Mijnen oorlog

Met mijn vriend Peter C heb ik een aantal jaren achter elkaar de verschillende slagvelden van WO I bezocht. Ieperen, de Somme en als laatste Verdun. Je raakt er behoorlijk van onder de indruk; zeker bij het zien van al die oorlogsgraven van die jonge jongens. Honderdduizenden zijn gesneuveld, vaak meerdere duizenden op één dag. Kun je het je voorstellen?
Maar hier zie je de restanten van een griezelig bizarre vorm van oorlogvoering waarbij de loopgraven van twee kanten letterlijk ondermijnd werden. Als de mijnen tot ontploffing kwamen verdween de grond onder de voeten. Wat overbleef was een volkomen gespleten heuvel waarop voor de oorlog een dorp met kerk en kerkhof hadden gestaan. Verbijsterend wat we elkaar in Europa hebben aangedaan nog geen honderd jaar geleden. De littekens in het landschap zijn vooralsnog onuitwisbare getuigen van deze waanzin.