Mondriaan en Bontecou

Dit vind ik zo'n pracht werk van Mondriaan

Gewapend met mijn treinabonnement en de museumkaart voel ik me zo langzamerhand een hele kunstkenner; ten onrechte merkte ik vandaag. Had ik altijd getwijfeld aan het schildervermogen van Piet Mondriaan vanwege die - in mijn ogen rare - uitstap naar de gekleurde vlakken, daar kon ik vandaag constateren dat het toch echt een eindpunt van een ontwikkeling naar abstracte kunst betrof. Mondriaan was een bijzonder kundig landschapsschilder, beïnvloed door de Haagse school en Vincent van Gogh, maar met een uniek waarnemingsvermogen. Zijn in het water gespiegelde boompartijen en überhaupt de door hem geschilderde bomen kenmerken zich door hun bijzonderheid.
Vandaag was ik eindelijk naar de TT van Mondriaan en de Stijl in het Haags Gemeentemuseum, altijd fijn om daar te zijn al is het alleen al vanwege het mooie gebouw van Berlage. Een bijzonder goed gedocumenteerde TT, met aan de wand toelichting over de ontwikkeling die de schilder meemaakte. Hij was in zijn tijd een gevierd landschapsschilder en hoorde over de stroming van het kubisme. Hij had daarover zo zijn eigen idee dat hij overboord gooide toen hij de werken zag van Braque en Picasso; hij moest en zou naar Parijs en veranderde zelfs zijn naam in Mondrian. Vanaf die tijd ging hij steeds abstracter werken, eindigend tegen het eind van zijn leven met Victory Boogie Woogie, het schilderij dat bij aanschaf zoveel nationaal stof op deed waaien. Ik las dat Mondriaan zijn einde voelde naderen toen hij dit werk maakte. Om snelheid te winnen maakte hij de kleurvlakjes met gekleurd tape en niet met verf; ik had in mijn naïviteit altijd het idee dat die tape nog bij restauratie verwijderd moest worden; een echte kunstkenner, ik zei het al har har.

Lee Bontecou. Ragfijn en complex werk; ik vond het echt "a thing of beauty"

In een andere vleugel was een TT van de mij onbekende Amerikaanse kunstenares Lee Bontecou; wonderlijk werk dat volgens mij allemaal "zonder titel" was. Eerst liep ik snel langs de merkwaardige tekeningen totdat ik aan een draadje vanuit het plafond een ragfijn, bijzonder esthetisch werk zag hangen. Ik heb er langdurig met bewondering naar staan kijken; het straalde voor mij zo'n schoonheid uit. Ik liep verder door de vrijwel verlaten TT ruimtes. Aan het eind stond een zandbak met daarin allemaal werken van verschillend formaat; best fraai. Ik liep terug en heb alle tekeningen en natuurlijk nogmaals het fraaie werk aan het plafond met aandacht bekeken. Het deed mij denken aan de uitdrukking: "a thing of beauty" en daarmee eigenlijk direct aan de prachtige antieke onyx die ik vanmorgen heb bekeken via het scherm: de gemma augustea. In het boek van Fick Meijer over de macht van het Romeinse Rijk werd dit antieke kunstvoorwerp genoemd. En dan kun je dat gewoon via het onvolprezen Internet zichtbaar maken.

En hier de Gemma Augustea, gecopieerd van Internet