Julianaclub revisited

Die ouwe stinksloot

Ach, ik heb vast wel eens geschreven over mijn eerste wandelingen met vriend Fred van Manen naar Zaandam; langs de Hemweg met bramen en dan met de pont over en langs de houthaven naar mijn grootouders. Dat deden we op koninginnedag, toen nog koningin Juliana's echte verjaardag. En nu had ik mij voorgenomen om dit jaar op 30 april die wandeling te gaan doen. Echter, doordat ik er niet aan ontkwam om op 30 april een afspraak met Mariska te maken ben ik een dag eerder gegaan en omgekeerd, van Zaandam naar Sloterdijk; verder ben ik niet gekomen; had het wel gezien. Een volgende keer zal ik vanaf Sloterdijk naar mijn voormalig ouderlijk huis lopen om eens te kijken of daar onderweg nog iets herkenbaars is. Dat was vandaag nauwelijks het geval.

Czaar Peter

Natuurlijk was de enorme spoordijk verdwenen; de spoorweg van Zaandam naar Amsterdam liep vroeger via een enorme brug over het Noordzeekanaal; ergens in de tachtiger jaren is daarvoor een tunnel in de plaats gekomen. En juist die spoordijk was zo karakteristiek in mijn jonge jaren.

Voormalige Bruynzeelfabriek

Maar goed, ik begon welgemoed in station Zaandam en liep via die rare Zaanse nepgeveltjes naar de stad. Ik liep nog even terug om te proberen het draaiend onderstel van de oude Hembrug te fotograferen, maar dat kon ik helaas niet meer vinden; misschien wel verplaatst of verwijderd. Toen de stad in via de brug die ik nog zo goed herinnerde vanuit mijn jeugd; daar staat het beeld Leda en de zwaan van Jan Wolkers; kon beter schrijven dan beeldhouwen moest ik toch wel constateren. Vroeger stonk die sloot vreselijk; nu een prettig en schoon ogend stukje gracht. De stad in langs de Rozengracht die ik herinnerde als gedempte gracht maar waar nu weer water in het midden is; allemaal bruggetjes eroverheen.

De houtwerker van Miletic

Daar was ook nog de banketbakker Buter waar mijn oma "Zwitsers gebak" haalde als we op bezoek kwamen. Ik vroeg aan de dame achter de toonbank of ze nog Zwitsers gebak verkochten. Grappig genoeg was er nog een meneer achter mij die ook Zwitsers - zoals ze kennelijk heten - wilde kopen omdat hij ze bij zijn oma kreeg.
Naar de dam gelopen en daar stond het beeld van Czaar Peter de Grote die hier 3 dagen incognito heeft proberen te werken. Lukte helemaal niet; hij is snel naar Amsterdam gegaan om te leren hoe je een schip moest maken. En daar was natuurlijk ook de Czaar Peterstraat waar mijn grootouders op nummer 60 woonden; huis is al lang geleden gesloopt; niets herkenbaars meer behalve mijn herinneringen die ik al lopende ophaalde; Sint Maarten; varken dat bij de slager verderop was ontsnapt; de steeg waar ik bijna in een snoepje ben gestikt; het huis met de kelder en de enorme opstapsteen voor de keuken; het tuintje met bloeiend hout en de perzikboom waarvan ik nog altijd de stam in mijn bezit heb; de schuur waar opa zijn borstels maakte.

Op de pont

Daarna de wandeling ingezet en via de Czarinastraat richting oude houthaven; lag vroeger helemaal vol met boomstammen om te rijpen alvorens ze werden verzaagd. Daar stond ook het beeld "de houtwerker"  van Miletic; stond jarenlang in zijn tuin weet ik nog; de gemeente wilde het niet hebben zo las ik van het informatiebordje.
Daarna over het pad, inmiddels een flinke weg die vroeger achter de spoordijk liep; daar stond destijds de fabriek van Bruynzeel en ja hoor, het enorme gebouw bleek van Bruynzeel te zijn geweest. Helemaal aan het eind de voormalige Norit fabriek, nog steeds werkzaam.
De spoordijk was helemaal verdwenen en op die plek stonden allerlei gebouwen met activiteiten. Op deze weg heb ik met mijn vader mijn eerste fiets naar huis gereden; die hadden we gekocht in Zaandam bij rijwielhandel Segaar, een bekende van mijn vader denk ik. Ik kon er niks van en weet nog dat ik bij de pont op m'n plaat ging.

Een verbreding in de aanvoer van koel-
water. Gingen we vroeger wel eens paling
stropen middenin de nacht. 

De pont was natuurlijk een stuk herkenning van jewelste; ben ik zo vaak op geweest ook later nog met vriend Bram terwijl we vieze liedjes zongen; werden we door een meneer op aangesproken?! en terecht! Aan de overkant was niets meer te herkennen; een opslagplaats voor erts was nu een factor 30 groter zo te zien en bevatte slechts enorme bergen steenkool die zo te zien via een grote rolband naar de centrale Hemweg werden getransporteerd voor de electriciteitsvoorzienning. De wandeling naar deze centrale bracht nog een piepklein stukje terug van de spoordijk; ik kon met enige moeite nog ontwaren dat de overspanning over het koelwaterkanaal nog intact was,zij het geheel overgroeid; dat was een belangrijk herkenningspunt voor me. Jaren geleden hebben Roos en ik het ook een keer gezien toen we een tocht met de tandem in deze omgeving hebben gemaakt. Nu kun je er niet meer bij komen. Ach en de rest was een grote beton- en snelweg ellende. Ik was blij dat ik station Sloterdijk ontwaarde; had het wel gezien.
Van de wandeling heb ik een openbare komoot.