De biografie als literair genre

Richard en Cosima Wagner, vrienden van Nietzsche

Eerlijk gezegd heb ik maar zelden een biografie ter hand genomen. De mij door Peter C. geadviseerde biografie van Frank Lloyd Wright is eigenlijk de enige die mij bijstaat. Maar het is, indien goed geschreven natuurlijk, vast een heel boeiend genre. Zo doet mij althans de tweede biografie die ik lees, die van Friedrich Nietzsche, van de hand van Curt Paul Janz mij vermoeden. Het boek leest als de Odysseia; de intellectuele en fysieke zwerftocht van Nietzsche waarbij hij tal van buitengewoon interessante mensen ontmoet, waaronder Richard Wagner en Cosima; deze beïnvloeden hem in zijn denken.
Vooral ook het tijdsbeeld dat wordt geschetst is zo'n verhelderend ingrediënt van dit genre; de negentiende eeuw met de hand geschreven brief als communicatievorm, met de moderne transportmogelijkheden van die tijd, de trein, de intellectuele overwegingen; ik smul er van. Maar ook de veelvuldige ziekten die mensen in die tijd op relatief jonge leeftijd ondergingen; infectieziekten als TBC en syphilis die onbestrijdbaar waren. Geen honger, wel oorlogsdreiging, revolutionaire momenten. En de sterke aandacht voor muziek en theater. Het was een wereld zonder vastgelegd geluid en bewegend beeld. Waar je nu via Youtube op ieder moment vrijwel alle muziek kunt benaderen daar ging men in die tijd naar de concertzaal. Geen auto's maar paard en wagen, koetsjes.
Net als "Oorlog en Vrede" en "Anna Karenina" van Tolstoj kan ik ontzettend genieten wanneer ik als het ware van binnenuit over die tijd lees.