Het is een fascinerende gedachte dat techniek in handen van de mens
voortdurend in staat is om zich zelf te veranderen. De eerste primaat
die de spreekwoordelijke steen oppakte om een noot te kraken of een
schaaldier kapot te slaan was de al even spreekwoordelijke grondlegger
van de techniek. Fascinerend vind ik vooral dat we door de toepassing
van de techniek in staat waren om de instrumenten steeds verfijnder te
maken. De eerste stenen die werden gebruikt door de primitieve mens
waren waarschijnlijk zo uit de natuur geraapt. Later werden deze
bijgewerkt en ontstonden de schitterende artefacten die zo bekend zijn
uit de musea. We spreken over de steentijd. Door toepassing van stenen
instrumenten ontstonden derhalve steeds verfijnder en meer op nieuwe
doelen afgestemde instrumenten. Daar waar de eerste instrumenten bij
wijze van spreke lompe stenen waren die slechts geschikt waren om
noten te kraken en een dier de kop in te slaan of bewusteloos te
gooien, daar ontstond de bijl door lompe stenen met andere lompe
stenen te bewerken. En allengs ontstonden de verfijnde messen die je
zelfs kon gebruiken om je baard af te scheren en om huiden te
bewerken.
De beheersing van het vuur is ook zo'n belangrijk punt in de
ontwikkeling van de mens. Eerst alleen maar om warm te blijven en
wilde dieren af te schrikken en allengs meer gebruikt voor de
bereiding van voedsel en later voor het maken van instrumenten van
keramisch materiaal.
Zo'n "ouderwets" vuur van brandende takken zie je nog slechts in de
open haard of bij een bosbrand. Dat zelfde vuur dat wij steeds beter
leerden te kanaliseren brandt nu in de cylinders van onze auto's, in
de generatoren van elektriciteitscentrales. De basis is nog de zelfde;
de beheersing van het vuur.
Als ik vrij fantaseer dan denk ik dat de primitieve mens eerst leerde
om het vuur gaande te houden na een bosbrand, veroorzaakt door de
bliksem. Later leerde hij, en dat was een reuzestap om het vuur zelf
te maken met wrijving en later door het laten ketsen van een
vuursteen.
Dat vuursteentje vind ik nou zo'n leuk item, dat in mijn latere
exposés ongetwijfeld nog aan de orde zal komen. Tot voor niet zo lang
geleden, en misschien zelfs nu nog, werd de wrijving met een
vuursteentje gebruikt om een gasvlammetje in een aansteker te doen
ontbranden. Ik herinner mij nog goed de stinkende benzine aansteker
van mijn grootvader. Daarmee wil ik illustreren dat zo'n alleroudste
methodiek soms altijd de beste blijft en zich handhaaft temidden van
allerlei moderniteiten als gasaansteker. Het vuursteentje is voor mij
een relict uit de eerste technische dagen van de mens.
voortdurend in staat is om zich zelf te veranderen. De eerste primaat
die de spreekwoordelijke steen oppakte om een noot te kraken of een
schaaldier kapot te slaan was de al even spreekwoordelijke grondlegger
van de techniek. Fascinerend vind ik vooral dat we door de toepassing
van de techniek in staat waren om de instrumenten steeds verfijnder te
maken. De eerste stenen die werden gebruikt door de primitieve mens
waren waarschijnlijk zo uit de natuur geraapt. Later werden deze
bijgewerkt en ontstonden de schitterende artefacten die zo bekend zijn
uit de musea. We spreken over de steentijd. Door toepassing van stenen
instrumenten ontstonden derhalve steeds verfijnder en meer op nieuwe
doelen afgestemde instrumenten. Daar waar de eerste instrumenten bij
wijze van spreke lompe stenen waren die slechts geschikt waren om
noten te kraken en een dier de kop in te slaan of bewusteloos te
gooien, daar ontstond de bijl door lompe stenen met andere lompe
stenen te bewerken. En allengs ontstonden de verfijnde messen die je
zelfs kon gebruiken om je baard af te scheren en om huiden te
bewerken.
De beheersing van het vuur is ook zo'n belangrijk punt in de
ontwikkeling van de mens. Eerst alleen maar om warm te blijven en
wilde dieren af te schrikken en allengs meer gebruikt voor de
bereiding van voedsel en later voor het maken van instrumenten van
keramisch materiaal.
Zo'n "ouderwets" vuur van brandende takken zie je nog slechts in de
open haard of bij een bosbrand. Dat zelfde vuur dat wij steeds beter
leerden te kanaliseren brandt nu in de cylinders van onze auto's, in
de generatoren van elektriciteitscentrales. De basis is nog de zelfde;
de beheersing van het vuur.
Als ik vrij fantaseer dan denk ik dat de primitieve mens eerst leerde
om het vuur gaande te houden na een bosbrand, veroorzaakt door de
bliksem. Later leerde hij, en dat was een reuzestap om het vuur zelf
te maken met wrijving en later door het laten ketsen van een
vuursteen.
Dat vuursteentje vind ik nou zo'n leuk item, dat in mijn latere
exposés ongetwijfeld nog aan de orde zal komen. Tot voor niet zo lang
geleden, en misschien zelfs nu nog, werd de wrijving met een
vuursteentje gebruikt om een gasvlammetje in een aansteker te doen
ontbranden. Ik herinner mij nog goed de stinkende benzine aansteker
van mijn grootvader. Daarmee wil ik illustreren dat zo'n alleroudste
methodiek soms altijd de beste blijft en zich handhaaft temidden van
allerlei moderniteiten als gasaansteker. Het vuursteentje is voor mij
een relict uit de eerste technische dagen van de mens.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten