes. Met het loupe potje aan de gang en griezelen. Mijn stille hoop is altijd dat de kinderen die eerst bang zijn voor de kruipende dieren, aan het eind van de dag zelf een visje of een insect uit het netje durven halen. Maar ja, soms ben ik de enige die dat durft en krijg ik ze niet zo ver. Nou dat was deze week niet het geval. Aan het einde van de oefening was er niemand die zijn of haar visjes niet durfde pakken. Het was weer een hele belevenis en niet alleen voor de kinderen!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten