09 mei 2024

Verdwenen insecten

 Het zal toch wel velen van ons zijn opgevallen dat er zo weinig insecten meer zijn in vergelijking met enkele decennia geleden. Ouderen noemen wel de voorruiten van auto's die in vroeger jaren vol zaten met dode insecten en af en toe zo'n grote die het noodzakelijk maakte om zo snel mogelijk te stoppen omdat je nauwelijks meer door de voorruit kon kijken. Dat is niet meer, je bent - althans hier op de Utrechtse heuvelrug - gewoon verbaasd als er 's-nachts een mug om je hoofd zoemt zelfs als je gewoon met een open raam slaapt?!
In het boek "insect crisis" wordt melding gemaakt van dit verschijnsel en dat het eigenlijk wereldwijd speelt, zelfs op plaatsen waar nauwelijks landbouw wordt gepleegd, de landbouw waarnaar vaak wordt verwezen als een belangrijke veroorzaker van dit verschijnsel.
Mijn vermoeden is dat het een systemisch verschijnsel is en loop al lang te denken  waar het in kan zitten. Voor de hand ligt natuurlijk het verschijnsel "mens", dat zonder twijfel de veroorzaker is, maar hoe? De klimaatcrisis? Ik heb aan een mij bekend entomoloog voorgelegd of het misschien aan de CO2 concentratie zou kunnen liggen, speelt natuurlijk een rol in het proces van de ademhaling die bij insecten anders verloopt dan bij vertebraten als de zoogdieren. Hij vroeg zich af of dat het geval kon zijn en wist niet van onderzoek. Wel werd opgemerkt dat sommige soorten insecten het juist beter doen, althans in NL als waarnemingsgebied. 
Een gedachte die zich heden aan mij opdringt hangt wellicht samen met het lezen van het boek over schimmels, mycorrhiza's die zo'n cruciale rol spelen in de ontsluiting van de minerale wereld voor gebruik in de biologische wereld. oftewel het beschikbaar maken van mineralen uit gesteenten voor toepassing door planten en verderop in dieren. Ik heb ooit gelezen dat mycorrhiza's erg gevoelig zijn voor gebonden stikstof en dat komt door toedoen van de mens ook in de atmosfeer, niet alleen door de landbouw zoals ons dagelijks vanuit de kranten wordt duidelijk gemaakt, maar vooral ook uit auto's en industrie. Er wordt nogal wat uitgestoten en komt via de regen op aarde. 
Het is me al opgevallen dat de verhoogde CO2 concentratie in de lucht behoorlijk stimulerend werkt op de groei van planten (grassen en tal van kruiden), zeker in dit jaar van overvloedige regen. Maar of deze planten misschien minder mineralen bevatten kun je niet waarnemen, laat staan de bomen. 
Maar het zou nog wel eens veel dieper kunnen zitten, de microbiële wereld zou ook wel eens een rol kunnen spelen in het teloorgaan van de biodiversiteit, want daar hebben we het natuurlijk over. Het houdt mij erg bezig en vandaar dit wat warrig verslag van mijn overpeinzingen.

Geen opmerkingen: