Een glas wijn uit Dieren

 

Interieur van de enorme Turnhalle

Vandaag kon ik mee als introducé van Roos naar een project van Boei, een organisatie zonder winstoogmerk met als doelstelling herstel en instandhouding van industrieel erfgoed. Zo waren wij eerder wezen kijken in Rotterdam bij het voormalig Zuiderziekenhuis dat intussen was hersteld en ingericht als Zuider gymnasium. Was indrukwekkend wat tot stand was gebracht. Vandaag ging het om een wel heel bijzonder object, de "SS Turnhalle" in de omgeving van Ellecom, een bijzonder karakteristiek, enorm gebouw, in WO II gerealiseerd door de bezettingsmacht van de Duitsers en ingericht als opleidingscentrum voor NLse SS vrijwilligers. 
Het was verbazingwekkend hoe stoer het gebouw er nog bijstond na zo veel jaar. Een inleiding maakte duidelijk dat het gebouw na de oorlog wel degelijk was ingezet, allereerst voor het onderbrengen van geïnterneerde NLers, later voor vakantiekampen voor stadse bleekneusjes en nog later voor het onderbrengen van asielzoekers. Vervolgens ging het over in handen van diverse eigenaren die er niet goed raad mee wisten en uiteindelijk is het overgedragen aan Boei. Wat deze organisatie er uiteindelijk van gaat maken is reden voor onderzoek, daarover werden we uitvoerig ingelicht, hoe het uiteindelijk ruimtelijk kan worden ingepast binnen de beperkingen van de omgeving en een uiteindelijke functionaliteit is een hele uitdaging voor de organisatie. Intussen is het fysiek veilig gesteld, beheer, weghalen van ongewenste omgevingselementen e.d. vindt heden plaats. We toehoorders zagen diverse lieden bezig met constructiematerialen bijvoorbeeld. 
We kregen ook uitgebreide excursies over het terrein waarbij uitvoerig werd stilgestaan bij de dwangarbeid die aan Joodse NLers werd opgelegd, waarbij zwaar geleden werd, kwam wel heel dichtbij op deze manier. De bewoners van Ellecom hebben verslag gedaan van deze ellende die zij regelmatig voorbij zagen trekken. De winkels deden expres de gordijnen dicht zodat de arme uitgehongerde Joden de gevulde etalages niet hoefden te zien.

Met uitzicht op de wijngaard

Ook de constructie van het enorme gebouw binnen en buiten werd getoond. Wat een klus zal het worden om het geheel functioneel te doen zijn. Maar dat is Boei wel toevertrouwd!
Wij liepen terug naar station Dieren via een route die Roos al had bedacht en die heel verrassend langs een wijngaard met terras liep. Daar dronken wij eerst een kop koffie, maar toen bedacht ik me dat het natuurlijk een uitgelezen mogelijkheid was om op de wijnboerderij zelf een glas wijn te drinken, hetgeen Roos enthousiast beaamde. Zo zaten we even later aan de wijn en voerden een genoeglijk gesprek met de wijnboer zelf. Roos ging nog even naar binnen en kwam triomfantelijk met een fles NLse wijn onder de arm weer buiten: "voor een bijzonder moment", zei ze.