De nieuwe religie

Atropos knipt uiteindelijk de
levensdraad door

Uit een behoefte aan zingeving, gevoed door een onontkoombare gedachte dat ons leven toch niet "zomaar",  zonder doel kan zijn, hebben veel gemeenschappen een magisch filosofisch construct ingebouwd: religie. Althans, dat is toch wat ik opmaak uit de geschriften van filosofen als Spinoza, Schopenhauer en de besnorde 19e eeuwse filosoof Nietzsche, die ik momenteel probeer enigszins te doorgronden.
Maar die behoefte aan "eeuwig leven" speelt natuurlijk toch, ondanks wat daarover wordt gedacht en gefilosofeerd. Op de laatste pagina van de Volkskrant staat een rubriek van mensen, doodgewone mensen, geen BN'ers, die in het laatste stadium van hun leven zijn gekomen en stervende zijn. In die rubriek zie je die vraag "het kan toch niet helemaal afgelopen zijn?" steeds terugkeren.
Eeuwig leven was ook voor keizer Qin een belangrijk item. Hij liet een graftombe maken met daarin en omheen alle voorzieningen die hij nodig dacht te hebben; hij nam als eeuwigheids-elixer mengsels met gemalen jade en paddenstoelen uit de eeuwige bergen tot zich. Desondanks stierf hij voor zijn vijftigste, omringd door zijn terracotta soldaten. Na de teraarde bestelling werden de grafwerkers  levend en wel in de tombe opgesloten om te sterven; zijn concubines die hem geen zoon hadden geschonken werden gewurgd en meebegraven. Hun levens telden kennelijk niet.
Ons moderne westerse mensen wordt in zekere zin ook een "eeuwig leven hier op aarde" beloofd en wel door de medische industrie. De reconstructieve geneeskunde bereikt ongekende hoogtes. "Binnenkort" zullen meer en meer kunstmatige organen ter beschikking komen. De geneeskunde lijkt wel een nieuwe religie te worden. Dat sommige behandelingen meer weg hebben van inquisitorische martelingen neemt men voor lief.
Maar sterven hoort erbij, net als het leven zelf, dat je dan ook heel bewust moet doorleven, althans dat acht ik van belang: Houd van je leven. Nietzsche legt dat zo mooi vast in zijn uitdrukking: Amor fati: houd van je Lot. En daarbij hoort ook de knip van de levensdraad die Atropos je toedient.