30 juni 2011

Het Lelietheater van Lulu Wang

Lulu Wang
Op koninginnedag koop ik vaak boeken die door particulieren ter verkoop worden aangeboden. Zo had ik kennelijk ook het Lelietheater verworven en op mijn voorraad stapel van te lezen boeken liggen. Ter hand genomen en het eerste deel in één adem uitgelezen.
De laatste tijd had ik erg veel gelezen over het Nationaal Socialisme en dan merk je tot je verbazing dat al die dictatoriale -ismen als druppels water op elkaar lijken. Het is steeds de terreur van het geweld van de misdadige onderlaag die het door list en beloftes voor elkaar krijgt om de macht te grijpen via doortrapte leiders die zich voordoen als behoeders van de onderdrukten. Verraad, terreur, moord en doodslag en onderdrukking van het intellect.
Lulu Wang beschrijft de ellende die de intelligentsia, de zgn. bourgeois moeten doorstaan op onnavolgbare wijze. De dwaasheid van Mao, maar vooral de praktische uitwerking van zijn rode boekje door de Rode Gardisten, die worden gedreven door fanatisme, inhaligheid en jaloezie komt goed uit de verf. Een krankzinnig voorbeeld, het volgende. In het Rode Boekje stond een zin als: "Beter een ongewassen lichaam met een revolutionaire geest dan een schoon geschrobd lichaam met Bourgeois gedachten". Reden voor de Rode gardisten om alle openbare badhuizen kort en klein te slaan. Die Culturele revolutie is echt te gek voor woorden geweest. Je stelde je destijds als westerling natuurlijk wel voor hoe dat zich daarginds moest afspelen met de macht aan de onderlaag, maar de werkelijkheid overtreft toch de verbeelding als door Lulu Wang beschreven.
Het blijft een raadsel hoe zo'n enorm volk in beweging is gekomen door toedoen van één man; ik probeer me daarvan een voorstelling te krijgen door de boeken van Agnes Smedley te achterhalen die over de onbeschrijflijke armoede gaan die China teisterden en aanleiding vormden voor de Lange Tocht van Mao. Daarin heeft zij een niet te onderschatten rol gespeeld.
Mocht u het boek nog niet hebben gelezen, dan hier een positief leesadvies.

29 juni 2011

Agnes Smedley

Upton Sinclair, u kent hem wellicht nog van de Lanny Budd serie waar ik zo vaak aan refereer. Hij heeft m.b.t. de Chinese revolutie een opmerking over Agnes Smedley en haar boek: "Dochter van de aarde".  Aangezien ik de laatste tijd geïnteresseerd ben in de geschiedenis van China, pakweg vanaf 1900, heb ik dat boek besteld en inmiddels gelezen. Het gaat helemaal niet over China, maar is wel heel erg indringend en een aanradertje voor iedereen die "De druiven der Gramschap" van Steinbeck kan waarderen. Het boek is sterk autobiografisch. Het item van de verschrikkelijke armoede en sociale onrechtvaardigheid in de VS in het begin van de 20e eeuw wordt navrant geïllustreerd. Maar waar ik het meest van onder de indruk ben betreft toch wel de situatie van de vrouw in de maatschappij (van toen?). De dubbele moraal die ook heden nog geldt; getapte vent als je veel vrouwen hebt gekend en een slet als je veel mannen hebt gekend.
Daar klopt natuurlijk helemaal niets van. Maar bij sociaal primitieve lieden, zoals wordt beschreven in genoemd boek, kan dit tot de bitterste ellende leiden, zowel voor de vrouw als de man trouwens.
Smedley heeft een opstandig karakter en heeft al op jonge leeftijd een idee van hoe de sociale man-vrouw verhoudingen in elkaar zitten. Daar trekt zij zeer vergaande consequenties uit zoals een aversie tegen het huwelijk en wens tot kinderloosheid. Verder heeft zij een verantwoordlijkheids gevoel dat gewoon zelfdestructief is. Geen leven om jaloers op te zijn, maar wel spannend. Haar Chinese avonturen heb ik nog tegoed.
Ik zal voorlopig erg onder de indruk blijven van dit werk en raad het eenieder ter lezing aan.

28 juni 2011

Het Cyto Pathogeen Effect (CPE)

Eerder beschreef ik de schoonheid van weefselkweek; cellen die in een monolayer, d.w.z. 1 laag cellen, op een ondergrond van glas of plastic groeien. Wij maakten destijds in het lab primaire weefselkweek van kippen embryo's en van muizen embryo's. Die werden spartelend uit respectievelijk een bebroed ei of uit de baarmoeder van de gedode, drachtige moedermuis gehaald, fijn geknipt en aan een enzym-oplossing blootgesteld zodat er losse cellen konden worden geïsoleerd, dit alles onder steriele omstandigheden. Deze celsuspensies werden met een kweekvloeistof in een broedstoof gezet. De volgende dag had je dan die schitterende mono-layers.
Hiermee deed ik dan mijn experimenten met Herpes Simplex Virus (HSV). Daarvan heb je 2 types en mijn hoogleraar had mij gevraagd een snelle techniek te ontwikkelen om die twee types te onderscheiden.
Allereerst gingen we maar eens kijken of we HSV überhaupt konden aantonen. Dat lukte prima op beide celsoorten. Mijn voorkeur ging uit naar de CEF (kippen embryo fibroblasten) monolayers. Deze zagen er altijd perfect uit met lang gerekte cellen in een fraai patroon. Een virus groeide hierin razendsnel; in enkele uren kon je het virus al in een soort plaque aantonen. Dat ging met de Immunofluorescentie Techniek (IFT). Het virus vermeerderde zich in de geïnfecteerde cel en infecteerde vervolgens de aanliggende cellen. Zo ontstond zo'n kluitje geïnfecteerde cellen, een plaque. En nu deed het fenomeen zich voor dat de HSV-type 1 virussen een plaque vormden die aan de bodem vast bleef zitten, terwijl HSV-type 2 plaques in het midden afgeronde cellen vertoonden die de neiging hadden om los te laten van het glas of plastic.  Met een gewone kleuring zag je dus niets aan de monolayer die met HSV-1 was geïnfecteerd, die bestond uit een fraaie monolayer; met IFT zag je groene plaques van geïnfecteerde cellen.
Dat fenomeen heeft mij altijd getriggered; er vinden aan het oppervlak van de geïnfecteerde cellen veranderingsprocessen plaats die de interactie van de cellen onderling beïnvloeden.
Dat fenomeen heb ik in die dagen nader bestudeerd door kinetische proeven te doen. De monolayers werden geïnfecteerd met het HSV en op verschillende tijden na de infectie werd met IFT gekeken of de veranderingen hadden plaatsgevonden. Dat bleek razendsnel te gaan; al enkele uren na de infectie is de buitenmembraan van de cellen veranderd.
Eigenlijk hadden we snel succes met de typering; de plaques die na 18 - 24 uur zichtbaar konden worden gemaakt met IFT zagen er verschillend uit. Ik ging met dit resultaat naar de professor; hij vond het wel interessant geloof ik, maar bleef toch lekker doorgaan met zijn eieren. Ik kon intussen ongebreideld doorgaan met experimenten; ik heb in die tijd van vrij onderzoek bijzonder genoten en ben mijn oude prof daar nog steeds dankbaar om. Die eerste experimenten hebben wel veroorzaakt dat ik inzicht verwierf in de processen die aan de celmembraan plaats kunnen vinden. Voor mijn promotie onderzoek enkele jaren later, heb ik daar veel aan gehad.
Overigens heb ik een dramatisch verschil in effect kunnen zien bij proefdieronderzoek met HSV van de twee types. De Syrische goudhamster is bekend gevoelig voor HSV. Wij hadden een klein aantal dieren subcutaan ingespoten met virussuspensie van de twee types. De HSV-1 geïnfecteerde dieren kregen slechts koortsblaasjes op het ingespoten pootje; de HSV-2 geïnfecteerde dieren vertoonden een opkruipende verlamming, d.w.z. dat zij eerst het pootje slecht konden bewegen, daarna het hele achterlijf en tenslotten stierven ze. Ik heb in mijn latere loopbaan nog slechts 1 keer een dergelijk dramatisch verschil in effect waargenomen.

27 juni 2011

De waarschuwing van Churchill

Met enige moeite had ik uit de bibliotheek Utrecht de eerste twee delen van de memoires van Churchill te pakken gekregen. Ik ben niet verder gekomen dan het eerste deel en dat nog niet eens helemaal. Zijn waarschuwingen in de tijd die voorafging aan WO II vanwege de drang tot afnemende bewapening in de geallieerde wereld en de oplopende spanningen rondom hen heen deden mij te veel denken aan de huidige tijd. De afgelopen jaren heb i met mijn vriend Peter C. de slagvelden van WO I bezocht; afgrijselijke akkers des doods waar ik steeds gedeprimeerd van terugkeerde; dat nooit meer alsjeblieft. Dus ben ik maar gestopt met lezen van Churchill; ik wilde het niet meer weten en stak mijn kop maar liever even in het zand.
En dan lees ik vanmorgen dat de geallieerden, lees de NAVO leden, niet eens meer over genoeg materieel beschikken om Libië te bevrijden van hun dictator Ghadaffi. Denemarken heeft NL gevraagd om bommen; Frankrijk kan een vliegdekschip volgend jaar niet meer inzetten vanwege reparaties t.g.v. deze aanvallen. En de onrust in dit deel van de wereld neemt toe terwijl NL maar bezuinigt op defensie. Sir Winston, niet de eerste de beste zag als vrijwel enige in de dertiger jaren dat het mis zou gaan en dat vrees ik eerlijk gezegd ook. Als immunoloog weet ik gewoon dat je een stevige defensie nodig hebt om de integriteit van een organisme (en wat is een staat anders dan dat) te kunnen handhaven.
Ik kan me voor het overgrote deel in de politiek van het huidige kabinet vinden, maar deze bezuinigingen vind ik ronduit gevaarlijk.

26 juni 2011

"Het onderzoek" van Philippe Claudel

Tja, wat moet ik van dit boek zeggen. Het kon me niet pakken; het riep bij mij de zelfde sfeer op als Bordewijk met "Bint", George Orwell met "1984", maar vooral met Kafka, dus erg onwezenlijk. Volgens recencies is het een allegorie en een waarschuwing tegen een ontmenselijking van de menselijke samenleving, maar volgens mij is Philippe een beetje door z'n stof heen en is dit een werk waar hij later vast niet erg trots op zal zijn.
Laatst was ik weer eens in de bieb en zag het boekje liggen bij de recente aanschaffingen. Na het verslag van Brodeck dat ik heel erg goed vond, wilde ik nog wel eens wat van hem lezen en nam het daarom mee. Viel me een beetje (erg) tegen eerlijk gezegd. Zal nog eens wat eerder werk van hem ter hand nemen.

25 juni 2011

Verbraseming

Brasem

Zojuist las ik nog eens een oud Bloggie over watervlooien. Dat doet mij herinneren aan het fraaie ecosysteem dat vroeger zo normaal was in oppervlaktewater en waarin deze kleine kreeftachtigen een cruciale rol spelen. De Friese meren waren in het verleden prachtig helder, evenals de sloten van mijn jeugd overigens. Er bestond een ecosysteem dat teruggebracht tot de belangrijkste organismen de volgende kenmerken had:
Het water, de allesomvattende matrix van het systeem was helder. Hierdoor kon het zonlicht doordringen tot diep in het water. Het gevolg hiervan was dat algen en waterplanten goed konden groeien. De algen werden weggegeten door de watervlooien, die weer werden gegeten door de witvis als voorntjes e.d. De witvis werd weer in toom gehouden door de snoek. De snoek kon goed jagen omdat het water helder was. Dit leverde voor de mens visueel prachtige gebieden op. De sloten van mijn jeugd waren prachtig om te zien met allerlei waterplanten erin en erop, met visjes tussen de planten en zelfs otters die eveneens van de witvis leefden.
Maar wat gebeurde er door de landbouw. Er werd in toenemende mate gif gebruikt waardoor de levenskracht van de watervlooien en daarmee hun aantal afnam. Daardoor kwam er meer alg in het water, dat hield het zonlicht tegen waardoor de plantengroei minder werd, waardoor de snoek niet meer goed op de witvis kon jagen. Vooral de brasem, een vis van troebel water floreerde daar wel bij. Deze vis wroet ook nog eens in de grond om haar voedsel bij elkaar te scharrelen, waardoor het water nog verder vertroebelt. Hiermee is een nieuw, standvastig ecosysteem ontstaan.
Gebleken is dat wanneer de hoeveelheid gif wordt verminderd, of zelfs tot nul wordt gereduceerd dat het oorspronkelijk evenwicht met helder water zich niet vanzelf herstelt. Kijk maar eens naar de drabbige sloten die je tegenwoordig toch vooral ziet in landbouwgebieden dan weet je wat ik bedoel.