Sint Maarten

Nicky met haar moeder, mijn
achternichtje Ingeborg

Sint Maarten was van oorsprong een feest dat vooral, of misschien zelfs wel uitsluitend in Noord Holland, boven het IJ werd gevierd. Sint Maarten had ooit zijn mantel gedeeld met een bedelaar; met zijn zwaard sneed hij de mantel in tweeën en daarvan gaf hij een deel aan de arme man. Dat is de basis voor deze folklore waarbij kinderen de deuren langs gaan met lampionnen. Ik kende het feest dus al vanuit mijn kinderjaren van bij mijn grootouders in Zaandam. Er kwamen groepjes kinderen langs die in mijn optiek gewoon kwamen bedelen. Ik vond dat zelf verschrikkelijk en weigerde dan ook resoluut om daar aan mee te doen! Ik bedelen? aan me nooitniet! Ach ja, zo zat ik in elkaar als kind.
Maar mijn grootmoeder Sientje vertelde hoe dat ging in Oostzaan waar zij vandaan kwam. De kinderen gingen in groepjes, in het donker, want straatverlichting was er niet, alle deuren langs en zongen hun dreinerig liedje: Sinte, Sinte Maarten; de kalveren hebben staarten enz.
De kinderen kregen dan overal zoetigheid (niet in papiertjes zoals nu) en dat ging allemaal in de schortezak. Aan het eind van de avond was het één grote, kleverige bal. Soms kregen ze een halve cent.
En vandaag zag ik op facebook een lieve foto van mijn nichtje Ingeborg, dochter van broer Jan met haar oudste dochtertje Nicky met lampion. Leuk om die lijn te zien naar honderd jaar geleden met Nicky's betovergrootmoeder; de traditie is gebleven in Noord Holland. Inmiddels ook overgewaaid naar Bilthoven door de Vrije School die erg veel aan dit soort feesten doet.
Gisteren kwamen er zelfs een paar al wat oudere Marokkaanse kinderen langs. Ook de nieuwe Nederlanders tonen zich al gevoelig voor onze tradities!