|
Foto van het informatiebord. De oude haven van Laaxum |
Gisteravond terug gevlogen uit Fuerteventura. Ik lag er al om half elf in want ik wilde per se vandaag naar Friesland; de laatste etappe van het Zuiderzeepad lopen en daarbij het gebied doorkruisen waarover Rudi van Dantzig heeft geschreven in het indringende boek: "voor een verloren soldaat". We hadden het boek mee terug genomen vanuit het "vergeten boeken bibliotheekje" van het apartementencomplex. Ik had het vandaag ook bij me; ik wilde het een bestemming geven ergens hier in die buurt waar dat kleine joch zo'n moeilijke tijd had gehad. Dat hij later een beroemdheid zou worden was niet te voorzien; zijn boek verhaalt over een bijzonder zware tijd voor hem en voor de NLers in het algemeen. Verder was ik erg onder de indruk van de onvoorwaardelijke, christelijke naastenliefde die de Friese mensen vertoonden jegens hun medemensen uit het Westen. Vooral dat heeft mij ook gefrappeerd in dit boek.
|
De kerk van Warns met daaromheen de begraafplaats. Imposant |
En zo stond ik vanmorgen om 5 uur weer naast m'n bed; nog even op weeronline.nl gekeken of het weer werkelijk zo mooi zou worden als al dagenlang was voorspeld en ja hoor, een 9 (volgens Roos zelfs een 10) voor Stavoren. En terecht; om 10.00 uur stapte ik uit de boemel in Stavoren en liep ik volop in de zon de zeedijk af. Prachtig gezicht zo dat IJsselmeer, de sluizen. Als eerste zag ik het gehucht Scharl liggen; mijn GPS wees de richting en de afstand. Daar was het vriendje Jan van onze Rudi ondergebracht; vlakbij het Roode klif, een restant van een gletscher uit de ijstijd; nu een karakteristieke verhoging in het verder zo vlakke Friese land. Ik ben op de klif geweest en toen door Scharl door naar Warns, de plaats waar Rudi naar school is gegaan; het opschrift: "de vreeze des heeren is het beginsel der wijsheid", een ook voor mij onbegrijpbare tekst, en zeker voor een jongetje van elf. Het viel hem niet mee op zo'n streng protestantse school als jongetje van communistisch gezinde ouders. Hij moest de namen van de 12 discipelen opnoemen op de eerste schooldag en kende er niet eentje; in de bus heb ik nagedacht hoeveel discipelen ik eigenlijk kende en kwam niet verder dan drie: Petrus, Judas en (de ongelovige) Thomas; meer ken ik er echt niet en ik heb vroeger zelfs op zondagschool gezeten?! Er zal vast wel een Johannes bij zijn geweest, maar zeker weten doe ik dat niet. Arm joch; hij werd er door "de meester" op aan gekeken dat hij het niet wist.
Ik ben nog doorgelopen naar "de brug" die bij de afloop van de oorlog door de vertrekkende Duitse troepen was opgeblazen en waar Rudi vergeefs "Wolt", de verloren soldaat nog had gezocht.
|
Het schooltje waar Rudi ongetwijfeld naar school is gegaan. |
Toen terug naar Laaxum waar het gezin van hait en mem woonde en waar Rudi in de hongerwinter, op dit moment precies 70 jaar geleden was ondergebracht.
Het prachtig zonnige weer sloeg plotseling om; het werd mistig en het voelde een stuk kouder aan. In Laaxum nog wat rondgelopen; in de haven lag ijs te kruien en te rammelen in de zachte wind. Gek hoor, want ik was hier nog geen
2 weken geleden met Roos en had nog nooit van Laaxum gehoord; het waaide toen vreselijk hard.
Terug gewandeld over de dijk en de buurtbus aangehouden, die bracht me naar Bakhuizen en daar kon ik direct de bus nemen naar Heerenveen.
Bij Balk aangekomen op het busoverstapstation vroeg ik de chauffeur of ik misschien sneller via Lemmer kon gaan; hij vertelde me dat het niet uitmaakte. Verderop bij een volgend overstapstation moet bus 41 altijd lang wachten; de chauffeur kwam bij me zitten; ik was de enige passagier op dat moment, en we raakten in gesprek. Hij vertelde mij over kinderen uit het westen die in de oorlog hier in Friesland waren geweest om niet te verhongeren. U voelt het al, het boek had haar bestemming gevonden. De chauffeur kende het boek niet en wilde het graag lezen.
Nog kort bij Korneel langs gegaan in Heerenveen om de twee verzamelde zandmonsters van Fuerteventura aan hem te overhandigen. Terug naar huis; Roos was zo lief geweest om bij boerderij Boom en Bosch
het vlees van de vaars op te halen; vlees ingepakt en ingevroren en weer vroeg naar bed. Geslapen als een os!
PS Rudi van Dantzig heeft als choreograaf schitterende balletten geschreven. Zeer indringend is het ballet:
monument voor een gestorven jongen. Je voelt gewoon dat zijn tijd in Friesland hiervoor een basis heeft gelegd.
Ook heel bijzonder vind ik zijn ballet op de "Vier letzte Lieder" van Richard Strauss.
Hier 1 van de vier:
beim Schafengehen. Vooral tijdens het prachtige solistische vioolstukje is het ballet zo prachtig. Ik krijg bij deze muziek van Strauss altijd weer tranen in mijn ogen; zo emotioneel!
Overigens heb ik het gevoel bij deze uitvoering dat de dirigent te snel laat zingen en spelen waardoor het ballet ook een wat overhaaste indruk maakt;
de uitvoering van Jessye Norman doet meer eer aan de muziek en past m.i. beter bij dit feërieke ballet van van Dantzig.