Op zoek naar Polyergus Rufescens

Direct bij het parkeerterrein al aan het werk

Vandaag met de Mierenwerkgroep Nederland op excursie. Het lokkertje was dat de excursie was gericht op het vinden van de Amazonemier. Op de grens met België is deze uiterst zeldzame soort   in NL voor het laatst waargenomen. Nu is dat ook geen sinecure; Polyergus Rufescens, zijn Latijnse naam, is een mier met heel bijzondere eigenschappen; deze mieren zijn voorzien van vlijmscherpe kaken, ongeschikt om voedsel te zoeken. Het zijn slavenhouders; al het werk dat te maken heeft met fourageren en broedverzorging wordt door de slaven gedaan, mieren van een andere soort die over "normale" kaken beschikken. Vrijwel de enige activiteit die deze slavenhoudende mierensoort bovengronds uitvoert is de slavenrooftocht en dat gebeurt op warme nazomerdagen, vandaar dat we deze dag hadden gekozen.
Vanmorgen vroeg met de trein naar Utrecht, Den Bosch en dan met de NS bus door naar Eindhoven.

Drie kokertjes van de kokermier: Myrmica Schencki

Daar zouden Martijn en ik worden opgepikt door André. Het ontmoetingspunt was een café aan de Belgische kant van de grens; heerlijke appeltaart gegeten bij de koffie. En toen op weg.
Het gebied dat we bezochten heet "De Plateaux" en ligt ten zuiden van Valkenswaard. Het ging natuurlijk niet alleen om het waarnemen van de zeldzame Amazonemier maar gewoon om een inventarisatie excursie en het begon al goed. Direct op het parkeerterrein van "De Plateaux" struikelde Jinze bij wijze van spreken direct over de eerste soorten en even verderop een bosmierennest waar ook direct nitidulus werd gevonden. We brachten op dit kleine plekje zeker een half uur door en er werden zo naar mijn schatting al direct zo'n 12-tal soorten gevonden; geen slecht begin.
Ik vond het met mijn geringe kennis van mieren een bijzonder terrein; de sprinkhanen en krekels sprongen hier nog voor je uit; zie je toch helaas niet veel meer. Heide zoals heide eruit moet zien; pollen met daartussen gras en kruidachtigen. Ik genoot gewoon van de prachtige natuur aldaar en intussen kon ik mijn wat verwaterde kennis over mieren wat bijspijkeren; Jinze is altijd bereid om veel om de waarnemingen heen te vertellen; er waren ook aan paar nieuwe leden van de werkgroep en dan is het goed om wat om de soorten heen te vertellen.

Een kokertje van Myrmica Schenki met enkele
werksters die eruit kruipen

Al zoekende liepen we verder door het gebied; André had deze week het gebied al bezocht en wist ook precies waar de laatste waarneming had plaatsgevonden. Ik moet eerlijk bekennen dat ik er een klein beetje op gerekend had om deze uiterst zeldzame soort boven de grond te zien marcheren op rooftocht, maar het mocht niet zo zijn. Wèl vond één van de deelnemers drie piepkleine kokertjes van een kolonie kokermieren, de Myrmica Schencki, een soort waarvan ik de kokertjes ontzettend graag eens "in het wild" wilde zien; kende ze slechts vanuit een verzameling en van foto's. Jap wilde foto's maken van deze kolonie en wist deze te activeren door heel voorzichtig een piepklein beetje water op één van de kokertjes te gieten. Alsof er een explosie had plaatsgevonden kwamen er direct tientallen werksters met broed en eieren uit de kokertjes tevoorschijn onder het sonoor geklak van Japs' camera.
Na deze sessie trok de hele stoet van mieren-liefhebbers terug naar het parkeerterrein; moe maar tevreden; was een ontzettend leuke dag geweest met fantastisch mooi weer!