10 augustus 2021

Fritz Haber

Het IPCC rapport heeft bij mij een grote onrust teweeg gebracht mede door de onweerlegbare feiten die wij inmiddels meemaken in de praktijk aangaande het veranderend klimaat. Ik heb het over de krankzinnige temperaturen in Canada en de afgelopen twee jaar in ons eigen land, maar ook de overstromingen in China en onlangs in de Eifel, Ardennen en ons eigen Limburg. Het klimaat is echt aan het veranderen. Ik zit er al enkele tientallen jaren angstvallig op te letten of er echt iets zou gebeuren maar heden is het echt zo ver en nu gaat het exponentieel verder vrees ik. 

Al wandelend loop ik er dan over na te denken hoe deze ontwikkeling tot stand kon komen. In de afgelopen miljoenen jaren is de CO2 concentratie ook aan verandering onderhevig geweest. Vulkanen waren de natuurlijke bron en de microörganismen en later de planten zijn het gaan gebruiken en om te zetten, met behulp van zonlicht. 
Aanvankelijk waren de hominiden, de Homo Sapiens en al zijn neven geheel in evenwicht met de natuur. De bekende Neanderthaler, die we toch wel een beetje beschouwen als het achterlijke neefje heeft meer dan een miljoen jaren rondgelopen, zelfs in die barre ijstijden. Deze mensensoort beschikte over de beheersing van het vuur en heeft daar tot volle tevredenheid gebruik van gemaakt. Ik geloof ook niet dat er aanwijzingen zijn dat door hun toedoen diersoorten overbejaagd zijn geworden en uitgestorven; ondanks hun kundigheid leefden zij in evenwicht met de natuur totdat zij verdwenen en deels opgingen in die moderner soort.
De Homo Sapiens daarentegen ontwikkelde zich in relatief korte tijd van jager/verzamelaar tot landbouwer. Dat ging niet gemakkelijk hoor; de productie van voedsel nam toe met als effect een forse toename van het aantal mensen. Maar ook hongersnoden, bezit, oorlogen het was niet zo harmonieus als we achteraf graag denken. Maar toen kwam Fritz Haber, de uitvinder van de kunstmest, het chemisch proces om stikstof chemisch te binden zodat het in de landbouw voor de onontbeerlijke bemesting kon zorgen. Fantastisch! is je eerste gedachte, maar het eerste dat gebeurde was natuurlijk een explosie van het aantal mensen. Uiteindelijk zitten we nu met de gebakken peren.
Herr Haber heeft nog meer wonderlijke ontwikkelingen op zijn lijstje staan: chemische oorlogsgassen en zelfs Zyclon-B, maar voor die laatst genoemde kreeg hij niet de Nobelrpijs, wel voor het proces van de stikstofbinding, het Haber proces. Wonderlijke levensgeschiedenis deze Fritz.

Geen opmerkingen: