Resultaten zoals Diederik Stapel die voorspelde

Voorheen Prof. Dr., maar inmiddels gewoon weer:
Diederik Stapel, voormalig decaan

Een wetenschappelijke charlatan die Diederik Stapel, voormalig hoogleraar (zelfs decaan) aan de universiteit van Tilburg. Ongetwijfeld ooit een briljant student die in zijn latere leven volstrekt schijt had aan de wetenschappelijke mores namelijk dat je nooit resultaten verzint. Een lezenswaardig artikel omtrent de wetenschappelijke fraude las ik in Vrij Nederland.
In mijn vak, de immunologie is het een keer voorgekomen dat iemand die een onmogelijk resultaat had geclaimd, namelijk de transplantatie van een stukje huid (proef met een stel muizen) over de transplantatie barrière heen, bij inspectie met een zwarte viltstift het transplantaat probeerde te imiteren. Een lachertje in immunologenland.
Die Stapel stapelde de meest onwaarschijnlijke briljante resultaten van onderzoek op elkaar, zonder iemand de gelegenheid te geven om de "ruwe data" te verifiëren, zelfs niet in te zien. Nee, geen wonder, hij had die allemaal zelf verzonnen. Achteraf begrijpt niemand dat deze verlakkerij zo lang heeft door kunnen gaan.
Zulke onwaarschijnlijk precies kloppende resultaten heb ik in mijn wetenschappelijke carrière ook wel eens behaald. In mijn studententijd zelfs twee keer. Hiervan wil ik graag kond doen.
Allereerst, tijdens mijn tweede jaar in het practicum natuurkunde moest worden bepaald hoe de lichtbrekingsindex was van glas naar water. Ik kreeg (ik weet werkelijk niet meer hoe) twee getallen met zeker 3 decimalen achter de komma die ik op elkaar moest delen; in die tijd ging dat nog gewoon op papier met een staartdeling onder elkaar. Ik had niet geschmierd of de zaak anderszins belazerd, maar er kwam werkelijk exact 1,500 uit, tot mijn eigen stomme verbazing. En dat was nog de juiste waarde ook.
Een tweede keer overkwam mij dat tijdens het practicum fysische chemie, de moeilijkste richting in de chemie en waarvan ik ook maar weinig echt snapte. De thermodynamica was voor mij een mysterie. Maar goed, het was een leuke proef waarbij je een oplossing van kopersulfaat in een Dewarvat (een heel precieze thermoskan) deed en met een uiterst nauwkeurige thermometer de temperatuur moest meten om de zoveel, precies te bepalen tijd. Dan werd er een hoeveelheid zinkwol in het vat toegevoegd en opnieuw werd gedurende langere tijd iedere minuut de temperatuur bepaald. Op die manier kon precies de hoeveelheid warmte die ontstond bij de reactie van koperionen met zinkatomen worden bepaald. Dan werd e.e.a. in een ingewikkelde formule gestopt die in het leerboek stond, maar die ik niet echt begreep. En er kwam toen exact 1,5 Volt uit, de spanning van een voltaïsch Zn/Cu element en opnieuw precies de waarde die het had moeten zijn en zonder enig gesmokkel met de data.
Maar in mijn latere wetenschappelijke carrière heb ik ook 3 keer meegemaakt dat er uit een experiment precies maar dan ook precies kwam wat ik had voorspeld. En juist die experimenten vertrouwde ik niet en heb ik nauwkeurig geverifieerd en bij nader inzien heb ik daar ook niet over gepubliceerd; zoals het hoort.
Het kan dus echt wel hoor Diederik!