Gratis geld voor iedereen

Eerder citeerde ik al uit dit boekwerk toen het ging over de alomvattende staat van armoede waarin schrijver daarvan, Rutger Bregman, onze soort toekende in haar vrijwel volledige bestaan; slechts de laatste 1% zouden we de luilekkerlandstaat, zonder armoede hebben bereikt. Destijds kon ik maar enkele bladzijden op mij e-reader ontwaren maar heden werkte het epubje tadellos.
Als een modern-westerse Oblomov, met muts op liggend in bed in de koude slaapkamer heb ik gisteravond en hedenmorgen genoten van het boek, waarvoor nog dank Dick; je leesadvies was weer perfect!
Ook mijn eigen vooringenomenheid tegen het arbeidsloos inkomen lijkt sterk achterhaald; wonderlijk om te lezen hoe een conservatief rechtse president als Nixon sterk heeft overwogen om met een arbeidsloos inkomen de armoede in zijn land te bestrijden; door zo'n schaamteloze Ayn Rand aanhanger heeft dat presidentieel initiatief destijds bakzeil gehaald. Hoe anders zou deze in beginsel kennelijk goedwillende president de geschiedenis zijn ingegaan; oplosser van de armoede in plaats van zijn Watergate afgang. Later hebben Reagan en tot mijn verbazing ook Clinton de laatste strohalmen van de Amerikaanse verzorgingsstaat afgebroken. Nou ja, ik neem maar aan dat Rutger zich goed heeft geïnformeerd. Als ik Geert Mak mag geloven staat de Amerikaanse samenleving er door de waanzinnige inkomensverschillen maatschappelijk inderdaad bijzonder slecht bij.
Het hele verhaal rond economie, arbeid versus mechanisatie, samenhang met banenontwikkeling, de ICT van heden, robotisering, internet, onderwijs en banenverlies maar ook met oorlog me denken aan een buitengewoon complex systeem waarin vaak onverwachte zaken, revoluties, - name it -, een omslag kunnen veroorzaken. Wat staat ons wereldbewoners te wachten nu we het inderdaad op materieel gebied beter hebben dan ooit, zeker hier in West Europa?
Ook krijg ik weer eens een impuls van grote waardering voor mijn oude vader die vele decennia geleden al sprak over het tijdperk van de Homo Ludens, een term niet door hem bedacht maar die wel neigt naar de tijd dat nog veel meer arbeid mechanisch gedaan gaat worden zonder dat er een mensenhand aan te pas komt. Als tegen die tijd inkomen en arbeid niet van elkaar zijn losgekoppeld weet ik niet wat er zal gebeuren; doet me denken aan de uitkomst als te lezen in "De druiven der gramschap" van de onvolprezen John Steinbeck. Algemene armoede of algemene rijkdom of een apocalyps? De toekomst zal het leren; zal in de praktijk wel meevallen vermoed ik.